Αποπληθωρισμός: η θανατηφόρα ασθένεια

“Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξετάζει ήδη την προοπτική να επεκτείνει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης για να ανακόψει την υποχώρηση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, που βρίσκεται πλέον στο ανησυχητικό 0,1%.” (Καθημερινή, “O χαμηλός πληθωρισμός παραμένει το μεγάλο πρόβλημα για την ΕΚΤ“, 26/9/2015).

Η παραπάνω ειδησούλα είναι πολύ πιθανό να εκπλήσσει τον αδαή αναγνώστη, ο οποίος έχει μάθει πως πρόβλημά του είναι ο υψηλός πληθωρισμός κι όχι ο χαμηλός. Ειδικά δε, ο αρνητικός πληθωρισμός (αποπληθωρισμός) θα αντιμετωπιζόταν ως ευλογία από τον απλό πολίτη, ο οποίος θα καταλάβαινε ότι αυξάνεται η αξία των χρημάτων του μιας και πέφτουν οι τιμές. Και όμως, για τους γνώστες των οικονομικών πραγμάτων, ο αποπληθωρισμός εκλαμβάνεται ως εξαιρετικά επικίνδυνη -συχνά δε, θανατηφόρα- ασθένεια της οικονομίας.

Ο Ευρωπαϊκός Παραλογισμός

Του Κώστα Βεργόπουλου

Με την ανάδειξη της νέας ελληνικής κυβέρνησης, αποτέλεσμα της δημοκρατικής λαϊκής διαβούλευσης, οι διεθνείς αντιδράσεις αρκετά απέχουν από το να είναι ομόφωνες, με συνέπεια ότι ενώ οι πάντες δέχονται την αρχή της λαϊκής ετυμηγορίας, στην πράξη δεν είναι λίγοι αυτοί που αμφισβητούν το περιεχόμενο της. «Οι Έλληνες είναι ελεύθεροι να εκλέγουν δημοκρατικά την κυβέρνηση τους, όμως οι εταίροι από την ευρωπαϊκή και την διεθνή κοινότητα είναι επίσης ελεύθεροι να αγνοούν το περιεχόμενο της δημοκρατικά εκφρασμένης ετυμηγορίας και να επιβάλουν με αντιδημοκρατικό τρόπο την εσφαλμένη και καταστροφική συνταγή που καταψήφισε ο ελληνικός λαός.

Χαρακτηριστικά, ενώ στη Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία το ελληνικό αποτέλεσμα προκαλεί και αναθερμαίνει τον δημόσιο προβληματισμό και τα ερωτηματικά σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μέχρι σήμερα ευρωπαϊκών επιλογών που έχουν οδηγήσει ολόκληρη την Ευρωζώνη στα πρόθυρα του αποπληθωρισμού, από την άλλη πλευρά, την γερμανική, δεν εγείρεται καν παρόμοιος προβληματισμός, αλλά αντιθέτως επαπειλείται οτι η παραμικρή απόκλιση από τον «μονόδρομο» της τελευταίας 5ετίας θα αποφέρει κυρώσεις σε όσες χώρες μέλη τολμήσουν να διαφοροποιηθούν.

Μηδενική ανάπτυξη, μέγιστη λιτότητα

Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας είναι φυσικό να στρέφουν το ενδιαφέρον μας στο εσωτερικό, με κίνδυνο να απομονώσουμε τα εγχώρια προβλήματα και τις πιθανές τους λύσεις από το ευρύτερο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον. Αρκεί εντούτοις μια προσεκτική ανάγνωση του διεθνούς τύπου και των αναλύσεων των μεγάλων οίκων, μαζί με τις πρόσφατες διαπιστώσεις του ΟΟΣΑ και think tanks μέσα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για να αντιληφθούμε ότι ολόκληρη η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε κρίσιμο σταυροδρόμι.

Καταρχάς οι επίσημες φωνές. Πριν από τρεις μήνες, ο ΟΟΣΑ στην έκθεσή του χαρακτήρισε την ανάκαμψη στην ευρωζώνη «απογοητευτική»: επεσήμανε τις ισχυρές τάσεις αποπληθωρισμού και την αδύναμη ζήτηση και εμμέσως, πλην σαφώς, ζήτησε τόνωση της ζήτησης στην ευρωζώνη. Με λίγα λόγια, ο ΟΟΣΑ καλεί την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να λάβει μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, δηλαδή αυτό που έχει εξαγγείλει ο Μάριο Ντράγκι, βαλλόμενος από την γερμανική ορθοδοξία: αγορά κρατικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, δηλαδή «έκδοση» χρήματος, έως ένα τρισ. ευρώ σε πρώτη φάση.

O AΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΗΝ ΥΠΕΡΧΡΕΩΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ, ΙΔΙΩΤΩΝ ΚΑΙ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙ ΤΗΝ ΥΦΕΣΗ

ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ 20ο ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΟ ΜΗΝΑ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟ!

-1,7% Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟ

Συνεχίστηκε ο αποπληθωρισμός στην ελληνική οικονομία για 20ο συνεχόμενο μήνα, με δραματικές συνέπειες όσον αφορά την διαιώνιση της ύφεσης στην ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, τον Οκτώβριο ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΓΔΤΚ) προς τον αντίστοιχο Δείκτη του Οκτωβρίου 2013 προκύπτει μείωση 1,7%, έναντι μείωσης 2%, που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση του έτους 2013 προς το 2012. Ο Γενικός Δείκτης τον Οκτώβριο 2014 σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο 2014,παρουσίασε μείωση 0,9%, έναντι μείωσης 0,1%, που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.

Ο Ντράγκι, η Καρσλρούη και η Ελλάδα

Στην Αθήνα συζητάμε για το πού θά καταλήξει η τακτική συνάντηση των Ελλήνων υπουργών με την τρόικα, τούτη τη φορά στο Παρίσι. Δηλαδή, οι δανειστές θα δεχθούν ότι η δημοσιονομική περιστολή και οι συνοδές μεταρρυθμίσεις προχωρούν κατά τα συμφωνηθέντα; Θα δεχθούν μια κάποια προσαρμογή του προγράμματος ενώπιον του σημείου μηδέν που έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία;

Ωστόσο, περισσότερο από ποτέ ίσως, η κατάληξη της τέτοιας επιτήρησης-διαπραγμάτευσης δεν εξαρτάται μόνον από την προσέγγιση των δύομερών ούτε από τη σχετική πρόοδο των μεταρρυθμίσεων· η ίδια η φύση της σχέσης Ελλάδας-τρόικας διαμορφώνεται πλέον υπό την σκιά ιστορικών διεργασιών που συγκλονίζουν την Ευρώπη, με τρόπο που δεν έχει ξανασυμβεί από την έναρξη της διεθνούς κρίσης του 2008 και την κρίση χρέους στις χώρες της ευρωπαϊκής επεριφέρειας.

Game of Europe: Winter is coming

H κυβερνητική κρίση στη Γαλλία σημαίνει ίσως το τέλος μιας σιωπηρής αποδοχής της γερμανικής ηγεμονίας κατά τον χειρισμό της κρίσης στην ευρωζώνη. Οι σκληρές επικρίσεις του υπουργού Οικονομίας Αρνό Μοντμπούρ κατά του Βερολίνου και ειδικά κατά της καγκελαρίου Μέρκελ, μπορεί να τον απομακρύνουν από την κυβέρνηση, αλλά δείχνουν ότι η άκριτη υποταγή στις γερμανικές δοξασίες περί θεραπείας της ύφεσης με περιορισμό των ελλειμμάτων οδεύει προς το τέλος της.

Ο στόχος για εξαΰλωση των μισθών και συντάξεων επετεύχθη!

Του Δημήτρη Τρίμη

 Οταν άρχισε να εφαρμόζεται στην Ελλάδα το λεγόμενο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, λίγοι καταλάβαιναν ότι ο πραγματικός στόχος ήταν η «εσωτερική υποτίμηση» και όχι βέβαια η μείωση της «σπατάλης του Δημοσίου» και η ευνοϊκή ρύθμιση ή η διαγραφή του δημόσιου χρέους, το οποίο πλέον δεν μπορούσε να «εξυπηρετηθεί» με νέους δανεισμούς από τις διεθνείς αγορές. Επρόκειτο για ένα πείραμα του ΔΝΤ (και των Ευρωπαίων εταίρων), το οποίο θα αντιμετώπιζε την ελληνική «φούσκα» και την κρίση χρέους χωρίς το δημοσιονομικό εργαλείο της υποτίμησης του εθνικού νομίσματος (εφόσον η χώρα μας ανήκει στη ζώνη του ευρώ).

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΡΕΚΟΡ Ο ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟ -2,9% ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ – Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΗΓΑΙΝΕΙ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ

Ο υψηλότερος αποπληθωρισμός πενήντα και πλέον ετών καταγράφηκε στη χώρα τον Νοέμβριο, με τις τιμές καταναλωτή να υποχωρούν σε ετήσιο ρυθμό 2,9% μετά από πτώση 2,0% τον Οκτώβριο. Συγκεκριμένα πρόκειται για τον υψηλότερο αποπληθωρισμό από το 1962, όταν ξεκίνησε η καταγραφή μηνιαίων στοιχείων για τον δείκτη, γεγονός που σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών μπορεί να κάνει ακόμα πιο δύσκολη την προσπάθεια της χώρας να καταστήσει βιώσιμο το χρέος της. Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι οι αποπληθωριστικές πιέσεις συνεχίζονται για ένατο διαδοχικό μήνα.

Προσοχή, αλλαγή κλίματος

H ευδιαθεσία που πυροδοτεί το επερχόμενο καλοκαίρι επιβεβαιώνει παλιότερες διαπιστώσεις για βαθμιαία αλλαγή στάσης των πολιτών έναντι της παγιωθείσας νέας κατάστασης. Οι άνθρωποι προσαρμόζουν τις ζωές τους. Εντούτοις η ψυχική προσαρμογή, η οποία άλλωστε αφορά κυρίως όσους δεν έχουν ισοπεδωθεί από την κρίση, δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως δείκτης σταθεροποίησης. Η ρητορική περί διαφαινόμενης ανάκαμψης είναι αστήρικτη. Η πραγματική οικονομία, και συνεκδοχικά η κοινωνία, εξακολουθεί να βυθίζεται· τα στοιχεία είναι αμείλικτα: 20% η αποεπένδυση πέρυσι, 7,6% κατ’ ελάχιστον εφέτος, 0,6% ο αποπληθωρισμός. Οι εναπομείνασες επιχειρήσεις στενάζουν χωρίς ρευστότητα. Η ζήτηση νεκρή. Οσο για την ανεργία, κρείττον το σιγάν.

Η Ελλάδα στις μυλόπετρες της ιστορίας

Παραμονές της ψήφισης του νέου πακέτου περικοπών, όλοι κρατάνε την αναπνοή τους. Το πακέτο περικοπών 11,5 δισ. ευρώ, ουσιαστικά ένα νέο Μεσοπρόθεσμο, θεωρείται από τους εταίρους-πιστωτές ως απολύτως αναγκαία προϋπόθεση για την εφαρμογή της δεύτερης δανειακής σύμβασης μετά το PSI· συγκεκριμένα για την εκταμίευση της δεύτερης δόσης των 31,5 δισ. ευρώ.

Η αναγκαιότητα αυτών των περικοπών υπερτονίζεται όχι μόνο από την τρόικα αλλά και από κάθε Ευρωπαίο πολιτικό, ως δείγμα συνεπούς τήρησης των συμφωνημένων, εκ μέρους της Ελλάδας. Ωστόσο κανείς δεν γνωρίζει, και κανείς δεν λέει, πού θα φτάσει η Ελλάδα μετά και την επιβολή αυτού του κύματος λιτότητας, του αγριότερου που έχει επιβληθεί ποτέ σε ευρωπαϊκή χώρα, και μάλιστα μετά δυόμισι χρόνια δραστικών περικοπών και πέντε χρόνια συνεχούς ύφεσης. Κανείς δεν μπορεί να πει αν θα αντέξει η ήδη ζόμπι οικονομία την αποστράγγισή της από 11,5 δισ. ευρώ, από εισοδήματα που θα συντηρούσαν ζωντανούς τους πολίτες και τη ζήτηση, τη στιγμή μάλιστα που η οικονομία βρίσκεται εγκλωβισμένη σε μια παγίδα ρευστότητας, υπό την ταυτόχρονη θανατηφόρο επίδραση του αποπληθωρισμού και της απομόχλευσης. Η ζήτηση έχει πεθάνει.