Ο Richard Heinberg, συγγραφεύς του βιβλίου ‘Το τέλος της ανάπτυξης απαιτεί την προσαρμογή μας στην Πραγματικότητα της νέας Οικονομίας’, παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα άποψη για την παρούσα οικονομική κρίση. Ενώ οι περισσότεροι οικονομολόγοι υποστηρίζουν γενικά την ανάπτυξη, προκειμένου να βγει η οικονομία από την κρίση, ο Heinberg πιστεύει ότι ‘αυτή η λύση’ είναι ακριβώς το πρόβλημά μας. Αυτή η ‘αντιοικονομική ανάπτυξη’ προκαλεί την αύξηση του χρέους, τη ρύπανση και την αυξανόμενη αποσταθεροποίηση του κλίματος. Πιο ρεαλιστικά γεγονότα, όπως πχ η Κλιματική Αλλαγή επιβαρύνουν με τεράστιες οικονομικές δαπάνες τα κράτη, όπως βλέπουμε αναγύρο στον κόσμο. Παίρνοντας την Ελλάδα σαν παράδειγμα, δείχνει ότι αν δεν ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα τα οποία να αναδιοργανώσουν την οικονομία μιας χώρας, ώστε να αντιμετωπίσει τη νέα ‘μετά την ανάπτυξη’ εποχή, οι σημερινές κοινωνικές δομές της θα εκραγούν και το χάος θα αποτελέσει την καθημερινότητά της. Σε μια εποχή όπου η κατάρρευση εξελίσσεται με την ταχύτητα του φαινομένου του ντόμινο και τα αποτελέσματά της γίνονται αντιληπτά σε παγκόσμια κλίμακα, εάν μια κοινωνία καταφέρει να διατηρήσει μια δομή με σκληρό πυρήνα, θα έχει επιτελέσει ένα πολύ σημαντικό έργο, όταν ξεσπάσουν οι μάχες του μέλλοντος για τους εναπομείναντες φυσικούς πόρους.
By Chris Hedges
September 10, 2012
Μετάφραση: Γιάννης Μαστοράκης
Η αδιάκοπη επέκταση της οικονομικής εκμετάλλευσης, που αποτελεί τη μηχανή του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος, έχει φτάσει στο τέλος της. Αυτή η ανόητη και μυωπική προσπάθεια που γίνεται αυτή τη στιγμή, για να επανέλθει αυτή η επέκταση – η οποία λανθασμένα υιοθετείται από τους περισσότερους οικονομολόγους – σημαίνει απλά ότι κυνηγάμε χίμαιρες και όχι την πραγματικότητα. Κοπιάζουμε να φέρουμε πίσω ό,τι έχει φύγει πλέον μακριά. Αυτή την παράξενη στιγμή του λυκόφωτος, κατά την οποία οι ειδικοί και οι διευθύνοντες σύμβουλοι του οικονομικού μας συστήματος κατασπαταλούν τους πόρους στην προσπάθειά τους να επαναδημιουργήσουν ένα όλο και πιο διευρυνόμενο οικονομικό σύστημα –το οποίο όμως είναι θανατηφόρο, οδηγεί σε μια σίγουρη κατάρρευση όλων των δομών της κοινωνίας μας. Η σταθερή εξάντληση των φυσικών πόρων και ειδικότερα των ορυκτών καυσίμων, μαζί με την επιταχυνόμενη πορεία της Κλιματικής Αλλαγής, μαζί με τα συρρικνούμενα επίπεδα της προσωπικής και εθνικής μας πιστοληπτικής μας ικανότητας, θα μας σπρώξει σε μια παγκόσμια ύφεση -πρωτοφανή στην ιστορία του καπιταλισμού. Και πολύ λίγοι από εμάς είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο.
‘Η λύση μας είναι το πρόβλημά μας, μου είπε ο ίδιος ο Richard Heinberg, όταν του τηλεφώνησα στην Καλιφόρνια. Ακούει στο όνομα Ανάπτυξη. Αλλά η ανάπτυξη έχει γίνει πλέον αντιοικονομική. Η ζωή μας χειροτερεύει εξ αιτίας της ανάπτυξης. Σήμερα το να πετύχει μια χώρα την ανάπτυξη, σημαίνει ότι θα αυξάνει τα χρέη της, ότι θα αυξάνει τη ρύπανση και τη μόλυνση του περιβάλλοντος, ότι θα επιταχύνει την συρρίκνωση της βιοποικιλότητας και την αποσταθεροποίηση του Κλίματος. Εμείς όμως είμαστε εθισμένοι στην ανάπτυξη. Αν δεν υπάρχει ανάπτυξη, δεν θα υπάρχουν επαρκή φορολογικά έσοδα και θέσεις εργασίας. Αν δεν υπάρχει ανάπτυξη τα επίπεδα του υπάρχοντος χρέους θα καταστεί αδύνατον να τα διαχειριστούν οι κυβερνήσεις. Οι κυβερνώσες ελίτ βλέπουν την τρέχουσα οικονομική κρίση ως ένα προσωρινό εμπόδιο, γι` αυτό και τρέχουν απελπισμένα να την ξεπεράσουν. Αυτή όμως η κρίση σηματοδοτεί μια μη αντιστρέψιμη πορεία για τον ίδιο τον ανθρώπινο πολιτισμό. Δεν μπορούμε να εμποδίσουμε μια τέτοια εξέλιξη. Μπορούμε μόνο να αποφασίσουμε αν θα προσαρμοστούμε ή όχι σε αυτήν.’
Ο Heinberg, ένας ανώτατος συνεργάτης του Post Carbon Institute , υποστηρίζει ότι δεν μπορούμε να αντιληφθούμε την αληθινή κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας με τους συνήθεις δείκτες μέτρησης – το ΑΕΠ, την ανεργία, τη στέγαση, τα διαρκή αγαθά, τα εθνικά ελλείμματα, το ατομικό εισόδημα, τις καταναλωτικές δαπάνες- αν και αυτοί οι δείχτες μας δείχνουν αρκετά καθαρά τα χρόνια και σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Αντίθετα, ισχυρίζεται ο ίδιος, πρέπει να εξετάζουμε τις δομικές αδυναμίες, οι οποίες λειτουργούν ως ωρολογιακή βόμβα εγκατεστημένη μέσα στις σημερινές δομές της οικονομίας μας. Τα χρέη των νοικοκυριών των ΗΠΑ κατέστησαν δυνατή την επέκταση των καταναλωτικών δαπανών, κατά τη διάρκεια της περιόδου της αλματώδους οικονομικής ανάπτυξης, αλλά όμως τα χρέη των καταναλωτών δεν μπορούν να συνεχίσουν να αυξάνονται, καθώς πλέον οι τιμές των σπιτιών επανέρχονται ξανά στα φυσιολογικά τους επίπεδα. Στα χαρτοφυλάκια των μεγαλύτερων τραπεζών βρίσκονται περιουσιακά στοιχεία που δεν είναι τίποτα άλλο παρά τοξικά απόβλητα, πράγμα που μας προμηνύει άλλη μια επερχόμενη παγκόσμια οικονομική κατάρρευση. Οι φυσικοί πόροι της Γης εξαντλούνται τάχιστα. Και η Κλιματική Αλλαγή με τα ακραία καιρικά φαινόμενα που προκαλεί, αρχίζει να επιφέρει ένα πολύ ακριβό οικονομικό τίμημα στις διάφορες χώρες, μη εξαιρουμένων ούτε των ΗΠΑ, οι οποίες υποφέρουν από τις πρόσφατες καταστροφές εκ της ξηρασίας, των πλημμυρών, των πυρκαγιών και της μείωσης της συνολικής απόδοσης των καλλιεργειών τους.
Ο Heinberg εξετάζει αναλυτικά αυτό που ο ίδιος αποκαλεί ‘ εξαιρετικά δυσλειτουργικό πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ’, το οποίο έχει παραλύσει και φαίνεται να είναι όμηρος των πολυεθνικών εταιρειών. Είναι ανήμπορο να αντιδράσει λογικά μπροστά στην κρίση ή να λύσει ‘ακόμα και τα πιο μικρά προβλήματα’.
‘Η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή οξύνει σχεδόν κάθε κρίση που αντιμετωπίζει η κοινωνία’, συνεχίζει. ‘Οι πολιτικές αποφάσεις δεν λαμβάνονται ύστερα από συζήτηση ανάμεσα στο λαό και στους εκλεγμένους ηγέτες του, αλλά μέσα από αδιαφανείς συζητήσεις που γίνονται ανάμεσα σε κρατικές υπηρεσίας και ομάδες ιδιωτικών συμφερόντων. Το Ρεπουμπλικάνικο κόμμα έχει πάρει διαζύγιο από την πραγματικότητα. Κινείται μέσα σε μια ερμητικά κλειστή ιδεόσφαιρα, όπου η Κλιματική Αλλαγή θεωρείται ως ένα κακόγουστο αστείο, τα δε οικονομικά προβλήματα θα λυθούν μόνο με τις περικοπές των δαπανών και των φόρων. Από την άλλη μεριά και οι Δημοκρατικοί δεν προσφέρουν μια ρεαλιστική στρατηγική για την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων και της Κλιματικής Αλλαγής’. Η πορεία της σύγκρουσης έχει ξεκινήσει. Τώρα πλέον όλα μπορεί να συμβούν και είναι ζήτημα χρόνου και της προσωπικής μας αντίδρασης.
‘Η κατάσταση θα μπορούσε να εκραγεί σε λίγες εβδομάδες ή μέσα σε λίγους μήνες ή μπορεί και σε λίγα χρόνια, συνέχισε ο Heinberg, αλλά αν δεν παρθούν ριζικά μέτρα, ώστε να αναδομηθεί η οικονομία, η έκρηξη αυτή θα επισυμβεί. Και όταν αυτό γίνει, το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα θα πληγεί πολύ περισσότερο από ό,τι το 2008. Θα πηγαίνεις στο ΑΤΜ και χρήματα δεν θα υπάρχουν. Η τροφή θα γίνει κάτι το σπάνιο και το πανάκριβο. Η ανεργία θα γίνει ανεξέλεγκτη. Και οι δημόσιες υπηρεσίες θα καταρρεύσουν. Το επίπεδο ζωής θα πέσει δραματικά. Τα προγράμματα αυστηρής λιτότητας θα εφαρμόζονται με όλο και πιο αυταρχικό τρόπο. Η οικονομική ανισότητα θα διευρύνεται, ώσπου να δημιουργηθεί ένα τεράστιο χάσμα ανάμεσα σε μια μικρή ολιγαρχική παγκόσμια ελίτ και τις μεγάλες μάζες του πληθυσμού. Η κατάρρευση θα φέρει αναπόφευκτα εκείνο το είδος της αστάθειας και των ταραχών που είδαμε πρόσφατα στην Ελλάδα.
Οι ελίτ, οι οποίες καταλαβαίνουν πολύ καλά την κατάσταση και οι οποίες διακατέχονται από έναν μεγάλο φόβο για το ενδεχόμενο μας τέτοιας διάλυσης, έχουν αρχίσει και λεηλατούν τους δημόσιους πόρους, προκειμένου να σώσουν τις διεφθαρμένες και αφερέγγυες τράπεζές τους, να στρατιωτικοποιήσουν τις αστυνομικές τους δυνάμεις και να φτιάξουν νόμους, με τους οποίους θα ποινικοποιείται η διαφωνία’.
‘Αν τα έθνη μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ορθολογικά την κρίση αυτή, θα μπορούσαν να προτάξουν αντί της κοινωνικής κατάρρευσης, την αναδόμηση των οικονομιών τους σε ένα μονοπάτι που βρίσκεται σε πορεία αντίθετη από την ατέλειωτη ανάπτυξη και εκμετάλλευση. Παραμένει ακόμη η δυνατότητα, τουλάχιστον στις βιομηχανικές χώρες , να εξασφαλίσουν στους περισσότερους πολίτες τους τα βασικά αγαθά: την τροφή, το νερό, την κατοικία, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την απασχόληση, την εκπαίδευση και τη δημόσια ασφάλεια’.
(Απόσπασμα εκ του άρθρου)
πηγή : η καλύβα ψηλά στο βουνό
Leave a Reply