Ο κύκλος μιας πολιτικής απάτης

του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) που δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα –«Μαθήματα από τη χρηματοδοτική βοήθεια στην Ελλάδα-Ανεξάρτητη Εκθεση Αξιολόγησης»– υπάρχει μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: στο εξώφυλλο του αναρτημένου στο site του ESM εγγράφου, κάτω από τον βαρύγδουπο τίτλο απλώνεται μια «γαλανόλευκη» γραφιστική σύνθεση που συμπυκνώνει τη στερεότυπη εικόνα για την Ελλάδα. Ασπρογάλανος ουρανός, βαθύ μπλε στα βουνά, διαβαθμίσεις του μπλε ενδιάμεσα, μέχρι το θαλασσί της θάλασσας και τρία κτίρια. Αριστερά, κάτι που θυμίζει δωρικό ναό, στο μέσον ένα εκκλησάκι κυκλαδίτικης εκδοχής, δεξιά ένα σχεδόν αιωρούμενο στέγαστρο, η αφαιρετική απεικόνιση του «Σταύρος Νιάρχος» στο Φάληρο. Το μόνο που φαίνεται να λείπει από την εικόνα είναι ένα καράβι στη θάλασσα και μερικά γλαροπούλια στον ουρανό. Αυτό που πετάει στον ουρανό είναι δύο τεθλασμένες ιστογραμμές γραφημάτων που εξελίσσονται ανοδικά, μία άσπρη και μία κόκκινη. Η πρώτη θα μπορούσε να αντανακλά την ανεργία και η δεύτερη το χρέος, αλλά πιθανότατα είναι τυχαίες και η ανοδική τους κίνηση προσπαθεί να βάλει μια πινελιά αισιοδοξίας.

Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Αστάθειας

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Στρωμένος με αγκάθια αποδεικνύεται για τη Γερμανία ο δρόμος επιβολής μιας σιδερένιας δημοσιονομικής πειθαρχίας, κομμένης και ραμμένης στα μέτρα της ευρωπαϊκής χρηματιστηριακής ολιγαρχίας. Αξίζει μάλιστα να προσέξουμε ότι το γερμανικό σχέδιο προκαλεί πολύ περισσότερες αντιδράσεις σε τμήματα της ευρωπαϊκής ελίτ προερχόμενα από άλλα κράτη μέλη, παρά στην ίδια την κοινωνία που δείχνει να έχει εξοικειωθεί με τη συνεχή φτωχοποίηση και την αποστέρηση κοινωνικών δικαιωμάτων που πριν λίγες δεκαετίες θεωρούνταν αναπόσπαστα τμήματα του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής. Το χάσμα του Παρισιού με το Βερολίνο, με αφορμή τι μεταρρυθμίσεις του Μακρόν, είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα των αντιδράσεων που γεννά η εξελισσόμενη Γερμανοποίηση της Ευρώπης. Δεν είναι όμως και το μοναδικό…

Ασυνήθιστης σφοδρότητας ήταν για παράδειγμα η αντίδραση της Ιταλίας απέναντι στο σχέδιο αναθεώρησης του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (που συμμετείχε στη δανειοδότηση της Ελλάδας, της Ιταλίας και των ισπανικών τραπεζών και διαδέχθηκε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και συζητήθηκε στην σύνοδο κορυφής της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα η τελική συμφωνία αντί για το τέλος του 2019 παραπέμφθηκε για τον Ιούνιο του 2020. Την ιταλική διαφωνία έκανε γνωστή ο προερχόμενος από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας, Λουίτζι ντι Μάγιο, προσθέτοντας ότι η Ιταλία δεν πρόκειται να συναινέσει στην μεταρρύθμιση μέχρι να αποσαφηνιστούν τα ευρύτερα σχέδια για τη Τραπεζική Ένωση.

Στις αγορές τα κλειδιά της ενισχυμένης εποπτείας

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

ΔΝΤ, ΕΚΤ και ESM στέλνουν συντονισμένα μηνύματα για τις παρενέργειες ενδεχόμενης κατάχρησης των μεταμνημονιακών «ελευθεριών» της κυβέρνησης

Είναι τόσο μεγάλο το βάρος της τραγωδίας στην Ανατολική Αττική που δεν αφήνει περιθώρια ούτε καν για δημοσιογραφικά λογοπαίγνια ως προς τις παρενέργειες που έχει στο κυβερνητικό αφήγημα της καθαρής εξόδου από τα μνημόνια και της πανηγυρικής ανακήρυξής της. Οι σχεδιασμοί για δημόσια εκδήλωση με συμμετοχή ξένων ηγετών στις 21 Αυγούστου έχουν προς το παρόν παγώσει, παρότι δεν είχε υπάρξει επίσημη προαναγγελία της, αλλά μόνον διαρροές. Είναι προφανές ότι ο Αύγουστος δεν θα κυλήσει ως κατεξοχήν μήνας θερινής ραστώνης – ακόμη κι αν οι εποχικές δασικές πυρκαγιές δεν έχουν την καθιερωμένη έξαρση και επιτρέψουν κάτι τέτοιο. Αντίθετα, ο Αύγουστος θα εξελιχθεί σε μήνα οξείας πολιτικής πόλωσης με άξονα τις τραγικές επιπτώσεις των πυρκαγιών και τις πολιτικές ευθύνες. Η Ν.Δ., αλλά και η υπόλοιπη αντιπολίτευση θα τις αξιοποιήσει στο έπακρο. Οι εναλλακτικές διαφυγής και ανταπάντησης που διαθέτει η κυβέρνηση δεν είναι σαφείς.

Ωστόσο, ακόμη και χωρίς τον παράγοντα της φωτιάς, η υπόθεση της μεταμνημονιακής πορείας της χώρας και του καθεστώτος ενισχυμένης εποπτείας έχει από μόνης πολλά θολά σημεία που μέρα με τη μέρα αποσαφηνίζονται ως προς τις ευχέρειες και ελευθερίες που διαθέτει η κυβέρνηση να αλλάξει το κλίμα.

Όλοι οι δρόμοι οδηγούν… στο Βερολίνο

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Καταλύτης για τις τελικές αποφάσεις του Eurogroup για το χρέος όχι μόνο η συνήθης γερμανική αδιαλλαξία, αλλά και η επιβίωση του κυβερνητικού συνασπισμού της Μέρκελ

Καθώς η συζήτηση της πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης και η προωθούμενη συμφωνία με τη ΠΓΔΜ έχουν περιθωριοποιήσει σχεδόν όλες τις λοιπές εξελίξεις στα μάτια της κοινής γνώμης, οι διεργασίες για την αξιολόγηση και το χρέος διεξάγονται σε ένα σχετικά προστατευμένο παρασκήνιο. Το πολυνομοσχέδιο με τα επόμενα επαχθή μέτρα που εκτείνονται μέχρι το 2022 καθώς και το Μεσοπρόθεσμο ψηφίστηκαν δια περιπάτου, ενώ λίγες μέρες πριν από το Eurogroup της 21/6, που θα αποφασίσει για αξιολόγηση, χρέος και μεταμνημονιακή επιτήρηση, διαμορφώνονται νέα τετελεσμένα, αλλά και νέες αβεβαιότητες.

Στα πρώτα εντάσσεται η βεβαιότητα ότι το ΔΝΤ δεν «προλαβαίνει» να ενεργοποιήσει τη συμφωνία χρηματοδότησης, άρα περιορίζεται σε ρόλο τεχνικού συμβούλου του ESM στη μεταμνημονιακή εποχή. Στις αβεβαιότητες περιλαμβάνεται ο ρόλος της Γερμανίας: είναι βέβαιο ότι αντιτίθεται σθεναρά σε κάθε ουσιαστικό μέτρο ελάφρυνσης του χρέους, έχοντας απέναντί της σχεδόν όλους τους άλλους θεσμούς, αλλά η κρίση που κλονίζει τον κυβερνητικό συνασπισμό στη Γερμανία με επίκεντρο το προσφυγικό μπορεί να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα. Δηλαδή, ή να προκαλέσει μια διάλυση του συνασπισμού, παγώνοντας και τις διαδικασίες για το ελληνικό χρέος, ή να οδηγήσει τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών σε μια ακόμη πιο αδιάλλακτη στάση έναντι της Ελλάδας.

Το μισογεμάτο, το μισοάδειο και… το πικρό ποτήρι

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Από Eurogroup σε Eurogroup, άλλο ένα παζάρι της τελευταίας στιγμής μεταξύ των δανειστών για χρέος, μεταμνημονιακή επιτήρηση και ρόλο του ΔΝΤ

Μισογεμάτο ή μισοάδειο ήταν το ποτήρι του τελευταίου Eurogroup; Εξαρτάται από το ποιος ερωτάται και με ποια κριτήρια απαντά. 

Η κυβέρνηση μάλλον έχει τους περισσότερους λόγους να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο και κάτι παραπάνω, αφού η βασική εκκρεμότητα της ολοκλήρωσης του τρίτου μνημονίου δεν αφορά την ίδια, αλλά τις ισορροπίες μεταξύ ευρωπαϊκής τρόικας και ΔΝΤ, και ιδιαίτερα μεταξύ ΔΝΤ και γερμανικής ηγεσίας. Και η εκκρεμότητα αυτή αφορά στον μηχανισμό ελάφρυνσης του χρέους, τον χρόνο και τον τρόπο ενεργοποίησής του. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, Κομισιόν, Γαλλία και Γερμανία εντός του Eurogroup έχουν λόγο να βλέπουν μισοάδειο το ποτήρι της τελευταίας συνεδρίασης που ενέκρινε την τεχνική συμφωνία. Έστω κι αν ρητορικά μεταδίδουν αισιοδοξία για συνολική συμφωνία σε ένα μήνα. Το μόνο σίγουρο ότι, μισογεμάτο ή μισοάδειο το ποτήρι, το περιεχόμενό του παραμένει πικρό για την μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία.  

Ένα παράδοξο τρικ νομιμοποίησης του ESM

Toυ Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Τι αποκαλύπτει το «Μνημόνιο Συνεννόησης» Κομισιόν – ESM για τον ρόλο τους στην τελετουργία της ενισχυμένης εποπτείας της Ελλάδας μετά τον Αύγουστο

Στις 27 Απριλίου, στις Βρυξέλλες, ανακοινώθηκε με πανηγυρικού ύφους δηλώσεις η υπογραφή «Μνημονίου Συνεννόησης» ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, τον ESM. Το υπέγραψαν οι επίτροποι Β. Ντομπρόβσκις και Π. Μοσκοβισί για την Κομισιόν και ο διευθύνων σύμβουλος Κλάους Ρέγκλινγκ για τον ESM. Το μνημόνιο αυτό «επισημοποιεί την επιτυχή συνεργασία μας στο πλαίσιο των προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής του ESM… Βασίζεται στις συμπληρωματικές ευθύνες και αρμοδιότητες της Επιτροπής και του ESM», είπε ο Ρέγκλινγκ, ενώ όλοι έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι το Μνημόνιο δεν τροποποιεί το νομικό πλαίσιο που διέπει τα δυο όργανα και « δεν προδικάζει τυχόν περαιτέρω μεταρρύθμιση του ESM που μπορεί να συμφωνηθεί».

Εκ πρώτης όψεως είναι παράδοξη πρωτοβουλία. Τι νόημα έχει ένα «Μνημόνιο Συνεννόησης» τώρα, οκτώ χρόνια μετά την απόφαση ίδρυσης του ESM, έπειτα από 6 χρόνια λειτουργίας και συνεργασίας του με την Κομισιόν σε επτά προγράμματα – τα τρία στην Ελλάδα-; Γιατί τώρα, αφού βάσει της πρότασης της Κομισιόν, ο ESM- που μέχρι στιγμής λειτουργεί βάσει μιας διακρατικής συνθήκης και εκτός νομικού πλαισίου της Ε.Ε.- πρόκειται να ενταχθεί στις ευρωπαϊκές συνθήκες; Γιατί πρέπει να ξεκαθαρίσουν τους κανόνες συνεργασίας τους τα δυο κέντρα του ευρωπαϊκού «ιερατείου», εάν ο ESM πρόκειται πράγματι να εξελιχθεί σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείου ή κάτι παρεμφερές;

Ελάφρυνση χρέους με «ρήτρα μεταρρυθμίσεων»

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Το ότι το ελληνικό χρέος, το μακράν υψηλότερο της Ευρωζώνης, θα υποστεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την τρίτη μεγάλη αναδιάρθρωση μέσα σε πέντε χρόνια είναι δεδομένο. Είναι ειλημμένη πολιτική απόφαση των δανειστών. Αλλά το πώς θα υλοποιηθεί αυτή η αναδιάρθρωση, υπό ποιους όρους θα γίνει και από ποιους μηχανισμούς εποπτείας της ελληνικής οικονομίας θα συνοδεύεται είναι αντικείμενο μιας περίπλοκης διαπραγμάτευσης μεταξύ των δανειστών που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Το σίγουρο είναι ότι δίπλα στη «ρήτρα ανάπτυξης» που περιλαμβάνει η γαλλική πρόταση, ο μηχανισμός «αυτόματης ελάφρυνσης» σε περίπτωση χαμηλής ανάπτυξης θα προϋποθέτει μια ακόμη ρήτρα: τη «ρήτρα μεταρρυθμίσεων». Αυτή είναι η αδιαμφισβήτητη «εισφορά» του γερμανικού παράγοντα, από τη στιγμή που επανενεργοποιήθηκε με τον σχηματισμό κυβέρνησης στο Βερολίνο, με την επικουρία του γκρούπ των «σκληρών» της Ευρωζώνης. 

Από το γαλλικό κλειδί στο… γερμανικό

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

ΔΝΤ και Βερολίνο διασταυρώνονται ξανά στα σενάρια για χρέος και μεταμνημονιακή επιτήρηση – Ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα 4ης αξιολόγησης και αυτοτελούς αξιολόγησης του ΔΝΤ

Τρεις παράγοντες που εξελίσσονται παράλληλα συγκλίνουν σε μια επιδείνωση του συνολικού πλαισίου στο οποίο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ προσπαθεί να συντηρήσει την αισιοδοξία για «καθαρή έξοδο» από τα Μνημόνια: Πρώτη έρχεται η επικίνδυνη επιδείνωση των εξωτερικών σχέσεων, ιδιαίτερα με την Τουρκία, αλλά και του ευρύτερου διεθνούς κλίματος, με τελευταίο επεισόδιο τη «δυτική συσπείρωση» στη νέα αντιρωσική καμπάνια, μ’ αφορμή τη δηλητηρίαση του διπλού πράκτορα. Δεύτερη ακολουθεί η επιδείνωση στο εσωτερικό πολιτικό κλίμα, με προβλέψιμες και απρόβλεπτες αφορμές, όπως τελευταία η υπόθεση Σαββίδη. Τρίτος παράγοντας είναι το ίδιο το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα που θέτει το κουαρτέτο των δανειστών για ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης.

Πρακτικά, οι Βρυξέλλες έχουν θέσει σε λειτουργία ένα χρονόμετρο αντίστροφης μέτρησης μέχρι την 21^η Ιουνίου, καταληκτική ημερομηνία στην οποία το Eurogroup θα αξιολογήσει αν έχουν νομοθετηθεί και υλοποιηθεί τα 88 προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης. Αυτό προϋποθέτει εφαρμογή των περισσότερων μέχρι τον Μάιο, ώστε να προηγηθεί η τεχνική συμφωνία με το κουαρτέτο. Έτσι, οι 98 μέρες που υπολόγισε ο Μοσκοβισί στις αρχές της εβδομάδας, στην πραγματικότητα είναι λιγότερες από 50.

Οικονομικό Φόρουμ Δελφών: «Απέσβετο και λάλον ύδωρ…»

Του Γιώργου Παπαιωάννου

Οι «χρησμοί» του πολιτικού συστήματος και της επιχειρηματικής ελίτ στους Δελφούς, επιβεβαίωσαν τα αδιέξοδα και την έλλειψη οράματος για τη χώρα

Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ιουλιανός, στη γενικότερη προσπάθειά του να αναζωογονήσει τις αρχαίες ελληνικές παραδόσεις (εξ αιτίας της οποίας του δόθηκε και το προσωνύμιο «Παραβάτης» από τους χριστιανούς), έστειλε έναν άνθρωπό του στο μαντείο των Δελφών το 362 μ.Χ. Εκείνο όμως βρισκόταν ήδη σε ανεπίστρεπτη παρακμή και έτσι εξέδωσε τον τελευταίο του χρησμό που έλεγε: «Είπατε τω βασιλεί, χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά, ουκέτι Φοίβος έχει καλύβαν, ου μαντίδα δάφνην, ου παγάν λαλεούσαν, απέσβετο και λάλον ύδωρ». Δηλαδή: «Πείτε στον βασιλιά, πως έπεσε κάτω το περίτεχνο οίκημα, κι ούτε ο Φοίβος Απόλλων έχει πια κατοικία, ούτε δάφνη μαντική, ούτε πηγή ομιλούσα, και το ομιλών νερό στέρεψε».

Γερμανική σκιά στην «ειδική» επιτήρηση

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Τον Απρίλιο, με το ντεμπούτο της νέας κυβέρνησης στο Βερολίνο, θα κριθούν το χρέος, το σχήμα της μεταμνημονιακής επιτροπεία, αλλά και το μέλλον της Ευρωζώνης

Το «κουτί της Πανδώρας» για το οποίο κάναμε λόγο στο προηγούμενο φύλλο του Δρόμου απελευθέρωσε περισσότερες ανεξέλεγκτες δυνάμεις απ’ όσες υπολογίζαμε. Στο συντριπτικό για τα «συστημικά» κόμματα αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών και στον εμπορικό πόλεμο που κήρυξε ο Τραμπ προστέθηκαν η οριστικοποίηση της συμφωνίας για μεγάλο συνασπισμό στη Γερμανία, η αρχή του τέλους της «έκτακτης» πολιτικής της ΕΚΤ και η δημόσια εμφάνιση της «συμμαχίας των Βορείων», οκτώ χωρών της Ε.Ε., κατά των προτάσεων Μακρόν για μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης. Τα τρία τελευταία είναι απολύτως αλληλένδετα, μιας και καταδεικνύουν ότι η γερμανική ελίτ, με την από κοινού στήριξη χριστιανοδημοκρατών και σοσιαλδημοκρατών, έπειτα από πολύμηνη αδράνεια, επανενεργοποιείται στα κεντρικά ζητήματα της ευρωπαϊκής πολιτικής και επανέρχεται στις πάγιες θέσεις της. Δεν θέλει πολύ φαντασία για να υποθέσει κανείς ότι αυτή η εξέλιξη, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα επηρεάσει την «καθαρή» ή «βρόμικη» έξοδο από το τρίτο μνημόνιο.

Ο επόμενος μήνας επιφυλάσσει πυκνότερες εξελίξεις και αποκαλύψεις αληθινών προθέσεων. Όχι μόνο για το θέμα του ελληνικού χρέους, αλλά και για το «ειδικό» σχήμα μεταμνημονιακής επιτήρησης και για τη συνολική «μεταρρύθμιση» της Ευρωζώνης. Μέχρι να αποσαφηνιστεί το τοπίο, η κυβέρνηση οφείλει απλώς να «μπαζώνει» προαπαιτούμενα, ώστε να εκπληρώσει και τα 88 της τέταρτης αξιολόγησης, και ρευστότητα για το περίφημο μαξιλάρι ασφαλείας των 19-20 δισ. ευρώ

Ελληνική «λύση» στο ευρωπαϊκό χρέος

του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Πώς διασταυρώνονται τα τεχνικά σενάρια του ESM για την Ελλάδα με τον επιζητούμενο γαλλογερμανικό συμβιβασμό για την τραπεζική ένωση της Ευρωζώνης

Η μία από τις δυο εκκρεμότητες που επεσήμανε το Eurogroup στη συνεδρίαση της προηγούμενης Δευτέρας για την εκταμίευση της δόσης των 5,7 δισ. έκλεισε. Το ΣτΕ απέρριψε και τις τελευταίες δειλές ενστάσεις της υπουργού Πολιτισμού και έκρινε νόμιμο το Προεδρικό Διάταγμα για το Ελληνικό. Η δεύτερη εκκρεμότητα, αυτή της προόδου στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, που έγινε και αφορμή φραστικής έντασης μεταξύ Ντράγκι και Ε. Τσακαλώτου, δεν μπορεί να κριθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Έτσι κι αλλιώς, η δέσμευση για 10.000 πλειστηριασμούς ακινήτων φέτος δεν μπορεί να αξιολογηθεί πριν το τέλος του έτους. Εκτός απροόπτου, στη συνεδρίαση του Eurogroup στις 12 Μαρτίου θα δοθεί το τελικό «οκ» για την εκταμίευση, εφόσον επιδειχθεί ένα έστω συμβολικό αποτέλεσμα και από τους πλειστηριασμούς, από τις 28 Φεβρουαρίου και μετά που θα γίνει γενικευμένη εφαρμογή τους, υπό αστυνομική φρούρηση και μακριά από τα ενοχλητικά βλέμματα των κινημάτων.

Το πείραμα του ομολόγου και η «γενναιοδωρία» των δανειστών

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Η γαλλογερμανική διελκυστίνδα για το χρέος και το τρικ μιας ελάφρυνσης που μπορεί να αποδειχθεί σχεδόν αποκλειστικά ελληνική υποχρέωση

Η έκδοση του επταετούς ομολόγου, εν μέσω της νέας μεγάλης αναταραχής στις αγορές, του λεγόμενου παγκόσμιου sell off, μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ελληνικό παράδοξο». Η κυβέρνηση δικαίως δηλώνει ικανοποιημένη από την υπερκάλυψη της έκδοσης των 3 δισ. ευρώ, με προσφορές 7 δισ. και επιτόκιο 3,5%. Βεβαίως, η επιτυχία είναι κάτι σχετικό. Κινείται εντός συγκοινωνούντων δοχείων. Δεν πρέπει να περάσουν απαρατήρητα ότι λίγο μετά την έκδοση η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου είχε μικρή άνοδο, στο 4%, ότι το χρηματιστήριο δεν γλίτωσε από τον πανευρωπαϊκό πανικό πωλήσεων και, πολύ περισσότερο, ότι ο σχεδιασμός για τα επόμενα βήματα επανασύνδεσης με τις αγορές χρέους μπαίνει σε μια ζώνη αβεβαιότητας και, αναγκαστικά, θα επανεξεταστεί. Η έκδοση του επταετούς ομολόγου ήταν επιτυχής γιατί ήταν ελεγχόμενη, με εγγυημένη απόδοση για τους υποψήφιους επενδυτές και σε ένα πολιτικό περιβάλλον που υπόσχεται στις αγορές ότι, από πλευράς ευρωπαϊκής ελίτ, το ελληνικό success story είναι μη αναστρέψιμο.

Το χρέος ως εργαλείο μεταμνημονιακής επιτήρησης

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Οι σχεδιασμοί των δανειστών για μηχανισμό «αστυνόμευσης» της ανάπτυξης σε συνάρτηση με την ελάφρυνση του χρέους – Σενάρια για τον μελλοντικό ρόλο του ESM

Με το «μακεδονικό» να απειλεί να απορροφήσει όλη την ικμάδα του πολιτικού συστήματος σε σκιαμαχίες ή υπαρκτές αντιθέσεις, οι διεργασίες για τη μνημονιακή ολοκλήρωση και τη μεταμνημονιακή συνέχεια περνούν σε δεύτερη μοίρα, αν και βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή. Οι βασικοί «παίκτες» –κυβέρνηση και εκπρόσωποι των δανειστών– συνέχισαν και αυτή την εβδομάδα να αντιπαραθέτουν σενάρια περί «καθαρής» ή «βρόμικης» εξόδου από τα μνημόνια, σ’ ένα περιβάλλον βολικά αδιάφορο για την πλειοψηφία της κοινής γνώμης.

Το παγωμένο Νταβός «ζέστανε» το ΔΝΤ

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Ενδείξεις ολικής επαναφοράς του Ταμείου στο Μνημόνιο, με ενισχυμένο ρόλο στο θέμα του χρέους, αλλά και στη μεταμνημονιακή εποπτεία της ελληνικής οικονομίας

Τα χιόνια του Νταβός δεν εμπόδισαν το ΔΝΤ να «ξεπαγώσει» την περίπλοκη σχέση του με το τρίτο Μνημόνιο, την ελληνική κυβέρνηση και τους Ευρωπαίους δανειστές. Παρότι στις δημόσιες δηλώσεις τους τόσο η διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκαρντ όσο και ο επικεφαλής οικονομολόγος του Μορίς Όμπστφελντ δεν πρόσθεσαν κάτι περισσότερο από την επωδό «μεταρρυθμίσεις και χρέος», ενισχύονται οι ενδείξεις ότι η ηγεσία του Ταμείου, για λόγους που δεν σχετίζονται αποκλειστικά με την Ελλάδα, προκρίνει την πλήρη συμμετοχή του στο πρόγραμμα, με πιθανή εκταμίευση και του δανείου 1,6 δισ. ευρώ που προς το παρόν ισχύει στα χαρτιά. Τα χιόνια του Νταβός φαίνεται να έχουν παγώσει το μέχρι πρότινος επικρατέστερο σενάριο συναινετικού διαζυγίου ΔΝΤ – Ευρωζώνης, με πρόωρη εξόφληση από τον ESM των δανείων ύψους 11,5 δισ. που έχει χορηγήσει μέχρι τώρα στην Ελλάδα.

Να προσέχετε τι εύχεστε… για τη Γερμανία

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Η κατ’ αρχήν συμφωνία για μεγάλο συνασπισμό φωτογραφίζει αδρά τις γερμανικές προθέσεις για τη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης και τη μεταμνημονιακή επιτήρηση της Ελλάδας

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, έχοντας ανοίξει το παράλληλο μέτωπο της ονομασίας της FYROM και με τη φιλοδοξία μιας «εθνικής επιτυχίας» σ’ αυτήν την ατελέσφορη, σχεδόν τριακονταετή σκιαμαχία, αισιοδοξεί ότι στις 22 Ιανουαρίου θα κλείσει ήρεμα η τρίτη αξιολόγηση, για ν’ ανοίξει η τέταρτη και τελευταία των μνημονίων. Προϋπόθεση είναι να διατηρηθεί αδιασάλευτη η συγκυρία που επικρατεί μεταξύ των εταίρων στην Ευρωζώνη και η πολιτική τους βούληση για ελληνικό happy end. Και κεντρικό στοιχείο αυτής της συγκυρίας είναι να σταθεροποιηθεί η σχετική βούληση της γερμανικής ελίτ. Εξ ου και ανοιχτή παρότρυνση του πρωθυπουργού και κορυφαίων υπουργών της ελληνικής κυβέρνησης προς την ηγεσία του SPD «να μην αφήσουν να πάει χαμένη η ευκαιρία σχηματισμού μεγάλου συνασπισμού». Προς όφελος της σταθερότητας στην Ευρώπη, όπως δημοσίως επιχειρηματολόγησαν κυβερνητικά στελέχη, και προς όφελος του καθυστερημένου ελληνικού success story, όπως υπόρρητα εννοείται.

Μνημονιακό φάρμακο ή νεοφιλελεύθερη βαριά ασθένεια;

του Καλλίνικου Νικολακόπουλου*

Ο εθελόδουλος μνημονιακός διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) Γιάννης Στουρνάρας, έχει επανειλημμένα δικαιώσει τους δανειστές ενοχοποιώντας την Ελλάδα. Κατά την άποψή του, τα μνημόνια 1, 2 και 3, που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα την τελευταία επταετία από τους ευρωπαίους ‘εταίρους’, δεν είναι υπεύθυνα για τη φοβερή και αέναη κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας από το 2010 μέχρι και τώρα, ούτε για τη σημερινή μη ορατή στο άμεσο μέλλον σταθεροποίηση και ανάκαμψή της. Διατείνεται ότι τα επιβληθέντα μνημόνια και οι ακολουθούμενες μνημονιακές πολιτικές δεν ήταν ποτέ μέρος του προβλήματος, αλλά αποτελούν μέρος της λύσης του. Με την ίδια συλλογιστική, επιμένει ότι η πολιτική που έχει συρρικνώσει την οικονομία ήταν ‘δυσάρεστη’, αλλά ‘απαραίτητη’ για τη θεραπεία των παθογενειών που είχαν συσσωρευθεί από τις προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, αλλά και από την ελληνική κοινωνία που επέμενε να συντηρεί με δανεικά ένα βιοτικό επίπεδο που ήταν υπέρτερο των δυνάμεών της. Ο ίδιος θεωρεί ότι για την ελληνική κρίση δεν είναι υπεύθυνες οι ελληνικές τράπεζες, γιατί δεν την πυροδότησαν, αλλά ευθύνεται το δημοσιονομικό αδιέξοδο που οδήγησε σε πτώση όλη την ελληνική οικονομία, πλήττοντας τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τις τράπεζες.

Η αυθαίρετη ερμηνεία του δημιουργεί με αφάνταστη ευκολία ενόχους και θύματα, που τιμωρούνται για ατασθαλίες στις οποίες δεν συμμετείχαν ποτέ και δεν γνώριζαν ούτε εξ αποστάσεως. Το 2013 ακόμη και ο τότε διευθυντής μελετών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Ολιβιέ Μπλανσάρ, απέδωσε σε γνωστή έκθεσή του τη βαθειά ύφεση της ελληνικής οικονομίας στην υποεκτίμηση των υφεσιακών επιπτώσεων από τα σκληρότατα μέτρα ακραίας λιτότητας των μνημονίων και όχι τόσο στην υπερχρέωσή της. Τα αντίστοιχα μνημονιακά προγράμματα που εφαρμόσθηκαν στις Ιρλανδία, Πορτογαλία και Κύπρο, δεν έφθασαν ποτέ την ακραία σκληρότητα, εκδικητικότητα και βιαιότητα των ελληνικών. Ενώ στην Ελλάδα οι επιβληθείσες περικοπές μισθών και συντάξεων άγγιξαν το 50%, σε αυτές τις χώρες δεν ξεπέρασαν το 10-15%. Η ελληνική ύφεση παραμένει μέχρι και τώρα βαθύτερη και η ανεργία η υψηλότερη στην ευρωζώνη κι αυτό δεν οφείλεται στο αρχικό ύψος του χρέους, αλλά στην αναποτελεσματικότατη κακοδιαχείρισή του από τα τρία μνημόνια και με την αδιαμφισβήτητη συνέργεια των ελληνικών κυβερνήσεων.

Μνημόνια και πλεονάσματα

Στις αρχές του μήνα, η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων (Directorate-General for Economic and Financial Affairs – DGEcFin) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Commission), έδωσε στην δημοσιότητα μια έκθεση (*), στην οποία ανακεφαλαιώνει και συνοψίζει την μέχρι τώρα πορεία του προγράμματος στήριξης που υπογράψαμε τον Αύγουστο του 2015, του κοινώς γνωστού ως “Μνημόνιο 3”.

Αν και η έκθεση παρουσιάζει αρκετό ενδιαφέρον, δεν είμαι σίγουρος για το πόσοι από σας θα μπουν στον κόπο να ξεφυλλίσσουν -έστω- ένα αγγλόγλωσσο κείμενο 192 σελίδων, γεμάτο πίνακες και διαγράμματα. Εκείνο που πρέπει να ξέρετε, όμως, είναι ότι αυτό το κείμενο αποτελεί την βάση πάνω στην οποία οικοδομείται αυτές τις μέρες το νέο (τρίτο στην σειρά) Συμπληρωματικό Μνημόνιο Κατανόησης, δηλαδή η νέα “επικαιροποίηση” (τι λέξη, θεέ μου!) του Μνημονίου 3, που πρόκειται να υπογραφεί τις αμέσως επόμενες ημέρες.

Η ακτινογραφία ενός φιάσκου

του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Οι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες «ομολογίες» του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το καταστροφικό μνημονιακό πείραμα – Η ευρωπαϊκή κρίση ειλικρίνειας και ελληνική αταραξία

Την ώρα που τα μπαζωμένα ρέματα της Αττικής μετατρέπονταν σε υγρό τάφο για τουλάχιστον δεκάξι ανυποψίαστους ανθρώπους, μια ακόμη έκθεση ευρωπαϊκού θεσμικού οργάνου ακτινογραφούσε με τεχνοκρατική ψυχραιμία την καταστροφή που έχει συντελεστεί στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, απαγορεύοντας μεταξύ άλλων και στοιχειώδεις δημόσιες επενδύσεις που θα περιόριζαν το θανατηφόρο πέρασμα της καταιγίδας. Ο λόγος για την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) που δόθηκε προ ημερών στη δημοσιότητα, αποτυπώνοντας με στρογγυλές μεν εκφράσεις αλλά με αποκαλυπτικούς αριθμούς την παταγώδη αποτυχία των μνημονίων ακόμη και στους διακηρυγμένους στόχους τους.

«Υβριδική» μεταμνημονιακή εποχή

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Οι δανειστές αποδραματοποιούν την αξιολόγηση και σκηνοθετούν μια ακόμη «πρωτότυπη» για την Ευρωζώνη λύση επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές

Το τι σημαίνει η εφαρμογή των Μνημονίων και των επαχθών τους δεσμεύσεων, ακόμη κι αν το τυπικό τέλος τους επέλθει στις 21 Αυγούστου 2018, όπως περίπου διθυραμβικά προεξοφλεί η Κομισιόν δια του εκπροσώπου της, αποκαλύπτεται από ποικίλες ανυποψίαστες πηγές. Για παράδειγμα, η ιδιωτικοποίηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων αποδεικνύεται χρυσοτόκος όρνιθα για τη γερμανική Fraport, που σύμφωνα με τα αποτελέσματα 9μήνου που ανακοίνωσε, από την «επένδυσή» της στην Ελλάδα εξασφάλισε τα 2/3 της αύξησης των εσόδων της και το 80% της αύξησης της κερδοφορίας της. Αν σε μόλις μισό χρόνο έβγαλε κέρδη από τα 14 αεροδρόμια 180 εκατ. ευρώ, αυτό σημαίνει ότι σε 4 χρόνια το πολύ θα έχει αποσβέσει το τίμημα του 1,2 δισ. ευρώ.

Σύγχυση ρόλων, «φίλων» και αντιπάλων

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Τα ραντεβού με τη «συγκαταβατική» Λαγκάρντ στην Ουάσιγκτον και ο χρησμός για το πλεόνασμα του 2018 σκιαγραφούν το υπό διαμόρφωση καθεστώς μετα-μνημονιακής επιτήρησης

Ακόμη και με το ένα πόδι έξω από το τρίτο Μνημόνιο, σύμφωνα με την «ατάκα» του υπουργού Οικονομίας Ε. Τσακαλώτου, το ΔΝΤ κρατάει ουσιαστικά τη μπαγκέτα της τρίτης αξιολόγησης. Πώς ακριβώς σκοπεύει να τη χρησιμοποιήσει ίσως γίνει ελάχιστα πιο σαφές την ερχόμενη Δευτέρα, όταν η επικεφαλής του Κριστίν Λαγκάρντ συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα στην Ουάσιγκτον. Προοίμιο αυτής της συνάντησης –για την οποία είχε προηγηθεί και άτυπη πρόσκληση επίσκεψης της Λαγκάρντ στην Αθήνα, αλλά χωρίς ανταπόκριση– ήταν η δημόσια «αναμέτρηση» ανάμεσα στις προβλέψεις του προϋπολογισμού του 2018 που κατήρτισε η κυβέρνηση και τις σταθερά πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις του ΔΝΤ για τον ρυθμό ανάπτυξης και τα πλεονάσματα.

Η «αναμέτρηση» επί των προβλέψεων δεν είχε την οξύτητα προηγούμενων επεισοδίων. Το ΔΝΤ δεν είπε κάτι νέο, παρά επέμεινε στην εκτίμηση ότι το πλεόνασμα του 2018 δεν πρόκειται να ξεπεράσει το 2,2% του ΑΕΠ, έναντι μνημονιακής δέσμευσης 3,5%. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι στην ερμηνευτική της δημόσια παρέμβαση, η οποία προβάλλεται ως θετική από την κυβέρνηση, η Κριστίν Λαγκάρντ επέμεινε ότι το Ταμείο δεν ζητά νέα δημοσιονομικά μέτρα για επίτευξη του υψηλού στόχου για το πλεόνασμα, αλλά προσαρμογή του δανειστή ESM στον «ρεαλιστικό» στόχο του Ταμείου για το πλεόνασμα, δηλαδή το 2,2% του ΑΕΠ το 2018. «Αν η Ελλάδα εκπληρώσει πλήρως τις πολιτικές δεσμεύσεις της και επιτύχει το δημοσιονομικό στόχο του Ταμείου (σ.σ. πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ), και την ίδια στιγμή αποτύχει στους στόχους του προγράμματος του ESM (σ.σ. 3,5%), τότε οι Ευρωπαίοι έχουν συμφωνήσει ότι η πρόσβαση της Ελλάδος στις δόσεις του ESM θα συνεχιστεί και ότι οι στόχοι του προγράμματος του ESM θα επανεξεταστούν», είπε η Λαγκάρντ.

Κτίζοντας τον τραπεζικό Λεβιάθαν της Ευρωζώνης

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Τι σημαίνει το σχέδιο της ΕΚΤ για τη συρρίκνωση των κόκκινων δανείων και πώς συνδέεται η μετατροπή του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο

Ποιος είναι τ’ αφεντικό στην Ευρωζώνη; Ενώ η πολιτική της ηγεσία βρίσκεται σε ζυμώσεις γύρω από τη γαλλογερμανική πρόταση για την οικονομική της διακυβέρνηση –φρεναρισμένες έως και παγωμένες, όμως, όσο εκκρεμεί σχηματισμός κυβέρνησης στη Γερμανία–, η ΕΚΤ έσπευσε να θυμίσει ότι προς το παρόν είναι το μόνο πραγματικό αφεντικό της νομισματικής ένωσης. Και, για την ακρίβεια, της ανάπηρης, κολοβής χρηματοπιστωτικής ένωσης. Την ώρα που προετοιμάζει προσεκτικά και χωρίς να βιάζεται την αντιστροφή της ποσοτικής χαλάρωσης, με την οποία δημιούργησε μια πλημμυρίδα φθηνής ρευστότητας ύψους 1,5 τρισ. ευρώ στις τράπεζες, η ηγεσία της Φρανκφούρτης έρχεται τώρα, ως γνήσιος Σάιλοκ, και απαιτεί το αντάλλαγμα.

Το σχέδιο που η ΕΚΤ παρουσίασε για τον ταχύτατο και δραστικό περιορισμό των κόκκινων δανείων ύψους έχει προκαλέσει πραγματικό πανικό στα επιτελεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ευρωζώνης. Κι αυτό γιατί απαιτεί ουσιαστικά να εκμηδενιστούν κόκκινα δάνεια ύψους 1 τρις. ευρώ στην Ευρωζώνη, είτε είναι τελείως ακάλυπτα (κυρίως τα καταναλωτικά), είτε είναι καλυμμένα με ενέχυρα και υποθήκες. Η ηγεσία της ΕΚΤ, επισείοντας την απειλή να αποκαλυφθούν οι σκελετοί στις ντουλάπες των τραπεζών στη διάρκεια των stress tests που θα γίνουν μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου του επόμενου έτους, ζητά από τα golden boys and girls των τραπεζών να αυξήσουν τις προβλέψεις τους στο 100% των δανείων σε καθυστέρηση μέσα σε δυο χρόνια το αργότερο για τα ακάλυπτα δάνεια και σε επτά για τα καλυμμένα.

Το κουαρτέτο που έγινε… κουιντέτο

του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Οι αγορές αναγορεύτηκαν επίσημα σε πέμπτο επιτηρητή του Μνημονίου – Οι παρενέργειες της συνέργειάς τους με το ΔΝΤ, τη γερμανική ηγεσία, την ΕΚΤ και το «μοντέλο ανάπτυξης»

Από μιαν άποψη η έκδοση του νέου πενταετούς ομολόγου με επιτόκιο αισθητά μικρότερο από αυτό του 2014 ήταν επίτευγμα. Όχι στο πλαίσιο μιας στενά τεχνικής σύγκρισης ανάμεσα στα δυο εγχειρήματα -απ’ αυτή τη σκοπιά μπορεί κανείς να αντιτείνει τις πολλαπλάσιες προσφορές που έγιναν για το ομόλογο Σαμαρά (περί τα 20 δισ.) ή τα καλύτερα spreads έναντι των επιτοκίων των γερμανικών ομολόγων προ του QE.

Περισσότερο ενδιαφέρον έχει το πολιτικό πλαίσιο της τωρινής εξόδου στις αγορές: είναι μάλλον πρωτοφανές σε συνθήκες capital controls οι «αγορές» να αναλαμβάνουν το ρίσκο αγοράς χρέους, κι ακόμη πιο πρωτοφανές είναι να αγνοούν επιδεικτικά την εκτίμηση του ΔΝΤ ότι αυτό είναι «εξαιρετικά μη βιώσιμο», αλλά και την αντίστοιχη αμφιβολία που εκφράζει η ΕΚΤ, διατηρώντας τα ελληνικά ομόλογα εκτός ποσοτικής χαλάρωσης. Τον Απρίλιο του 2014 τόσο η ΕΚΤ όσο και το ΔΝΤ χαρακτήριζαν ακόμη, τυπικά τουλάχιστον, «βιώσιμο» το ελληνικό χρέος.

Από την ευφορία του Λουξεμβούργου στη δυσθυμία του Λαγονησίου

 του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Η παρέλαση του κουαρτέτου από το συνέδριο του Economist έριξε νέες σκιές στη συμφωνία του Eurogroup – Τα ενεργά ρήγματα μεταξύ των δανειστών και η αυτολογοκρισία μέχρι τις γερμανικές εκλογές

Η διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση που έκλεισε πριν 15 μέρες στο Λουξεμβούργο, ξανάνοιξε διάπλατα τις προηγούμενες μέρες μέσω… Λαγονησίου. Το συνέδριο του Economist αποτέλεσε πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους δανειστές, ιδιαίτερα τον ESM (δηλαδή το Eurogroup) και το ΔΝΤ, να ξεδιπλώσουν τις ανοικτές διαφωνίες τους, δημιουργώντας σοβαρές αμφιβολίες για την «αποτελεσματικότητα» της συμφωνίας της 15/6.

Το ΔΝΤ, δια της Βέλια Βελκουλέσκου, αμφισβήτησε τα θεμελιώδη της συμφωνίας, την οποία υποτίθεται ότι χαιρέτισε το Ταμείο και η Κριστίν Λαγκάρντ προσωπικά: το ΔΝΤ δεν πιστεύει ότι μακροπρόθεσμα η Ελλάδα μπορεί να πετύχει πλεονάσματα άνω του 1,5% και ανάπτυξη άνω του 1% (σε αντίθεση με τις προβλέψεις της συμφωνίας για 2% και 1,5% αντίστοιχα), αμφιβάλλει για την αποτελεσματικότητα του συμφωνημένου πλεονάσματος 3,5% μέχρι το 2022, ακόμη κι αν αυτό επιτευχθεί, θεωρεί ότι μακροπρόθεσμα η Ελλάδα θα βρεθεί ενώπιον μεγάλου δημογραφικού κενού (άρα, θα έχει εκ νέου πρόβλημα με το ασφαλιστικό) και υπογραμμίζει ότι το θέμα του ελληνικού χρέους πρέπει να αντιμετωπιστεί «άπαξ και δια παντός». Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο των προειδοποιήσεων του ΔΝΤ είναι ότι, εάν οι Ευρωπαίοι δανειστές δεν παράσχουν τη σαφήνεια που ζητάει το Ταμείο για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα του χρέους, στις 27 Ιουλίου θα είναι δύσκολο να πάρει απόφαση για την «κατ’ αρχήν έγκριση», τη συμφωνία «stand by χρηματοδότησης». Τότε, ποιος ο λόγος να υπογράψει η Ελλάδα το ξεχωριστό Μνημόνιο με το ΔΝΤ (MFEP) που προετοιμάζεται πυρετωδώς;

Η φαντασίωση στην εξουσία…

του Ρούντι Ρινάλντι

Το αποικιακό καθεστώς ονειρεύεται πως αποκτά «ανεξάρτητο ρόλο»

Η συστηματική διαστροφή της πραγματικότητας, με τα ιδιαίτερα αριστερά χαρακτηριστικά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δηλαδή τη χρήση του συστηματικού ψέματος και της προπαγάνδας έχει την τιμητική της με το κλείσιμο της 2^ης αξιολόγησης που φόρτωσε ακόμα πιο ισχυρά νεοαποικιακά δεσμά τη χώρα και την κοινωνία.

Όποιος καταγγείλει με σθένος το γεγονός αυτό, κατηγορείται ως φίλος της Ν.Δ. που θέλει να παλινορθωθεί το καθεστώς της δεξιάς στην χώρα. Τόσο απλά. Όπως το πάλαι ποτέ σύνθημα της ΚΝΕ «ο αντικομμουνισμός δεν θα περάσει» όποτε γίνονταν κριτική στα καθεστώτα του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Γιατί και τότε οι επικριτές κατηγορούντο ότι ψεύδονται γιατί ο σοσιαλισμός προχωρούσε κατά κύματα και οι εργαζόμενοι ήσαν ευχαριστημένοι. Ποιος έλεγε ψέματα τότε; Και ποιος ψεύδεται ασύστολα σήμερα; Η συστηματική χρήση του ψέματος και η εύκολη σπίλωση και συκοφαντία κάθε άλλης άποψης είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, εγγεγραμμένο στο χώρο της αριστεράς.

Η νέα παγίδα του Β. Σόιμπλε

του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Το παράθυρο εξόδου του ΔΝΤ από το Μνημόνιο μπορεί να εξελιχθεί σε πόρτα… εισβολής ενός πολύ σκληρότερου ESM– Ενδείξεις παρασκηνιακής συνεννόησης Βερολίνου – Ουάσιγκτον

Ο Β. Σόιμπλε κάνει πάντα τη δουλειά του. Και με τις πράξεις και με τις παραλήψεις του. Και με τις δηλώσεις και με τις σιωπές του. Χθες (13/1), με την πρώτη μεθεόρτια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στη Süddeutsche Zeitung (έπειτα από σιωπή 4 εβδομάδων) ξεδίπλωσε την ατζέντα της γερμανικής ηγεσίας σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα τόσο της εκκρεμούς δεύτερης αξιολόγησης, όσο και της θεσμικής μετεξέλιξης της ευρωζώνης. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, εκφράζοντας τον ηγετικό πυρήνα της πολιτικής και οικονομικής ελίτ της χώρας του, αλλά αξιοποιώντας έξυπνα και την πίεση που ασκεί εκ δεξιών στο κόμμα του η ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), η οποία έθεσε ανοικτά ζήτημα διχοτόμησης της Ευρωζώνης, λίγο πριν τις χριστουγεννιάτικες διακοπές (στις 20/12/2016) είχε προειδοποιήσει ότι η Ευρωζώνη θα διαλυθεί αν δεν τηρούνται οι κανόνες. Τώρα, προαναγγέλλει την αλλαγή των κανόνων αυτών. Και, όπως έχει συμβεί στη διάρκεια της επταετίας των Μνημονίων, η Ελλάδα αποτελεί το σύνηθες «πολυεργαλείο» κατασκευής των νέων κανόνων.