Αιγαίο και νησιά Σπράτλι: Οι ομοιότητες με μία διεκδίκηση υφαλοκρηπίδας πολλά χιλιόμετρα μακριά

Tου Άρη Χατζηστεφάνου

Καθώς ο ελληνικός και ο τουρκικός στόλος άρχισαν να δοκιμάζουν ο ένας τις αντιδράσεις του άλλου στο Αιγαίο, μια αντιπαράθεση με τρομακτικές ομοιότητες κλιμακωνόταν σε απόσταση 9.500 χιλιομέτρων, στη νότια κινεζική θάλασσα.

Μια αντιπαράθεση από την οποία η Ελλάδα μπορεί να αντλήσει πολύτιμα συμπεράσματα, αν όχι για το πώς να αναπτύσσει τις ναυτικές τις δυνάμεις, τουλάχιστον για το ποιοι πρέπει και δεν πρέπει να είναι οι σύμμαχοί της.

Εδώ και δεκαετίες, τουλάχιστον έξι χώρες (Κίνα, Ταϊβάν, Βιετνάμ, Φιλιππίνες, Μαλαισία και Μπρουνέι) διεκδικούν απόλυτη κυριαρχία (ή κυριαρχικά δικαιώματα) σε όλα ή μερικά από τα νησιά και τις νησίδες Σπράτλι. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα βραχονησίδων και μικροσκοπικών νησιών που θεωρητικά δεν θα τα γνώριζε κανείς εάν δεν είχαν την «ατυχία» να βρίσκονται πάνω σε ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά περάσματα του πλανήτη και κοντά σε κοιτάσματα πετρελαίου.

Όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς, αν οι ελληνοτουρκικές διαφορές φαντάζουν σύνθετες στα μάτια ενός μη ειδικού, οι ταυτόχρονες διεκδικήσεις έξι χωρών για τα Σπράτλι θα μπορούσαν να οδηγήσουν και τους μεγαλύτερους διεθνολόγους στα όρια της σχιζοφρένειας. Αρκεί να σκεφτεί κανείς τι συμβαίνει κάθε φορά που ένα ωκεανογραφικό σκάφος ή ακόμη και η βάρκα ενός ψαρά διασχίζουν μια περιοχή όπου κάθε χώρα έχει διαφορετικές διεκδικήσεις χωρικών υδάτων, υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

Χωρικά ύδατα, υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ: Όσα ντρέπεσαι να ρωτήσεις

Η ερμηνεία και κατανόηση του δικαίου της θάλασσας είναι πράξεις βαθύτατα πολιτικές. Για αυτό αναδημοσιεύουμε σήμερα μια αμιγώς πολιτική εξήγηση των τριών όρων που ήρθαν και πάλι στην επικαιρότητα τις τελευταίες ημέρες.

Πρόκειται για το κείμενο ομάδας εργασίας του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση που δημοσιεύτηκε πριν από μερικά χρόνια με τίτλο «Χωρικά Ύδατα, Υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ – Το ευρύτερο πλαίσιο και η στάση της κομμουνιστικής αριστεράς».