Η χειραγώγηση της σκέψης για τις ανάγκες της αγοράς

Του Σταμάτη Ρήγα

Εάν η Κρίσιμη μάζα της κοινωνίας χειραγωγηθεί ώστε να υποστηρίξει μία άποψη τότε οι υπόλοιποι θα ακολουθήσουν. 

Αυτή την θέση διατύπωσε ο  Νόαμ Τσόμσκι, αναφερόμενος στις ιδεολογικές διαμάχες, υποστηρίζοντας  ότι προκειμένου να δημιουργηθεί η συναίνεση σε οποιοδήποτε θέμα πρέπει να παρέμβει η λεγόμενη κρίσιμη μάζα της κοινωνίας, δηλαδή, το 20% του πληθυσμού που απαρτίζεται συνήθως από την ακαδημαϊκή κοινότητα (φοιτητές, καθηγητές κτλ), τους δημοσιογράφους, τους πολιτικούς, τα δημόσια πρόσωπα εν γένει (όπως π.χ. καλλιτέχνες). Εάν αυτή η κριτική μάζα πειστεί τότε η συναίνεση θα δημιουργηθεί και στο σύνολο της κοινωνίας. Όταν αυτό συμβεί το αποτέλεσμα θα είναι να υπάρχει  ένα πολύ δυνατό ντιμπέητ σε κάποιο ζήτημα αλλά, ταυτόχρονα, να περιοριστεί το εύρος της συζήτησης σε όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα, για το σύστημα, επιμέρους θέματα. Το ερώτημα που είναι σημαντικό είναι πως θα ακολουθήσει αυτό το 20% την τακτική αυτή , πρόκειται άλλωστε για το πιο ενημερωμένο και μορφωμένο κομμάτι της κοινωνίας.

Ποτέ μην λες ποτέ

Ξαφνικά, ο κραταιός οίκος του «εθνικού εργολάβου» εμφανίζεται να είναι σε διωγμό: οι λογαριασμοί και τα ακίνητα (εντός ελλάδας) του ενός των υιών δεσμεύτηκαν, έναντι χρεών· ενώ γίνονται και εισαγγελικές έρευνες για «χαριστικά δάνεια» στον όμιλο, που συμπαρασύρουν και στελέχη τραπεζών. Ο μηντιακός όμιλος που κάποτε ήταν ναυαρχίδα βγαίνει στο σφυρί, εν μέρει σαν παλιοσίδερα. Αν συνυπολογίσει κανείς αυτήν την «αναταραχή με διακυμάνσεις» που μορφοποιήθηκε απ’ την «μεγάλη εκστρατεία κατά της διαπλοκής» που ξεκίνησε πέρυσι ο αντ’ αυτού (τότε επίσημα παρακοιμώμενος υπουργός) για να καταλήξει στο Βατερλώ του· αυτό το σούσουρο με τον asset 1, μισοϊδιοκτήτη ήδη ενός δημαγωγικού μπλοκ, τον asset 2 που έσκασε “απ’ το κρύο”, και κάτι άλλα ψιλά ακόμα, θα συμπέραινε ότι «κάτι σοβαρό κινείται» στο ελληνικό παρακράτος.

Οι περσόνες, φυσικά, κινδυνεύουν πολύ λιγότερο απ’ όσο υπονοεί ο θόρυβος της δημαγωγίας. Για παράδειγμα ο οίκος του «εθνικού εργολάβου» δεν είναι χαζός να έχει την περιουσία του εντός ελλάδας… Παραμένει ωστόσο αξιοσημείωτο το ότι οι παραδοσιακές βαρωνίες των media έχουν χρεωκοπήσει, ανοικτά και ομολογημένα.

Wag the dog (ή αλλιώς, δώστε κάνα Πούλιτζερ, ρε αχάριστοι)

Του Αλέξανδρου Ζέρβα

«Αυτό το περιστατικό δείχνει την αντίληψη που έχουν αυτοί οι άνθρωποι για τη ζωή, τα παιδιά, τις γυναίκες» υποστήριζε το απόγευμα της Τετάρτης από το στούντιο του ΣΚΑΪ ο Άρης Πορτοσάλτε αναφερόμενος στους πρόσφυγες, με αφορμή το περιστατικό με τον Αφγανό και το μωρό στο λιμάνι του Πειραιά. Πρόσθεσε μάλιστα με προφανή αγανάκτηση πως δε θα ζητήσει την άποψη της ΕΣΗΕΑ για να εκφράζει τις θέσεις του.

Την ίδια στιγμή, η ανακοίνωση της προσωρινής διαγραφής του ίδιου καθώς και των Σταμάτη Μαλέλη και Νίκου Κονιτόπουλου από τα μητρώα της Ένωσης είχε προκαλέσει ξέσπασμα «ιερής οργής» από μεγαλοδημοσιογράφους, πολιτικούς αρχηγούς κι οικονομικούς παράγοντες. Και τι δεν ακούσαμε, για πολιτικές διώξεις, για καθεστώτα Βορείου Κορέας μέχρι κι αναφορές στη Χούντα.

Αρχιρεζίληδες

Δεν ξέρω αν υπάρχει λαός που να καθυβρίστηκε, να  λοιδορήθηκε και να περιγελάστηκε περισσότερο από τους κατοίκους αυτής της χώρας. Αν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο κατά το οποίο οι κυβερνώντες μιας χώρας και τα δημοσιογραφικά φερέφωνά τους να καταξεφτιλίζουν καθημερινά τον λαό τον οποίο υποτίθεται και οι δύο μεριές υπηρετούν, την ώρα μάλιστα που τον τσαλαπατάνε και τον εκμηδενίζουν με υλικούς πλέον όρους.

Μας ξεφτιλίζουν αδέλφια. Συστηματικά, αδίστακτα, με επαγγελματικά δολοφονική ακρίβεια. Όχι τώρα. Από παλιά. Από το πάρτι (Το Βήμα 9/1/2000) και τον χορό που ο Πρετεντέρης μάς πέταγε στα μούτρα ότι μας αξίζει και πρέπει να τον χορέψουμε μέχρι να πέσουμε κάτω, εννοώντας βέβαια τους χορευταράδες φίλους του που ξέρουν καλά και από τα γεννοφάσκια τους  από κερδοσκοπικές φιγούρες και (ρε)σάλτα. Από τον καιρό του αρχιτραπεζίτη και μετέπειτα πρωθυπουργού, Παπαδήμου, που αρθρογραφούσε  (“Τα Νέα”, στις 17/6/2000) υποσχόμενος ότι οι τράπεζες θα δίνουν ακόμα περισσότερα δάνεια στα νοικοκυριά, ακόμα περισσότερες αλυσίδες στους σκλάβους.

Η αλλοτριωμένη μου συνείδηση του δούλου

Οι εργαζόμενοι στον επιχειρηματικό όμιλο του Μπόμπολα ομόφωνα αποφάσισαν να στείλουν αυτή την επιστολή στο αφεντικό τους που τους καθυστερεί τα δεδουλευμένα. Τυπικότητα, ευγένεια, επίκληση στο συναίσθημα, κατανόηση των δυσχερειών του αφεντικού, ικεσία αναγνώρισης των κόπων τους και των σωμάτων τους.

Κύριε Τέλλογλου, Μετά από τέσσερα χρόνια κρίσης ούτε μένω ούτε φεύγω από την αγορά εργασίας. Λέω να την ανατρέψω.

Με ρωτάει το τρέιλερ της εκπομπής του Τέλλογλου: “Μετά από 4 χρόνια κρίσης μένεις ή φεύγεις από την αγορά εργασίας”; Αφενός μου απευθύνει άμεσα τον λόγο κι αφετέρου δεν λέει: “μένεις ή φεύγεις από τη χώρα;” ή ακόμα πιο εθνομελό: “μένεις ή φεύγεις από την πατρίδα;”.

Ήταν μια πραγματικά ευχάριστη έκπληξη το ότι ο Τέλλογλου του ΣΚΑΙ_ΝΑΖΙ και των φακέλων του Παπαγελάς λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Φυσικά, δεν έχει πλέον πρόβλημα, αφού τα πράγματα έχουν τόσο πολύ χάσει την όποια επίφασή τους, που η επίκλησή τους αφορά πλέον μόνο τύπους σαν τον σαμαροβενιζέλο, το φασιστικό παρεάκι τους και κάτι κιτς φιγούρες όπως ο Αυτιάς, όταν απευθύνονται στην αγελαία πελατεία τους για να αποδεχτεί ησύχως, ίσως και με ανακούφιση, την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και εξαίρεσης.

Τι βλέπεις; Μόνο αυτό. Τι βλέπεις;

Αυτό που βλέπεις είναι ένας σωρός από σκουπίδια.

Τα σπίτια τους και οι “υποδομές” τους.

Αυτό που βλέπεις είναι αποτέλεσμα των ακραίων καιρικών φαινομένων όσο και η ανεργία είναι αποτέλεσμα της τεμπελιάς μας.

Speak, memory (Πίσω από την ερημία των δρόμων)

Αlack Sinner, του Juan Munoz.

Υποκειμενικό πάντα το βλέμμα σαρώνει το αθηναϊκό κέντρο τις τελευταίες νύχτες του Αυγούστου, τις πρώτες Σεπτεμβρίου. Η πόλη είναι μουδιασμένη ακόμη, άδεια, σαν παρατημένη, ακόμη και τα φώτα φαίνονται λίγα, αδύναμα να φωτίσουν το αστικό κενό, το διαρκώς εκτεινόμενο. Τα καφέ και τα μπαρ ανοιγοκλείνουν διαδοχικά, λειτουργούν σαν μικροεστίες κίνησης, σποραδικά, προσωρινά, οι πιάτσες μετακινούνται, τίποτε όμως δεν μπορεί να ανασχέσει τη βουβή εντροπία που κυριεύει σιγά σιγά το ιστορικό κέντρο.

Στους ήσυχους σκοτεινούς δρόμους αφουγκράζεσαι κάτι να σιγοβράζει. Ισως ο φόβος να αναδεύεται στα σπλάχνα και να ξεδιπλώνεται, να αλλάζει θέση. Ισως να παίρνει τη θέση του η οργή. Ισως να προσπαθεί να βγει μπροστά η ελπίδα. Πϊσω από την ερημία των δρόμων κάτι σαλεύει.

«Κάνε ένα θόρυβο, για να κρύψεις έναν άλλον»

«Ο ρασιοναλισμός προώθησε την ιδέα, ότι ο άνθρωπος είναι ένα ον που κρύβεται μάλλον παρά φανερώνεται. Όπως συνήθως, σκαπανέας στην ανάπτυξη της ρασιοναλιστικής σκέψης ήταν ο Μακιαβέλι. Αυτός ο αυλικός, ο μάστορας της χειραγώγησης, ο ιντριγκαδόρος τών διαδρόμων, υποστήριζε πως ο άνθρωπος οφείλει να κρύβει πολλά πράγματα αν θέλει να κατατροπώσει τούς αντιπάλους του. Μετά τον Μακιαβέλι ήρθε ο καλοπροαίρετος Έρασμος, που έγινε ο διανοούμενος και ο ουμανιστής με τη μεγαλύτερη επιρροή κατά την Αναγέννηση στην Βόρεια Ευρώπη.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΦΑΚΕΛΩΜΑ/ΞΕΓΥΜΝΩΜΑ

Το ΙΝΚΑ πληροφορήθηκε από ένα δελτίο τύπου του Υπ. Δημόσιας Τάξης ότι προγραμματίζουν την σταδιακή αντικατάσταση των ταυτοτήτων με νέες , σε μέγεθος πιστωτικής κάρτας.

Η σχεδιαζόμενη έκδοση των “νέων ταυτοτήτων” είναι ανασφαλής και νομικά ασαφής. Λέγεται ότι θα αναγνωρίζεται και ως ταξιδιωτικό έγγραφο , στο πλαίσιο υιοθέτησης και εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) 2252/2004 του Συμβουλίου της Ε.Ε. Σύμφωνα με αυτόν τον κανονισμό καθιερώνονται πρότυπα για τα χαρακτηριστικά ασφαλείας και την χρήση βιομετρικών στοιχείων στα διαβατήρια και τα ταξιδιωτικά έγγραφα των κρατών μελών και αναλύονται τα τεχνικά χαρακτηριστικά των διαβατηρίων. Ο κανονισμός αναφέρει ότι συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει καν τα κοινοτικά όργανα , συνεπώς η κάθε κυβέρνηση μπορεί να υιοθετήσει τις δικές της προδιαγραφές. Εδώ όμως κανείς δεν μιλάει για ταυτότητες που είναι διαφορετικές από τα διαβατήρια.

Νόαμ Τσόμσκι: Δέκα τεχνικές για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης

1. Η τεχνική της διασκέδασης
Πρωταρχικό στοιχείο του κοινωνικού ελέγχου, η τεχνική της διασκέδασης συνίσταται στη στροφή της προσοχής του κοινού από τα σημαντικά προβλήματα και από τις μεταλλαγές που αποφασίστηκαν από τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ, δι’ενός…αδιάκοπου καταιγισμού διασκεδαστικών και ασήμαντων λεπτομερειών. Η τεχνική της διασκέδασης είναι επίσης απαραίτητη για να αποτραπεί το κοινό από το να ενδιαφερθεί για ουσιαστικές πληροφορίες στους τομείς της επιστήμης, της οικονομία, της ψυχολογίας, της νευροβιολογίας και της κυβερνητικής. «Κρατήστε αποπροσανατολισμένη την προσοχή του κοινού, μακριά από τα αληθινά κοινωνικά προβλήματα, αιχμαλωτισμένη σε θέματα χωρίς καμιά πραγματική σημασία. Κρατήστε το κοινό απασχολημένο, απασχολημένο, απασχολημένο, χωρίς χρόνο για να σκέφτεται· να επιστρέφει κανονικά στη φάρμα με τα άλλα ζώα». Απόσπασμα από το Όπλα με σιγαστήρα για ήσυχους πολέμους.