Πόλεμος για τα… τσιπάκια!

Η αμερικανική εξαγορά που αλλάζει άρδην το παγκόσμιο τεχνολογικό σκηνικό

Η ανακοίνωση ότι η αμερικανική εταιρεία υψηλής τεχνολογίας Nvidia προτίθεται να αγοράσει με το ποσό των 40 δισ. δολαρίων από την ιαπωνική SoftBank τη βρετανική εταιρεία σχεδιασμού επεξεργαστών για υπολογιστικές μηχανές (και όχι μόνο) Arm έπεσε σαν βόμβα στην αγορά προϊόντων υψηλής τεχνολογίας και προκάλεσε κύματα που ακόμα δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά σε όλο τους το μέγεθος.

Βλέπετε, με την εξαγορά της Arm η Nvidia, η οποία είναι ιδιαίτερα γνωστή για τις περίφημες κάρτες γραφικών της, ουσιαστικά μετατρέπεται σε μονοπώλιο όσον αφορά τα τσιπάκια που βρίσκονται στην πιο δημοφιλή συσκευή της εποχής μας, δηλαδή τα smartphones μας, και πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι, αν η εξαγορά τελικά προχωρήσει, θα σημειωθούν τεκτονικές αλλαγές στον χώρο.

Μη φορολογήσετε το Facebook. Διαλύστε το

του Άρη Χατζηστεφάνου

Η κατάρρευση των διαφημιστικών εσόδων των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, εν μέσω της πανδημίας, αποκάλυψε τις νέες ισορροπίες που έχουν δημιουργηθεί στον χώρο της ενημέρωσης με την κυριαρχία του δυοπωλίου της Google και του Facebook. Τώρα, μια διεθνής καμπάνια ενάντια στους ελεγκτές περιεχομένου του Facebook έρχεται να μας θυμίσει γιατί αυτές οι ισορροπίες απειλούν άμεσα τη δημοκρατία.

Τo 2019 ήταν η πρώτη χρονιά στην Ιστορία που η ψηφιακή διαφήμιση πήρε τα σκήπτρα από την τηλεόραση και τα υπόλοιπα παραδοσιακά μέσα καταλαμβάνοντας το 51% της παγκόσμιας αγοράς. Έφτασε δηλαδή τα 600 δισεκατομμύρια δολάρια. Η πανδημία του κορονοϊού επιτάχυνε αυτή τη διαδικασία καθώς τεράστια διαφημιστικά πακέτα, που κατευθύνονταν στα παραδοσιακά έντυπα και συχνά χρηματοδοτούσαν μεγάλες δημοσιογραφικές έρευνες, στράφηκαν σε διάστημα λίγων εβδομάδων στην ψηφιακή διαφήμιση.

Κι όμως, σας βλέπουν

Η περιήγηση στο διαδίκτυο σε λειτουργία «incognito» δεν είναι όσο «κρυφή» νομίζετε

Ποια στοιχεία είναι αδύνατον να «κρύψει» ο χρήστης του Ίντερνετ

Καθώς η τηλεργασία επεκτείνεται και, κατά τα φαινόμενα, ήλθε για να μείνει, καθώς η πανδημία της Covid-19 τη μετατρέπει από πολυτέλεια σε αναγκαιότητα, πολλά ζητήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια της χρήσης του διαδικτύου και την προστασία των προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων επανέρχονται με πιεστικό τρόπο στο προσκήνιο.

Ένα από αυτά αφορά και το τι μπορεί να κάνει ο εργαζόμενος στο διαδίκτυο, ώστε να προστατευθεί από… περίεργα μάτια καθώς σερφάρει είτε εν ώρα εργασίας είτε και στον ελεύθερο χρόνο του. Τώρα, ειδικά, που οι προσωπικοί μας υπολογιστές έχουν γίνει κομμάτι του «εικονικού» γραφείου μας, η ανάγκη για ιδιωτικότητα μοιάζει πιο επιτακτική από ποτέ.

Οι σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές δυνατότητες στην υπηρεσία της ζωής

Την ώρα που το δημόσιο σύστημα υγείας στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές  χώρες αντιμετωπίζει σοβαρότατες ελλείψεις στα βασικά είδη ατομικής προστασίας (γάντια, μάσκες, ειδικές στολές), οι σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές δυνατότητες ανοίγουν νέους δρόμους αντιμετώπισης της πανδημίας, αλλά και των συνολικών σύγχρονων υγειονομικών αναγκών της ανθρωπότητας.

Απ’τα θετικότερα παραδείγματα στη χώρα μας αυτό του τμήματος  Μηχανολόγων Μηχανικών που μαζί με την Πνευμονολογική κλινική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κατέγραψαν τις βασικές ανάγκες που υπάρχουν για την προστασία γιατρών και εργαζομένων στα νοσοκομεία Βόλου και Λάρισας και στη συνέχεια σχεδίασαν και παρήγαγαν μαζικά:

«Αλλάζει» η βιομηχανία των έξυπνων κινητών – Παρεμβάσεις της Ε.Ε. να μειωθεί η παραγωγή «ηλεκτρονικών σκουπιδιών»

Του Δημήτρη Χρυσικόπουλου

Αν ήμασταν στο Facebook, η σχέση της Ε.Ε. με τη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας θα περιγραφόταν με το status «Είναι μπερδεμένη». Οι Βρυξέλλες αναγνωρίζουν ότι τα τεχνολογικά επιτεύγματα που έρχονται κυρίως από τις ΗΠΑ και την Κίνα κάνουν ευκολότερη τη ζωή των Ευρωπαίων πολιτών. Ταυτόχρονα, όμως, θεωρούν ότι οι τεχνολογικοί γίγαντες, όπως η Amazon, η Google (Alphabet, πλέον) ή η Apple, εκμεταλλεύονται τη δεσπόζουσα θέση τους στην αγορά για να πιέζουν προς κατευθύνσεις που ούτε τους καταναλωτές εξυπηρετούν ούτε, όμως, βοηθούν στις πολιτικές της Ε.Ε.

Ήδη είναι γνωστά τα νομικά μπλεξίματα της Google και της Apple με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είτε έχει ήδη ρίξει «καμπάνες» για ζητήματα ανταγωνισμού είτε διερευνά πιθανές στρεβλώσεις λόγω δεσπόζουσας θέσης στην αγορά.
Αυτό που ίσως περνά απαρατήρητο είναι ότι η Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να πιέζει και τους κατασκευαστές φορητών συσκευών επικοινωνίας (smartphones, tablets κ.λπ.) να υιοθετήσουν κοινές πρακτικές και, κυρίως, εξαρτήματα, ώστε και οι συσκευές να είναι συμβατές με διάφορους κανονισμούς, αλλά και να μειωθεί η παραγωγή «ηλεκτρονικών σκουπιδιών», δηλαδή άχρηστων εξαρτημάτων.

Τα «έξυπνα» σπίτια… έξυπνα χακάρονται

Του Δημήτρη Χρυσικόπουλου

Σημαντικά κενά δικτυακής ασφάλειας αφήνει το Διαδίκτυο των Πραγμάτων

Ένα από τα πράγματα που θεωρείται ότι θα φέρει η πέμπτη γενιά κινητών δικτύων (5G) είναι και η υλοποίηση του λεγόμενου Διαδικτύου των Πραγμάτων (Internet of Things – IoT), δηλαδή της πλήρους διασύνδεσης «έξυπνων» συσκευών μεταξύ τους και με το δίκτυο φέρνοντας όλο και πιο κοντά το όραμα του «έξυπνου σπιτιού», δηλαδή, ενός σπιτιού όπου οι «έξυπνες» συσκευές θα «συνομιλούν» μεταξύ τους, θα «μαθαίνουν» τις συνήθειες του ιδιοκτήτη τους και θα λειτουργούν με «έξυπνο» και ασφαλή τρόπο.

Ωστόσο, παρότι στη θεωρία αυτοί οι στόχοι θα γίνουν εφικτοί όταν τα πάντα θα μπορούν να συνδεθούν στο δίκτυο, η πραγματικότητα λέει ότι ακόμα είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για «έξυπνα» σπίτια. Αντιθέτως οργανισμοί που ασχολούνται με την ασφάλεια του Διαδικτύου, αλλά και διωκτικοί οργανισμοί, όπως το FBI, προειδοποιούν ότι διάφορες «έξυπνες» συσκευές μπορούν να αποτελέσουν «δούρειους ίππους» για την εισβολή ηλεκτρονικών απατεώνων στα οικιακά μας δίκτυα.

Τεχνητή νοημοσύνη: πολύ σοβαρή υπόθεση για τους ιδιώτες

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Καμπανάκι κινδύνου σήμαναν οι New York Times για την πορεία που ακολουθεί η ανάπτυξη του κλάδου της τεχνητής νοημοσύνης. Εκ πρώτης όψεως τα οικονομικά του κλάδου δείχνουν ανθηρά και όλες οι προβλέψεις διαβεβαιώνουν ότι σε λίγα χρόνια τα σημερινά έσοδα θα έχουν πολλαπλασιαστεί. Με βάση τη Statista, για παράδειγμα, τα έσοδα του κλάδου σε διεθνές επίπεδο το 2025 θα φτάσουν τα 119 δισ. δολ. από 9,5 δολ. το 2018. Αυτή ωστόσο η γραμμική προβολή στο μέλλον των σημερινών τάσεων αποτελεί την πιο αισιόδοξη πλευρά. Υπάρχει όμως και η άλλη, η απαισιόδοξη, ενώ το χειρότερο είναι πώς δεν είναι η πρώτη φορά που η τεχνητή νοημοσύνη καταγράφει μια ανάλογη θεαματική πορεία, τροφοδοτώντας αρχικά μια υπέρμετρη αισιοδοξία για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει σε επιστήμες όπως η ιατρική. Στο παρελθόν ωστόσο η τεχνητή νοημοσύνη δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες που δημιούργησε. Η τεχνητή νοημοσύνη υπάρχει ως όρος από το 1956, δίνοντας τροφή σε πολλές γενιές επιστημόνων, ερευνητών αλλά και επενδυτών για όνειρα δημιουργίας των τέλειων μηχανών που θα μαθαίνουν, θα επεξεργάζονται πληροφορίες, θα σταθμίζουν διαφορετικά ενδεχόμενα και θα αποφασίζουν μόνες τους. Η πρώτη απότομη προσγείωση των φιλοδοξιών ήρθε στις αρχές της δεκαετίας του ’70 κι η δεύτερη στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Η σύμπτωση του τέλους των αισιόδοξων σεναρίων με τις οικονομικές κρίσεις που δοκίμασαν την αμερικανική οικονομία μόνο τυχαία δεν είναι…

Τεχνητή νοημοσύνη και κοινή λογική…

Οι ειδικοί σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence/ΑΙ) λένε πως οι φήμες για την πιθανότητα η ΑΙ να καταλάβει την ανθρωπότητα, είναι υπερβολικές.

«Η ιδέα ότι οι υπολογιστές κοντεύουν να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τις ανθρώπινες ικανότητες ίσως έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, αλλά σίγουρα δεν είναι καινούρια». Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε η συναρπαστική και συνάμα ενημερωτική διάλεξη της Μέλανι Μίτσελ, που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο της Σάντα Φε στο Κέντρο Εφαρμοσμένων Τεχνών «Lensic».

Οι κρυφές δοκιμές Τεχνητής Νοημοσύνης στα σύνορα της ΕΕ

του Robie Warin

Μετάφραση/Επιμέλεια: Ανδρέας Κοσιάρης

Μια σειρά από δοκιμές που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ με το ποσό των 4,5 εκατ. € τελείωσαν το καλοκαίρι που μας πέρασε, με την πλειοψηφία των πολιτών να μην έχει ακούσει τίποτα γι’αυτές. Σε τρία σημεία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, δοκιμάστηκε μια νέα μορφή προστασίας με τη χρήση ανίχνευσης ψεύδους μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μηνύθηκε διότι επέτρεψε στην εταιρία που βρίσκεται πίσω από τις δοκιμές να κρατήσει τις μεθόδους και τα αποτελέσματά της μακριά από τα μάτια του κοινού.

Για εννιά μήνες, οι ταξιδιώτες που περνούσαν από τα σύνορα Ουγγαρίας-Σερβία, Λετονίας-Ρωσίας και Ελλάδας-Βορείου Μακεδονίας, είχαν την επιλογή να συμμετάσχουν σε βιντεοκλήση με έναν εικονικό συνοριοφύλακα πριν το πέρασμά τους.

Η ηθικοπολιτική μυωπία μας για τις συνέπειες των τεχνολογιών αιχμής

του Σπύρου Μανουσέλη

O Χανς Γιόνας θεωρεί ιστορικά ξεπερασμένες, οντολογικά αθεμελίωτες και άρα πρακτικά ανεφάρμοστες όλες τις προηγούμενες ηθικές προσεγγίσεις και γι’ αυτό χρειάστηκε να προτείνει ένα νέο ηθικό σύστημα, όπου το ηθικά «Δέον» και το «Αγαθό» βασίζεται στο «Είναι», δηλαδή τη βιολογική ύπαρξη των ανθρώπων.

Στα τελευταία άρθρα μας, εξετάσαμε τις συνέπειες της ανθρωπογενούς πλανητικής απορρύθμισης. Είναι πια ολοφάνερο πως το ανθρώπινο είδος, συνολικά, δρα ως μια αποφασιστική γεωλογική «δύναμη», που, έχοντας τη δυνατότητα να αναδιαμορφώνει ριζικά το γήινο περιβάλλον, μπορεί πλέον να επηρεάζει το μέλλον της ζωής στον πλανήτη μας.

Στο βιβλίο «Η Αρχή της Ευθύνης» ο Χανς Γιόνας (βλ. φωτο), κορυφαίος θεωρητικός και εισηγητής της σύγχρονης τεχνολογικής και οικολογικής μακροηθικής, υποστηρίζει ότι στις μέρες μας το χάσμα ανάμεσα στην ανεπαρκή ικανότητά μας να προβλέπουμε και στη δυνατότητά μας να πράττουμε έχει αμβλυνθεί, δημιουργώντας ένα πρωτοφανές ηθικό πρόβλημα: έχει δικαίωμα ο άνθρωπος, μέσω της πανίσχυρης τεχνολογίας του, να καταστρέφει τη βιόσφαιρα που του δίνει τη δυνατότητα να υπάρχει ως άνθρωπος;

Η Γερμανία κλείνει το μάτι στην Κίνα με φόντο την «5η Γενιά»

Ένα πολύπλοκο «παζλ» οικονομικών συμφερόντων και γεωπολιτικών ανταγωνισμών, με πρόσχημα την «ασφάλεια» και τα «ανθρώπινα δικαιώματα» και με φόντο τις εξαιρετικά πιθανές απειλές για τη δημόσια υγεία, συνιστά η υπόθεση της ανάπτυξης των δικτύων κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς (5G networks), η εμπλοκή του κινεζικού κολοσσού της Huawei σε αυτά, η επιθετική εμπορική τακτική των ΗΠΑ και η άρνηση του Βερολίνου να ακολουθήσει την Ουάσιγκτον στην αντιπαράθεσή της με το Πεκίνο.

Το 5G υπόσχεται πως θα είναι εκατό φορές πιο γρήγορο από το 4G, επιτρέποντας την εφαρμογή νέων τεχνολογικών δυνατοτήτων, από τη διαδικτυακή διασύνδεση του αυτοκινήτου μας, μέχρι την είσοδο της λεγόμενης «επαυξημένης» ή «ενισχυμένης» πραγματικότητας στην καθημερινή ζωή. Τα όρια μοιάζουν απεριόριστα, όπως και τα προσδοκώμενα κέρδη των μεγάλων μονοπωλιακών, πολυεθνικών ομίλων του κλάδου, ωστόσο, το «μήλο» σε αυτόν τον ψηφιακό «παράδεισο» πιθανόν να είναι το κόστος στην υγεία.

Θύματα υποκλοπών σε ολόκληρο τον κόσμο μέσω του WhatsApp Ισραηλινοί πίσω από το γεγονός

Ο συνολικός αριθμός των χρηστών που έχουν επηρεαστεί θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερος.

Ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι σε διάφορες συμμαχικές χώρες των ΗΠΑ έπεσαν θύματα υποκλοπών νωρίτερα μέσα στη χρονιά, όπως αναφέρει αποκλειστικό ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters.

Η υποκλοπή των τηλεφωνικών συνομιλιών έγινε μέσω της εφαρμογής του WhatsApp.

Αυτόματο μέλλον

Ο Hal; Δεν είναι τόσο κακός όσο θέλει να δείχνει…

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Το μέλλον είναι μέγεθος αντιστρόφως ανάλογο του παρελθόντος σου. Οσο περισσότερο έχεις συσσωρεύσει από το δεύτερο, τόσο λιγότερο σε απασχολεί το πρώτο. Οταν έχεις καταναλώσει άνω των 2/3 του προσδόκιμου επιβιώσεως, σε ενδιαφέρει πολύ το αν θα υπάρχει συνταξιοδοτικό σύστημα το 2037, αλλά ελάχιστα το πόσο θα έχει ρομποτοποιηθεί η εργασία. Παρ’ όλα αυτά, μόνο οι άνθρωποι που έχουν πίσω τους αρκετό παρελθόν μπορούν να αντιληφθούν την τεράστια απόσταση που έχει διανυθεί μεταξύ 20ού και 21ου αιώνα.

Οι γιαγιάδες κι οι παππούδες μας γεννήθηκαν σαν άνθρωποι της γης προορισμένοι να ζήσουν κυρίως από την καλλιέργειά της. Οι όροι ζωής τους δεν διέφεραν δραματικά από τους ανθρώπους της προϊστορικής γεωργικής επανάστασης. Οι γονείς μας συσσωρεύτηκαν στις πόλεις για να γίνουν εργάτες ή υπάλληλοι, δουλεύοντας στις συνθήκες μιας -ανολοκλήρωτης στα ελληνικά δεδομένα- βιομηχανικής επανάστασης. Εμείς -του ’60 οι εκδρομείς- ζήσαμε την παράξενη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τεχνολογία, κυρίως ως καταναλωτές, λιγότερο ως παραγωγοί. Τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα ζήσουν σ’ ένα περιβάλλον στο οποίο όλες οι τεχνολογίες συντίθενται σε ένα αυτοματοποιημένο όλον που θολώνει τα όρια ανάμεσα στο φυσικό και το τεχνητό, το βιολογικό και το ψηφιακό, το ανθρώπινο και το ρομποτικό.

O Κόσμος που έρχεται

του Ηλία Καραβόλια*

Συμβαίνουν πολλά. Και συμβαίνουν με ταχύτατους ρυθμούς, κυοφορώντας εξελίξεις για τις κοινωνίες και τις οικονομίες. Καταρχήν είναι ιστορικής σημασίας η κατάρρευση (σχεδόν) της Ford, η οποία χρωστάει 84 δισεκατομμύρια δολάρια και πρόσφατα βαθμολογήθηκαν τα ομόλογα της ως… σκουπίδια! Τι σημαίνει Ford; Πέρασαν 120 χρόνια από τότε που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το μεγαλύτερο επίτευγμα της βιομηχανικής επανάστασης: το αυτοκίνητο. Όπως έγραψε και ο συντάκτης του Sarajevo Magazine στις 10/9: «H δανειοληπτική “πτώση” του άλλοτε διαμαντιού στο στέμμα του αμερικανικού καπιταλισμού μπορεί να αποδειχθεί σταγόνα στον ωκεανό. Οι ειδικοί φοβούνται πως αυτή θα είναι η αρχή για μια γενικευμένη “πτώση” των δανείων πολλών αμερικανικών επιχειρήσεων που δεν τα καταφέρνουν· ένα συνολικό ποσό γύρω στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Ένας “σεισμός” στην αγορά των εταιρικών junk bonds είναι εύκολο να επεκταθεί σαν πανικός αλλού…».

Όλοι κατανοούμε ότι το μοντέλο του σύγχρονου γνωσιακού καπιταλισμού (Moutang) έχει ήδη αλλάξει. Όλοι ξέρουμε ότι η Facebook δεν χρειάζεται να παράγει περιεχόμενο (το κάνουν τα εκατομμύρια χρήστες της), ότι η Amazon δεν χρειάζεται να έχει πωλητές και βιβλιοπωλεία, και ότι η AirBnB δεν κατέχει ακίνητα, ούτε η Uber κατέχει ταξί. Ο νέος καπιταλισμός της περίφημης οικονομίας του διαμοιρασμού είναι εδώ. Και εμείς είμαστε είτε υπηκόοι του, είτε αφεντικά του (Σημ.: Εξαρτάται πότε γινόμαστε παραγωγοί και πότε χρήστες. Εξόχως χρήσιμο επ’ αυτού είναι το βιβλίο «Machine-Platform-Crowd: Harnessing the Digital Revolution» των McAfee-Brynjolfsson του MIT).

Ψηφιακός καπιταλισμός και μετακαπιταλιστικές τεχνοουτοπίες

Τα κείμενα είναι προδημοσίευση από το υπό έκδοση βιβλίο του Δημήτρη Α. Τραυλού – Τζανετάτου με τίτλο «Το εργατικό δίκαιο στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Ψηφιοποίηση, ρομποτική και τεχνητή νοημοσύνη», κεφάλαιο Δ΄

Akzelerationismus: Ένα νέο τεχνοουτοπιστικό ρεύμα

 Στο πλαίσιο της συζήτησης για το μέλλον της εργασίας και του καπιταλισμού ανήκει και το, εκπορευόμενο από τη δεκαετία του ’70, αλλά αποκτήσαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια, κυρίως στους καλλιτεχνικούς και ακαδημαϊκούς κύκλους, πολιτικοφιλοσοφικό ρεύμα του Akzelerationalismus (Avanessian / Mackay (Hg.), #Akzeleration# 2, 2014). Αφετηρία του ρεύματος αυτού είναι η θέση ότι οι αντιφάσεις του καπιταλισμού πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω όξυνσης και επιτάχυνσής τους. Υπό το πρίσμα αυτό πρέπει να αξιοποιηθεί η τεχνολογική επανάσταση μέχρι των άκρων, έτσι ώστε να αντιστραφεί η κρατούσα εξέλιξή της προς όφελος των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και να οδηγήσει στην υπέρβασή τους, ενεργοποιώντας την λανθάνουσα χειραφετητική της δυναμική.

Η προγραμματισμένη καλλιέργεια της ασχετοσύνης

Του Μανώλη Χαιρετάκη

Στα σχολεία αλλά και στα πανεπιστήμια, αρκετοί μαθητές/τριες και φοιτητές/τριες είναι προσκολλημένοι/μένες στο κινητό τους και δεν προσέχουν, δεν συμμετέχουν και δεν ασχολούνται με τα θέματα που συζητούνται στις αίθουσες με τους δασκάλους και τους καθηγητές τους. Και οι περισσότερες αίθουσες δεν διαθέτουν κλωβούς που αχρηστεύουν τις όποιες δυνατότητες χρήσης των κινητών.

Γνωρίζω ότι το συγκεκριμένο θέμα είναι παγκόσμιο και αφορά τα σημερινά παιδιά -αγόρια και κορίτσια.

Της επιστήμης και της κοινωνίας (φ.433)

Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας

Ιδιωτικοποίηση σιδηροδρόμων στην Αγγλία

Μετά από δύο δεκαετίες, ο αριθμός των Άγγλων επιβατών στους σιδηροδρόμους είναι υπερδιπλάσιος και οι διαδρομές τους έφτασαν τα 1,7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα την περίοδο 2016-2017, έναντι 735 εκατομμυρίων την περίοδο 1994-1995. Αλλά πίσω από τους αριθμούς υπάρχει ένα αίνιγμα: σε ποιον βαθμό οφείλονται στην ιδιωτικοποίηση και όχι σε δημογραφικούς παράγοντες, όπως η μετακίνηση στα προάστια, η αστυφιλία και η αύξηση του πληθυσμού;

Η ιδιωτικοποίηση έχει οδηγήσει σε περισσότερες υπηρεσίες. Σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή μελέτη του 2013, τα τραίνα και οι σιδηροδρομικές γραμμές του Ηνωμένου Βασιλείου χρησιμοποιούνται περισσότερο εντατικά από οποιαδήποτε άλλη αναπτυσσόμενη αγορά της Ευρώπης –με εξαίρεση εκείνην της Ολλανδίας– και αυτό έχει οπωσδήποτε συμβάλει στην αύξηση του αριθμού των επιβατών. Αυξημένες είναι οι επενδύσεις, περίπου τέσσερις φορές περισσότερο από τα 1,6 δισ. στερλίνες που ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980, με τα 925 εκατ. να προέρχονται πέρυσι από τον ιδιωτικό τομέα, κυρίως για την αναχρηματοδότηση μετοχών.

Μετα-ανθρώπινα σενάρια επιβίωσης

Του Σπύρου Μανουσέλη

Κατά την όψιμη Ανθρωπόκαινο εποχή που διανύουμε, η προοδευτική απανθρωποποίησή μας προκύπτει από έναν συνδυασμό υψηλής τεχνολογίας και βιοπολιτικής ασυδοσίας. Στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, διαφορετικές τεχνοεπιστήμες -από την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη Ρομποτική μέχρι τη Βιοπληροφορική και την επεμβατική Γενετική- συνεργάζονται στενά όχι μόνο για την κατασκευή νοημόνων μηχανών αλλά και για τη δημιουργία χιμαιρικών βιοκυβερνητικών πλασμάτων με εμφανή μετα-ανθρώπινα χαρακτηριστικά.

Η πορεία προς τη «μετα-ανθρώπινη κατάσταση» θεωρείται μη αναστρέψιμη, επειδή είναι όντως τεχνολογικά εφικτή, ιστορικά προδιαγεγραμμένη και, ενδεχομένως, βιολογικά αναγκαία.

Ενας αλγόριθμος φαλλοκράτης

INFOWAR

Του Άρη Χατζηστεφάνου

Η αποκάλυψη ότι ένας αλγόριθμος της Amazon, που χρησιμοποιούνταν για τις προσλήψεις προσωπικού, δεν «χώνευε» τις γυναίκες ρίχνει φως σε μία από τις πιο σκοτεινές γωνιές της σύγχρονης τεχνολογίας. Εκεί όπου οι τεχνοκράτες συναντούν τους τσαρλατάνους του Μεσαίωνα.

Η ανάλυση Μεγάλων Δεδομένων (Big Data) κωδικοποιεί το παρελθόν, δεν δημιουργεί το μέλλον

Κάθι Ονίλ, Καθηγήτρια

Πριν από μερικά χρόνια η εταιρεία λιανικών πωλήσεων Amazon ανέθεσε σε μια ομάδα προγραμματιστών στο Εδιμβούργο να δημιουργήσει έναν αλγόριθμο που θα της επέτρεπε να επιλέγει με μεγαλύτερη ταχύτητα ανάμεσα στα χιλιάδες βιογραφικά που λαμβάνει κάθε χρόνο.

Τεχνητή νοημοσύνη και Αυτοματισμός: Δίχως τις ανθρώπινες αρετές το μέλλον θα είναι βίαιο

του Γιάννη Αγγελάκη

«Μιλάς λες και ο θεός δημιούργησε τη μηχανή», είπε ο άλλος. «Ίσως προσεύχεσαι σε αυτή όταν είσαι δυστυχισμένος. Μην το ξεχνάς όμως, οι άνθρωποι την φτιάξανε. Σπουδαίοι άνθρωποι, αλλά άνθρωποι. Η Μηχανή είναι πολλά, αλλά δεν είναι τα πάντα» 

Ε.Μ. Foster, The Machine Stops, 1909

Η νοημοσύνη συνεπάγεται δύναμη.

Ως είδος δεν είμαστε πιο ισχυροί επειδή έχουμε πιο ισχυρούς μύες από τους γορίλες ή μεγαλύτερα και πιο κοφτερά δόντια από τις τίγρεις, αλλά επειδή είμαστε πιο έξυπνοι.

Οι μηχανές τεχνητής νοημοσύνης μεγεθύνουν τις νοητικές δυνατότητες του ανθρώπου.Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει να λυθούν πολλά από τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, όμως μπορεί να αποτελέσει και ίσως τον πιο σημαντικό παράγοντα που θα οδηγήσει σε μια συγκέντρωση εξουσίας και δύναμης σε λίγα χέρια, σε ένα βαθμό που δεν έχει ξανακαταγραφεί ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Η Ε.Ε. κάνει δεκτή απόφαση που καταργεί την «αυτοκαταστροφή» συσκευών

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκανε δεκτή μία απόφαση για την επέκταση της διάρκειας ζωής καταναλωτικών αγαθών και λογισμικού, σε απάντηση στην πρακτική της προγραμματισμένης απαξίωσης προϊόντων.

Τώρα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει ένα σαφή ορισμό του όρου «προγραμματισμένη απαξίωση» και να αναπτύξει ένα σύστημα που θα καταγράφει την πορεία αυτής της διαδικασίας. Ζητά επίσης να υπάρχουν μεγαλύτερες διάρκειες εγγύησης και κριτήρια που θα υπολογίζουν την αντοχή ενός προϊόντος.

Η Google παραδέχεται ότι τρίτοι διαβάζουν μηνύματα του Gmail

Η εταιρεία παροχής -και- ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Google παραδέχθηκε ότι μερικές φορές μηνύματα του Gmail διαβάζονται από τρίτους, κυρίως εταιρείες που αναπτύσσουν εφαρμογές, εν αγνοία των χρηστών.

Όπως έγινε γνωστό, οι χρήστες που έχουν συνδέσει τους λογαριασμούς τους με εφαρμογές τρίτων, μπορεί -χωρίς να το συνειδητοποιούν- να δίνουν στους τελευταίους την άδεια να διαβάσουν τα ηλεκτρονικά μηνύματά τους.

Σύμφωνα με εταιρεία ανάπτυξης εφαρμογών, εκπρόσωπος της οποίας μίλησε στην εφημερίδα «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ», πρόκειται για μια «κοινή πρακτική» και για «βρόμικο μυστικό».

Τεχνητή Νοημοσύνη και Αυτοματισμός – Η μεγάλη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης

Του Γιάννη Αγγελάκη

Το πιο πρακτικό πρόβλημα που ήδη αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι ότι αν και οι νέες τεχνολογίες και οι αλγόριθμοι βοηθούν στην πιο αποδοτική λειτουργία τομέων της ανθρώπινης δραστηριότητας ωθούν και ένα μεγάλο αριθμό αυτών των ανθρώπων που αποτελούσαν τμήμα τους, στην ανεργία.

Στην πραγματικότητα, οι νέες τεχνολογίες δεν οδηγούν απλά στην ανεργία αλλά έρχονται να αντικαταστήσουν την ανάγκη για εργατικό δυναμικό καθιστώντας περιττή την ύπαρξή του με όρους αξιοκρατικούς.

Αυτοί που χάνουν τη δουλειά τους, δεν είναι απλά οι χαμένοι μίας κοινωνίας που προχωρά, αλλά είναι αυτοί που ορθώς και με βάση στοιχείων, είναι περισσότερο αποδοτικό για την οικονομία της δραστηριότητας της οποίας αποτελούσαν τμήμα της, να μην εργάζονται.Οριοθετήθηκε ότι θα πρέπει να βρεθούν εκτός του νέου κόσμου για να βελτιστοποιηθεί η λειτουργικότητά, η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα του συστήματος. Με μία φράση; Το σύστημα λειτουργεί καλύτερα για όλους χωρίς αυτούς. [108]

Τεχνολογική ανεργία

των Φραντσέσκο Πιτσιόνι και Κόλιν Ντρούρι

Η Τράπεζα της Αγγλίας υποκλίνεται στον Μαρξ

Δεν συμβαίνει συχνά οι μαρξιστές να δέχονται επαίνους από εκπροσώπους της υψηλής αστικής τάξης. Και αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο, αν αναλογιστούμε ότι μιλάμε για έναν «αστό» του μεγέθους του διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, της αρχαιότερης κεντρικής τράπεζας του καπιταλιστικού κόσμου.

Ακόμη πιο σπουδαίο, νομίζουμε ότι είναι το θέμα για το οποίο συμφωνεί μαζί μας ο διοικητής Μαρκ Κάρνεϊ: η ανάπτυξη της τεχνολογίας, που έχει στόχο την αυτοματοποίηση της παραγωγής, θα προκαλέσει σίγουρα μαζική ανεργία πρωτόγνωρων διαστάσεων. Με αναπόφευκτες κοινωνικές εντάσεις που –ούτε λίγο ούτε πολύ– θα μπορούσαν να επαναφέρουν την «κεντρικότητα του μαρξισμού».

Έκφραση αμφίσημη, γιατί είναι προφανές ότι ο Άγγλος διοικητής ταυτίζει τον Μαρξ με τους «κομμουνιστές», δηλαδή, μια θεωρητική επιστημονική θεώρηση που έγινε περίπου 200 χρόνια πριν από τον Μαρξ, με ένα πραγματικό πολιτικό κίνημα, σχεδόν ανύπαρκτο με μια πρώτη ματιά, αλλά δυνητικά ανατρεπτικό της σημερινής τάξης πραγμάτων.

Πώς ο στρατός «καθοδηγεί» την επιστήμη και την τεχνολογία

Του Δημήτρη Γκάζη

Η στενή σχέση της επιστήμης, της έρευνας και της τεχνολογίας με την πολεμική βιομηχανία και ευρύτερα τους στρατιωτικούς σκοπούς, δεν είναι ένα νέο φαινόμενο. Ως μια απ’ τις πιο κερδοφόρες διαδικασίες, ο πόλεμος και οι φορείς που τον διεξάγουν, διαχρονικά προσπαθούσαν να συνδέονται στενά με την επιστημοτεχνική πρόοδο, να ελέγχουν τις κατευθύνσεις της και να αξιοποιούν πρώτοι απ’ όλους τα αποτελέσματα της.

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος αποτέλεσε ένα σημείο καμπής για τη διαδικασία αυτή. Η σφοδρότητα του, το μέγεθος των δυνάμεων που αντιπαρατάχθηκαν, αλλά και η απτή απόδειξη της ισχύος της επιστημονικής «προόδου», απ’ την αντικατασκοπία (κρυπτογραφική μηχανή enigma) μέχρι τις πρώτες καταστροφικές πυρηνικές βόμβες, «έπεισαν» τους ιθύνοντες ότι όποιος ελέγξει την επιστήμη και την τεχνολογία θα ελέγξει και τον κόσμο. Οι ΗΠΑ, στην αρχή, χτίζοντας ένα πολυδαίδαλο πλέγμα απόρρητων ινστιτούτων και επιτροπών με σκοπό τον πλήρη έλεγχο της παραγόμενης έρευνας απ’ τα γεράκια ακόμη και μετά την λήξη του πολέμου, η Ρωσία στη συνέχεια κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, η Ευρώπη, η Κίνα, η Ιαπωνία, οδηγούν αυτήν την ξέφρενη κούρσα. Η διαδικασία αυτή δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί χωρίς τη συνενοχή ενός σημαντικού κομματιού της επιστημονικής ελίτ που πουλήθηκε ακριβά, την ίδια στιγμή που διακήρυσσε σε όλους τους τόνους την ουδετερότητα και την ηθική της επιστήμης και της τεχνολογίας.