Του Αποστόλη Αποστολόπουλου
Εδώ που μάθαμε τα χρόνια μας να φταίνε
Κι όλοι οι γειτόνοι να ζητάνε μερτικό
Παίξε το τζόγο σου και βρίσε τους καϋμένε
Με λεξιλόγιο πολύ ελληνικό.
Από το τραγούδι «Η εθνική μας μοναξιά» με τον Δημήτρη Μητροπάνο. Μουσική ο Μάριος Τόκας, στιχουργός ο Φ. Γράψας
Τρεις φορές, ιστορικά σημαντικές, και άπειρες άλλες πιο μικρές έχουμε ξεσηκωθεί οι Έλληνες για ελευθερία και ανεξαρτησία. Δεν μας έλειψε η διάθεση και το κουράγιο κι ας λένε ότι έχουμε βουλιάξει στους καναπέδες. Αλλά καμία φορά δεν ολοκλήρωσε τους σκοπούς της. Η πρώτη και ασφαλώς η πιο σημαντική ήταν το 1821, αλλά και οι άλλες δυο δεν υστέρησαν. Η μία, υπό τον Βενιζέλο, διπλασίασε την Ελλάδα αλλά εξόκειλε στη Μ. Ασία. Η δεύτερη, το 1940 και η Εθνική Αντίσταση, έγραψε έπος αλλά κατέληξε στην καταστροφή του Εμφυλίου. Και στις τρεις περιπτώσεις οι ξένοι δεν ήταν απλοί θεατές, αλλά, ως επικυρίαρχοι, διαμόρφωσαν συνειδήσεις ώστε ντόπιοι να εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους, καθόρισαν τις εξελίξεις και όρισαν το τέλος. Όσα ακολουθούν είναι μια ισχνή προσπάθεια να απαντηθεί το κρίσιμο ερώτημα, αν για τη σημερινή κατάντια φταίμε εμείς ή η επικυριαρχία των ξένων. More