Η επιστροφή της εκλογικής μαγειρικής: τα κυβερνητικά σχέδια για τον εκλογικό νόμο

Των Αρη Χατζηγεωργίου & Παναγιώτη Σωτήρη

Το εργαλείο του εκλογικού νόμου είχε πάντοτε περίοπτη θέση στην ιστορία των κοινοβουλευτικών πρακτικών στην Ελλάδα. Στις εκλογές του 1956, για παράδειγμα, το διαβόητο «τριφασικό» σύστημα κατάφερε να δώσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην ΕΡΕ παρότι είχε έρθει… δεύτερη πίσω από τη Δημοκρατική Ένωση. Πάντως, τα περισσότερα εκλογικά συστήματα που δοκιμάστηκαν στην Ελλάδα ήταν ενισχυμένης αναλογικής, δηλαδή συστήματα που με διάφορους τρόπους και σε διάφορους βαθμούς ενίσχυαν το πρώτο κόμμα – είτε με όρια για την πρόσβαση στη δεύτερη κατανομή, όπως το 17% των εκλογών του 1981, είτε με αύξηση των εδρών που διατίθενται στο πρώτο κόμμα στην πρώτη κατανομή (το «συν ένα» που ίσχυε για χρόνια), ή στην τρίτη κατανομή, είτε με την απλή μέθοδο της πριμοδότησης του πρώτου κόμματος με «μπόνους» εδρών, όπως οι 50 που προσφέρει το τρέχον εκλογικό σύστημα. Λογική ενισχυμένης αναλογικής φέρνει και το κατώφλι του 3%, που σημαίνει ότι κόμματα που με την απλή αναλογική θα είχαν κοινοβουλευτική παρουσία δεν εισέρχονται στη Βουλή, με τις έδρες αυτές να αποδίδονται στα μεγαλύτερα κόμματα.

Ισπανικές εκλογές: η ανοιχτή πολιτική κρίση

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Οι Ισπανικές εκλογές ανέδειξαν μια εικόνα βαθιάς πολιτικής κρίσης που δεν αποτυπώνει μόνο τις επιπτώσεις των παρατεταμένων πολιτικών λιτότητας αλλά και τη δομική θεσμική κρίση του ίδιου του Ισπανικού κράτους και την εξάντληση των πολιτικών και κοινωνικών ισορροπιών που είχαν αποτυπωθεί στο Σύνταγμα του 1978. Η σημαντική ενίσχυση του PODEMOS εκφράζει τις δυναμικές της δυσαρέσκειας και της επιθυμίας για αλλαγή, όμως, ταυτόχρονα, το φέρνει αντιμέτωπο με κρίσιμες προκλήσεις που αφορούν το «εάν» και το «πώς» της κυβερνητικής εξουσίας.

Ο μεγάλος νικητής των Ισπανικών εκλογών δεν είναι ούτε προφανώς ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, που είδε το Λαϊκό Κόμμα (PP) να κερδίζει μεν την πρωτιά αλλά να χάνει πολύ μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων και να κινδυνεύει να μην μπορεί εύκολα να σχηματίσει κυβέρνηση, ούτε ο Πάμπλο Ιγλέσιας που έκανε μια εντυπωσιακή εκλογική επιστροφή φέροντας το PODEMOS στην τρίτη θέση και 20.81%, αλλά η ίδια η πολιτική κρίση.

Τα προσωπικά ενδιαφέροντα του κ. Κασσαβέτη

του Παναγιώτη Σωτήρη

Οι υποσχέσεις για «καταπολέμηση της διαφθοράς» αποτέλεσαν την τελευταία καταφυγή του ΣΥΡΙΖΑ μετά την υπογραφή του Μνημονίου. Η σύγκρουση με τη διαπλοκή, που υποσχέθηκε και προεκλογικά,  φαίνεται περισσότερο να εξελίσσεται στο τελευταίο φύλλο συκής, που πέφτοντας θα αποκαλύψει ότι τελικά ο βασιλιάς είναι γυμνός. Αν κρίνει κανείς από τα… ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του Δ. Κασσαβέτη, Ειδικού Γραμματέα επικεφαλής του Σώματος Ελεγκτών Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης που τοποθετήθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, μάλλον το φύλλο συκής δεν φτάνει για να καλύψει την αλήθεια…

Στο τεύχος 46 του UNFOLLOW, στο άρθρο με τίτλο «Καταπολέμηση της διαφθοράς και άλλα καθρεφτάκια για ιθαγενείς» του Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου, περιγράφτηκε αναλυτικά τo πώς ο μηχανισμός που έστησε η κυβέρνηση στο όνομα της καταπολέμησης της διαφθοράς, στην πραγματικότητα μάλλον πρόκειται να καταλήξει στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Ειδικότερα είχαμε αναφερθεί στη νευραλγική Γενική Γραμματεία Καταπολέμησης της Διαφθοράς και τον τρόπο στελέχωσης και λειτουργίας της υπό τον νομικό Γ. Βασιλειάδη. Ο κ. Βασιλειάδης δεν είχε συμβάλει μόνο στη στελέχωση της δικής του Γενικής Γραμματείας αλλά και στο να καταλάβει τη θέση του ειδικού γραμματέα επικεφαλής του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών  Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) ο παλαιός του καθηγητής κ. Δημοσθένης Κασσαβέτης.

Να τολμήσουμε να ταξιδέψουμε σε αχαρτογράφητες θάλασσες

Του Παναγιώτη Σωτήρη

8 σχεδόν χρόνια μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, 5 χρόνια μετά από την είσοδο της Ελλάδας στη μέγγενη των μνημονίων αλλά και στην εποχή της πιο βαθιάς πολιτικής και κοινωνικής κρίσης από την εποχή της Κατοχής, 5 μήνες μετά από μία μεγάλη πολιτική και εκλογική ανατροπή, αυτή της 25ης Γενάρη, βλέπουμε την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να υπογράψει μια νέα συμφωνία με μνημονιακό και αντιλαϊκό χαρακτήρα, το λαϊκό κίνημα να παραμένει σχεδόν παροπλισμένο και σε καμιά περίπτωση πρωταγωνιστικό, τον κόσμο της Αριστεράς να ταλαντεύεται ανάμεσα στη λογική της ανοχής και της στήριξης σε μια κυβέρνηση που γρήγορα ξέχασε δεσμεύσεις και κόκκινες γραμμές και μια αδιέξοδη πολεμική και καταγγελία.

Ρήξη ή αριστερή “λιτότητα” ;

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Η ελληνική κυβέρνηση διαπιστώνει από τη μια την αδιαλλαξία των δανειστών, όμως από την άλλη επιμένει στις “47 σελίδες”, δηλαδή ένα νέο μνημόνιο. Ακόμη χειρότερα, αυτή η γραμμή νομοτελειακά σημαίνει ότι στο τέλος ακόμη και εάν κάνουν υποχωρήσεις οι Θεσμοί θα βρεθούμε με κάτι που θα είναι χειρότερο και από τις 47 σελίδες.

Και αυτό είναι το καλό ενδεχόμενο. Στο κακό ενδεχόμενο απλώς θα αποδεχτούμε όλες τις προτάσεις των δανειστών.

Στην πραγματικότητα δέσμια του καταστροφικού σχήματος “ούτε ρήξη – ούτε υποταγή” οδηγείται στην ταπείνωση (παρασύροντας στην ήττα μια ολόκληρη κοινωνία) ακόμη και εάν στο μεταξύ παίξει όλη τη χορογραφία της “ρήξης” (διακοπή διαπραγμάτευσης, προσφυγή στις κάλπες, νέα διαπραγμάτευση).

Περισσότερο παρά ποτέ χρειαζόμαστε να συζητήσουμε ανοιχτά και όχι με όρους “μυστικής διπλωματίας” την αναγκαία “τεχνική της ρήξης”.

Η ακαδημαϊκή ανηθικότητα του πολιτευτή Θεόδωρου Φορτσάκη

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Η απόφαση του κ. Θεόδωρου Φορτσάκη να εγκαταλείψει τη θέση του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών, για να εκλεγεί -μέσω της βέβαιης οδού του ψηφοδελτίου Επικρατείας της ΝΔ- στο ελληνικό Κοινοβούλιο, δείχνει ότι ο πρώην πρύτανης έχει προ πολλού πάρει διαζύγιο με οποιαδήποτε έννοια ακαδημαϊκής ηθικής τάξης.

Εξηγούμαι: ανήθικη δεν είναι η ιδεολογία του κ. Φορτσάκη αυτή καθαυτή ή το πολιτικό του πρόγραμμα για το Πανεπιστήμιο. Αυτά είναι δεδομένα και στο χέρι των κινημάτων είναι να τα αντιπαλέψουν και να εξασφαλίσουν ότι δεν θα πάρουν το πάνω χέρι μέσα στο Πανεπιστήμιο.

Το Παρίσι της υποκρισίας

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη υποκρισία από τη σημερινή συγκέντρωση στο Παρίσι, όπου θα μαζευτούν για να χύσουν κροκοδείλια δάκρυα για τους νεκρούς σκιτσογράφους αυτοί που είναι υπεύθυνοι για τη πολέμους και μαζικές δολοφονίες

Είναι σαφές ότι κάποιοι προσπαθούν να φέρουν τον «πόλεμο των πολιτισμών»
στην Ευρώπη και να επιβάλουν καθεστώς προληπτικής τρομοκρατίας. Αυτό που έγινε στο Παρίσι δεν μπορεί να περιγραφεί ως μια σύγκρουση όπου από τη μια είναι ο «ανορθολογισμός» και από την άλλη ο «Διαφωτισμός».

Αυτό που έγινε ήταν μια ακόμη, βάναυση και βάρβαρη, στιγμή των συγκρούσεων μέσα από τις οποίες διαμορφώνονται σήμερα γεωπολιτικοί συσχετισμοί αλλά και ξεδιπλώνονται ταξικές στρατηγικές. Δεν ήταν η υποτιθέμενη αντίθεση ανάμεσα στον «τζιχαντισμό» και τις «φιλελεύθερες αξίες».

Στο πλευρό των φοιτητών, ανεπιφύλακτα

Του Παναγιώτη Σωτήρη*

Η εικόνα του πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θ. Φορτσάκη, να φωνάζει στους φοιτητές του «έξω!» με το δάχτυλο προτεταμένο, σαν γυμνασιάρχης της δεκαετίας του 1950, τα λέει όλα.

Γιατί ο κ. πρύτανης δεν αποκλείστηκε στην αίθουσα της Συγκλήτου. Επέλεξε να αποχωρήσει, αρνούμενος να συνομιλήσει με τις φοιτήτριες και τους φοιτητές. Τους αντιμετώπισε σαν «ταραξίες» και απείλησε με την αστυνομία. Αυτό δεν έχει καμιά σχέση με το δημοκρατικό ήθος που πρέπει να έχει ένας πανεπιστημιακός δάσκαλος. Μπορεί ο κ. Φορτσάκης να κοιτάξει τους φοιτητές του στα μάτια ύστερα από τέτοια συμπεριφορά;

Οταν η κυβέρνηση διαλύει τα δημόσια Πανεπιστήμια, με τις απολύσεις διοικητικών, τις περικοπές δαπανών και τις συνεχείς νομοθετικές παρεμβάσεις, ο πρύτανης του αρχαιότερου Πανεπιστημίου της χώρας θεωρεί ότι το βασικό πρόβλημα είναι οι φοιτητικές διαμαρτυρίες και κινητοποιήσεις. Ετσι, όμως, παίρνει θέση ανοιχτά στο πλευρό των δυνάμεων που θέλουν να καταστρέψουν τη δημόσια παιδεία.

Ο κ. Φορτσάκης επικαλείται διαρκώς τη νομιμότητα και η φράση «είστε παράνομοι» χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές εναντίον των φοιτητών, των εκπροσώπων των διοικητικών υπαλλήλων, ακόμη και προς εμένα που εκπροσωπούσα σημαντική μερίδα της ΠΟΣΔΕΠ. Για το παράνομο κλείδωμα των κτιρίων, όμως, που το βεβαίωσε και η αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, δεν είχε να πει κουβέντα.

Προφανώς και τα προβλήματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης είναι ευρύτερα, όμως και ο κ. Φορτσάκης δεν είναι τυχαίος. «Πολυθεσίτης» ως προς διάφορες επιτροπές και συμβούλια, συμπεριλαμβανομένου του εποπτικού συμβουλίου της ΝΕΡΙΤ, με τη δικηγορική εταιρεία στην οποία συμμετέχει να παίζει ρόλο συμβούλου στην εκποίηση του τέως αερολιμένα Ελληνικού, είναι άνθρωπος κοντά στην πολιτική εξουσία.

Οι επιλογές του κ. Φορτσάκη δεν είναι ατομικές. Εκφράζουν έναν πολιτικό σχεδιασμό να μετατραπούν τα Πανεπιστήμια σε αυταρχικά εκπαιδευτήρια και να επιβληθεί κλίμα καταστολής ενάντια στα κινήματα που αντιστέκονται στην αγοραία παιδεία, πρώτα και κύρια στην «ανορθογραφία» του μαχητικού φοιτητικού κινήματος που τόσες φορές έχει ανατρέψει κυβερνητικά σχέδια.

Υποστηρικτές του κ. Φορτσάκη εντός και εκτός Πανεπιστημίων υπάρχουν αρκετοί. Θέλουν ένα Πανεπιστήμιο της αγοράς και πανεπιστημιακούς που να αντιμετωπίζουν το Πανεπιστήμιο ως εφαλτήριο για επαγγελματική και επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ομως, υπάρχουν πολλές και πολλοί συνάδελφοι που αισθάνονται ότι ο κ. Φορτσάκης δεν μπορεί να μιλά στο όνομά τους. Που θέλουν να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους με αξιοπρέπεια και θεωρούν τους φοιτητές συνοδοιπόρους στην περιπέτεια της γνώσης και της έρευνας. Που δεν ξεχνούν ότι το 1973 οι «ταραξίες» με τις καταλήψεις τους υπερασπίστηκαν τη δημοκρατία και την ελευθερία σε αυτόν τον τόπο, όχι οι υπερασπιστές του «νόμου και της τάξης».

……………………………………………………………………………………………

* Μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας της ΠΟΣΔΕΠ

πηγή – εφ. των συντακτών

Πλεόνασμα βαρβαρότητας

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Η εξαγγελία Σαμαρά ότι το 2015 η χώρα θα μπορέσει να έχει όχι απλώς πρωτογενές πλεόνασμα αλλά και δημοσιονομικό πλεόνασμα, δηλαδή ακόμη και μετά την αποπληρωμή τόκων, στην πραγματικότητα ισοδυναμεί με προκαταβολική εξαγγελία κοινωνικού πολέμου.

Δεν θα σταθούμε στο στοιχείο εξαπάτησης που έχει,  ούτως ή άλλως, η εξαγγελία πλεονασμάτων, όταν αυτή στηρίζεται στην αυθαίρετη παραδοχή ότι οι τεράστιες ενισχύσεις δημόσιου χρήματος προς το τραπεζικό σύστημα δεν αποτελούν «δημόσια έξοδα» και κατά συνέπεια δεν αυξάνουν το πρωτογενές έλλειμμα, το οποίο, εάν συνυπολογίζονταν οι ενισχύσεις προς τις τράπεζες, θα έφθανε για το 2013 στο ύψος των 15,887 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οι αριστερές αμηχανίες τροφοδοτούν την ακροδεξιά

του Παναγιώτη Σωτήρη

Xρειάζεται μια «πατριωτική» αναβάπτιση της Αριστεράς; Όχι. Και δεν υπάρχει μόνο αυτός ο δρόμος. Αυτό που πραγματικά χρειάζεται είναι να εντοπίσει η Αριστερά τους κρίσιμους κόμβους γύρω από τους οποίους αρθρώνεται, πανευρωπαϊκά, μια ογκούμενη δυσαρέσκεια απέναντι στο ευρωπαϊκό όνειρο που μετατρέπεται σε εφιάλτη. Αυτή η δυσαρέσκεια κανονικά θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως ευκαιρία για την Αριστερά. Για να δείξει ότι η έξοδος από τους μηχανισμούς της «υπαρκτής παγκοσμιοποίησης», όπως είναι το ευρώ και οι συνθήκες της ΕΕ, δεν είναι «εθνικός απομονωτισμός», αλλά αναγκαία συνθήκη κοινωνικής προστασίας απέναντι στη συστημική βία των παγκοσμιοποιημένων αγορών…

Το κυνικό μέρισμα

Janine Antoni, «Saddle», 2000

 

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Η ολοκλήρωση της συμφωνίας με την Τρόικα έχει οδηγήσει σε έναν παροξυσμό αναπαραγωγής της ίδιας αφήγησης περί της σταθεροποίησης και της επερχόμενης ανάπτυξης, που προσπαθεί να συγκαλύψει το ίδιο το πραγματικό πρόσωπο των νέων μέτρων που περιλαμβάνει η  συμφωνία. Η ανακοινωμένη κατάργηση του οικογενειακού επιδόματος και των παροχών τοκετού του ΟΑΕΔ, η προοπτική μείωσης του επιδόματος ανεργίας, που ούτως ή άλλως είναι εξευτελιστικά χαμηλό και δεν αφορά πλέον την πλειοψηφία των ανέργων, η σχεδιαζόμενη νέα μείωση των συντάξεων, εφόσον η μείωση εισφορών επιταχύνει την κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος, η απελευθέρωση των απολύσεων, η επιστροφή στον εργασιακό μεσαίωνα ως προς τα συνδικαλιστικά δικαιώματα,  οι νέοι γύροι απολύσεων στο δημόσιο τομέα, η απελευθέρωση της ιδιωτικής δράσης, η κατάργηση του… φρέσκου γάλακτος, όλα αυτά σηματοδοτούν στην πραγματικότητα ένα νέο μνημόνιο.

Η λιτότητα σκοτώνει (καθαυτή)

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Στον τρέχοντα πανικό για την έξαρση των κρουσμάτων γρίπης, η συζήτηση έχει επικεντρωθεί ιδιαίτερα στο θέμα του εμβολιασμού. Η «φιλοκυβερνητική» πλευρά αποδίδει το ζήτημα στον «εφησυχασμό» της κοινωνίας που δεν έσπευσε να κάνει εμβόλια, ενώ όφειλε. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια κλασική (νέο)φιλελεύθερη βιοπολιτική της ατομικής ευθύνης ή της «κατηγορίας εναντίον του θύματος». Η «αντικυβερνητική « πλευρά» (π.χ. οι ανακοινώσεις των Ιατρικών Συλλόγων) καταγγέλλει ότι με κυβερνητική ευθύνη δεν καλύφθηκαν οι ανάγκες σε εμβόλια (και μάλιστα για να γίνει δεύτερος γύρος εμβολίων). Εδώ έχουμε την κλασική απόδοση των προβλημάτων της δημόσιας υγείας στην έλλειψη πρόσβασης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας και ιατρικές πρακτικές. Όμως, μήπως το πρόβλημα δεν έγκειται ακριβώς εκεί;

Και αν ο «ευρωσκεπτικισμός» δεν είναι ανάθεμα;

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Ο Τόνι Νέγκρι υπέρ της υποψηφιότητας Τσίπρα για την Κομισιόν». Με αυτό τον τρόπο παρουσιάστηκε στην ιστοσελίδα της Αυγής μια παρέμβαση από μια ιστορική μορφή του ιταλικού εργατισμού, τον Toni Negri, και έναν από τους εκπρόσωπους της νεότερης γενιάς των μετα-εργατιστών, τον Sandro Mezzandra. Αφήνοντας κατά μέρος τον εγχώριο επαρχιωτισμό της επικέντρωσης σε μια δευτερεύουσα πλευρά του κειμένου, η παρέμβαση αυτή αξίζει να διαβαστεί, γιατί είναι αποκαλυπτική μιας θεωρητικής και πολιτικής συνθηκολόγησης από τη μεριά ενός τμήματος της σύγχρονης ριζοσπαστικής σκέψης…

Έξοδος από την Ευρωζώνη: ο ελέφαντας στο δωμάτιο

ή γιατί δεν μπορούμε να οικοδομήσουμε το σοσιαλισμό με ανακεφαλαιοποίηση από το μηχανισμό στήριξης

Του Παναγιώτη Σωτήρη*

Η έκθεση του Κώστα Λαπαβίτσα και του Χάινερ Φλάσμπεκ για την κρίση της Ευρωζώνης αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια να ανοίξει μια ουσιαστική συζήτηση για το ευρώ μέσα στην Ευρωπαϊκή Αριστερά. Άλλωστε, η πολιτική σημασία της μελέτης φάνηκε και από το γεγονός ότι εκδόθηκε από το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ και υποστηρίχτηκε από την ηγεσία της Die Linke, ύστερα μάλιστα και από την δήλωση του Oskar Lafontaine ότι η έξοδος από την Ευρωζώνη είναι ένα ενδεχόμενο που πρέπει να εξετάσουν οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου. Άλλωστε, η έκθεση δημοσιεύτηκε λίγο μετά την απόφαση του ΑΚΕΛ να προτείνει την έξοδο της Κύπρου από την Ευρωζώνη, μια απόφαση που στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό και στις προτάσεις που έκαναν οι Λαπαβίτσας και Φλάσμπεκ.

Η ίδια η έκθεση δεν θυμίζει ένα ριζοσπαστικό μαρξιστικό μανιφέστο. Αν και ο Λαπαβίτσας έχει ρητές μαρξιστικές αναφορές, η έκθεση δείχνει να χρωματίζεται περισσότερο από την πολύ πιο κεϋνσιανή προσέγγιση του Φλάσμπεκ. Επιπλέον, δεν χαρακτηρίζεται από μια εκ προοιμίου εχθρότητα προς τη νομισματική ένωση ή το νομισματικό συντονισμό για την Ευρώπη. Ούτε θα βρει κανείς ιδιαίτερα αντικαπιταλιστικές αναφορές. Αντίθετα, δείχνει να θεωρεί δεδομένη τη διεθνοποίηση του εμπορίου και των ροών κεφαλαίων. Όμως, αυτό είναι που την κάνει, από μία άποψη, και πιο ενδιαφέρουσα: είναι μια κριτική από εσωτερικό πλευρών του κυρίαρχου οικονομικού παραδείγματος.