Οι επερχόμενες αυξήσεις επιτοκίων επιτείνουν την οικονομική αστάθεια

Του Παύλου Δερμενάκη

Νέα επεισόδια προστίθενται στη συνεχιζόμενη παγκόσμια κρίση

Στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη χρηματιστική οικονομία μία από τις σημαντικότερες, αν όχι η σημαντικότερη απόφαση που λαμβάνεται σχετίζεται με το ύψος των επιτοκίων των νομισμάτων που έχουν παγκόσμια χρήση. Τα νομίσματα αυτά, κατά σειρά σπουδαιότητας, με κριτήριο την παγκόσμια χρήση τους ως αποθεματικά νομίσματα, είναι το δολάριο ΗΠΑ 41,72%, το ευρώ 30,93%, το κινέζικο γιουάν 10,92%, το γιέν 8,33% και η αγγλική λίρα 8,09%.

Η χρηματοπιστωτική κρίση 2007-2008 των ΗΠΑ που εξαπλώθηκε, σε σημαντικό βαθμό, στις αναπτυγμένες χρηματιστικές οικονομίες της Δύσης είχε ως μία από τις συνέπειες τα χαμηλά ή ακόμα και αρνητικά επιτόκια. Μετά από μία δεκαετία πολύ χαμηλών επιτοκίων στα δύο βασικά νομίσματα (δολάριο και ευρώ) η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται μπροστά στην αλλαγή πολιτικής στην πορεία των επιτοκίων.  Η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ξεκίνησε την αύξηση από τον Δεκέμβρη του 2015, τάση η οποία με τις μέχρι τώρα ενδείξεις αναμένεται να επιταχυνθεί το 2017. Ήδη προχθές προχώρησε στην τρίτη αύξηση από το 2015 κατά 0,25% και αναμένονται άλλες 2-3 αυξήσεις εντός του 2017, που σημαίνουν πρακτικά +0,50% ή +0,75% ακόμα, για τα επιτόκια του δολαρίου.

Καλύτεροι άνθρωποι; Χα!…

Ένα επίμονο ρεφρέν κατά την πρώτη περίοδο της κρίσης, εκεί στο 2010, ήταν «με τις δυσκολίες και τα προβλήματα θα γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι». Υπονοούσε ότι εκ των πραγμάτων ξεπερνώντας μια απατηλή εποχή αφθονίας και ευμάρειας, θα ανακαλύπταμε εκ νέου ξεχασμένες αξίες, συντροφικότητα, αλληλεγγύη… Δεν υποτιμώ καθόλου, ότι σ’ αυτά τα χρόνια υπήρξαν και υπάρχουν τέτοιες αξιόλογες και δύσκολες προσπάθειες. Όμως εκείνο που έχω να πω είναι ότι τελικά, με την κρίση γίναμε χειρότεροι άνθρωποι.

Χρηματοπιστωτική κρίση : Ο νεοφιλελευθερισμός, νονός του χρηματοπιστωτικού τομέα της οικονομίας – Mέρος 3

Ο Ernst Lohoff και ο Norbert Trenkle συζητούν για την οικονομική και δημοσιονομική κρίση

Μέρος 3ο και τελευταίο

Ερωτήσεις από τον Reinhard Jellen, μετάφραση από το γερμανικό πρωτότυπο από τον Joe Keady, αρχική δημοσίευση στο δικτυακό τόπο ΤΗΛΕΠΟΛΙΣ (6 Αυγ. 2012), το πρώτο μέρος της συνέντευξης βρίσκεται εδώ, το δεύτερο εδώ.

Στη περίοδο του κεϋνσιανισμού, το κράτος το ίδιο με τις άμεσες και έμμεσες παρεμβάσεις του καθιερώθηκε ως ενεργό  στήριγμα της οικονομικής ζωής. Ωστόσο, η  θεμελιώδης αντίφαση μεταξύ υλικής παραγωγής και της αφηρημένης και επιρρεπούς στις κρίσεις αξιοποίησης της στην καπιταλιστική οικονομία δεν αμφισβητήθηκε ποτέ. Επομένως, το βασικό δίλημμα παρέμεινε: αύξηση της παραγωγικότητας με αμετάβλητα ή στάσιμα τα ποσοστά συσσώρευσης και μία τάση μείωσης των θέσεων εργασίας και αυξανόμενη μείωση της βάσης της πραγματικής συσσώρευσης.

Χρηματοπιστωτική κρίση : Οικονομική Κρίση και πλασματικό κεφάλαιο – Οικονομική και Δημοσιονομική Κρίση – Μέρος 2

Συνέντευξη με τον Ernst Lohoff και  τον Norbert Trenkle για την χρηματοπιστωτική κρίση  (2ο μέρος)

από τον Reinhard Jellen, Μετάφραση από τα γερμανικά από τον Joe Keady, αρχική δημοσίευση στο Telepolis, την 1 Αυγούστου του 2012.

(πρωτότυπο κείμενο εδώ: http://www.krisis.org/2012/alle-zentralbanken-sind-dabei-sich-in-bad-banks-zu-verwandeln )

Ενώ οι νεοφιλελεύθεροι αλλά  και οι κεϋνσιανιστές  θεωρητικοί επιλέγουν να ερμηνεύουν την κρίση ως πρόβλημα αξιοποίησης της προσφοράς ή της ζήτησης, ο  Ernst Lohoff και ο Norbert Trenkle υποστηρίζουν ότι η αστική οικονομία έπαθε έμφραγμα στα χρόνια της Τεχνολογίας της Πληροφορίας ( IT), όταν με την ολο και μεγαλύτερη αντικατάσταση της ανθρώπινης εργασίας από την τεχνολογία πετάχτηκε έξω από το χώρο της μισθωτής εργασίας ένας  μεγαλύτερος όγκος ανθρώπων απ’ όσους προσλαμβάνονταν και που είχαν την εργασία σαν βασική πηγή εισοδήματος. Αυτή είναι μια αλλαγή που υποστηρίζεται ότι μπορεί να αντισταθμιστεί μόνο με κερδοσκοπικό κεφάλαιο, γνωστό ως “πλασματικό κεφάλαιο.” Η ποσότητα των τίτλων που  αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές η αξία των οποίων μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μελλοντικά, αλλά που τους  διαπραγματεύονται  ως προκαταβληθέντα κεφάλαια, όπως είναι τα παράγωγα (derivatives), τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures), τα δικαιώματα προαίρεσης (options) , κλπ., έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια και υπερβαίνει κατά πολύ την αξία που δημιουργείται στην πραγματική οικονομία.

Χρηματοπιστωτική κρίση : Η μετεξέλιξη των κεντρικών τραπεζών σε “bad banks” – 1o μέρος

 Συνέντευξη με τον Ernst Lohoff και  τον Norbert Trenkle για την χρηματοπιστωτική κρίση  (1 μέρος)

από τον Reinhard Jellen, Μετάφραση από τα γερμανικά από τον Joe Keady, αρχική δημοσίευση στο Telepolis, την 1 Αυγούστου του 2012.

 (πρωτότυπο κείμενο εδώ: http://www.krisis.org/2012/alle-zentralbanken-sind-dabei-sich-in-bad-banks-zu-verwandeln )

Μαύρα σύννεφα στον ορίζοντα: ενώ στην Ευρώπη οι οικονομίες κινδυνεύουν να καταρρεύσουν όπως τα πούλια του ντόμινο και το τέλος του ευρώ είναι κοντά, τα πολιτικά μέτρα  αντιμετώπισης της κρίσης [1] μοιάζουν όλο και πιο αναποτελεσματικά, παρά τις παράλογες διαστάσεις της (η Γερμανία, για παράδειγμα, έχει σημερα [2] ένα συνολικό χρέος της τάξης των € 644 000 000 000).

Το εθνικό όχι της Κύπρου, νέες αυταπάτες και νέα αδιέξοδα

Η “εθνεγερσία” της Κύπρου, απλώς νέες αυταπάτες

Λοιπόν καταρχάς η Κύπρος έγινε άλλο ένα τεράστιο θέμα που λειτούργησε αποπροσανατολιστικά , ώστε ο κόσμος να θεωρήσει ότι η Κύπρος αντιδρά ή φέρνει αντίσταση στην τυραννία της ΕΕ και δείχνει έναν δρόμο και μια διέξοδο, δίνοντας νέες φρούδες ελπίδες στους Έλληνες, δημιουργώντας νέες αυταπάτες περί εξόδου από τη κρίση και τον εγκλωβισμό των μνημονιών μέσα από το ίδιο το σύστημα και την ΕΕ.

Πρώτα από όλα τι ήταν το κούρεμα;  Δεν υπήρχε κάποια φορολόγηση ή τιμωρία στους καταθέτες αλλά στην ουσία μεταφορά κόστους της διάσωσης των τραπεζών στις ίδιες, η μοναδική φορά που γίνεται αυτό για χρηματοπιστωτικό σύστημα στη πρόσφατη κρίση.

Καθώς οι κυπριακές τράπεζες ήταν χρεωκοπημένες,  μεταφέρθηκε το κόστος ανακεφαλαιοποίησης τους στις καταθέτες, όπου καταναγκαστικά  θα έδιναν μέρος των καταθέσεων τους για να ενισχυθούν τα ιδία κεφάλαια των τραπεζών ώστε να μην καταρρεύσουν,  με πιθανό αντάλλαγμα μετοχές που θα ήταν φυσικά απαξιωμένες.