Μάικλ Ρόμπερτς: Ο καπιταλισμός έχει κολλήσει σε Μακρά Ύφεση

Συνέντευξη στον Γιώργο Πισίνα

Μόνο με την πολύχρονη ύφεση στα τέλη του 19^ου αιώνα και τη Μεγάλη Ύφεση του μεσοπολέμου μπορεί να συγκριθεί η περίοδος μετά την κρίση του 2008, τονίζει ο βρετανός μαρξιστής Μάικλ Ρόμπερτς (Michael Roberts). Συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων για τον σύγχρονο καπιταλισμό και τη διεθνή κρίση, είναι διαχειριστής του δημοφιλούς blog thenextrecession.wordpress.com.

Τα σύγχρονα οικονομικά φαίνεται να έχουν απορρίψει την μαρξιστική οικονομική σκέψη ως ανεπαρκή και να την έχουν εκδιώξει από την ιστορία οικονομικής σκέψης. Τι θα απαντούσατε σε αυτούς τους ισχυρισμούς; Υπάρχει επιστημονικό ενδιαφέρον για τον μαρξισμό σήμερα;

Μαρξ… σαν ζεστό ψωμί

INFOWAR

Toυ Άρη Χατζηστεφάνου

Για έναν άνθρωπο, που μόλις και μετά βίας συγκέντρωσε 11 «καλεσμένους» στην κηδεία του, ο Μαρξ παραμένει ένας από τους δημοφιλέστερους συγγραφείς όλων των εποχών. Και αν τα τελευταία χρόνια δυσκολεύεστε να βρείτε κάποια βιβλία του, συνήθως οφείλεται… στην εξάντληση των αποθεμάτων.

Ο συγγραφέας πρέπει να βγάζει χρήματα για να ζει και να γράφει, αλλά σε καμία περίπτωση δεν ζει και γράφει για να βγάζει χρήματα.

Καρλ Μαρξ

H σεμνή ανακοίνωση του εκδοτικού οίκου ΚΨΜ δεν μπορούσε να κρύψει την απορία και την έκπληξη των συντελεστών: ο πρώτος τόμος από το «Κεφάλαιο» του Μαρξ εξαντλήθηκε και επανακυκλοφορεί. Φυσικά, όσοι έχουν πάρει στα χέρια τους την καλαίσθητη έκδοση με τη νέα, εξαιρετική μετάφραση και τη στιβαρή επιστημονική επιμέλεια ίσως να μην απόρησαν με την είδηση.

Αλλοτρίωση: Από τους θρησκευτικούς μύθους στον Μαρξ

Του Ευτύχη Μπιτσάκη

Σε δύο προηγούμενα «σημειώματα» στο Δρόμο (δείτε εδώ και εδώ), υποστήριξα ότι η αρνητική στάση μεγάλου μέρους των λαών της Ευρώπης απέναντι στους πρόσφυγες των πολέμων της Νέας Τάξης, είναι συνέπεια της αλλοτρίωσης της ανθρώπινης ουσίας στις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού.

Αποξένωση, αλλοτρίωση. Οι δύο αυτές έννοιες συνήθως ταυτίζονται. Εντούτοις, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η αποξένωση αφορά το γεγονός ότι στις ταξικές κοινωνίες, και ειδικά στον καπιταλισμό, ο παραγωγός (ο προλετάριος) αποξενώνεται από τα μέσα παραγωγής και από το προϊόν της εργασίας του, το οποίο, κατά τον Μαρξ, στέκεται απέναντί του σαν μια δύναμη ξένη και ακατανόητη. Η αλλοτρίωση αφορά το γεγονός ότι στις ταξικές ανταγωνιστικές κοινωνίες εκμηδενίζονται θετικά στοιχεία της ιστορικά διαμορφωμένης ουσίας του ανθρώπου, η οποία, πάλι κατά τον Μαρξ, είναι το σύνολο των κοινωνικών του σχέσεων – σωστότερη ίσως θα ήταν η έκφραση: καθορίζεται από το σύνολο των κοινωνικών του σχέσεων.

Η Ελληνική Κατάρρευση

του Perry Anderson

μετάφραση και επιμέλεια των Γιώργου Σουβλή και Ειρήνης Γαϊτάνου

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί πρόσφατη συμβολή ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους μαρξιστές διανοητές, του Πέρι Άντερσον, σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα.  Το αρχικό κείμενο, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Jacobin, βρίσκεται εδώ.

Η ελληνική κρίση έχει προκαλέσει ένα προβλέψιμο μείγμα αγανάκτησης και αυτοϊκανοποίησης στην Ευρώπη, που ταλαντεύεται ανάμεσα στον θρήνο για τη σκληρότητα της συμφωνίας που επιβλήθηκε στην Αθήνα και στους πανηγυρισμούς για τη  διατήρηση, την υστάτη στιγμή, της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια – ή και τα δύο ταυτόχρονα. Και οι δύο αντιδράσεις είναι εξίσου άγονες. Καμία από τις δύο δεν έχει θέση σε μια ρεαλιστική ανάλυση.

Η ελληνική τραγωδία: ανταγωνιστικές ερμηνείες της ελληνικής κρίσης”

Του Σταύρου Μαυρουδέα

 Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Από το 2009 η Ελλάδα βρίσκετε στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής δυστυχώς για τους χειρότερους δυνατούς λόγους. Η κρίση της Ελληνικής οικονομίας θεωρείται ότι επηρεάζει (δυσανάλογα σε σχέση με το μέγεθος της) την πορεία της χειμαζόμενης (μετά την παγκόσμια κρίση του 2007-8) διεθνούς οικονομίας. Το κείμενο αυτό παρουσιάζει τις τρεις βασικές ανταγωνιστικές προσεγγίσεις που έχουν προταθεί για να εξηγήσουν την ελληνική κρίση:

Χρηματοπιστωτική κρίση : Ο νεοφιλελευθερισμός, νονός του χρηματοπιστωτικού τομέα της οικονομίας – Mέρος 3

Ο Ernst Lohoff και ο Norbert Trenkle συζητούν για την οικονομική και δημοσιονομική κρίση

Μέρος 3ο και τελευταίο

Ερωτήσεις από τον Reinhard Jellen, μετάφραση από το γερμανικό πρωτότυπο από τον Joe Keady, αρχική δημοσίευση στο δικτυακό τόπο ΤΗΛΕΠΟΛΙΣ (6 Αυγ. 2012), το πρώτο μέρος της συνέντευξης βρίσκεται εδώ, το δεύτερο εδώ.

Στη περίοδο του κεϋνσιανισμού, το κράτος το ίδιο με τις άμεσες και έμμεσες παρεμβάσεις του καθιερώθηκε ως ενεργό  στήριγμα της οικονομικής ζωής. Ωστόσο, η  θεμελιώδης αντίφαση μεταξύ υλικής παραγωγής και της αφηρημένης και επιρρεπούς στις κρίσεις αξιοποίησης της στην καπιταλιστική οικονομία δεν αμφισβητήθηκε ποτέ. Επομένως, το βασικό δίλημμα παρέμεινε: αύξηση της παραγωγικότητας με αμετάβλητα ή στάσιμα τα ποσοστά συσσώρευσης και μία τάση μείωσης των θέσεων εργασίας και αυξανόμενη μείωση της βάσης της πραγματικής συσσώρευσης.