Social Media: Αντικατοπτρισμοί και παραμορφώσεις

Την εκλογική επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Ευρώπη επιχειρεί να κωδικοποιήσει το βιβλίο του Παναγιώτη Κακολύρη «Αντικατοπτρισμοί και Παραμορφώσεις», που μόλις κυκλοφόρησε από το Κέντρο Διεθνούς & Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικονομίας & Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων) και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πολιτικών Ιδρυμάτων (ENoP), με έδρα τις Βρυξέλλες.

Η δίγλωσση αυτή έκδοση (αγγλικά – ελληνικά) προσεγγίζει το ερώτημα πόσο σημαντικός είναι τελικά ο ρόλος των social media στη διαμόρφωση όχι απλώς της πολιτικής ατζέντας ή του πολιτικού κλίματος, αλλά τελικά του ίδιου του εκλογικού αποτελέσματος.

Στο βιβλίο παρουσιάζεται η έννοια της ψηφιακής δημόσιας σφαίρας ως μια ιδανική – σύγχρονη εκδοχή της αρχαιοελληνικής αγοράς.

31 χρόνια μιντιακής… φαγούρας στην πολιτική σκηνή

Της Ματίνας Παπαχριστούδη

Ήταν 1η Ιουλίου 1989, όταν οι Χαρίλαος Φλωράκης, Λεωνίδας Κύρκος και Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ανακοίνωναν την περίφημη συγκυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Τζαννή Τζαννετάκη. Η σκανδαλολογία, με επίκεντρο το σκάνδαλο Κοσκωτά, έδινε τον τόνο σε μια πολιτική σκηνή στην οποία τις εξελίξεις καθόριζαν τα τότε εκδοτικά συμφέροντα. Στη σκιά τους γεννήθηκε η ιδιωτική τηλεόραση από τους τότε ισχυρούς, στους οποίους σύσσωμο το πολιτικό σύστημα παρέδωσε την εξουσία της επικοινωνίας και της προπαγάνδας. Το πρώτο νομοθέτημα της συγκυβέρνησης ΝΔ-Συνασπισμού, άλλωστε, ήταν ο νόμος 1866 για την ίδρυση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ως ανάγκη να τεθεί τάξη στο χαοτικό ραδιοφωνικό τοπίο που είχε γιγαντωθεί στις στάχτες της «ελεύθερης ραδιοφωνίας».

Ο Δρ. Χόντζο, ο Δήμος Βερύκιος και τα fake news στην εποχή του κορονοϊού

Γράφει ο Δημήτρης Μακκός

Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα όταν ένας δημοσιογράφος επαναλαμβάνει εντελώς άκριτα και χωρίς έρευνα ή επιβεβαίωση μια είδηση. Όταν δε αυτός ο δημοσιογράφος δουλεύει στην τηλεόραση και επομένως απευθύνεται ταυτόχρονα σε εκατομμύρια ανθρώπους, τότε η ευθύνη για τη μετάδοση της δημοσιογραφικής αλήθειας είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Ο λόγος για τον δημοσιογράφο του Alpha, Δήμο Βερύκιο, και την εμφάνιση του σε πρωινή εκπομπή στις 27 Απριλίου, όπου προβαίνει σε καθημερινές αναλύσεις της επικαιρότητας. Όπως ήταν λογικό η πανδημία βρέθηκε στο επίκεντρο. Η συζήτηση παύει, η ανάλυση ξεκινά.

«Συγχαρητήρια για την ωραία σας εκπομπή»

Εκπομπή στην Κύπρο παρουσίασε σοβαρά (και με τα απαραίτητα σχόλια) την «είδηση» ότι δημοσιογράφος θέλει να κολλήσει τον κορωνοϊό για να γράψει βιωματικό άρθρο! Προφανώς και δεν πρόκειται για είδηση αλλά για δημοσίευμα της σατιρικής ιστοσελίδας tokoulouri.com.

Με εντολή Ν.Δ λογοκρισία ΕΡΤ σε όλες τις ειδήσεις από την περιφέρεια λόγω Λέσβου

Εδώ και λίγες ώρες οι δημοσιογράφοι όλων των περιφερειακών Μέσων της κρατικής ραδιοτηλεόρασης της ΕΡΤ δεν μπορούν να ανεβάσουν καμία απολύτως είδηση! Ο πέλεκυς της νεοδημοκρατικής λογοκρισίας έπεσε βαρύς εξαιτίας των επιχειρήσεων “νόμου και τάξης” στα νησιά της Χίου και τη Λέσβου.

Καμία είδηση δεν περνάει εάν προηγουμένως δεν ελεγχεί κεντρικά! Κεντρικά από το ραδιομέγαρο κόπηκε η πρόσβαση στην εντολή “publish” που έβλεπαν οι συντάκτες στην οθόνη του υπολογιστή τους και στη θέση της μπήκε το κουμπί “υποβολή για έλεγχο”! Αυτό για όλες ανεξαιρέτως τις ειδήσεις που θέλουν να αναρτήσουν οι δημοσιογράφοι στα περιφερειακά Μέσα της ΕΡΤ σε όλη την Ελλάδα…

Κι αν η «φάρσα» του Όρσον Γουέλς του ’38 γινόταν σήμερα;

Του Διονύση Ελευθεράτου

Ήταν 30 Οκτωβρίου, το 1938. Στις 8 (και λίγα λεπτά) το βράδυ, στις ΗΠΑ, ο νεαρός – τότε- ηθοποιός Όρσον Γουέλς άρχισε να μεταφέρει από τη συχνότητα του ραδιοφώνου του CBS, διασκευασμένο, το μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του 19ου αιώνα, «Ο Πόλεμος των Κόσμων». Δεν περίμενε όμως ότι η άψογη ερμηνεία του, σε συνδυασμό με τα πειστικά ηχητικά εφέ, θα προκαλούσε απίστευτη υστερία και πανικό.

Εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανοί πίστεψαν πως εξωγήινοι (από τον Άρη, συγκεκριμένα) έκαναν επίθεση σε πόλεις της βορειοανατολικής πλευράς των ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας ακτίνες φωτιάς και δηλητηριώδη αέρια. Εξ αιτίας του πανικού έγινε αχαλίνωτη και η φαντασία των ανθρώπων, ειδικά των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής που «δεχόταν» την «επίθεση». Στο Νιου Τζέρσεϋ, ένα μεγάλο μποτιλιάρισμα στους αυτοκινητόδρομους έδινε το «μέτρο» του φόβου και της προσπάθειας του κόσμου να φύγει μακριά.

Στόχοι των ΗΠΑ τα μίντια και η παιδεία στην Ελλάδα

Της Ματίνας Παπαχριστούδη

Πριν λίγους μήνες δημοσιοποιήθηκε η έκθεση «Integrated Country Strategy» του αμερικάνικου υπουργείου Εξωτερικών για την Ελλάδα, στην οποία αναφέρονται οι στόχοι των ΗΠΑ στη χώρα το επόμενο διάστημα. Το κείμενο, παρά τη σημασία του, δεν βρήκε χώρο στα κυρίαρχα ΜΜΕ (ολόκληρη η έκθεση μεταφράστηκε από την ιστοσελίδα imerodromos.gr, ενώ ένα μικρό ρεπορτάζ γράφτηκε στο Ριζοσπάστη).

Στην πολυσέλιδη έκθεση ομολογείται ανοιχτά πως κύριος στόχος της πρεσβείας στην Ελλάδα είναι «να διαμορφωθεί μια νέα γενιά ηγετών φίλα προσκείμενη στις Ηνωμένες Πολιτείες και τις αξίες που προσβεύουν». Για προχωρήσει δε ο στόχος αυτός απαιτείται η συνεργασία με την κυβέρνηση, τις ΜΚΟ, τα ΜΜΕ, αλλά και η παρέμβαση στα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά προγράμματα.

Πάνος Κάσαρης: Τεχνητή πόλωση στην ΕΡΤ, στη σκιά ενός νέου «μαύρου»

Συνέντευξη στον Γιώργο Παυλόπουλο

Οι εργαζόμενοι στην ΕΡΤ 3 δημιούργησαν ένα άλλο μοντέλο δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, όχι κρατικής αλλά κοινωνικής. Η «επιστροφή στην κανονικότητα» οδήγησε στην υποβάθμιση των συμμετοχικών διαδικασιών, όμως οι σπόροι της αυτοδιαχείρισης δεν πέθαναν. Όσο για την κοινωνία, το τι πιστεύει ότι δεν θέλει να χάσει έχει συνάφεια με το τι πιστεύει ότι πρέπει να διεκδικήσει. Μαζί με τους εργαζόμενους τονίζει μιλώντας στο Πριν ο Πάνος Κάσαρης,  εργαζόμενος στην ΕΡΤ 3 και εργασιακός εκπρόσωπος.

Όχι μόνο στην ΕΡΤ αλλά γενικότερα στο ρημαγμένο κλάδο των ΜΜΕ, ο γραφειοκρατικός συνδικαλισμός αναλώθηκε σε ισορροπίες νομής της εξουσίας

Η τηλεθέαση αναξιοπρέπειας

Του Παντελή Μπουκάλα

Οποιο περιεχόμενο κι αν έχουν τα παιγνίδια ανταγωνισμού που προβάλλονται στα ιδιωτικά κανάλια, ένα γνώρισμα τα εξομοιώνει: το απόλυτο δικαίωμα των κριτών να εξευτελίζουν τους παίχτες. Αυτούς δηλαδή που βιάζονται να πιστέψουν πως είναι παίχτες, ελπίζοντας ότι η πίστη τους αυτή θα θεραπεύσει τα τραύματα της αξιοπρέπειάς τους. Στην πραγματικότητα είναι πιόνια. Για λίγες μονάδες τηλεθέασης, οφείλουν να συμμορφωθούν, να ανεχθούν τις λοιδορίες των κριτών. Αυτός είναι ο κανόνας, είτε για διαγωνισμούς μαγειρικής πρόκειται είτε για την «επιβίωση σε άγρια νησιά» ή την επιλογή σούπερ μοντέλου.

Οι φασίστες επιστρέφονται… προς μεγάλη λύπη του ANT1 και του ΣΚΑΙ

Έντονη δυσφορία εξέφρασαν δημοσιογράφοι του ΑΝΤ1 για το γεγονός ότι οι αλβανικές αρχές δεν επέτρεψαν την είσοδο στη χώρα σε άτομο, που σύμφωνα με πληροφορίες, είχε γεμίσει το στήθος του με αγκυλωτούς σταυρούς και άλλα φασιστικά σύμβολα.

Στο σχετικό βίντεο, από το δελτίο του ANT1, που ανέβασε στο λογαριασμό του ο @dromografos εμφανίζεται ο «διαμαρτυρόμενος» πολίτης κρατώντας το σχετικό έγγραφο με την απαγόρευση εισόδου.

Για άγνωστο λόγο δεν θέλει να δείξει το πρόσωπό του ενώ ούτε ο δημοσιογράφος του ζητά να δείξει τα τατουάζ για τα οποία του απαγορεύθηκε η είσοδος.

Υπάρχει πολιτική ευθύνη για τα τηλεοπτικά λύματα;

Του Στέλιου Ελληνιάδη

Ο ΣΥΡΙΖΑ κόντεψε να γίνει ο φορέας μιας σημαντικής, ορατής και χειροπιαστής αλλαγής. Μπορεί οι πολίτες να μην έπαιρναν της μετρητοίς ότι θα έσχιζε τα μνημόνια και θα τα καταργούσε με ένα άρθρο, αναγνωρίζοντας σ’ αυτές τις μεγαλοστομίες την καθιερωμένη δόση προεκλογικής (αν και ανεπίτρεπτης για την Αριστερά) υπερβολής, αλλά πολλοί περίμεναν, και με μεγαλύτερη αγωνία και προσδοκία οι αριστεροί, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αξιοποιούσε το άριστο δυναμικό της κοινωνίας και την ιδιαίτερη επιρροή του σε ορισμένους σημαντικούς τομείς, όπως είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, στα οποία επικρατούσε τερατώδης ασυδοσία, οικονομική, πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική.

Αν σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας τα ΜΜΕ ασκούν ισχυρότερη επιρροή από την οικογένεια, το σχολείο, το βιβλίο, τη δικαιοσύνη και την εκκλησία, πώς παραχωρείται αυτό το πολύτιμο δικαίωμα σε επιχειρηματίες αμφίβολης πρόθεσης και κουλτούρας; Με δεδομένο ότι δεν αξιολογήθηκαν για την κοινωνική, πολιτισμική και ηθική τους επάρκεια. Αντιθέτως υπάρχουν εμπλοκές σε υποθέσεις λαθρεμπορίου, ξεπλύματος, τζόγου, βίας, ακόμα και ναρκωτικών. Είναι επιτρεπτό, λοιπόν, για μια προοδευτική κυβέρνηση να εκχωρεί αυτό το πανίσχυρο όπλο μαζικής επιρροής σε οργανωμένα συμφέροντα με εξαιρετικά χαμηλό συντελεστή ποιότητας;

Η δεοντολογία στα ΜΜΕ δεν είναι δημόσιες σχέσεις

Tης Ματίνας Παπαχριστούδη

Τις τελευταίες μέρες καταγράφεται καταιγισμός ανακοινώσεων της ένωσης συντακτών για τις συναντήσεις της με εκπροσώπους πολιτικών κομμάτων για να καταργηθεί το αυτόφωρο για τα «αδικήματα Τύπου». Παράλληλα γίνεται σειρά ενεργειών για την τήρηση της δεοντολογίας, η οποία και πάλι για τις πλειοψηφίες των συνδικαλιστικών οργάνων επαφίεται στις σχέσεις με τα πολιτικά κόμματα – λες και η δεοντολογία είναι ένα ζήτημα με το οποίο μπορούν να (εξ)ασκηθούν στις δημόσιες σχέσεις.

Την ίδια ώρα, σε όλα τα ΜΜΕ, κυριαρχεί η εξυπηρέτηση και διάδοση των συμφερόντων του εκδότη, καναλάρχη, site-άρχη, των αφανών χρηματοδοτών, των επιχειρήσεων και φυσικά των πολιτικών κομμάτων στα οποία τα Μέσα πρόσκεινται.  Η περίφημη «ανεξαρτησία» των ΜΜΕ δεν χρησιμοποιείται πλέον ούτε ως πρόσχημα, ενώ η «ουδετερότητα» και «αποστασιοποίηση», ο «διαχωρισμός είδησης και σχόλιου», όπως αναφέρουν ο παλιός Κώδικας Δεοντολογίας που εξυπηρετούσε τον Τύπο από τη μεταπολίτευση και μετά, έγιναν κουρελόχαρτο.

Το λουκέτο στο Μέγκα σφραγίζει τη νέα περίοδο

Της Ματίνας Παπαχριστούδη

Το Μέγκα βγήκε στον αέρα στις 20 Νοεμβρίου 1989. Ήταν «παιδί» της πρώτης, μετά τη μεταπολίτευση, πολιτικής σύγκλισης των κομμάτων, της οικουμενικής κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΚΚΕ. Βάζει λουκέτο 29 χρόνια αργότερα, μετά την εγκατάλειψή του από τους ιδιοκτήτες του, σφραγίζοντας έτσι και το τέλος μιας ολόκληρης περιόδου. Το κλείσιμο του Μέγκα αποτελεί την πρώτη συμφωνία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την παλιά επιχειρηματική διαπλοκή, μια αναγκαία «θυσία» των διαπλεκομένων μιντιαρχών για το ξεκίνημα της νέας περιόδου. Ας μην ξεχνάμε πως το είχαν ζητήσει πρώτοι, το 2012, ΔΝΤ και τρόϊκα…

Το Μέγκα ήταν το κανάλι των εκδοτικών συμφερόντων της δεκαετίας του ’90. Έγινε πραγματικότητα όταν η συγκυβέρνηση Ν.Δ-ΚΚΕ, τον Ιούνιο του 1989, επέτρεψε την κατοχή ιδιωτικών καναλιών μόνο από εκδότες με το νόμο 1866/1989 για τη δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και όταν η οικουμενική κυβέρνηση, λίγο αργότερα, ενέκρινε τις πρώτες τηλεοπτικές άδειες. Ως φωνή αυτών των συμφερόντων, στήθηκε στην ενημέρωση στα πρότυπα των εφημερίδων τους και εισήγαγε το αμερικάνικο μοντέλο στην τηλεοπτική ψυχαγωγία. Αυτό ακριβώς το μοντέλο τελειοποίησε ο ΑΝΤ1 που βγήκε στον αέρα ενάμισι μήνα αργότερα, στις 31 Δεκεμβρίου 1989.

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης: Ω! τι κόσμος μπαμπά…

Του Δημήτρη Μήλακα

Ζαλισμένοι από τον καλοκαιρινό ήλιο, επιστρέφουμε σιγά- σιγά στην «κανονικότητα», στην οποία φροντίζουν να μας τοποθετήσουν τα ακούραστα ΜΜΕ ιδιοκτησίας των «βαρόνων» και βαρονίσκων της ενημέρωσης, αυτών των …σπάνιων ανθρώπων, των ταγμένων να υπηρετούν με περισσή ανιδιοτέλεια το δημοκρατικό και συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην σφαιρική πληροφόρηση του λαού…

Αυτοί (οι βαρόνοι και οι προβεβλημένοι υπάλληλοι κολαούζοι τους) έχουν ετοιμάσει την θερμοκοιτίδα της αποχαύνωσης και προσφέρουν «πρώτη θέση -καναπέ» με ανεμπόδιστη θέα στον κόσμο της εικονικής πραγματικότητας των τηλεπαραθύρων. Ο στόχος τους σαφής και απλός: Ένας ακόμα χειμώνας είναι- δεν κρατάει και πολύ- θα μείνουν ακίνητα τα ζωντανά για άρμεγμα μέχρι να ξανασφίξουν οι ζέστες και οι καλοκαιρινές ψευδαισθήσεις.

Σ αυτόν τον κόσμο της εικονικής πραγματικότητας, τον οποίο σιγά σιγά αποδεχόμαστε ως αληθινό, βλέπουμε: