Η φτώχεια στην ύπαιθρο της Ελλάδας στα χρόνια της κρίσης

Σε ολλανδική έρευνα σχετικά με τη φτώχεια κυρίως στην ελληνική ύπαιθρο τα χρόνια της κρίσης αναφέρεται η αυστριακή εφημερίδα Der Standard ενώ το δίκτυο NTV εστιάζει στα προβλήματα των ελληνικών τραπεζών.

Η αυστριακή εφημερίδα Der Standard αναφέρεται σε έρευνα του Transnational Institut από το Άμστερνταμ, η οποία εστιάζει στη φτώχεια στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης και πιο συγκεκριμένα στην ολοένα και πιο δύσκολη πρόσβαση σε βασικά είδη μεγάλου μέρους κυρίως του ελληνικού αγροτικού πληθυσμού. «Αυξήσεις φόρων, ιδιωτικοποιήσεις, απελευθέρωση της αγοράς. Με αυτά τα μέτρα η Ελλάδα παλεύει εδώ και χρόνια να αποφύγει τη χρεοκοπία. Μέτρα που επιβλήθηκαν από τους πιστωτές στη χώρα, η οποία από το 2008 με δυσκολία στέκεται στα πόδια της. Αυτό είχε σαρωτικές συνέπειες, όπως καταδεικνύει η έρευνα του TNI (…). Κατά συνέπεια η φτώχεια στην ύπαιθρο είναι τόσο υψηλή, που δεν εξασφαλίζεται πλέον η επαρκής πρόσβαση του πληθυσμού σε τρόφιμα. Τρόφιμα υπάρχουν μεν, ωστόσο είναι συχνά εισαγόμενα και άρα ακριβότερα για πολλούς καταναλωτές.»

Τα μνημόνια μειώσαν κατά 355.000 ανθρώπους τον πληθυσμό της Ελλάδας!

Δραματική αριθμητική ανατροπή φαίνεται πως πυροδότησε για τον πληθυσμό της Ελλάδας η οικονομική κρίση, που πλήττει από το 2010 τη χώρα. Η συρρίκνωση των γεννήσεων, η αύξηση των θανάτων και η αρνητική μετανάστευση, αναδεικνύουν το μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΕΛΣΤΑΤ, μόνο το διάστημα 2011-2017 ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε κατά 355.000 ανθρώπους και αν το πρόβλημα δεν αντιμετωπισθεί με την υπευθυνότητα που απαιτείται για το «νούμερο 1» εθνικό πρόβλημα, ο πληθυσμός της Ελλάδας, το 2050, μόλις που θα αγγίζει τα 10 εκατομμύρια ανθρώπων. Κι ακόμη χειρότερα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Eurostat, το 2080, με 7,2 εκατομ. ανθρώπους, η Ελλάδα θα αποτελεί το μικρότερο (σσ. και επισφαλέστερο (;)) τμήμα της ΕΕ.

Η Γερμανία κέρδισε 290 δισ. ευρώ λόγω της κρίσης

Χάρη στα χαμηλά επιτόκια, η Γερμανία κατέβαλε τα τελευταία χρόνια πολύ λιγότερα χρήματα από τα προβλεπόμενα για την εξυπηρέτηση του χρέους της. Υπολογισμοί της κεντρικής Γερμανικής τράπεζας, Bundesbank, κάνουν λόγο για 290 δισ. ευρώ.

Από το 2008, το γερμανικό δημόσιο εξοικονόμησε συνολικά 290 δισ. ευρώ σε τόκους. Μόνον το 2017, η ομοσπονδία, τα κρατίδια, οι δήμοι και τα ασφαλιστικά ταμεία πλήρωσαν 50 δισ. ευρώ λιγότερα επιτόκια, σε σύγκριση με την εποχή προ κρίσης. Αυτό δείχνουν προσωρινοί υπολογισμοί της γερμανικής ομοσπονδιακής τράπεζας (Bundesbank) που επικαλείται η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt.

Για την ανάλυσή της αυτή, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα συνέκρινε το επίπεδο των επιτοκίων του 2007, τη χρονιά δηλαδή πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση, με τα εκάστοτε επίπεδα των χρόνων που ακολούθησαν. Ενώ η Γερμανία δανείζονταν το 2007 με επιτόκια μέσης απόδοσης 4,23%, έφτασε να δανείζεται το 2017 έναντι επιτοκίων μόλις 1,86%. Η συνεχής πτώση των επιτοκίων δανεισμού είχε φυσικά ως αποτέλεσμα το γερμανικό δημόσιο να καταβάλει όλο και λιγότερα χρήματα για την εξυπηρέτηση του χρέους. Ενώ για παράδειγμα η ομοσπονδία κατέβαλε το 2008 40,2 δις ευρώ σε τόκους, το 2016 πλήρωσε μόλις 17,5 δις ευρώ, λιγότερα δηλαδή από τα μισά.

Η τεράστια αυτή εξοικονόμηση ωφελεί φυσικά και τους Γερμανούς φορολογούμενους και αποταμιευτές, επισημαίνει η Handelsblatt. Διότι, τα χρήματα στους προϋπολογισμούς της κεντρικής κυβέρνησης, των κρατιδίων και των δήμων και κοινοτήτων που έπρεπε να καταβληθούν παλαιότερα για την αποπληρωμή επιτοκίων μπορούν να επενδύονται, για παράδειγμα, στην εκπαίδευση ή στις υποδομές. Ή και για τη μείωση της φορολογίας την οποία διαπραγματεύονται τα δυο μεγάλα κόμματα στις εν εξελίξει διερευνητικές.

Πολλοί οικονομολόγοι προειδοποιούν πάντως τους δυνητικούς εταίρους να μην εκμεταλλευτούν την ευνοϊκή συγκυρία για αύξηση των κοινωνικών δαπανών. Διότι όταν ανέβουν και πάλι τα επιτόκια -και αυτό σύμφωνα με τους ίδιους είναι απλά θέμα χρόνου- τότε θα αυξηθεί και το κόστος δανεισμού για τα δημόσια ταμεία. Εάν αυξανόταν το επιτόκιο δανεισμού της Γερμανίας κατά μόλις μια ποσοστιαία μονάδα, το δημόσιο θα έπρεπε να καταβάλλει κάθε χρόνο 20 δισ. ευρώ περισσότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους.

Ημεροδρόμος

Τι σημαίνει η απομόνωση του Κατάρ για την Τουρκία

Του Κώστα Ράπτη

Η πρωτοβουλία της Σαουδικής Αραβίας και των δορυφόρων της να θέσουν υπό αποκλεισμό, όχι μόνο πολιτικό αλλά και φυσικό, το Κατάρ σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη διπλωματική κρίση που έχει ξεσπάσει στη Μέση Ανατολή εδώ και πολλά χρόνια.

Πρόκειται για μία κρίση η οποία δεν μπορεί να επιλυθεί, δεδομένου του συσχετισμού δυνάμεων παρά σε βάρος του φιλόδοξου εμιράτου: είτε με σοβαρή πολιτική αναδίπλωση, είτε με απομάκρυνση του Εμίρη Tamim (όπως ακριβώς είχε συμβεί και το 2013 με την αιφνιδιαστική παραίτηση του πατέρα του Ηamad), είτε και με σαουδαραβική εισβολή (όπως συνέβη το 2011 στο Μπαχρέιν, αλλά με πρόσκληση της εκεί δυναστείας, προκειμένου να καταπνιγεί η τοπική εκδήλωση της “Αραβικής Άνοιξης”).

Η επίδειξη δύναμης στην οποία προχωρά η Σαουδική Αραβία φέρει σαφώς το στίγμα του πρίγκηπα διαδόχου Muhammad, ο οποίος σε αντίθεση με την παράδοση διατήρησης χαμηλού προφίλ που είχε το βασίλειο, αρέσκεται σε ξεσπάσματα “αποφασιστικότητας”, όπως λ.χ. η πολεμική επιχείρηση εναντίον της Υεμένης.

Πώς οι κυβερνήσεις ιδιωτικοποιούν την προσφυγική κρίση

Ο Antony Loewenstein είναι ανεξάρτητος δημοσιογράφος, αρθρογράφος στον Guardian και συγγραφέας. Πρόσφατα έδωσε μια ομιλία στο WZB σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της προσφυγικής κρίσης από τις κυβερνήσεις. Συζήτησε το θέμα με τον Paul Stoop, επικεφαλής του τμήματος επικοινωνίας, παρουσιάζοντας πώς η κερδοφορία από την εκμετάλλευση της δυστυχίας και η ανάθεση ευθύνης είναι επικύνδυνες για τη δημοκρατία.

Μετάφραση-Επιμέλεια για το Kollect: i’mpossible

ADVERTISEMENT

Γιανναράς: «Να ξαναβρούμε τον τρόπο της ελληνικότητας. Όχι γιατί πρέπει, αλλά για να δούμε εάν μας δίνει πραγματική χαρά ζωής»

O Χρήστος Γιανναράς μιλά για την ελληνική ταυτότητα, τη σχέση του Έλληνα με το παρελθόν και τον τόπο, αλλά και τις παθογένειες που εξακολουθούν να τον κρατούν καθηλωμένο.

Εδώ και χρόνια γράφετε στα άρθρα σας αλλά και στα βιβλία σας για την ελληνική ταυτότητα, την κρίση που διέρχεται, την ανικανότητα να βρούμε τον εαυτό μας και να εκτιμήσουμε το παρελθόν μας. Είναι μάλιστα τόσο έντονη η αντίδραση, κυρίως από προοδευτικούς και ακαδημαϊκούς κύκλους, όταν κάνεις μιλάει για ιστορική συνέχεια, Βυζάντιο κτλ, με κίνδυνο μάλιστα να κινδυνεύει να χαρακτηριστεί εθνικιστής και ακροδεξιός.

Υπάρχει μια φοβερή παρανόηση, είναι σύμπτωμα της παρακμής, με τις ίδιες λέξεις καταλαβαίνουμε τελείως άλλα πράγματα σήμερα. Αυτό τώρα εάν έχει γίνει μεθοδικά ή έχει γίνει συμπτωματικά, κανείς δεν μπορεί να το ξέρει. Πάντως υπάρχει η παρουσία μίας κοινωνικής ομάδας ανθρώπων, οι οποίοι δείχνουν, δεν μπορεί να το βεβαιώσει κανείς, ότι δουλεύουν μεθοδικά σε αυτόν τον τομέα. Έχουν διαστρέψει τα νοήματα: λένε Βυζάντιο και εννοούν σκοταδισμό, αυτό που εννοούσε ο 19ος αιώνας με τον Βολταίρο, τον Μοντεσκιέ και τους άλλους, λένε ελληνισμός και εννοούν εθνικισμός, περίπου Χρυσή Αυγή. Έχουν κάνει τέτοιες παραποιήσεις, οι οποίες δυστυχώς απλώνονται, πήραν την ετικέτα του προοδευτικού και εξαπλώνονται σαν αρρώστια, σαν έκζεμα.

Η κρίση στην Ελλάδα θα τελειώσει το 2034

Επιστροφή της Ελλάδας στα προ κρίσης επίπεδα το 2034 και αύξηση του χρέους στο 245% του ΑΕΠ μέχρι το 2022, προβλέπει μεταξύ άλλων παγκόσμια έρευνα που δημοσιεύει κατ΄ αποκλειστικότητα η γερμανική εφημερίδα Die Welt

Οι εκτιμήσεις της έρευνας απέχουν κατά πολύ από τις πιο ευοίωνες προβλέψεις της Κομισιόν και του ΔΝΤ για την Ελλάδα.

Οι δύσκολοι καιροί επιστρέφουν

 

Του Μωυσή Λίτση

Σαν χθες, εβδομήντα χρόνια πριν, έπεφτε η πρώτη ατομική βόμβα στην ιαπωνική πόλη Χιροσίμα, επισφραγίζοντας με τον πιο τραγικό τρόπο το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου…

Χρειάστηκε βέβαια να πέσει μία ακόμη ατομική βόμβα, στο Ναγκασάκι, για να επέλθει η συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας και να δοθεί επισήμως τέλος σε έναν πόλεμο, το υπόβαθρο του οποίου ήταν η Μεγάλη Οικονομική Κρίση του ‘30 που ακολούθησε το κραχ του ‘29.

Οι τότε σταθερές του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, βλέπε κανόνας του χρυσού, κατέρρευσαν.

Διάλειμμα τέλος

Ο Αλέξης είναι το καλύτερο παιδί του σχολείου και χτύπησε αυτός το κουδούνι σήμερα. Όλα τα παιδιά επιστρέφουν στις τάξεις τους. Το διάλειμμα τελείωσε,

Αυτή την ώρα, έχουμε αριθμητική. Και τις προηγούμενες ώρες, πάλι αριθμητική είχαμε. Τα τελευταία χρόνια, τα τελευταία πέντε χρόνια έχω την εντύπωση ότι στο σχολείο το μόνο που μαθαίνουμε είναι αριθμητική. Και Λογιστική. Ποσοστά, μειώσεις, προσθαφαιρέσεις, πολλαπλασιασμοί. Και πολλά νούμερα για αποστήθιση.

Πως ο Σόιμπλε επέβαλε τα capital controls – Αποκάλυψη των New York Times

Του Νίκου Κωτσικόπουλου

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Σόιμπλε, είναι αυτός που ήθελε να επιβληθούν τα capital controls στις ελληνικές τράπεζες, όπως σαφώς αποκαλύπτουν, οι New York Times σε ρεπορτάζ  που δημοσιεύτηκε στο site αλλά όχι και στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας τους την επόμενη μέρα!

Η αποκάλυψη εκθέτει όλο το οικοδόμημα της Ευρωζώνης. Αποκαλύπτει ακόμα, ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν είναι Κεντρική Τράπεζα με ρόλο τη προστασία του νομίσματος και του τραπεζικού συστήματος, αλλά περισσότερο ένα ΔΣ εταιρίας που δέχεται εντολές από τον ισχυρό μέτοχο ο οποίος το ελέγχει εξωδιοικητικά, παραγγέλλοντας ενίοτε και τεχνοκρατικές αναλύσεις που επιβεβαιώνουν το εξαρχής ζητούμενο συμπέρασμα…

Πικετί: Η Γερμανία είναι η χώρα που δεν έχει πληρώσει ποτέ τα χρέη της, δεν μπορεί να δίνει μαθήματα για το θέμα

Πρόβλημα χρέους δεν αντιμετωπίζει μόνο η Ελλάδα, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, επισήμανε ο Γάλλος οικονομολόγος, Τομά Πικετί, ενώ άσκησε έντονη κριτική στη στάση του Βερολίνου. «Χρειαζόμαστε μια διάσκεψη για το σύνολο των χρεών της Ευρώπης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε ο Πικετί σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit. «Μια αναδιάρθρωση του χρέους δεν είναι αναπόφευκτη μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες», πρόσθεσε.

Πέντε εικόνες μιας χώρας σε πρόβλημα

του Paul Mason

πηγή – channel4

Αναδημοσίευση & Μετάφραση – tpp

1. Ένας διχασμένος λαός;

Όσο η ώρα πλησιάζει μπορείς να νιώσεις στην ατμόσφαιρα ότι όλα έχουν αλλάξει. Για έξι μήνες η κεντροδεξιά στην Ελλάδα περίμενε να δει τον Αλέξη Τσίπρα να προσπαθεί -και να αποτυγχάνει- στην προσπάθειά του να εξασφαλίσει την άρση της λιτότητας. Τώρα το παλαιό πολιτικό σκηνικό αντιλαμβάνεται ότι ο Τσίπρας είναι αποφασισμένος να φτάσει μέχρι το τέλος: Aν το τελικό κείμενο συμβιβασμού που θα παραδοθεί στους πιστωτές σήμερα δεν γίνει αποδεκτό ο Τσίπρας είναι αποφασισμένος να κηρύξει στάση πληρωμών στο ΔΝΤ στο τέλος Ιουνίου, κάτι που πιθανώς θα έχει συνέπειες για το τραπεζικό σύστημα την Δευτέρα το βράδυ.

Ο μηχανισμός έκτακτης ανάγκης της ΕΚΤ -γνωστός ως ELA- μπορεί καταστατικά να χρησιμοποιείται μόνο όσο η Ελλάδα «βρίσκεται σε πρόγραμμα» που έχει συμφωνηθεί με τους πιστωτές. Απ’ όσα γνωρίζω ήταν ο Ντράγκι που την Παρασκευή επενέβη προσωπικά προκειμένου να μην τερματιστεί ο ELA.

Αποσοβήθηκε κίνδυνος (ενδοκυβερνητικής) πυρκαγιάς

Των Γεράσιμου Λιβιτσάνου και Κώστα Εφήμερου 

Ένταση και παρασκήνιο μεταξύ Μαξίμου-Βουλής. Πυροσβεστική παρέμβαση Τσίπρα. Δεν «βάζει πλάτη» στην υπόθεση του Λάμπη Ταγματάρχη η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Αναβλήθηκε για την ερχόμενη εβδομάδα η επίμαχη συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας. Αντικαθίσταται ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Θάνος Πετράκος αλλά παραμένει αμφίβολη η έγκριση

«Θα εγκριθεί από την επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, ο διορισμός του υποψήφιου Διευθύνοντος Συμβούλου της ΕΡΤ, Λάμπή Ταγματάρχη;» Το ερώτημα που -έγκαιρα-  έθεσε το ThePressProject στο «τραπέζι» της ειδησεογραφίας, παραμένει.

Εμείς τι κάναμε τα τελευταία πέντε χρόνια;

Του Κώστα Εφήμερου

Νομίζω ότι όλοι ξέρουμε ότι τα τελευταία πέντε χρόνια η Ευρώπη διέσωσε τις τράπεζες του κέντρου «διασώζοντας» τις τράπεζες της περιφέρειας. Ξεφορτώθηκε τα τοξικά ομόλογα από τα ταμεία της Deutche Bank και τα μετέφερε στους Γερμανούς πολίτες. Για να γίνει αυτό φρόντισε να συκοφαντήσει τους πολίτες της περιφέρειας διαδίδοντας ότι είναι τεμπέληδες και σπάταλοι που ζούσαν πάνω από τις δυνατότητές τους. Εμείς τι στο διάβολο κάναμε τόσο καιρό μπορείτε να μου πείτε;

Θα πει κάποιος «εκλέξαμε κυβέρνηση πρώτη φορά αριστερά» αλλά, ας μη γελιόμαστε, την εκλέξαμε χωρίς να ξέρουμε τι θέλουμε από δαύτη. Διαλέξαμε «να μείνουμε πάση θυσία στο ευρώ» και είπαμε «το ευρώ δεν είναι φετίχ» αλλά και τα δύο δεν γίνεται. Έτσι ο καθένας έβαλε αυτά τα δύο στη σειρά όπως τα είχε στο δικό του μυαλό και τώρα άντε να βγάλεις άκρη.

Η Ιταλική βόμβα στα θεμέλια της Ευρωζώνης

Του Νίκου Κωτσικόπουλου

Η αναφορά του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη στην Ιταλία και το πράγματι επικίνδυνο χρέος της, δεν είχε συνέχεια με το συνήθη τρόπο: Ποτέ δε λέμε κακές λέξεις στην «ευρωπαϊκή οικογένεια» κι όταν μια αλήθεια πονάει, κάνουμε σα να μην υπάρχει ελπίζοντας να αλλάξουν τα πράγματα από μόνα τους…

Αυτός είναι ο τρόπος που έχουν επιλέξει οι Ιταλοί και φυσικά η γερμανική κυβέρνηση. Η «ευρωπαϊκή οικογένεια», εδώ και χρόνια ξέρει ότι πρέπει να αποφύγει με την Ιταλία, μία μνημονιακή περιπέτεια ανάλογη της Ελλάδας, γιατί θα οδηγούσε σε καταστροφή.

Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν επέβαλε στην Ιταλία λιτότητα και φτώχεια που έχει ήδη κοστίσει σοβαρά σε ανεργία και ύφεση. Αλλά αφού τα καταφέρνει να δανείζεται ως τώρα…

Ο Τσίπρας απομονώνει τη Γερμανία

Στροφή διεθνών ΜΜΕ υπέρ της κυβέρνησης Τσίπρα και κατά της αυστηρής λιτότητας. Η Welt του Βερολίνου επισημαίνει πως ο νέος πρωθυπουργός απομονώνει τη Γερμανία. Πυκνώνουν οι φωνές που ζητούν συμβιβασμό

Η έντυπη έκδοση του Spiegel φιλοξενεί στο εξώφυλλό της τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και αφιερώνει πολυσέλιδο ρεπορτάζ στο οποίο περιλαμβάνεται και συνέντευξη του υπουργού Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη με τον τίτλο «Δεν πρέπει να φοβάστε», ενώ στο κύριο σχόλιο υπογραμμίζει ότι «η Άγκελα Μέρκελ και ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να βρουν συμβιβασμό».

«Η Αθήνα χρειάζεται ελάφρυνση» είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος της Berliner Zeitung, η οποία αναφέρει ότι το ποσό των επιτοκίων «είναι τεράστιο για μια χώρα της οποίας η οικονομία έχει καταστραφεί στο μεγαλύτερο μέρος της και πλήττεται από ανθρωπιστική κρίση».

Κρούγκμαν: «θέλετε να παίξουμε ένα στοίχημα;»

Οι αγορές πανικοβάλλονται. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτό δεν αποτελεί ετυμηγορία των αγορών επί της νέας ελληνικής κυβέρνησης, ή εν πάση περιπτώσει όχι μόνο επί της νέας ελληνικής κυβέρνησης. Οι αγορές κρίνουν ότι ο κίνδυνος της μη επίτευξης συμφωνίας και η άτακτη κατάρρευση της μέχρι σήμερα διαδικασίας είναι υψηλός.

Νομίζω ότι είναι σημαντικό να είμαστε όσο πιο ξεκάθαροι μπορούμε για τα στοιχήματα και τα πραγματικά συμφέροντα προκειμένου να μην σκοντάψει κανείς και επέλθει μια καταστροφή που γίνεται και πρέπει να αποφευχθεί. Ακολουθούν μερικά σημεία σχετικά με το που βρισκόμαστε.

Το ευρώ, ο Νότος και η Ελλάδα

Τζόρτζιο ντε Κίρικο, “Ο τροβαδούρος”

συνέντευξη της Μαριάννας Τόλια

η Μαριάννα Τόλια τη γνωρίζω από τις παλιές καλές μέρες της εφημερίδας «Η Εποχή», όταν και οι δυο μετείχαμε σε αυτό το σπουδαίο εργαστήρι, εργαστήρι γραφής, πολιτικής και σκέψης, που ήταν και συνεχίζει να είναι η «Εποχή». Δεν είναι όμως αυτός ο λόγος που της ζητήσαμε να μας μιλήσει για το βιβλίο της «Το ευρώ, ο Νότος και η Ελλάδα», το οποίο κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό από τις Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις. Αλλά το ότι πρόκειται για ένα βιβλίο τεκμηριωμένο και παρεμβατικό μαζί, που παρακινεί όποιον θέλει να σκεφτεί κριτικά για την κρίση, την οικονομία και την πολιτική. Πέρα από τα στοιχεία που μας προσφέρει για την κρίση της Ελλάδας (που την εντάσσει στη γενικότερη κρίση του Ευρωπαϊκού Νότου, διακρίνοντας όμως την περίπτωση της Ελλάδας και της Πορτογαλίας από τις αντίστοιχες της Ιταλίας και της Ισπανίας) προτείνει προοπτικές για το αύριο ή μάλλον το «μεθαύριο», όπως λέει και η ίδια. Ο αναγνώστης –και ο τόμος έχει το προσόν ότι δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να τον προσπελάσεις– θα βρει στοιχεία, ιδέες και σκέψεις για τη χάραξη ενός σχεδίου ανασυγκρότησης, πάνω από τα χαλάσματα της κρίσης. Δεν θα μιλήσω εδώ για το περιεχόμενο, το εξηγεί η ίδια η Μαριάννα Τόλια, στη συνέντευξη που ακολουθεί. Θα σταθώ μόνο σε δυο σημεία από τον Πρόλογό της, χαρακτηριστικά της οπτικής της. Πρώτον, μας λέει, «αυτή η αφήγηση δεν προτείνεται μόνο για λόγους θεωρητικού ενδιαφέροντος· προτείνεται κυρίως για να εμπνεύσει την πολιτική πράξη». Και, έπειτα, ότι «η ψυχολογική πηγή για τη συγγραφή του βιβλίου ήταν η αγωνία· η ίδια αγωνία που διακατέχει μεγάλα κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας». Θα πω μόνο ότι, στις σελίδες του τόμου, καταφέρνει να μετατρέψει την αγωνία σε προβληματισμό και σκέψη, με τρόπο γόνιμο και χρήσιμο.

Στρ. Μπ.

Kρίσιμα δικαιώματα, δικαιώματα σε κρίση

Έργο του Μαρκ Σαγκάλ, 1919

του Κωνσταντίνου Τσιτσελίκη

Διατρέχουμε ήδη τον πέμπτο χρόνο της κατάστασης πραγμάτων που ονομάζουμε περιεκτικά «κρίση» και διαπερνά όλες της εκφάνσεις του περιβάλλοντός μας: θεσμικού, πολιτικού, κοινωνικού, οικονομικού και προσωπικού. Μπορούμε λοιπόν να αρχίσουμε να κάνουμε διαπιστώσεις και αποτιμήσεις, αν και είναι ίσως νωρίς για να κατανοήσουμε τη συνολική πορεία της, ποσοτικά και ποιοτικά. Ως προς τα δικαιώματα, η κρίση επέφερε μια νέα αντίληψη, συχνά εργαλειακά ενσωματωμένη στην εσωτερική οικονομία της κρίσης· ένα νέο Παράδειγμα στον ρόλο και το περιεχόμενο των δικαιωμάτων.

Το περιεχόμενο και τις νέες ποιότητες των δικαιωμάτων προσπάθησε να ανιχνεύσει το συνέδριο «Κρίσιμα δικαιώματα-Δικαιώματα σε κρίση», που οργάνωσε η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) την προηγούμενη Παρασκευή και Σάββατο (13-14.6). Επιλέξαμε ορισμένα μόνο πεδία (λ.χ. δικαιοσύνη, ασφάλεια, κρατούμενοι, εργασία, εκπαίδευση, υγεία, κοινά αγαθά), καθώς σε μια διήμερη συζήτηση δεν μπορούσαν να καλυφθούν όλες οι θεματικές.

Το «καθεστώς» της γειτονιάς

Ανρί Ματίς, “Ο παράξενος χορός της φαραντόλα”, 1938

της Όλγας Μπαλαούρα

«Άλλαξε τον κόσμο» είπε ο Μάρξ, «άλλαξε ζωή» είπε ο Ρεμπώ. «Για μας αυτά οι δύο στόχοι είναι ταυτόσημοι»: Αντρέ Μπρετόν. (Σύνθημα ([Γενάρης 2008], στην PlazadelasTresCulturasστην πόλη του Μεξικού, τόπο της σφαγής των φοιτητών από την αστυνομία το 1968)

 

Με αφετηρία την αναγγελία ανάπλασης της Πανεπιστημίου (Rethink Athens) έχουν γραφεί πολλά από ακαδημαϊκούς, διανοούμενους, ανθρώπους της αυτοδιοίκησης κ.ά. Πολλοί τάχθηκαν κατά του έργου για λόγους που σχετίζονται με ζητήματα εγκυρότητας του διαγωνισμού, την προτεραιότητα αναγκών για την πόλη της κρίσης, την απουσία δημόσιας διαβούλευσης και παρέμβασης αρμόδιων φορέων, την αμφισβητούμενη χρησιμότητα και λειτουργικότητα της παρέμβασης, που στοχεύει σε έναν «βιώσιμο» αισθητικό εξωραϊσμό (beautification).

Αυτοδιοικητικές επιλογές: Τα δέντρα και το δάσος

Ρενέ Μαγκρίτ, “Ο ευαγγελισμός”, 1930

του Αλέξη Οικονομίδη

Ορισμένες σκέψεις, με αφορμή τον διάλογο που ξεκίνησε στις σελίδες των «Ενθεμάτων» για τις αυτοδιοικητικές επιλογές και τη σχέση του «τοπικού» με το «εθνικό» με το σχόλιο του Αντώνη Λιάκου και την απάντηση του Χρήστου Σίμου.

1. Οι άνθρωποι δεν βιώνουν μια ενιαία τοπικότητα, την οποία στις επικείμενες εκλογές καλούνται να συνδέσουν πλήρως, μερικώς ή καθόλου με την κεντρική πολιτική αναμέτρηση. Η ίδια η τοπικότητα εμπεριέχει ήδη –και παράγει συνεχώς– διαφορές, και μάλιστα όχι μόνο ποσοτικές: η πόλη δεν είναι ένα μεγάλο χωριό, ούτε η μητρόπολη είναι, απλώς, μια μεγάλη πόλη. Οι διαφορές κλίμακας συγκροτούν –έχουν συγκροτήσει προ πολλού– διαφορετικές ποιότητες.   

Το σχολείο την εποχή της κρίσης: Εκδημοκρατισμός και κρίση στην ελληνική εκπαίδευση

Έργο του Πάμπλο Πικάσο

Της Νέλλης Ασκούνη

Το ερώτημα τι πολίτες διαμορφώνει το σχολείο δεν περιορίζεται σε ζητήματα πολιτικής διαπαιδαγώγησης ή ιδεολογικών επιλογών. Η εκπαίδευση διαμορφώνει πολιτικά υποκείμενα, όχι μόνο ως θεσμός κοινωνικοποίησης, αλλά ταυτόχρονα ως μηχανισμός κατανομής των ατόμων στο πλαίσιο του καταμερισμού εργασίας. Έτσι, η συζήτηση για το τι πολίτες φτιάχνει το σχολείο αναγκαστικά εμπεριέχει το ερώτημα τι δυνατότητες κοινωνικής ένταξης και κινητικότητας προσφέρει και σε ποιους – με άλλα λόγια, πώς συνδέεται με την κοινωνική και οικονομική δομή.

Θα περιοριστώ σε μερικά ερωτήματα, ξεκινώντας από τη διαπίστωση ότι το ελληνικό σχολείο βρίσκεται σε κρίση αρκετό διάστημα πριν ξεκινήσει η σημερινή κρίση. Η ελληνική κοινωνία δεν είναι ευχαριστημένη με το σχολείο της, οι μαθητές δεν φαίνεται να βρίσκουν νόημα στην εκπαίδευση, οι γονείς διαμαρτύρονται γιατί τα παιδιά τους δεν μαθαίνουν γράμματα και οι εκπαιδευτικοί για τις κακές συνθήκες και το επίπεδο που πέφτει. Πώς φτάσαμε σε αυτή την ευρύτερη απαξίωση και αποδυνάμωση του κύρους του δημόσιου σχολείου; Η απάντηση συνδέεται με τις αλλαγές που γνωρίζει η εκπαίδευση τα τελευταία 40 χρόνια.

Φτωχοί και κυνηγημένοι στην Ελλάδα της κρίσης: H Σάρα και το μαγκάλι

Καίτε Κόλιβιτς, “Ο θάνατος με ένα κορίτσι αγκαλιά”

 

Του Χρήστου Ηλιάδη

Την περασμένη Κυριακή, η δεκατριάχρονη Σάρα έχασε τη ζωή της από  τις αναθυμιάσεις ενός μαγκαλιού. Εδώ και μήνες ζούσε χωρίς ρεύμα με την άνεργη μητέρα της. Η μητέρα της, αφού αφέθηκε ελεύθερη από τον εισαγγελέα, οδηγήθηκε στην Υποδιεύθυνση Αλλοδαπών της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, η οποία κινήθηκε με εντυπωσιακή σπουδή για να διαπιστώσει  ότι η άδεια παραμονής της ήταν εκπρόθεσμη. Χρειάστηκε υπουργική παρέμβαση, προκειμένου να λάβει εξάμηνη άδεια για ανθρωπιστικούς λόγους.

Χάθηκε το 1/3 του σιδηροδρομικού δικτύου λόγω μνημονίου

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών, «από το 2010 και έπειτα, οπότε και εφαρμόστηκαν οι επιταγές της τρόικας, καταργήθηκαν 911 χλμ. ενεργού σιδηροδρομικού δικτύου, με αποτέλεσμα από τα 2.923 χλμ. το 2010, το δίκτυο να συρρικνωθεί στα 2.012 χλμ. σήμερα. Ουσιαστικά, εκτός λειτουργίας τέθηκε το 1/3 του δικτύου

Τα δε αρτηριακού τύπου δρομολόγια και τα δρομολόγια της Χαλκίδας, από 223 ημερησίως το 2010, μειώθηκαν στα 140 το 2013.

Όχι μόνο επισιτιστική ανασφάλεια, αλλά και πείνα πλέον στην Ελλάδα

FOSPHOTOS / Alexandros Katsis

Της Βασιλικής Σιούτη

Την ύπαρξη σοβαρού προβλήματος επισιτιστικής ανασφάλειας στην Ελλάδα, διαπιστώνει το ινστιτούτο Prolepsis, καθώς όλο και περισσότερες οικογένειες αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα για τις διατροφικές τους ανάγκες , ενώ παρουσιάζεται πλέον -σε υψηλά ποσοστά- και επισιτιστική ανασφάλεια με πείνα.