Οικολογία | Φιλελευθερισμός και νεοφιλελευθερισμός

Του Αντώνη Μπρούμα

Η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία είναι η ιδεολογία της άρσης κάθε εμποδίου στην ασυδοσία του κεφαλαίου και της μετατροπής κάθε κοινωνικής σχέσης σε σχέση ανταλλαγής στα πρότυπα της εμπορευματικής αγοράς.

Οι οικολογικές παραφυάδες του φιλελευθερισμού παράγουν στην καλύτερη ηθικούς κώδικες προσωπικής κατανάλωσης σε έναν καταρρέοντα κόσμο και στη χειρότερη χρηματιστήρια ρύπων, δασών, εθνικών δρυμών και ζώων υπό εξαφάνιση.

Οι απαρχές της εκκινούν στον Β’ Παγκόσμιο με την Αυστριακή Οικονομική Σχολή και την Mont Pelerin Society ως απάντηση στον μαρξισμό.

Η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία γίνεται mainstream τη δεκαετία του ’70 με την οικονομική αποτυχία του Σοσιαλδημοκρατικού μοντέλου στη Δύση με όχημα τις οικονομικές σχολές του Σικάγο και της Βιρτζίνια.

Ποιος ανήκει στο προλεταριάτο;

του Μίχαελ Χάινριχ

Πολλά ρεύματα του παραδοσιακού μαρξισμού κατανόησαν την μαρξική ανάλυση του κεφαλαίου πρωτίστως ως ανάλυση των τάξεων, ως έρευνα της πάλης μεταξύ αστικής τάξης και προλεταριάτου. Οι περισσότεροι σύγχρονοι συντηρητικοί και φιλελεύθεροι χαρακτηρίζουν τις έννοιες «τάξη» και, ιδίως, «ταξική πάλη» ως «ιδεολογικές» έννοιες, εννοώντας «αντιεπιστημονικές». Κατά κανόνα, όσοι χρησιμοποιούν τις έννοιες αυτές είναι συνήθως αριστεροί. Ωστόσο, η συζήτηση γύρω από τις τάξεις δεν εμφανίζεται αποκλειστικά και μόνο στο έργο του Μαρξ. Ήδη πριν από τον Μαρξ, αστοί ιστορικοί μιλούσαν για τις τάξεις και την ταξική πάλη, ο δε Ντέιβιντ Ρικάρντο, ο πιο σημαντικός εκπρόσωπος της κλασικής πολιτικής οικονομίας, επισήμανε τα ριζικά αντίθετα συμφέροντα των τριών μεγάλων τάξεων της καπιταλιστικής κοινωνίας (καπιταλιστών, γαιοκτημόνων, εργατών).

Για τον Μαρξ, οι τάξεις και η ταξική πάλη αποτελούν το κεντρικό σημείο αναφοράς των επιχειρημάτων του, κυρίως στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο (1848) που ξεκινά με την περίφημη φράση: «Μέχρι τώρα, η ιστορία όλης της κοινωνίας είναι ιστορία ταξικών αγώνων» (Κομμουνιστικό Μανιφέστο, 2004:45). Σε μια επιστολή του (1852) προς τον φίλο του Βάιντεμαγιερ, ο Μαρξ συνοψίζει πώς βλέπει ο ίδιος την συμβολή του στην ταξική θεωρία. Ο Μαρξ τονίζει ότι δεν ανακάλυψε ο ίδιος την ύπαρξη των τάξεων και της ταξικής πάλης. Αυτό που έκανε ήταν να αποδείξει ότι α) η ύπαρξη των τάξεων συνδέεται απλώς με ορισμένες ιστορικές φάσεις ανάπτυξης της παραγωγής· β) ότι η ταξική πάλη οδηγεί αναγκαία στη δικτατορία του προλεταριάτου, γ) ότι αυτή η ίδια η δικτατορία αποτελεί απλώς και μόνο τη μετάβαση «στην κατάργηση όλων των τάξεων και σε μια αταξική κοινωνία». (ο Μαρξ στον Βάιντεμαγιερ, επιστολή 5^ης Μαρτίου 1852). Εδώ, η λέξη «δικτατορία» δεν σημαίνει μια αυταρχική μορφή εξουσίας, αλλά απλώς ταξική κυριαρχία, ανεξαρτήτως της πολιτικής της μορφής. Τα σημεία β. και γ. ακούγονται πολύντετερμινιστικά: η ιστορία εμφανίζεται να κατευθύνεται –καθοδηγούμενη από την ταξική πάλη- προς έναν συγκεκριμένο σκοπό, μια αντίληψη που βρίσκει κανείς και στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο.

Έπρεπε «να χαμηλώσουμε τα μεροκάματα» και να «σταματήσουμε τις απεργίες» (βίντεο)

Το σκίτσο στην κεντρική φωτογραφία του θέματος είναι του Πάνου Ζάχαρη

«…θα μπορούσαμε να χαμηλώσουμε τα μεροκάματα μας, να εγγυηθούμε στους Έλληνες εφοπλιστές ότι αν φέρουν τα βαπόρια τους εδώ θα σταματήσουμε τις απεργίες που γίνονταν όλα αυτά τα χρόνια για διάφορους λόγους».

Ένα ακόμα βίντεο, ένα ακόμα αποκαλυπτικό στοιχείο που επιβεβαιώνει τον ρόλο των ναζί της Χρυσής Αυγής ως μακρύ χέρι του συστήματος και απροκάλυπτα τσιράκια του κεφαλαίου. Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον Χρήστο Κυριτσόπουλο, υποψήφιο περιφερειακό συμβούλου με τη Χρυσή Αυγή στον Πειραιά και «πρόεδρο» του «σωματείου» που έχουν στήσει οι ναζί στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος. Μετά τις δηλώσεις του Κυριτσόπουλου το ρόλο παίρνει ο γνωστός ναζί, Γιάννης Λαγός, στην ίδια ακριβώς «γραμμή». Το βίντεο δημοσίευσε ο 902.gr  και στο σχετικό ρεπορτάζ αναφέρεται πως περιέχει δηλώσεις που έγιναν σε κανάλια τον Σεπτέμβρη 2013 και δεν έχει μέχρι στιγμής προβληθεί.