ΤΟ MARKETING ΩΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ, Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ

Εί­ναι πλέ­ον κοι­νός τό­πος πως με­τά την Β΄πα­γκό­σμια ανθρωποσφαγή, η πα­γκό­σμια κυ­ριαρ­χί­α άρ­χι­σε μί­α δια­δι­κα­σί­α α­να­διάρ­θρω­σης των πρα­κτι­κών της και του προ­σω­πεί­ου της. Με αιχ­μή του δό­ρα­τος τη ρα­γδαί­α ε­ξέ­λι­ξη της τεχνο­λο­γί­ας και της πλη­ρο­φο­ρι­κής (σαν ει­δι­κό κλά­δο της τε­χνο­λο­γί­ας), ο πά­λαι πο­τέ ο­νο­μα­ζό­με­νος ι­μπε­ρια­λι­σμός άρ­χι­σε ν’ αλ­λά­ζει μορ­φή ο­δη­γού­με­νος προς αυ­τό που σή­με­ρα με­το­νο­μά­στη­κε σε πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση.

Το οι­κο­νο­μι­κό και κοι­νω­νι­κό παι­χνί­δι αλ­λά­ζει, λοι­πόν, καθώς κρά­τος και κε­φά­λαιο «κα­λού­νται» να λει­τουρ­γή­σουν σε πε­ρί­ο­δο «ει­ρή­νης» και με­γά­λης πα­ρα­γω­γι­κής αύ­ξη­σης. Κά­που ε­κεί, στα μέ­σα του ’50, γεν­νιέ­ται στην Α­με­ρι­κή η ι­δε­ο­λο­γί­α του Marketing (ΜΚΤ), η ο­ποί­α ο­ρί­ζει ό­τι μο­να­δι­κός σκο­πός κά­θε ε­πι­χεί­ρη­σης εί­ναι η ι­κα­νο­ποί­η­ση των α­να­γκών του α­γο­ρα­στή, α­πό την ο­ποί­α θα προ­κύ­ψει συ­ναρ­τη­σια­κά το κέρ­δος. Α­πό ‘δω και στο ε­ξής εί­ναι γε­νι­κά πα­ρα­δε­κτό α­πό τις ε­πι­χει­ρή­σεις πως για να ε­πι­βιώ­σουν θα πρέ­πει να υ­ιο­θε­τούν την ι­δε­ο­λο­γί­α του ΜΚΤ.

Μια άλλη αφήγηση

φωτο: Άρης Δαβαράκης

Του Γιάννη Μακριδάκη

Προχθές πήγα να βοηθήσω μια φίλη να καθαρίσει ένα από τα ενοικιαζόμενα δωμάτια που διαθέτει, αφού είχαν αναχωρήσει δύο πελάτες και γέμισα μία σακούλα πλαστικά μπουκάλια, σακουλάκια, πακετάκια και κουτάκια, τα οποία περιείχαν ποσότητες από γάλα, τυρί φέτες με χρώμα βαθύ κίτρινο, βούτυρο που λιώνει μόνο του, ζαχαρωτά με χημικά χρώματα φανταχτερά, μπισκότα και άλλα παρόμοια.

Σοκαρίστηκα προς στιγμήν διότι είχα ξεχάσει ότι αυτή ακριβώς είναι η καταναλωτική ζωή αλλά κατόπιν προσγειώθηκα.

Δυστυχώς το 70% πλέον των ανθρώπων που κατοικούν στον πλανήτη και δη στις λεγόμενες πολιτισμένες και ανεπτυγμένες χώρες και κοινωνίες της δύσης αλλά και στις ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες της ανατολής, ζουν ακριβώς έτσι. Ως καταναλωτές και όχι ως άνθρωποι – όντα φυσικά. Καταναλώνουν, δεν τρώνε, απορρίμματα μαζικής παραγωγής, τα οποία είναι συσκευασμένα εντός άλλων απορριμμάτων. Τα μεν τα πετούν μέσα τους και νομίζουν ότι τρέφονται και τα δε τα πετούν γύρω τους, είτε στην ανακύκλωση, απ’ όπου θα παραχθούν από αυτά άλλα άχρηστα απορρίμματα είτε όχι.

Φαγητό στα σκουπίδια

Ας ξεκινήσουμε με ένα ερώτημα: Γιατί ο καθένας από εμάς πετά κάθε χρόνο στα σκουπίδια 180 κιλά τροφίμων; Εξήγηση στο ερώτημα υπάρχει. Δεν υπάρχει, όμως, λογική απάντηση. Γιατί δεν υπάρχει λογική στο να πετάμε κάθε ημέρα, περίπου, μισό κιλό τροφίμων κατάλληλων προς κατανάλωση.

Το στοιχείο δεν είναι αυθαίρετο, αφού 180 κιλά τροφίμων – και όχι υπολείμματα – πετά κατά μέσο όρο τον χρόνο κάθε Ευρωπαίος πολίτης, σύμφωνα με έρευνα της Κομισιόν.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το 1/3 της τροφής που παράγεται στην Ευρώπη δεν καταναλώνεται, αλλά πηγαίνει στα σκουπίδια. Και μιλάμε για ποσότητα που ξεπερνά τα 90 εκατομμύρια τόνους τροφίμων!

Οι μάγκες δεν καταναλώνουν ούτε κατ..αναλώνονται

Του Γιάννη Μακριδάκη

Από καιρού εις καιρό με πιάνει μια νοσταλγία να ακούω κάποια τραγούδια. Έβαλα λοιπόν το “πέντε μάγκες στον Περαία” και όσην ώρα έπαιζε αυτό το μοναδικό ρεμπέτικο, είπα να ξαναδιαβάσω τον σύντομο βίο του καλλιτέχνη που το έγραψε, του Γιοβάν Τσαούς του ανεπανάληπτου, που ήξερε όλους τους μουσικούς δρόμους και είχε στο μπουζούκι του ταστιέρα από κανονάκι, έτσι που κανείς, ούτε ο Μάρκος δεν μπορούσε να παίξει με αυτό.

Ρε, μην φεύγετε ρε

Η αλλαγή του χρόνου δεν είναι κάτι το σημαντικό. Θέλω να πώ, στην τελική είναι απλά ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα. Γι αυτό και δεν είναι την ίδια μέρα σε όλα τα έθνη του κόσμου. Είναι κάτι που έχουμε ορίσει εμείς, έτσι αυθαίρετα, για να μετράμε τον χρόνο. Τις τελευταίες εκατονταετίες μάλιστα, για να εμπεδώσουμε καλύτερα την γιορτή, στήνουμε και ένα καταναλωτικό πανηγύρι, στο σημείο που τα πράγματα έχουν σχεδόν αντιστραφεί: δεν φέρνουν οι γιορτές την κατανάλωση, αλλά η κατανάλωση τις γιορτές.

Κατώτατος μισθός, ανεργία και κατανάλωση

Η θέσπιση και το ύψος ενός εθνικού κατώτατου μισθού παραμένει ένα από τα πλέον διαφιλονικούμενα θέματα στο δημόσιο διάλογο πολλών κρατών. Υπάρχουν πολλές χώρες που αρνούνται να τον καθιερώσουν, όπως για παράδειγμα η Ιταλία, η Σουηδία, η Δανία και η Γερμανία, αν και τόσο η Μέρκελ, όσο και ο Στάινμπρουκ αποφάσισαν να τον συμπεριλάβουν τελικά στην προεκλογική τους ατζέντα, χωρίς να είναι φυσικά σίγουρο ότι και θα τον εφαρμόσουν. Οι λόγοι, γενικά, είναι πολλοί, ιδεολογικοί, ή πρακτικοί, μιας και ορισμένοι θεωρούν ότι το κράτος δεν πρέπει να παρεμβαίνει στο πορτοφόλι του φτωχού, ενώ άλλοι είναι της γνώμης ότι η φτώχεια μπορεί να μετριαστεί με άλλα μέσα, είτε δια της φορολογικής οδού, είτε με την εγγύηση ενός κατώτατου εισοδήματος

Απώλεια 40 δισ. ευρώ από ΦΠΑ την τελευταία πενταετία λόγω κατάρρευσης της κατανάλωσης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: FOSPHOTOS /Αγγελική Παναγιώτου

Στα 39,8 δισ. ευρώ εκτιμώνται αθροιστικά οι απώλειες εσόδων που είχε η Ελλάδα την περίοδο 2008-2012 στον τομέα του ΦΠΑ. Η Κομισιόν ανέφερε ότι οι απώλειες σε έσοδα ΦΑΠ για την Ελλάδα ανήλθαν στα 9,7 δισ. ευρώ, ή 4,7% του ΑΕΠ, το 2011.

Πρόκειται για τη χειρότερη επίδοση στην Ευρωζώνη και με διαφορά και τη δεύτερη χειρότερη στο σύνολο της Ε.Ε. μετά τη Ρουμανία. Στα 193 δισ. ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ ανέρχονται οι συνολικές απώλειες το ίδιο έτος στην Ε.Ε.

Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2008 οι απώλειες εσόδων ΦΠΑ στην Ελλάδα ήταν ίσες με το 3% του ΑΕΠ (7,0 δισ. ευρώ), το 2009 με το 3,5% (8,1 δισ.), το 2010 έφτασαν το 3,3% (7,3 δισ.) και το 2011 εκτοξεύτηκαν στο 4,7%.

Ανελαστικά αγαθά και ιδιωτικοποίηση

“Ο καταναλωτής δεν έχει υποχρέωση να πληρώσει αν δεν λάβει το νόμιμο παραστατικό στοιχείο (απόδειξη-τιμολόγιο)” αναγραφόταν σε μια μικρή πινακίδα δίπλα στα ταμεία μιας ιδιωτικής κλινικής. Ο “καταναλωτής”. Ο ασθενής δεν είναι πια ασθενής, χάνει αυτή την ιδιότητα, είναι πλέον καταναλωτής υπηρεσιών υγείας…

Τι σημαίνει καταναλωτής; Η λεγόμενη οικονομική επιστήμη, στη θεωρία περί καταναλωτή, μας λέει τα εξής: “Ο καταναλωτής, ως άτομο ή ως νοικοκυριό, είναι η μονάδα αποφάσεων που κάτω από τον περιορισμό των οικονομικών μέσων (εισοδήματος) επιλέγει εκείνον τον συνδυασμό των αγαθών, ο οποίος μεγιστοποιεί την ικανοποίηση του. Η επιλογή στην κατανάλωση γίνεται βάσει μιας κλίμακας ή διατάξεως προτιμήσεων (preference ordering) συνδυασμών των αγαθών, οι οποίοι μπορούν να αγοραστούν με το δεδομένο εισόδημα του καταναλωτή. Μεταξύ όμως των συνδυασμών αγαθών επιλέγεται ένας ο οποίος μεγιστοποιεί την ικανοποίηση του καταναλωτή”. Σκοπός λοιπόν του καταναλωτή είναι η μεγιστοποίηση της ικανοποίησης του, ή της χρησιμότητας του (utlility), όπως ειναι ο οικονομικός όρος.

Όλα προς τα κάτω στην αγορά

Οι τιμές στα σούπερ μάρκετ πέφτουν, αλλά οι καταναλωτές περιορίζουν συνεχώς τις αγορές τους

«Συναγερμός» έχει σημάνει στα σούπερ μάρκετ λόγω της πτώσης της κατανάλωσης σε είδη διατροφής από τους Έλληνες καταναλωτές… Οι καταναλωτές πλέον αρκούνται στα απολύτως αναγκαία, «βάζοντας όλο και πιο βαθιά το μαχαίρι» στα έξοδα. Μάλιστα, έχουν αλλάξει ριζικά τον τρόπο που ψωνίζουν και τίποτα πλέον δεν θυμίζει τα προ κρίσης χρόνια. Επιπλέον, «η ψυχολογία τους από τις αρνητικές ειδήσεις που ακούνε καθημερινά βρίσκεται στο ναδίρ», όπως επισημαίνει άνθρωπος του κλάδου.

Η μείωση στην κατανάλωση έχει ξεπεράσει το 8% στο πρώτο εξάμηνο του 2013 στην αγορά ειδών σούπερ μάρκετ, ενώ ο ρυθμός αυτός επιβραδύνεται και εκτιμάται ότι από τον προσεχή Σεπτέμβριο η αγορά θα αρχίσει να σταθεροποιείται. Μάλιστα, η πτώση της κατανάλωσης το 2012 κυμάνθηκε στο 10%.

Περιορισμός και στα τρόφιμα

Σε αναγκαστικό περιορισμό των εξόδων τους ακόμη και για την αγορά ειδών πρώτης ανάγκης, όπως είναι τα τρόφιμα, έχει προχωρήσει ένας στους τέσσερις καταναλωτές. Σε έρευνα της Focus Bari απλώς επιβεβαιώνεται ότι από το 2009 το μηνιαίο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών έχει μειωθεί κατά 30% και πλέον.

Για σημαντική μερίδα των νοικοκυριών βέβαια (τρία στα 10) η μείωση του οικογενειακού μηνιαίου εισοδήματος σε σχέση με το 2009 είναι μεγαλύτερη κι από 50%. Ταυτόχρονα, περίπου ένας στους τέσσερις (26,7%) δηλώνει ότι η οικογένειά του έχει πληγεί μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια με απώλεια εργασίας, ενώ μία στις 15 οικογένειες υποχρεώθηκε λόγω των οικονομικών συνθηκών σε αλλαγή κατοικίας (5,7%). Η μείωση των δαπανών στα νοικοκυριά προκειμένου να αντεπεξέλθουν αφορά τόσο τα καθημερινά μικροέξοδα όσο και τις μεγαλύτερες αγορές.

Οι ιεραπόστολοι του «λιτού βίου»

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΛΑΠΑΒΙΤΣΑ

Διαβάζω τακτικά δηλώσεις «πνευματικών ανθρώπων», για την ανάγκη να γίνουμε πιο ολιγαρκείς, να καταλάβουμε ότι πέρασε ο καιρός των παχιών αγελάδων, να δεχτούμε ότι θα είμαστε όλοι φτωχότεροι. Συχνά συνοδεύονται από διάφορα δακρύβρεχτα για το τέρας του καταναλωτισμού, την αλλοτρίωση της σύγχρονης ζωής, τη χυδαιότητα της βουλιμίας. Είναι, λένε, προσωπική, οικογενειακή και εν τέλει εθνική ανάγκη να ξαναβρούμε το μετρημένο παρελθόν μας.

Μου θυμίζουν πολύ εκείνα που γράφονται στον επίσημο τύπο από περιώνυμους δημοσιογράφους και πολιτικούς. Ότι πρέπει να φτωχύνουμε για να μην πτωχεύσουμε. Ότι υπήρξε φούσκα στην Ελλάδα την προηγούμενη δεκαετία. Ότι ξεσαλώσαμε και τώρα πληρώνουμε τα επίχειρα. Ότι δεν μπορεί να υπάρχει ευμάρεια με δανεικά. Ότι, ακόμη, ο ‘λιτός βίος’ είναι πηγή ψυχικής ηρεμίας και αρετής.

Έρευνα : Ψωνίζουμε φθηνότερα, χωρίς αποδείξεις

Νέα αποκαλυπτικά στοιχεία έρχονται στο φως της δημοσιότητας, σχετικά με τις συνήθειες των καταναλωτών, το τελευταίο διάστημα.

Το 93% των πολιτών έχουν υποστεί σημαντικές μειώσεις στα εισοδήματά τους.

Το πιο σημαντικό όμως εύρημα της έρευνας, που δημοσιεύει το Real.gr, έχει να κάνει με την φορολογική συνείδηση των καταναλωτών.

Ελλάδα: Ένα έγκλημα πραγματοποιείται μπροστά στα μάτια μας

Της Σουσουράδας

Πηγή : inprecor.gr

Η στατιστική υπηρεσία της Ελλάδας μόλις δημοσίευσε τα τελευταία της δεδομένα (http://f.hypotheses.org/wpcontent/blogs.dir/981/files/2012/11/Gr%C3%A8ce-PIB-trimestriel.pdf ) και βρίσκονται σε αντίθετη κατεύθυνση από τους «παρατηρητές» που πίστευαν σε μία βελτίωση της κατάσταση σ’ αυτή τη δυστυχισμένη χώρα. Η οικονομία συνεχίζει να καταρρέει και μάλιστα μ’ ένα ρυθμό που πλέον είναι γρήγορος. Σε σταθερή αξία το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν μειώθηκε από τα 211 δις ευρώ σε 171 δις, πρόκειται δηλαδή για μία συσσωρευμένη πτώση του 19% από το πρώτο τρίμηνο του 2009. Βρισκόμαστε μπροστά σε μία πραγματική καταστροφή.