Ο σκοταδισμός ως εξουσιαστική ιδεολογία

Γράφει ο Κώστας Λάμπος

(Θρησκείες και ιερατεία στην εξουσία και στην υπηρεσία της εξουσίας)

«Να καταστρέψουμε τους μύθους που,περισσότερο από το χρήμα και τα όπλα

συνιστούν το τρομακτικότερο εμπόδιο στο δρόμο μιας ανασυγκρότησης της ανθρώπινης κοινωνίας»

Κορνήλιος Καστοριάδης[1]

Το τέλειο σκηνικό του Φόβου, χτισμένο με μαεστρία πάνω στη άγνοια ή στις όποιες μεταφυσικές ανησυχίες των ανθρώπων, τις οποίες από δύναμη αναζήτησης, έρευνας, αυτογνωσίας, αυτοπεποίθησης, έμπνευσης, δημιουργίας και απελευθέρωσης από το «Φόβο του Αγνώστου», τις υποβάθμισαν  σε «Φόβο του Θεού», σε  “Φόβο του θανάτου”, και σε «Εξουσιαστικό Φόβο»[2] δηλαδή σε μοιρολατρία και συνεπώς σε υποταγή στην εκάστοτε εξουσία. Συνειδητή υποταγή στις ανοησίες, στις ουσίες και στις εξουσίες, για μια χούφτα Δολάρια οι εξουσιαστές και για μια άδεια ζωή γεμάτη ψευδαισθήσεις οι εξουσιαζόμενοι.

Το σημείο βρασμού της ιδεολογίας (οι νεο-κεϋνσιανοί σηκώνουν τα μανίκια)

Το μόνο σίγουρο σήμερα σχετικά με τον κύριο John Maynard Keynes είναι ότι έχει πεθάνει. Aπό τις 21 Aπρίλη του 1946. Δεν έζησε να δει την εφαρμογή των βασικότερων απ’ τις ιδέες του. Δεν έζησε για να δει την κατάρρευσή τους. Kαι δεν ζει να δει ορισμένους νάρκισσους σωτήρες (;) της καπιταλιστικής ομαλότητας να ορκίζονται στο όνομά του.

Ο νεο-κεϋνσιανισμός φυτρώνει στο ίδιο διανοητικό έδαφος που φύτρωσε και ο νεο-φιλελευθερισμός. H προσθήκη του «νέο» σε δόγματα του παρελθόντος σημαίνει την σιωπηλή παραδοχή ότι «κάτι άλλαξε». Aνάμεσα στο «παλιό» (και αυθεντικό) και στο «νέο». Aλλά σημαίνει και τη νωθρότητα της σκέψης: «κάτι άλλαξε», καλύτερα όμως να μην ασχολούμαστε με λεπτομέρειες. Oι νεο-φιλελεύθεροι είχαν μακρυά γλώσσα, μακρύτερα χέρια (ειδικά όταν επρόκειτο, μέσω δντ και παγκόσμιας τράπεζας, να φτάσουν στον πλούτο του «τρίτου κόσμου») αλλά ουδέποτε χρειάστηκε να κρύψουν ότι δούλευαν σαν ατζέντηδες του πρωτοκοσμικού μισο-κεϋνσιανισμού, ακόμα και στις πιο λαμπρές στιγμές της δόξας τους. Tί ήταν από την άποψη της οικονομικής λειτουργίας το αμερικάνικο (και το σοβιετικό) στρατοβιομηχανικό σύμπλεγμα αν όχι μια διαρκής «αντικυκλική» (1) δράση των αντίστοιχων κρατών; Tί ήταν (και είναι) η «αγροτική πολιτική», τα «πλαίσια στήριξης», τα «ολοκληρωμένα μεσογειακά προγράμματα», και οι υπόλοιπες κεντρικά ρυθμιζόμενες χρηματοδοτήσεις της ε.ε. αν όχι κρατικές στρατηγικές εμπλοκές στη διαδικασία καπιταλιστικής συσσώρευσης; Aκόμα και η δημιουργία του ευρώ σε ποιά σχολή σκέψης ανήκει άραγε; Tου laissez-faire; Aστεία πράγματα…

Κηδεύοντας τις ιδεολογίες

Του Νίκου Βράντση

Δύσκολο άρθρο το σημερινό. Η αλήθεια είναι πως από καιρό ήθελα να γράψω κάτι για τις ιδεολογίες. Γιατί πάντα πίστευα στην χρησιμότητά τους, στην δύναμή τους να αλλάξουν τον κόσμο άλλες φορές προς το καλύτερο και άλλες φορές προς το χειρότερο.

Άλλες με εξέπλητταν, άλλες με συγκινούσαν και με ενθουσίαζαν, ορισμένες με τρόμαζαν. Υπήρξαν ιδεολόγοι σπουδαίοι που έπραξαν θαυμάσια πράγματα και άλλοι που διέπραξαν εγκλήματα για να υπηρετήσουν τα πιστεύω τους. Ο μεγαλύτερος ιδεολόγος άλλωστε υπήρξε ο Χίτλερ. Μόνο που η ιδέα του ήταν αυτή μιας καθαρής φυλής και της μισαλλοδοξίας, του σωβινισμού και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Η δύναμη των ιδεών είναι τεράστια και είναι θαυμάσια.