Ο αναίτιος διωγμός του Θεάτρου στο όνομα της δημόσιας υγείας

Του Γιώργου Βουδικλάρη

Η απόφαση που ανακοινώθηκε σχετικά με τους κανόνες λειτουργίας των θεατρικών σκηνών είναι αποκαλυπτική μιας γενικότερης νοοτροπίας, αλλά και του τρόπου λήψης αποφάσεων από επιτροπές που την κρισιμότατη αυτή στιγμή της πανδημίας φέρουν βαρύτατες ευθύνες, τόσο για την υγεία των πολιτών αυτής της χώρας, όσο και για τη βιωσιμότητα ή μη ολόκληρων επαγγελματικών κλάδων.

Προφανώς και ουδείς δύναται ή επιθυμεί να υποκαταστήσει μια επιτροπή απαρτιζόμενη από επιστήμονες που έχουν επιλεγεί για τις γνώσεις τους και την εξειδίκευσή τους σε ένα τομέα εξαιρετικά κρίσιμο αυτή τη στιγμή. Όμως αυτό ουδόλως σημαίνει πως οι όποιες αποφάσεις τους και οι συνέπειές τους τίθενται αυτομάτως και υπεράνω κριτικής ή αμφισβήτησης με λογικά επιχειρήματα. Άλλωστε μέλος της εν λόγω επιτροπής παραμένει η καθηγήτρια Ελένη Γιαμαρέλου, η οποία την άνοιξη ερωτηθείσα για το ζήτημα της Θείας Κοινωνίας στις εκκλησίες, δεν δίστασε να δηλώσει πως είναι πιστή και θα μεταλάβει, διότι πρόκειται για μυστήριο και ο ιός δεν μεταδίδεται με αυτό τον τρόπο.

Ο κόσμος του θεάτρου «καίγεται» και το ΥΠΠΟΑ… χαλαρά!

Πολλά γράφονται τις τελευταίες μέρες και πολλά ακούγονται για την τύχη των θεάτρων, αλλά το ΥΠΠΟΑ τηρεί σιγή ιχθύος.

Χθες ήταν η καταληκτική ημερομηνία απαγόρευσης της διεξαγωγής παραστάσεων θεάτρου και λοιπών παραστατικών τεχνών σε κλειστούς χώρους. Κανονικά αυτή την εβδομάδα αρκετά θέατρα προγραμμάτιζαν τις πρεμιέρες τους. Κι ενώ τα περισσότερα θέατρα, κάνουν πρόβες, ζουν την καθημερινή αγωνία για το πότε θ’ ανοίξουν, αν θ’ ανοίξουν και με τι πληρότητα.

Τι γίνονται τα συναισθήματα όταν αγριεύει ο νόμος της αγοράς;

της Όλγας Μοσχοχωρίτου

«Ο ΠΑΤΕΡΑΣ», μια παράσταση στηριγμένη στο ομώνυμο έργο του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, σε Διασκευή και Σκηνοθεσία Βασίλη Μπισμπίκη, στο Θέατρο Αποθήκη

«Ο Πατέρας» είναι η απάντηση του Στρίντμπεργκ στη «Νόρα» του Ίψεν ή ακόμα , ακόμα και στους «Βρυκόλακες» του ίδιου.

Στα 1887, τέλη του 19ου αι., το «γυναικείο ζήτημα» παίρνει τη θέση του στην πάλη των ιδεών μέσα από τον «έλλογο νατουραλισμό» ή τον «ψυχογραφικό ρεαλισμό» των μεγάλων συγγραφέων αυτής της γενιάς που ασχολούνται με αυτό που καθιερώθηκε να ονομάζεται «αστικό δράμα» και το οποίο εμπεριέχει την κριτική των αστικών θεσμών και κοινωνικών διευθετήσεων. Το ρόλο της οικογένειας, του κλήρου και των γενικότερων ηθών που δημιουργούν το πλαίσιο στο οποίο αναπαράγεται «το κεφάλαιο» και εξ αυτού το καπιταλιστικό σύστημα.

Η ντροπιαστική δίωξη του Κ. Γεωργουσόπουλου

της Αναστασίας Βούλγαρη

«Σκύψε ν’ ακούσεις το θρήνο του πόνου
που της χαράς είναι σταυραδελφός.
Ποιος είμαι, που πάω, ρωτάω, ζητάω
τι φεύγει, τι μένει και τι δε γερνά.»
«Στην όχθη»-απόσπασμα
Κ.Χ. Μύρης, Μίκης Θεοδωράκης

Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος είναι ο άνθρωπος που μας έμαθε να βλέπουμε θέατρο. Μεταφραστής του αρχαίου δράματος, συγγραφέας δεκάδων βιβλίων (δοκίμια, μελέτες κ.λπ.) για το ελληνικό και παγκόσμιο θέατρο, δάσκαλος στο Πανεπιστήμιο, στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και ένα από τα ιδρυτικά μέλη και Πρόεδρος του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου-Θεατρικού Μουσείου.

Είναι ο ποιητής Κ. Χ. Μύρης, που ποιήματά του μελοποίησαν ο Μίκης Θεοδωράκης, η Ελένη Καραΐνδρου, ο Γιάννης Μαρκόπουλος κ.ά.

Stamboul Train: Το φάντασμα του φασισμού από το Όριαν Εξπρές στις πτήσεις της Ryanair

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Στον κόσμο του Γκράχαμ Γκριν τα πάντα ήταν τοποθετημένα τέλεια. Είτε η ιστορία του εξελισσόταν στην Σαϊγκόν (Ήσυχος Αμερικανός) είτε στο Μεξικό (Η δύναμη και η δόξα) ποτέ στην αφήγησή δεν υπήρχε κάτι τυχαία.

Έχοντας προσφέρει τις υπηρεσίες του ως πράκτορας στο βρετανικό στέμμα αναγνώριζε και σεβόταν όχι μόνο τις λεπτές διαφορές αλλά και τις άπειρες αντιφάσεις των πρωταγωνιστών της ιστορίας, ακόμη και κάθε εποχής.

Έτσι και στην υπέροχη παράσταση Stamboul Train, που ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά Στο Τρένο στο Ρουφ. Όλοι οι ήρωες του και οι σχέσεις που αναπτύσσουν μεταξύ τους αναπαριστούν με εκπληκτική γνησιότητα τους όρους που έφεραν το ναζισμό. Το έργο εκτυλίσσεται το 1933 και παρότι τα σημάδια της επερχόμενης ναζιστικής λαίλαπας ήταν οφθαλμοφανή κανείς δεν ανησυχούσε για τίποτε ή σχεδόν κανείς…

H Ιερά-Πέτρα του ερασιτεχνισμού

Του Περικλή Κοροβέση

Η λέξη ερασιτέχνης έχει αρνητική σημασία. Λέμε για μια κυβέρνηση που τη θεωρούμε κακή: «Είναι ερασιτέχνες και τα θαλάσσωσαν». Και όταν η ποδοσφαιρική μας ομάδα παίζει άσχημα, λέμε: «Επαιξαν ερασιτεχνικά».

Ακόμα και στην περίπτωση που είμαστε ευνοϊκά διατεθειμένοι απέναντι στους ερασιτέχνες, π.χ. σε μια μπάντα μουσικών, αποφαινόμαστε: «Αν και ερασιτέχνες, έπαιξαν πολύ καλά».

Δηλαδή ο ερασιτεχνισμός είναι σχεδόν συνώνυμο του κακού. Κακή κυβέρνηση, κακή ποδοσφαιρική ομάδα, κακό θέαμα, όλα χαρακτηρίζονται ερασιτεχνικά σε αντιδιαστολή με τα καλά που είναι τα επαγγελματικά.

H δημιουργία και η ερμηνεία της

Του Περικλή Κοροβέση

Αρχές της δεκαετίας του ’80, το Θεατρικό Τμήμα του Εθνικού Κέντρου Ερευνών της Γαλλίας εξέδωσε έναν υπερπολυτελή τόμο, σε μέγεθος τηλεφωνικού καταλόγου, αφιέρωμα στον Πίτερ Μπρουκ.

Διάφοροι σοφοί θεατρολόγοι, που είχαν μελετήσει το έργο του Μπρουκ, ανέλυαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη δουλειά του σκηνοθέτη, με πληθώρα φωτογραφιών, και εξηγούσαν τι σημαίνει η κάθε στιγμή.

Σημαίνοντα, σημαινόμενα, αλληλεπίδραση, κώδικες, αναφορές, υπέρβαση, γραφήματα με τοξάκια, συγκρούσεις και συνθέσεις. Το βιβλίο παρουσιάστηκε στο θέατρο του Πίτερ Μπρουκ (Theatre des Bouffes Du Nord) ένα μεσημέρι. Είχα την ευκαιρία να παρευρεθώ εκεί. Στο πάνελ, όλοι οι συντελεστές του βιβλίου. Αλλά έλειπε ο Μπρουκ.

Πίτερ Μπρουκ – Από το τρομερό παιδί στον τρομερό παππού

 του Περικλή Κοροβέση

«Η καταστροφή δεν ζυγώνει ποτέ με το όπλο στο χέρι. Ερχεται ύπουλα, στις μύτες των ποδιών. Σε κάνει να βλέπεις το κακό στην καλοσύνη και το καλό στην κακία». Αυτά λέει ο Κρίσνα, στο Μαχαμπαράτα, συμβουλεύοντας τον υποψήφιο σοφό και δίκαιο βασιλιά, Γιουντίστιρα.

Ο μεγάλoς επαναστάτης του θεάτρου, Πίτερ Μπρουκ, επανέρχεται για δεύτερη φορά στο σημαντικό αυτό ινδικό έπος και δημιουργεί ένα δεύτερο θεατρικό έργο, μινιατούρα του πρώτου, με τέσσερα πρόσωπα και έναν μουσικό που παίζει ένα παραδοσιακό ιαπωνικό τύμπανο. Το έργο λέγεται «Battlefield», που ο Μπρουκ το ήθελε αμετάφραστο και σημαίνει «πεδίο μάχης».

Εμείς, ή το εφήμερο του ζόφου

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Αλληγορία για τον υπό εξέλιξη ολοκληρωτισμό η θεατρική παράσταση στο θέατρο Άτις, από την ομάδα Σημείο Μηδέν και σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου, και ταυτόχρονα υπενθύμιση για την επαναστατική δυνατότητα που είναι διαρκώς παρούσα.

«Αυτό είναι αδιανόητο! Είναι ηλίθιο! Δε βλέπεις πως αυτό που σχεδιάζετε είναι… επανάσταση;» ρωτάει τρομοκρατημένος ο D-503 την Ι-330 που με την ορμητική της εισβολή ανατρέπει όλες τις σταθερές που υπάρχουν στη ζωή του. Μια ζωή – ορισμός του φόβου και της δυστοπίας, 1.500 περίπου χρόνια από σήμερα κι αφού μεσολάβησε ο αφανισμός του μεγαλύτερους μέρους του πληθυσμού μετά από έναν 200ετή παγκόσμιο πόλεμο. Στα συντρίμμια αυτού του πολέμου δεσπόζει το Μονοκράτος, που διοικείται από τον Ευεργέτη, ο οποίος εξουσιάζει τις χαρές και τις λύπες, τη ζωή και τον ύπνο των υπηκόων του.

«Ναι – επανάσταση! Γιατί είναι ηλίθιο αυτό;» απαντάει η Ι-330 που με τις κινήσεις και τα καλέσματά της αποτελεί ζωντανή παραφωνία στην προγραμματισμένη και νευρωτική κινησιολογία και την ιδεολογία του Μονοκράτους, όπου όλα είναι κώδικες, αριθμοί και κυρίως υποταγή. Η Ι-330 ενσαρκώνει τη δυνατότητα της ανατροπής που καταλύει την τάξη, απειλώντας με κατάρρευση και τον πιο καλά ελεγχόμενο κόσμο.

Κάντε τον Σάκη Ρουβά Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Σάλος έχει ξεσπάσει μετά την επίθεση της ηθοποιού, Χρυσούλας Διαβάτη, στον Σάκη Ρουβά και όλους τους νεαρούς και νεαρές ηθοποιούς οι οποίοι έγιναν πασίγνωστοι στο ευρύ κοινό επειδή έχουν ωραίο κώλο και κοιλιακούς-φέτες.

Η Χρυσούλα Διαβάτη κλήθηκε να λάβει τιμητική διάκριση από το θεσμό των βραβείων Κάρολος Κουν στο Μέγαρο Μουσικής. Η ίδια αποκάλεσε τον εαυτό της “γριά” -που είναι- και δήλωσε έκπληκτη από την απόφαση των διοργανωτών να τιμήσουν τον Σάκη Ρουβά με το βραβείο “Αρχαίο Δράμα” για την συμμετοχή του στις Βάκχες.

Γιάννης Σκαρίμπας: Φυγή προς τα εμπρός

Γεννήθηκε 28 Σεπτεμβρίου του 1893 και «απόδρασε» στις 21 Ιανουαρίου του 1984. Έζησε στη Χαλκίδα. Κάτι τα «τρελά νερά» κάτι ο ιδιόρρυθμος χαρακτήρας του, κάτι τα χρόνια που του έλαχαν, δημιούργησαν μια προσωπικότητα ικανή όχι μόνο να εισάγει υπερρεαλιστικά στοιχεία στη λογοτεχνία μας, αλλά και να βιώνει την πραγματικότητα με έναν ανάλογο τρόπο. Έγραψε ποίηση, πεζογραφία, θέατρο και κατάθεσε και μία δική του άποψη για τη σύγχρονη Ελληνική ιστορία. Όλα τα γραπτά του και όλη η ζωή του σημαδεύονται από μια αντιπαλότητα με τις παραδεκτές αξίες του νεοελληνικού πολιτισμού. Ταξίδεψε ελάχιστα, αλλά το μυαλό του έφευγε και η ψυχή του δεν βολευόταν πουθενά. Χρόνια μετά τον θάνατο του τα «τρελά νερά» εξακολουθούν να μας τον θυμίζουν.