ΠΑΤΕΡΑ, ΔΕΝ ΜΕ ΒΛΕΠΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΙΓΟΜΑΙ*

Του Θεόφιλου Τραμπούλη

Οι φωτογραφίες των νεκρών παιδιών στη Γάζα αποτυπώνουν τη φρίκη ενός ασύμμετρου πολέμου ο οποίος έχει καταστήσει τα μετόπισθεν θέατρο των επιχειρήσεων και έχει θολώσει τη διάκριση ανάμεσα στο στρατό και τον άμαχο πληθυσμό. Η παγκόσμια οργή για τη συνεχιζόμενη σφαγή δεν δηλώνει τόσο ρητή υποστήριξη στους Παλαιστίνιους όσο τον αποτροπιασμό για την παραβίαση από το Ισραήλ αυτού του θεμελιώδους ανθρωπιστικού ορίου. Ανθρωπιστικού; Όχι ακριβώς, όχι στο βαθμό που ανθρωπισμό εννοούμε συνήθως ένα άχρονο σύστημα αρχών που απορρέει τάχα από την ίδια την ανθρώπινη φύση. Το όριο αυτό εδώ είναι πολιτικό: μπροστά στην εικόνα ενός δολοφονημένου παιδιού αναδύονται όλες οι ιδεολογίες, οι συγκρούσεις και οι συμφωνίες που διαμόρφωσαν το διεθνές δίκαιο, κάθε εμπειρία δεσποτισμού, δυστυχίας κι απόγνωσης της πρόσφατης ιστορίας. Οι ανηλεείς βομβαρδισμοί της Γάζας, ο πόλεμος ως συνέχεια του καθεστώτος εκτοπισμού και εγκλεισμού στο οποίο ζουν οι Παλαιστίνιοι στα Κατεχόμενα τον υποτιθέμενο καιρό της ειρήνης τους είναι ένα τυφλό σημείο, μια διαταραχή της νεωτερικότητας.

Η ιντελιγκέντσια της κρίσης

Βυθιζόμενοι στην κρίση βλέπουμε ευκρινέστερα διανοητικές λειτουργίες και κοινωνικούς μηχανισμούς που λίγο νωρίτερα ελάνθαναν μισοκρυμμένα απ’ το βλέμμα μας, ή δεν τους αναγνωρίζαμε όπως τους άξιζε. Ας πούμε, η λειτουργία του πολιτισμού και της κουλτούρας μες στο πολιτικό-κοινωνικό ολοκλήρωμα, και η θέση των διανοουμένων. Συνηθίζαμε να λέμε και προ κρίσεως για την απουσία των διανοουμένων από τον δημόσιο βίο· αλλά τώρα, ακούγονται πιο βαριές κουβέντες: μιλούν για προδοσία των διανοουμένων, όπως έθεσε το ζήτημα πρώτος στη δεκαετία του 1920 ο Ζυλιέν Μπεντά. Ωστόσο από το 1920 έχει περάσει ένας αιώνας ― στη διάρκεια αυτή άλλαξαν πολλά.

Το ποτάμι πήγε και ήρθε σε πολλές κοίτες. Οι διανοούμενοι βρέθηκαν στην πρωτοπορία, ήδη από τον 19ο αιώνα, από τη Γαλλική Επανάσταση έως τα ιστορικά ρήγματα του 1848 και των εθνικοαπελευθρωτικών και δημοκρατικών κατακτήσεων· αποσύρθηκαν «προδίδοντας» τους εξουσιαζόμενους και τις μάζες, ξαναβρέθηκαν στην πρώτη γραμμή στη Ρωσία και στην Ευρώπη σαν καλλιτεχνική πρωτοπορία, σαρώθηκαν απ’ τους πολέμους και τους ολοκληρωτισμούς, ξαναπρόβαλαν μεταπολεμικά, με φωτεινότερη περίοδο τη δεκαετία του 1960.

Ναόμες

Πάνε αρκετές μέρες που ο Αλέξης Τσίπρας αποκάλεσε σε εκείνη τη φανταστική συζήτηση με τον Σλαβόι Ζίζεκ, την συγγραφέα και ακτιβίστρια Ναόμι Κλάιν, “Ναόμι Κάμπελ”. Παρόλα αυτά, ο κόσμος εξακολουθεί να βαυκαλίζεται με αυτήν την αποστροφή του λόγου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.

Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι αντί να κριτικάρονται ή να μοντάρονται οι δηλώσεις του Τσίπρα ή άλλου συριζαίου από το νεοδημοκρατικό επιτελείο της ομάδας αλήθειας του Σίμου Κεδίκογλου και του Γιώργου Μουρούτη, το θέμα της Κάμπελ παραμένει περιέργως στο προσκήνιο.

Πριν από μερικούς μήνες η καθεστωτική ναυαρχίδα προπαγάνδας της κυβέρνησης πρόβαλε τον ΣΥΡΙΖΑ ως ένα αντιευρωπαϊκό κόμμα, που στοχεύει στην έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και τη διάλυση της οικονομίας μας.

Γκούλαγκ

Είναι πέρα για πέρα απολαυστικό να παρακολουθεί κανείς τους δημόσιους διαλόγους μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ. Ειδικά τις ανακοινώσεις της πρώτης.Η ομάδα αλήθειας που κρύβεται πίσω από την επικοινωνιακή πολιτική του Σίμου Κεδίκογλου ζήτησε από τον ΣΥΡΙΖΑ να αποδοκιμάσει τον Σλοβένο φιλόσοφο Σλαβόι Ζίζεκ γιατί είπε πως “όποιος δεν ψηφίσει τον ΣΥΡΙΖΑ να βγάλει εισιτήριο χωρίς επιστροφή για τα γκούλαγκ”.