Πού βαδίζει η Ευρώπη;

του Ερρίκου Φινάλη

Εάν επιχειρήσει κανείς να αποτραβηχτεί από τις τρέχουσες, καθημερινές εξελίξεις και προσπαθήσει να «διαβάσει» την ευρύτερη εικόνα της κατάστασης στην Ευρώπη, τι θα δει πρώτα; Μια φωτογραφία πολύ διαφορετική από αυτήν που αποτυπωνόταν όχι πριν μια δεκαετία (έχουμε περάσει σε μια εντελώς νέα εποχή από τότε), αλλά και πριν 3 μόλις χρόνια. Τότε το Brexit ήταν ακόμα μια απευκταία πιθανότητα, η Άνγκελα Μέρκελ φαινόταν αδιαμφισβήτητη καγκελάριος αλλά και κυρίαρχη εντός Ε.Ε., o Ρέντσι δεν είχε ακόμη ταπεινωθεί στο ιταλικό δημοψήφισμα, λίγοι είχαν ακούσει το όνομα Μακρόν κ.ο.κ.

Έκτοτε, η εικόνα αλλάζει με γοργούς ρυθμούς: η ακυβερνησία και η πολιτική αστάθεια πλήττει ακόμη και το γερμανικό πρότυπο, οι τριγμοί πολλαπλασιάζονται, το ίδιο και οι διασπαστικές κινήσεις ολόκληρων ομάδων χωρών και οι «απειθαρχίες» κυβερνήσεων. Οι εκβιασμοί δεν αποτελούν πλέον μέσο τιθάσευσης μονάχα περιφερειακών χωρών όπως η Ελλάδα, αλλά χρησιμοποιούνται για τη συμμόρφωση και πολύ πιο σημαντικών κρατών μελών. Η όποια «τακτοποίηση» ίσχυε μέχρι πρόσφατα έχει γίνει άνω-κάτω, και οι αναφορές σε ευρωπαϊκές ολοκληρώσεις και οράματα προκαλούν ειρωνικά μειδιάματα – το λιγότερο…

Ο πανταχόθεν αμφισβητούμενος Τραμπ αντεπιτίθεται

Tου Ερρίκου Φινάλη

 

H διακήρυξη του Τραμπ ότι αναγνωρίζει ως πρωτεύουσα του ισραηλινού κράτους την Ιερουσαλήμ εισάγει τη Μέση Ανατολή, αλλά και τη διεθνή αντιπαράθεση μεγάλων και περιφερειακών δυνάμεων, σε μια νέα και ακόμη πιο επικίνδυνη φάση. Είναι φυσικά δύσκολο να προβλεφθούν οι επικείμενες αντιδράσεις των διαφόρων χωρών και λαών που επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από την πρόκληση του Τραμπ, ο οποίος επιχειρεί με τέτοιου είδους τυχοδιωκτισμούς να διαφύγει από τις πιέσεις που του ασκούνται εντός και εκτός ΗΠΑ. Αλλά είναι ταυτόχρονα σίγουρο ότι αυξάνεται η πιθανότητα η Μέση Ανατολή να περάσει, από τις συρράξεις δι’ αντιπροσώπων, σε μια απευθείας σύγκρουση μεταξύ περιφερειακών δυνάμεων. Εάν μάλιστα αυτό οδηγήσει και σε άμεση εμπλοκή των «μεγάλων», ο κίνδυνος πολέμου θα ξεφύγει από τα όρια της πολύπαθης Μέσης Ανατολής.

Διακηρύττοντας ότι πρωτεύουσα του Ισραήλ είναι η κατεχόμενη Ιερουσαλήμ, ο Τραμπ υλοποίησε μία ακόμη (την πιο προκλητική) από τις υποσχέσεις που είχε δώσει προεκλογικά στους πολεμοχαρείς υποστηρικτές και χρηματοδότες του – με πρώτους τους φανατικούς δισεκατομμυριούχους υποστηρικτές του δόγματος «Πρώτα το Ισραήλ»*. Δεν πρόκειται δηλαδή για μια μεμονωμένη εξέλιξη ούτε για καπρίτσιο του Αμερικανού προέδρου. Είναι μια ενέργεια που δεν θα προσπεραστεί γρήγορα από άλλες εξελίξεις, ούτε θα θαμπώσει με τον καιρό.

Ζήσε… Μάρτη μου να φας τριφύλλι

του Ερρίκου Φινάλη

Πολιτική κρίση και αστάθεια συνεχίζονται στη Γερμανία

Ο Μάικ Μέρινγκ, εκ των ηγετών του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της Μέρκελ (CDU), ζήτησε χθες από τους Σοσιαλδημοκράτες του Σουλτς (SPD) να επισπεύσουν τη λήψη απόφασης για το αν θα συμμετάσχουν ή όχι σε νέο «Μεγάλο Συνασπισμό». Παραδέχτηκε όμως ότι το πιθανότερο, εάν βέβαια υπάρξει μια καταρχήν θετική απάντηση από πλευράς του SPD, είναι οι επίσημες διαπραγματεύσεις να ξεκινήσουν μετά την Πρωτοχρονιά. Και, υπό την προϋπόθεση ότι θα ευοδωθούν, προέβλεψε ότι η νέα ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα αναλάβει τα καθήκοντά της τον… Μάρτιο του 2018 – δηλαδή μισό χρόνο μετά τη διεξαγωγή των εκλογών! Μπορεί να φανταστεί κανείς τα οργίλα και απαξιωτικά πρωτοσέλιδα των γερμανικών ΜΜΕ εάν αυτό συνέβαινε σε κάποια «τριτοκοσμική» χώρα του ευρωπαϊκού Νότου… Πέρα όμως από την εύλογη χαιρεκακία που νιώθουν όσοι δεν διάκεινται φιλικά στο κράτος που θέλει να συνεχίσει τη σιδηρά ηγεμονία του επί της ευρωπαϊκής ηπείρου, παραμένει το πρωτοφανές για τα γερμανικά δεδομένα γεγονός της τεράστιας πολιτικής κρίσης και αστάθειας.

Η Γερμανία σε κλίμα… Νότου

Του Ερρίκου Φινάλη

Συνεχίζεται η πολιτική αστάθεια, με τη Μέρκελ να αγκομαχά

Όσοι εξεπλάγησαν με την «πρωτοφανή» πολιτική αστάθεια στο κράτος που φιλοδοξεί να παραμείνει Επικυρίαρχος μιας Ευρώπης αλληλοσπαρασσόμενης και σε βαθιά, διαρκή κρίση, μάλλον είχαν ξεχάσει μια λεπτομέρεια. Κι αυτή είναι η δίχως προηγούμενο εκλογική κατρακύλα των δύο πάλαι ποτέ κραταιών κομμάτων της Γερμανίας: οι Χριστιανοδημοκράτες δεν πήραν ούτε μία στις τρεις έγκυρες ψήφους, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες «πέτυχαν» το χαμηλότερο ποσοστό τους εδώ κι έναν… αιώνα. Εξαιτίας αυτής της αποτυχίας, καταρχήν της ίδιας της παιδονόμου της Ε.Ε. Μέρκελ, φτάσαμε στο «πρωτοφανές» που στην πραγματικότητα ήταν πασιφανές αλλά ξορκιζόταν. Δηλαδή την επιβεβαίωση της δυσαρέσκειας και της αστάθειας ακόμη και στα κέντρα του ιμπεριαλισμού (η Γερμανία δεν είναι η μόνη περίπτωση) και την πιθανότητα επανάληψης των εκλογών στο κράτος που κουνούσε δασκαλίστικα το δάχτυλο στον «ανεύθυνο» Νότο.

Κι όλα αυτά σε μια Γερμανία που, υπό το στιβαρό δίδυμο Μέρκελ-Σόιμπλε (και με την πλήρη στήριξη των Σοσιαλδημοκρατών), ήταν η μόνη κερδισμένη από την κρίση των τελευταίων χρόνων και την καταλήστευση του Νότου, με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και ελάχιστη ανεργία. Από εκεί ορμώμενη όλο και πιο ακομπλεξάριστα διεκδικεί το «ιστορικό δικαίωμα» του γερμανικού εθνικισμού να έχει το πάνω χέρι. Η εντυπωσιακή εισβολή της ακροδεξιάς AfD στην Μπούντεσταγκ δεν είναι, εξάλλου, η μοναδική έκφραση αυτής της πεποίθησης. Αυτή η… ειδυλλιακή εικόνα κρύβει, βέβαια, μια άλλη πραγματικότητα: τη διαρκή φτωχοποίηση των «κατώτερων» στρωμάτων και την πλήρη ανατίναξη του όποιου κοινωνικού συμβολαίου. Μια πλούσια χώρα που ταυτόχρονα έχει παράξει 1 εκατομμύριο άστεγους και 13 εκατομμύρια νεόπτωχους, ενώ δίνει σε κάθε δεύτερο συνταξιούχο μια σύνταξη κάτω των 800 ευρώ, δεν μπορεί να τη διαχειρίζεται απρόσκοπτα ούτε μια παιδονόμος της κλάσης της Μέρκελ. Εξ ου και ο τωρινός πανικός των ευρωπαϊκών ελίτ που θεωρούσαν ότι η Μέρκελ καταφέρνει να τακτοποιεί τα πάντα, εντός και εκτός συνόρων. Ενώ τώρα έφτασε να παλεύει για την πολιτική της επιβίωση…

Σταθερά αντίπαλος του λαού και μη αναλώσιμος υπηρέτης του συστήματος

του Ερρίκου Φινάλη

Αναγκαία μια ψύχραιμη αποτίμηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη

Μπορεί να γίνει ένας χρήσιμος απολογισμός του ρόλου που έπαιξε ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς εκπροσώπους της άρχουσας τάξης στη μεταπολεμική Ελλάδα; Να βγουν δηλαδή συμπεράσματα που να βαθαίνουν την αντίληψη όσων (και ήταν εκατομμύρια!) στάθηκαν απέναντί του είτε με «πληβειακό» είτε με πιο συνειδητό τρόπο; Οι περισσότερες νεκρολογίες που γράφτηκαν αυτές τις μέρες, περιλαμβανομένων και αυτών που έγραψαν υποτιθέμενοι αντίπαλοι του μητσοτακισμού, μάλλον συσκοτίζουν. Και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, αφού στην πραγματικότητα σύμπας ο επίσημος πολιτικός κόσμος και οι κονδυλοφόροι του ημιαποικιακού μνημονιακού καθεστώτος επιδίδονται αυτές τις μέρες σε διαγωνισμό εξωραϊσμού του τεθνεώτος.

Οι ύμνοι των πολιτικών εκφραστών της άρχουσας τάξης οιασδήποτε απόχρωσης στον τεθνεώτα επίτιμο πρόεδρο της ΝΔ δεν είναι υποκριτικοί. Οι «από πάνω» κάθε χρώματος αναγνωρίζουν στον Μητσοτάκη έναν δικό τους άνθρωπο, που πρωταγωνίστησε στην πολιτική ζωή για δεκαετίες και πολλές φορές τους έβγαλε από δύσκολη θέση. Κι αν αυτό είναι φυσιολογικό για τους μεγαλοαστούς και τη Δεξιά, πρέπει να θεωρηθεί εξίσου φυσιολογικό πλέον και για την έτερη πτέρυγα του αστικού πολιτικού κόσμου – τη λεγόμενη δημοκρατική παράταξη, που παλιότερα τον αποκαλούσε Εφιάλτη. Σήμερα όμως οι «κεντροαριστεροί» τον υμνούν ειλικρινά, για δύο λόγους: Πρώτον, επειδή ο Μητσοτάκης μπορεί να θεωρηθεί πρωτοπόρος των ακραία νεοφιλελεύθερων πολιτικών, στις οποίες έχουν και αυτοί προσχωρήσει προ πολλού. Δεύτερον, επειδή ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο το αντιδεξιό λαϊκό αίσθημα έχει χάσει το νόημά του, κι άρα δεν κινδυνεύουν πλέον να… παρεξηγηθούν.

Γαλλία: Επιστροφή του παλιού με νέα προβιά

Του Ερρίκου Φινάλη

Προσπάθεια ελέγχου της δυσαρέσκειας και μέσω των βουλευτικών εκλογών

Στις 11 Ιουνίου πραγματοποιείται ο πρώτος γύρος των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, και μία εβδομάδα αργότερα ο δεύτερος. Η συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών θα εκλεγεί στις 18 Ιουνίου, αφού στον πρώτο γύρο εκλέγονται οι ελάχιστοι υποψήφιοι που υπερβαίνουν το 50% στην (πάντα μονοεδρική) περιφέρειά τους. Στο δεύτερο γύρο περνούν, σε περίπτωση μη εκλογής από τον πρώτο, όσοι υποψήφιοι έχουν πάνω από 12,5%. Όμως αυτό το αντιδημοκρατικό εκλογικό σύστημα, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μιας παλιότερης εποχής κυριαρχίας της Κεντροδεξιάς και των «σοσιαλιστών», ίσως να αποδειχθεί και τώρα εξυπηρετικό. Σε κάθε περίπτωση, οι δημοσκόποι προβλέπουν ποσοστά για τον πρώτο γύρο, αλλά σηκώνουν τα χέρια ψηλά όσον αφορά τη σύνθεση της μελλοντικής βουλής, δεδομένου ότι παλιότερα περνούσαν στο δεύτερο γύρο 2 ή 3 το πολύ υποψήφιοι (παντού αυτοί των δύο τότε μεγάλων κομμάτων, σε αρκετές περιπτώσεις και αυτοί του Εθνικού Μετώπου, σπανιότερα και της Αριστεράς). Αντίθετα, τώρα αναμένεται να είναι πλειοψηφία οι «τριγωνικές» ή και «τετραγωνικές» αναμετρήσεις, δεδομένου ότι στην εξίσωση εισβάλλει δυναμικά η λίστα του νέου προέδρου Μακρόν (οι δημοσκοπήσεις δίνουν εθνικό μέσο όρο 26-32% στο συνασπισμό του με τον κεντρώο Μπαϊρού), αλλά και η Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν (12-16%).

Νέα διεθνοποιημένη ένταση στην κορεατική χερσόνησο

του Ερρίκου Φινάλη

Αντιστροφή της πραγματικότητας

Πώς θα νιώθαμε αν γειτονική μας χώρα πραγματοποιούσε, μαζί με την ισχυρότερη στρατιωτική υπερδύναμη του κόσμου, τις ΗΠΑ, τις μεγαλύτερες κοινές αεροναυτικές και στρατιωτικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά που διεξήχθησαν ποτέ στη Μεσόγειο; Και, επιπλέον, με δημόσια γνωστό το σενάριό της, ένα σενάριο επίθεσης εναντίον της χώρας μας, περιλαμβανομένου «προληπτικού» πλήγματος κατά της Αθήνας; Με κερασάκι στην τούρτα μια διεθνή προπαγανδιστική καμπάνια, ότι η μικρή Ελλάδα απειλεί την παγκόσμια ειρήνη;

Λοιπόν, μια τέτοια πλήρης αντιστροφή της πραγματικότητας συμβαίνει τώρα στην άλλη άκρη της γης, στην κορεατική χερσόνησο, που έχει μετατραπεί σε διελκυστίνδα μεταξύ όλων των ισχυρών παγκόσμιων και περιφερειακών δυνάμεων. Μια περιοχή πολυβασανισμένη, ήδη από την εποχή της γενοκτονικής γιαπωνέζικης κατοχής και, λίγα χρόνια αργότερα, από τον πολυεθνικό πόλεμο της Κορέας. Τότε οι ΗΠΑ είχαν ρίξει στο Βορρά περισσότερες βόμβες απ’ ό,τι σε όλο το θέατρο των μαχών του Ειρηνικού στα χρόνια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί το ένα τρίτο των κατοίκων της Βόρειας Κορέας…

Αβεβαιότητα σε μεγάλα κράτη μέλη της Ε.Ε.

Του Ερρίκου Φινάλη

Η Ευρώπη έχει μπει σε μια χρονιά σημαντικών εκλογικών αναμετρήσεων, που θα διεξαχθούν μεταξύ άλλων στη Γερμανία και τη Γαλλία. Αυτές οι ούτως ή άλλως σημαντικές αναμετρήσεις αποκτούν τώρα μεγαλύτερη σπουδαιότητα, αφού το φόντο τους χρωματίζεται από την ολοένα αυξανόμενη διεθνή αστάθεια – προϊόν τόσο της ανεξέλεγκτης πλέον λαϊκής δυσαρέσκειας όσο και των στρατηγικών αδιεξόδων ενός παγκοσμιοποιημένου συστήματος σε κρίση. Η δυσαρέσκεια μπορεί να εκφράζεται στρεβλά, ιδίως ελλείψει Αριστεράς, αλλά βρίσκει τον τρόπο να το κάνει, ανατρέποντας παγιωμένους συσχετισμούς και μηχανισμούς ελέγχου και εκτόνωσης που για δεκαετίες ήταν «αποτελεσματικοί». Έτσι μέσα σε λίγους μήνες η Δύση γνώρισε φαινόμενα όπως ο Σάντερς και ο Τραμπ στις ΗΠΑ, ή το Brexit και το ιταλικό «Όχι» στην Ευρώπη.

Η Δημοκρατία βλάπτει σοβαρά τις ελίτ της Ευρώπης

Του Ερρίκου Φινάλη

Οι συστημικές δυνάμεις δεν θα αποφύγουν μια ακόμη «δύσκολη» χρονιά

O θαρραλέος κύριος Ρόμπερτ Φίτσο, πρωθυπουργός της Σλοβακίας, είπε κάτι που πολλοί ιθύνοντες του ευρωπαϊκού Διευθυντηρίου σκέφτονται αλλά δεν τολμούν να ξεστομίσουν: «Ζητώ από τους ηγέτες να σταματήσουν τις περιπέτειες των δημοψηφισμάτων, που συνιστούν απειλή για την Ε.Ε.». Πριν εκμυστηρευθεί το μύχιο πόθο όλων των συστημικών πολιτικών να απαλλαγούν και τυπικά από το βραχνά της δημοκρατίας, ο φέρελπις Φίτσο (πρωτοέγινε πρωθυπουργός το 2006, σε ηλικία 41 ετών) είχε προλάβει να κάνει αρκετά πράγματα στη ζωή του: να γίνει μέλος του τσεχοσλοβάκικου Κ.Κ., έπειτα να εξελιχθεί σε στέλεχος της «Δημοκρατικής Αριστεράς», και τελικά να ιδρύσει το δικό του σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Είναι εύλογο που ο συγκεκριμένος κεντροαριστερός (εσφαλμένη περιγραφή για έναν «κομμουνιστή» που μεταλλάχθηκε σε νεοφιλελεύθερο ευρωπαϊστή) είπε όσα άλλοι σκέφτονται σιωπηρά για τη δυσφορία που τους προκαλεί η δημοκρατία, δεδομένου ότι εκλέχθηκε πρωθυπουργός τον περασμένο Μάρτιο με το… 28% των ψηφισάντων (και με αποχή 41%). Ας είναι, αρκεί με τον έπαρχο του Βερολίνου στην Μπρατισλάβα – που πάντως του χρωστάμε χάρη, αφού με την εξομολόγησή του μας διευκόλυνε να γράψουμε την εισαγωγή στο θέμα μας: δηλαδή την είσοδο της Γηραιάς Ηπείρου σε μια νέα χρονιά που υπόσχεται συνέχιση της πολύπλευρης (δηλαδή όχι μόνο οικονομικής) κρίσης, της πολιτικής αναταραχής και της κοινωνικής δυσαρέσκειας.

Ο… κακός χαμός στο ισπανικό κράτος!

Του Ερρίκου Φινάλη

Παρατείνεται η αδυναμία εξεύρεσης βιώσιμου κυβερνητικού σχήματος

Όσο περνούν οι βδομάδες τόσο επιβεβαιώνεται η εκτίμηση ότι ήταν πολύ βιαστικοί όσοι προσδοκούσαν το γρήγορο σχηματισμό μιας νέας ισπανικής κυβέρνησης μετά τις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου 2015. Πόσο μάλλον μιας «προοδευτικής κυβέρνησης» που θα έχει πιθανότητες να μακροημερεύσει. Τα αποτελέσματα των εκλογών αποτελούν με μια έννοια πιστή αποτύπωση όλων των αντιθέσεων που διαπερνούν τη χώρα, και οι οποίες θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τη βαθιά και παρατεταμένη κρίση όσο το κατεστημένο της Μαδρίτης προσπαθεί να τις κρύψει κάτω από το χαλί.

Από τη μια, η γενικευμένη διαφθορά που έχει ποτίσει το δεξιό Λαϊκό Κόμμα και τους «σοσιαλιστές», σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, στέρησε τις δύο συνιστώσες του πάλαι ποτέ παντοδύναμου δικομματισμού από εκατομμύρια ψηφοφόρων που μετακινήθηκαν προς τους Podemos και τους Ciudadanos. Από την άλλη, το εθνικό ζήτημα, δηλαδή οι διεκδικήσεις εκατομμυρίων Καταλανών, Βάσκων κ.ά. που ασφυκτιούν στα όρια του ισπανικού κράτους, πεισματικά σφραγίζει τις εξελίξεις – όσο κι αν οι «ισπανικές» δυνάμεις όλου του πολιτικού φάσματος παριστάνουν ότι πρόκειται είτε για οπισθοδρομικούς εθνικιστές είτε για… τρομοκράτες.

Έχουμε πράγματι μια «δεύτερη αριστερή κυβέρνηση στην Ευρώπη»;

του Ερρίκου Φινάλη

Πορτογαλία: Το ξέπλυμα των «σοσιαλιστών» και τα μαγικά κουμπιά

Σε προηγούμενα άρθρα σχετικά με τις εξελίξεις στην Πορτογαλία επισημαίναμε πρώτα-πρώτα την άρνηση της ευρωκρατίας και του ντόπιου πολιτικού συστήματος να παίξουν σύμφωνα με τους κανόνες του ίδιου τους του παιχνιδιού. Δηλαδή την κατάργηση, ουσιαστικά και τυπικά, της αστικής δημοκρατίας σε ένα ακόμη κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την ακύρωση του ελληνικού δημοψηφίσματος. Κατάργηση που ενσαρκωνόταν στην επιμονή του συντηρητικού προέδρου της χώρας να κρατήσει στην κυβέρνηση τη μειοψηφική Κεντροδεξιά του Κοέλιο ενώ το «σοσιαλιστικό» κόμμα διέθετε αποδεδειγμένα την υποστήριξη της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Προχθές όμως έληξε, ας πούμε, αυτή η εκτροπή, αφού βέβαια ο επικεφαλής του «σοσιαλιστικού» κόμματος Αντόνιο Κόστα πρόσφερε πρόσθετες εγγυήσεις ότι «θα τηρήσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας» έναντι των πιστωτών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ… Ο Κόστα έλαβε την πολυπόθητη εντολή από τον πρόεδρο Καβάκο Σίλβα και σχημάτισε κυβέρνηση. Έχουμε λοιπόν μια ακόμη αριστερή κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αλλάζει τους συσχετισμούς σε προοδευτική κατεύθυνση;