Παλεύοντας με τον εαυτό σου και το πολιτικό σύστημα

του Βασίλη Γρετσίστα*

Εδώ και πάνω από ένα μήνα, εξελίσσεται μια πρωτοφανής προσπάθεια διάλυσης ενός οργανισμού, του ΚΕΘΕΑ. Με συνταγή την επιβολή, μέσω Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, ενός καθαρά κομματικού διοικητικού συμβουλίου στη θέση του εκλεγμένου Δ.Σ ενός αυτοδιοικούμενου οργανισμού.

Οι ΠΝΠ είναι συνήθης πρακτική τα τελευταία 10 χρόνια για το πολιτικό σύστημα. Το καινούργιο είναι ότι αυτή τη φορά η «λάσπη» για να δικαιολογηθεί μια τόσο αυταρχική απόφαση, έπεται της πράξης, η οποία δικαιολογείται εκ των υστέρων. Προϋπήρχε μόνο η υποψηφιότητα της κας Δημητρίου για το Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ. Αυτό δεν ήταν ανεκτό στην κυβέρνηση, αλλά δεν μπορούσε και να αποτελέσει επιχείρημα προς την κοινωνία.

Χώρος Εποπτευόμενων Κυβερνήσεων…

Των Νίκου Λάιου και Βασίλη Γρετσίστα

Για τις νέες ρυθμίσεις σχετικά με τη χρήση ναρκωτικών

Προς επεξεργασία στη Βουλή βρίσκεται νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας με το οποίο, ανάμεσα σε άλλα, παρέχεται η δυνατότητα λειτουργίας Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης ουσιών (ΧΕΧ). Χώρων, δηλαδή, στους οποίους θα προσέρχονται οι εξαρτημένοι για να κάνουν χρήση παράνομων ουσιών, αντί να συμβαίνει αυτό στις συνθήκες της πιάτσας, με θεωρητικό στόχο να αποφεύγονται οι υπερβολικές δόσεις και να υπάρχει μια πρώτη επαφή με το σύστημα υγείας.

Χωρίς να καταπιαστούμε εδώ μεθοδικά με επιστημονικά ζητήματα, αναφέρουμε ενδεικτικά μερικές πλευρές του θέματος σε μορφή ερωτήσεων: Σε ποια βελτίωση συμβάλλει και πώς μια απλή μεταφορά στο ελλαδικό πλαίσιο δυτικοευρωπαϊκών μοντέλων αντιμετώπισης της εξάρτησης, περιθωριακών μάλιστα σε έκταση εφαρμογής παρά την 30ετή ιστορία τους; Ποια είναι η αποτελεσματικότητα των μοντέλων αυτών στις χώρες προέλευσης, λ.χ. ως προς τον συνολικό περιορισμό θανάτων μεσοπρόθεσμα; Σε συνθήκη καθολικής κρίσης, οι ΧΕΧ συμβάλλουν σε αύξηση κινήτρου του εξαρτημένου για αποχή και απεξάρτηση, εφ’ όσον μάλιστα οι ΧΕΧ απευθύνονται σε μια κατασκευασμένη κατηγορία «υψηλού ρίσκου χρηστών», τεχνοκρατικό συνώνυμο της «ανίατης νόσου»; Είναι η πιάτσα συστατικό στοιχείο του «φτιαξίματος» όσων ανθρώπων κάνουν χρήση σε δημόσιο χώρο ή όχι; Αν είναι, τότε γιατί να στραφούν μαζικά χρήστες της Ελλάδας της κρίσης σε ΧΕΧ ή πώς δεν θα μετατραπούν οι ΧΕΧ σε νέα επίκεντρα πιάτσας, απλά πιο συγκεντροποιημένα από τις «ανεξέλεγκτες πιάτσες»;

Αντιμετώπιση των εξαρτήσεων: Επιστροφή στον 19ο αιώνα με αριστερό περιτύλιγμα;

του Νίκου Λάιου*

Υπάρχουν δύο «κρατούμενα» για να κατανοηθεί ο τίτλος. Το πρώτο έχει να κάνει με τη θέση ότι οι εξαρτήσεις ως φαινόμενο κοινωνικό γεννιούνται, αναπαράγονται κι αλλάζουν μορφές στο υπόβαθρο μιας διαρκούς κρίσης, εγγενούς του καπιταλισμού και του ειδικού πολιτισμού που εισήγαγε: της νεωτερικότητας.

Το δεύτερο έχει να κάνει με το ότι, τουλάχιστον από το 2008, χώρα και κοινωνία είναι σφηνωμένες στη μέγγενη μιας κρίσης καθολικής: μιας συνολικής κατάρρευσης και μιας συνολικής δυσκολίας ανάκαμψης, διεξόδου.

Από αυτά τα δύο «κρατούμενα» προκύπτει ότι σήμερα κάθε παρέμβαση πρωτογενούς πρόληψης –στα αίτια της εξάρτησης πριν την εκδήλωσή της– είναι «παρέμβαση στην κρίση». Η τεχνητή κατάτμηση της πρωτογενούς πρόληψης σε τρία εσωτερικά υποστρώματα [«καθολική» (σε «ολόκληρη την κοινωνία»), «επικεντρωμένη» (σε λίγες «ομάδες σε κρίση») και «ενδεδειγμένη» (σε λίγα «άτομα σε κρίση»)], δεν επαρκεί μπρος σε απαιτήσεις τέτοιας ποιότητας και διάστασης. Αντίθετα, η επιμονή στην επίκλησή της, ανταποκρίνεται σε κελεύσματα απόσυρσης πόρων και σταθερής φροντίδας απ’ την κοινωνική πλειοψηφία, με τη στροφή της έμφασης στα δυο τελευταία υποστρώματα. Ώστε πόροι και φροντίδα να περιορίζονται σε «κάτι λίγο, για λίγους», όπως γινόταν στα τέλη του 19^ου αιώνα και στις αρχές του 20^ου, βέβαια με τις αναγκαίες λεκτικές προσαρμογές στην πολιτική ορθότητα της «προχωρημένης» εποχής μας.