Τι θα ακούσει ο Δένδιας στην Άγκυρα

Του Δημήτρη Μηλάκα

 

Τα προβλήματα που έχει ο Ερντογάν στο εσωτερικό, ειδικά στη σφαίρα της οικονομίας, δεν φαίνεται να αποθαρρύνουν τη γενικότερη στρατηγική του στόχευση σχετικά με τα ελληνοτουρκικά και τις γενικότερες γεωστρατηγικές του επιδιώξεις.

Την ίδια στιγμή, λοιπόν, που στην Αθήνα το ελληνικό πολιτικό σύστημα εμφάνιζε τον βαθύτατο διχασμό του με την κυβέρνηση να επικεντρώνει τις δυνάμεις της στη φθορά της αξιωματικής αντιπολίτευσης ψηφίζοντας στη Βουλή τη σύσταση προανακριτικής για την αναζήτηση των ποινικών ευθυνών του πρώην υπουργού του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Παππά για το θέμα των τηλεοπτικών αδειών, στην Άγκυρα το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας (το ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων της χώρας) συνεδρίαζε και καθόριζε την τουρκική γραμμή πλεύσης σχετικά με τα ελληνοτουρκικά.

ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ: Όσο περισσότερο συμφωνούν, τόσο περισσότερο «τσακώνονται»

Τα εργασιακά και τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής απασχόλησαν την εκλογική εκπομπή του ANT1 στις 17 Ιουνίου 2019.

Ακολουθούν δύο βίντεο από την συζήτηση μεταξύ του δημοσιογράφου Νίκου Μπογιόπουλου με την εκπρόσωπο του Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ και υπουργό Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου και την εκπρόσωπο Τύπου της ΝΔ, Σοφία Ζαχαράκη.

Ημεροδρόμος

Συνάντηση Τσίπρα- Ερντογάν: Το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του (;)

Του Δημήτρη Μηλάκα

Κοιτώντας τη μεγάλη εικόνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων το βασικό τους πρόβλημα συνοψίζεται ως εξής: Σε ποιες θαλάσσιες περιοχές εκδιπλώνεται κυρίαρχα η κάθε μια από τις δύο χώρες; Κάθε τι άλλο που πυροδοτεί τριβές και εντάσεις στα ελληνοτουρκικά γεννιέται από την αδυναμία, προς το παρόν, να δοθεί σαφής και κατηγορηματική απάντηση σε αυτό το βασικό ερώτημα.

Αυτό το ερώτημα προφανώς δεν πρόκειται να απαντηθεί ούτε κατά τη σημερινή (απόγευμα Τρίτης 5 Φλεβάρη) συνάντηση των κυρίων Ερτνογάν και Τσίπρα στην Αγκυρα. Πρώτον, γιατί ο Ερτνογάν είναι ο σημαιοφόρος της αναθεωρητικής (των Συνθηκών και του σημερινού status quo) πολιτικής που ακολουθεί δεκαετίες τώρα η Αγκυρα και δεύτερον γιατί η κυβέρνηση Τσίπρα δεν διαθέτει τον απαραίτητο πολιτικό χρόνο να ξεκινήσει μια (ακόμη) προσπάθεια διευθετήσεων στα ελληνοτουρκικά ακόμη κι αν το επιθυμούσε.

Σε «κλοιό» η ΑΟΖ – Στο Καστελλόριζο παίζεται το μεγαλύτερο στοίχημα της τουρκικής επιθετικότητας

Του Δημήτρη Μηλάκα

Έχοντας κατά νου το θεωρητικό αξίωμα ότι «πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα», αξίζει τον κόπο να ρίξει κάποιος μια ματιά στην πολιτική πραγματικότητα των ελληνοτουρκικών σχέσεων αυτήν ακριβώς την περίοδο. Η εικόνα που θα αντικρίσει είναι – δυστυχώς – κάτι περισσότερο από ανησυχητική. Το πλαίσιο στο οποίο εξελίσσονται την τρέχουσα περίοδο οι ελληνοτουρκικές σχέσεις καθορίζεται:

● Από την πίεση που ασκούν μεγάλες παγκόσμιες οικονομικές – πολιτικές οντότητες για την αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο.
● Από την έμπρακτη αποφασιστικότητα που επιδεικνύει η Τουρκία να επιβάλει το «δίκαιό» της εξαφανίζοντας από τον χάρτη ελληνικά νησιά (Ρόδος, Καστελλόριζο, Κάρπαθος κ.ά.) και τα συναφή δικαιώματά τους σε ΑΟΖ.

● Από την ήδη επιτυχημένη παρόμοια τακτική που ακολούθησε η Άγκυρα στο Αιγαίο δημιουργώντας «κεκτημένα» γκρίζων ζωνών.
● Από την ελληνική οικονομική αδυναμία, η οποία ήδη αποτυπώνεται δυσμενέστατα στις επιχειρησιακές αποτρεπτικές δυνατότητες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.
● Από τη γενικότερη αστάθεια του διεθνούς συστήματος το οποίο, αναζητώντας νέες ισορροπίες, δημιουργεί πειρασμούς και ευκαιρίες για αναθεώρηση του status στην ευρύτερη περιοχή.

«Περίεργο» δημοσίευμα της «Καθημερινής»

Ο χάρτης με τον τίτλο «Ποιες «γκρίζες ζώνες» θα μπορούσε να διεκδικήσει η Ελλάδα;» είναι από το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Καθημερινή», την Κυριακή 3 Ιουνίου (εδώ).

Το θέμα υπογράφει ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Άγγελος Μ. Συρίγος. Μπορείτε να διαβάσετε εδώ ολόκληρο το δημοσίευμα στο οποίο αναπτύσσεται το εξής σκεπτικό:

«Με την κρίση στα Ιμια, το 1996, η Τουρκία ανακάλυψε αίφνης την ύπαρξη νησιών αμφισβητούμενης ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο. Αν κάποιος μπει σε αυτή τη συλλογιστική, θα ανακαλύψει ότι η Τουρκία έχει σημαντικά προβλήματα με «γκρίζες ζώνες» κυριαρχίας. Παραδείγματα πολλά – όπως αυτό του νησιωτικού συμπλέγματος των Μοσχονησίων στον κόλπο του Αδραμυττίου έναντι της Λέσβου, που βρίσκονται εκτός των τριών μιλίων από τις τουρκι- κές ακτές. Πρόκειται για τα νησάκια Δασκαλειό, Λιος, Καλαμόπουλο, Γιαλονήσι, Πύργος, Αδιάβατος, Ουλιά και Κάλαμος, όπως δείχνει ο χάρτης».

  Παρόλο που εξηγείται ότι «στο διεθνές δίκαιο ισχύει ως αρχή ότι οι συνθήκες που καθορίζουν σύνορα δεν λήγουν ποτέ», περιγράφοντας τις συνθήκες που έχουν ρυθμίσει το εδαφικό καθεστώς στο Αιγαίο, επισημαίνεται μεταξύ άλλων:

Ερντογάν: Ο Αθανάσιος Διάκος σουβλίστηκε μόνος του…

Του Δημήτρη Μηλάκα

Μετά τα όσα είπε ο Ερντογάν για το κάψιμο της Σμύρνης από Ελληνες στρατιώτες κατά την υποχώρησή τους δεν θα πρέπει να μας κάνει εντύπωση αν κάποια στιγμή ακούσουμε ότι και ο Διάκος στην Αλαμάνα συμμετείχε οικειοθελώς στο γλέντι με τις σούβλες που έστησαν οι Τούρκοι για να πανηγυρίσουν την νίκη τους.  Αλλωστε στόχος των κυρίαρχων ιστορικών αφηγημάτων δεν είναι η «αλήθεια» αλλά η «νομιμοποίηση» επιλογών του παρόντος. Και στο παρόν στόχος της Αγκυρας είναι η βήμα- βήμα αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης η οποία εκτός των άλλων ορίζει και τα ελληνοτουρκικά σύνορα.

Η ρητορική Ερντογάν θα πρέπει να μας υπενθυμίσει και κάτι ακόμη: την αποτυχία της πολιτικής της βήμα προς βήμα προσέγγισης που ακολούθησαν οι Ελληνικές κυβερνήσεις ως ευαγγέλιο μετά το κάζο των Ιμίων.

Σύμφωνα με αυτήν την πολιτική αντίληψη, για την αποφόρτιση δύο κοινωνιών από τα ιστορικά βάρη του παρελθόντος που συσσωρεύτηκαν με κύριο υλικό το αίμα που χύθηκε εκατέρωθεν, είναι η ενίσχυση της μεταξύ τους επικοινωνίας και η διασύνδεσή τους κατά κύριο λόγο σε οικονομικό επίπεδο. Η λογική αυτής της τακτικής «ακούγεται»  βάσιμη καθώς η οικονομική συνεργασία μπορεί να αναδείξει απτά οφέλη τα οποία θα διαχυθούν στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Ταυτόχρονα η προϋπόθεση της  επικοινωνίας για την προώθηση της οικονομικής συνεργασίας δημιουργεί ανθρώπινες επαφές και σχέσεις και με αυτόν τον τρόπο οι ιστορικές μνήμες εντάσεων και συγκρούσεων εκτονώνονται και αποφορτίζονται…

Είναι, όμως, έτσι; Είναι η οικονομική συνεργασία το «φάρμακο» για τη  θεραπεία παλαιών ασθενειών ή την αποτροπή μεταστάσεων από καρκινώματα του παρελθόντος;

Δεν ήταν απαραίτητο να δοκιμαστεί στα ελληνοτουρκικά αυτή η συνταγή απονεύρωσης των πολιτικών και ιστορικών διαφορών μέσα από τη λειτουργία της οικονομίας για να αποδειχτεί, για μια ακόμη φορά, η αποτυχία της. Οι σπόνσορες (Αμερικάνοι  κατά κύριο λόγο και Ευρωπαίοι Εταίροι) αυτής της πολιτικής πρακτικής και ο Γιώργος Παπανδρέου που ανέλαβε να την φέρει σε πέρας θα έπρεπε να είχαν υπόψη τους ότι η ιστορία έχει ήδη αποδείξει πως το εγχείρημά τους ήταν ανέφικτο. Ο Παναγιώτης Κονδύλης διαπίστωνε και προειδοποιούσε:

«Η ιδεολογική πίστη ότι η οικονομική συνεργασία ή διαπλοκή οδηγεί αναγκαία σε άμβλυνση των γεωπολιτικών και πολιτικών αντιθέσεων δεν έχει κανένα ιστορικό στήριγμα». Και τεκμηρίωνε την άποψή του ως εξής: «Αναφέρω ένα ιδιαίτερα αδρό παράδειγμα. Ανάμεσα στα 1900 και στα 1914 το γαλλογερμανικό εμπόριο αυξήθηκε κατά 137%, το γερμανορωσικό κατά 121% και το γερμανοβρετανικό κατά 100%, ενώ περισσότερα από τα τοτινά διεθνή καρτέλ παραγωγής αποτελούσαν κοινή γερμανοβρετανική ιδιοκτησία (ένα από αυτά μάλιστα παρήγε εκρηκτικές ύλες). Όλοι αυτοί οι εντυπωσιακοί ανοδικοί δείκτες δεν εμπόδισαν τις παραπάνω χώρες να εμπλακούν σε έναν από τους φονικότερους πολέμους από καταβολής κόσμου»

Τα πέπλα της ιστορίας

Θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι η  τρέχουσα  ελληνοτουρκική διαμάχη είναι έντονα φορτισμένη  από μνήμες του παρελθόντος– που για κάποιους φτάνουν μέχρι την Άλωση της Πόλης ή την σφαγή των κατοίκων της Τριπολιτσάς από το ασκέρι του Κολοκοτρώνη—αλλά εξελίσσεται στο παρόν. Εκεί, στο παρελθόν βρίσκονται οι ρίζες της συλλογικής συνείδησης και η οικοδόμηση των εθνικών αφηγημάτων, εκεί βρίσκονται οι θρίαμβοι και οι ήττες, εκεί γίνονται οι διαχωρισμοί του «εμείς» με τους «άλλους» εκεί περιγράφονται οι εχθροί. Σε καμία ωστόσο περίπτωση δεν βρίσκονται οι ρίζες των ελληνοτουρκικών προβλημάτων του παρόντος.

Αντίστροφα, τα τρέχοντα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις συντηρούν ζωντανές τις οδυνηρές μνήμες του παρελθόντος υπογραμμίζοντας όλα εκείνα που χωρίζουν τις δυο πλευρές. Με αυτόν τον τρόπο η ιστορία λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής της έντασης και ως δικαιολογία για την συντήρησή της. Η κινητοποίηση της συλλογικής μνήμης προς μια τέτοια κατεύθυνση εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες στο εσωτερικό των δύο χωρών, απομακρύνει την προσοχή από άλλα μείζονα προβλήματα του παρόντος που ταλαιπωρούν τους δυο λαούς και το σημαντικότερο δημιουργεί ένα  πέπλο που κρύβει την ουσία της σημερινής διαμάχης.

Η συντήρηση της ύπαρξης ενός εχθρού λοιπόν, είναι από πολλές απόψεις ωφέλιμη. ο εχθρός επιβάλλει την  δέσμευση και την κατεύθυνση τεράστιων οικονομικών πόρων για την αντιμετώπισή του,  καθορίζει επιλογές συμμαχιών και το κυριότερο κρύβει ή δικαιολογεί την ατζέντα των συμφερόντων που πολλά έχουν να κερδίσουν από το ξέσπασμα μιας κρίσης ή ακόμη και σύγκρουσης.

Η κάλυψη των σημερινών ελληνοτουρκικών προβλημάτων κάτω από τα αιματοβαμμένα πέπλα της ιστορίας είναι η πρεσβυωπική πλευρά της οφθαλμαπάτης και έχει να κάνει με όλους αυτούς που μπορούν να «δουν» τη  ρίζα των σημερινών εντάσεων , πολύ μακριά , στο Χάνι της Γραβιάς ή τα Δερβενάκια.   Υπάρχει ωστόσο και η μυωπική οφθαλμαπάτη από την οποία πάσχουν όσοι δεν μπορούν να δουν πέρα από τη μύτη τους. η προσπάθεια της βήμα προς βήμα ελληνοτουρκικής προσέγγισης  μέσα από την σύσφιξη των οικονομικών ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι ένα καλό και πρόσφατο παράδειγμα πολιτικής μυωπίας.

Οι  ελληνικές κυβερνήσεις πάσχουσες από  βαριά πολιτική μυωπία  συνειδητά αγνόησαν το βάθος και την ουσία των σημερινών προβλημάτων και επέλεξαν να ασχοληθούν με την επιφάνεια των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Επιχείρησαν να παρακάμψουν ή ακόμη και να αλλοιώσουν την Ιστορία (συνωστισμός στην προκυμαία της Σμύρνης)  και τα  συσσωρευμένα τραυματικά βιώματα των δύο λαών προβάλλοντας τις προοπτικές ευημερίας που θα μπορούσε να δημιουργήσει η εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας. Μέσα σ αυτήν την λογική  αφομοιώθηκαν «δεοντολογικές» κοσμοπολίτικες ή διεθνιστικές αντιλήψεις όπως το αιγαίο ανήκει στα ψάρια του ή οι δύο λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτε με στόχο να εξαφανιστούν οι αιτίες της σημερινής ελληνοτουρκικής διαμάχης. Ωστόσο η πραγματικότητα δεν είναι δυνατόν να εξαφανιστεί επειδή απλώς το επιθυμούμε. Όπως μας έχει προειδοποιήσει έγκαιρα ο Π. Κονδύλης «η οικονομική συνεργασία γεννιέται καθ’ εαυτήν από οικονομικές ανάγκες και αναγκαιότητες που δεν έχουν αναγκαστική σχέση με φιλικές ή εχθρικές προθέσεις από πολιτική άποψη. Συνιστά ένδειξη καλών πολιτικών σχέσεων μόνο υπό την προϋπόθεση ότι έχουν λυθεί οι τυχόν γεωπολιτικές εκκρεμότητες, δηλαδή το ζήτημα ποιος δικαιούται να εκδιπλώνεται κυρίαρχα πάνω σε ποιον χώρο»…

Ποντίκι

Ορατότης… μηδέν – Πώς εξελίχθηκε σε θέατρο του παραλόγου η υπόθεση των ελληνικών εξοπλισμών

Του Δημήτρη Μηλάκα

Ήταν αρκετή η (απίστευτη, όπως εξελίχθηκε) υπόθεση με τις γαλλικές φρεγάτες για να μετατρέψει τους κυβερνώντες και τον στόμφο με τον οποίον εμφανίζονται σε καρικατούρες. Πέρα απ’ το γελοίο, αυτή η ιστορία, με τις φρεγάτες που οι Γάλλοι πρόεδροι από την εποχή του Σαρκοζί μέχρι σήμερα προσπαθούν να πασάρουν στις ελληνικές κυβερνήσεις, είναι ωφέλιμη διότι οδηγεί σε κάποια συμπεράσματα τα οποία – μέρες που είναι – καλό είναι να τα έχουμε κατά νου:

● Μηδέν (αμυντικός) σχεδιασμός.

● Μηδέν (ενδοκυβερνητική) επικοινωνία.

● Μηδέν (τακτική στη) διαπραγμάτευση.

Το γραμμάτιο των Ιμίων στα χέρια του Τσίπρα

Τοπυ Δημήτρη Μηλάκα

Το κακό με τα γραμμάτια είναι ότι κάποια στιγμή έρχεται η ώρα να πληρωθούν. Και μ ένα τέτοιο γραμμάτιο στο χέρι , υπογεγραμμένο από την κυβέρνηση Σημίτη το 1996, συνειδητοποιεί ότι βρίσκεται ο σημερινός πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας η κυβέρνησή του και , κυρίως, η χώρα.

Αν κάτι ωφέλιμο προέκυψε από την επίσκεψη του πρωθυπουργού στο απώτερο νοτιοανατολικό άκρο της χώρας, προκειμένου να επαναλάβει το αισιόδοξο πολιτικό του αφήγημα περί της ανάπτυξης που ήρθε και της εξόδου της χώρας από τα μνημόνια και την εποπτεία που έρχεται, ήταν ότι είχε την ευκαιρία να βιώσει μια πραγματικότητα την οποία ο ίδιος και η κυβέρνησή του είχαν αγνοήσει και  υποτιμήσει:  Η Τουρκία επιχειρεί μεθοδικά το επόμενο βήμα στο Αιγαίο, προσπαθώντας να αποσπάσει τμήματά του που προηγουμένως είχε καταφέρει να τα μετατρέψει σε γκρίζες  ζώνες.

Ελληνοτουρκικά: Φραστική κλιμάκωση Τσίπρα – Ερντογάν

«Ο Τούρκος πρόεδρος αν είχε να πει κάτι σε σχέση με την υπόθεση των 8 είχε την ευκαιρία να το πει τόσο κατ´ ίδιαν στον Έλληνα Πρωθυπουργό ή και δημόσια κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα. Σήμερα επιλέγει να συνεχίσει έναν ακατανόητα ολισθηρό δρόμο προκλητικών επιθέσεων, συμψηφίζοντας δυο εντελώς ανόμοιες υποθέσεις» ανάφερε, χθες, σε ανακοίνωση του το Μέγαρο Μαξίμου, με αφορμή δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ταγιπ Ερντογάν.

Στη σχετική ανακοίνωση συμπληρώνεται: «Του ξεκαθαρίζουμε λοιπόν ότι η Ελλάδα είναι κράτος Δικαίου και έχει Πρωθυπουργό που σέβεται και γνωρίζει τις διαδικασίες τις ελληνικής δικαιοσύνης και όχι Σουλτάνο ώστε να μπορεί να υπόσχεται για τις αποφάσεις της. Αν επιθυμεί να είναι επικεφαλής ενός ευνομούμενου κράτους, οφείλει να δώσει εξηγήσεις για το λόγο που η Τουρκία κρατά ακόμη φυλακισμένους δυο Έλληνες στρατιωτικούς που δεν έκαναν τίποτα παραπάνω από το περάσουν ορισμένα μέτρα στο Τουρκικό έδαφος, την ώρα που ερευνούσαν για παράνομες διελεύσεις.  Την ίδια στιγμή μάλιστα που γνωρίζει καλά, ότι αντίστοιχα περιστατικά στο παρελθόν και οι δυο πλευρές τα αντιμετώπιζαν στο πλαίσιο της συνεννόησης και της καλής θέλησης δυο γειτονικών χωρών, μελών μάλιστα της ίδιας στρατιωτικής συμμαχίας».

«Κατσικοχώρα» σκέτη ή με «λαγούς»;

Του Γεράσιμου Χολέβα

Κι όμως η είδηση της ημέρας ήταν ο κύριος Κώστας Κατσίκης! Ο βουλευτής των ΑΝΕΛ με μια επικίνδυνη πρόταση (την οποία στη συνέχεια ανασκεύασε) περί ανταλλαγής των δυο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Τουρκία με τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς  που ζήτησαν πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα παίζει ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή…

Δύο πράγματα μπορεί να σκεφτεί κανείς με την πιο απλή λογική:

Το πρώτο είναι πως οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας δεν ξέρουν ούτε καν το αλφάβητο του απλού πολιτευτή, δηλαδή πως ο δημόσιος λόγος δεν είναι ούτε το σαλόνι του σπιτιού μας, ούτε το καφενείο της γειτονίας μας.  Τα συμπεράσματα σε αυτή την περίπτωση είναι επικίνδυνα, ειδικά στην περίπτωση που μιλάμε για θέματα εξωτερικής πολιτικής τόσο κρίσιμα και σε μια τέτοια περίοδο.  Δυστυχώς δεν μιλάμε για την αρλούμπα του καθενός, γιατί – επίσης δυστυχώς – δεν μένει το πρόσωπο που έκανε τη δήλωση (ο κάθε Κατσίκης) αλλά η ιδιότητα του (ο βουλευτής).

Για τους «πεφτοσυννεφάκηδες» των ελληνοτουρκικών

Του Δημήτρη Μηλάκα

Πολλοί—από τους ιθύνοντες– είναι σήμερα αυτοί που έχουν «πέσει από τα σύννεφα» για την απροκάλυπτη επιθετικότητα με την οποία η Τουρκία επιχειρεί να επιβάλλει το «δίκαιό» της στο Αιγαίο, στην περιοχή του Καστελόριζου και στην κυπριακή ΑΟΖ. Τίποτε, ωστόσο, δεν μπορεί να δικαιολογήσει τον «αιφνιδιασμό» που ισχυρίζονται ότι βιώνουν αυτοί που κυβέρνησαν και κυβερνούν τον τόπο, οι πολιτικές δυνάμεις οι οποίες υποτίθεται ότι παρακολουθούν στενά και συστηματικά τις εξελίξεις καθώς και πολλοί συνάδελφοι δημοσιογράφοι οι οποίοι σήμερα «ανακαλύπτουν την Αμερική». Αν δεν αδιαφορούσαν ή δεν συμμετείχαν ενεργά στους μηχανισμούς συγκάλυψης της πραγματικότητας θα γνώριζαν πως αυτό που συμβαίνει σήμερα στα ελληνοτουρκικά έχει δημόσια και με κάθε επισημότητα προαναγγελθεί από την Αγκυρα τουλάχιστον από το 2000. Βέβαια τότε ήταν η εποχή της «ισχυρής Ελλάδας» και οι «ιθύνοντες» είχαν άλλες δουλείες στο «βάζο με το μέλι»…

Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια ματιά σ αυτά που έλεγε από το 2000 (τουλάχιστον) η Τουρκική ηγεσία και δεν έφταναν σε ελληνικά αυτιά καθώς, όπως είπαμε οι «αρμόδιοι» για την διακυβέρνηση του τόπου καθώς και οι «διαμορφωτές» της κοινής γνώμης, είχαν άλλες…δουλειές.

Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από το βιβλίο «Η απόρρητη ιστορία του Αιγαίου» που εκδόθηκε από το Ποντίκι το 2012.

Βλέπει κατάρρευση και επιτίθεται – Η Τουρκία παίζει επικίνδυνα με την ελληνική αδυναμία

του Δημήτρη Μηλάκα

Για την ένταση που καθημερινά κλιμακώνεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το τελευταίο διάστημα «κυκλοφορούν» πολλές επιμέρους εξηγήσεις, οι οποίες περιστρέφονται γύρω από την αιτία, ωστόσο αδυνατούν ή αποφεύγουν να τη θίξουν: πρόκειται για την απόλυτη κατάρρευση της ελληνικής στρατηγικής των τελευταίων δεκαετιών έναντι της Τουρκίας.
Τα αίτια των καταστροφών, άλλωστε, σαν αυτή που μπορεί να προκύψει από μια πιθανή – όπως εμφανίζεται πια – εκδήλωση ενός ελληνοτουρκικού στρατιωτικού επεισοδίου, διερευνώνται κατά κανόνα εκ των υστέρων, είτε για να αναζητηθούν εξιλαστήρια θύματα και αποδιοπομπαίοι τράγοι είτε για να καταγραφούν στις σελίδες της Ιστορίας.

Παρακολουθώντας τις τρέχουσες εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά (κοιτάζοντας δηλαδή την ιστορία που γράφεται μέρα με τη μέρα) το ελληνικό πολιτικό σύστημα, συνεπικουρούμενο (και) από τα ΜΜΕ, περιορίζεται σε καταγραφές περιστατικών και διαπιστώσεις μέσα από διάφορα πολιτικά πρίσματα και αντιλήψεις. Όλα αυτά έχουν τη σημασία και την αξία τους, ωστόσο αποφεύγουν ή αδυνατούν να προσδιορίσουν την αιτία του «κακού» και κατά συνέπεια να παρέμβουν προσπαθώντας να αποτρέψουν μια πιθανή ελληνοτουρκική στρατιωτική θερμή αντιπαράθεση.

Το Καστελόριζο «καίει»

του Δημήτρη Μηλάκα

Παράλληλα και ταυτόχρονα με την υπόθεση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που συνέλαβε στον Εβρο η Αγκυρα με navtex που εξέδωσε «εξαφανίζει» το Καστελόριζο από τον ελληνικό χάρτη υπενθυμίζοντας τα ενδιαφέροντα και τα συμφέροντά της από το βορειότερο ως το νοτιότερο άκρο των ελληνοτουρκικών συνόρων. Αν το επεισόδιο με τη σύλληψη των δύο στρατιωτικών μπορεί να χαρακτηριστεί αναπάντεχο και τυχαίο, δεν ισχύει το ίδιο με την navtex «εξαφάνισης» του Καστελόριζου…

Ακριβώς πριν από επτά  χρόνια τον …μακρινό Μάρτη του 2011 (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου) το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών κάλεσε τον Ελληνα πρέσβη στην Αγκυρα  για να του ανακοινώσει με διάβημα, συνοδευόμενο από χάρτες ότι κατά την τουρκική αντίληψη το Καστελόριζο  δεν … υπάρχει.

Η Άγκυρα δαγκώνει φιλέτο

Του Δημήτρη Μηλάκα

Με νέα δεδομένα τα οποία δημιουργεί στην πράξη ο διπλωματικός/ στρατιωτικός μηχανισμός της Τουρκίας βρίσκονται αντιμέτωπες οι κυβερνήσεις σε Αθήνα και Λευκωσία. Οι τουρκικές κινήσεις (συνοδευόμενες από επίδειξη στρατιωτικής δύναμης) δημιουργούν διλήμματα στην ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά τα οποία, ωστόσο, είναι δύσκολο να απαντηθούν δίχως ισχυρή συμπαράσταση από εταίρους (Ευρωπαίους) και συμμάχους (Αμερικανούς).

Στο Αιγαίο, με το επεισόδιο της προσπάθειας εμβολισμού ελληνικού πλοίου της ακτοφυλακής η Αγκυρα υπενθύμισε ότι, σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα (υπό την αμερικανική αιγίδα το 1996), τα Ίμια είναι σε καθεστώς γκρίζας ζώνης αφού δεν επιτρέπονται δραστηριότητες επί των νησίδων ούτε σημαίες ούτε πλόες πολεμικών πλοίων.

Τουρκικός χαβάς για Ευρωπαίους, Αμερικανούς, Ελλάδα και Κύπρο

του Δημήτρη Μηλάκα

Διαλύονται βαθμιαία οι προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν σε Λευκωσία και Αθήνα για την υποτιθέμενη και μάλιστα εξασφαλισμένη έξωθεν υποστήριξη προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία έρευνας και εκμετάλλευσης των πλούσιων κοιτασμάτων στην Κυπριακή ΑΟΖ.

Εταίροι (Ευρωπαίοι) και σύμμαχοι (Αμερικανοί) λαμβάνουν υπόψη τους πολύ σοβαρά την έμπρακτη απόφαση της Αγκυρας να διασφαλίσει αυτά που θεωρεί μείζονα συμφέροντά της στην Κύπρο και το Αιγαίο.

Η έμπρακτη «διακήρυξη» των τουρκικών θέσεων εκδηλώνεται με τη βοήθεια του τουρκικού στόλου:

Εξαργυρώνει επιταγές ο Ερντογάν

του Δημήτρη Μηλάκα

Από την απεμπλοκή το 1996 στην κλιμάκωση του τσαμπουκά σήμερα

«Γραμμάτια» του παρελθόντος των ελληνοτουρκικών σχέσεων, «υπογεγραμμένα» από προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, κρατά στα χέρια του ο Ερντογάν και απειλεί τη σημερινή ελληνική κυβέρνηση ότι ήρθε η ώρα να εξαργυρωθούν.

Η κλιμάκωση της έντασης των τελευταίων ημερών γύρω από τα Ίμια, αλλά και η συμφωνία εκτόνωσης της έντασης, την οποία αποδέχτηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του, επαναφέρουν στο προσκήνιο μια οδυνηρή εκκρεμότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία μπορεί να «σκάσει» ανά πάσα στιγμή και να προκαλέσει πολιτική ζημιά στην κυβέρνηση και ανεπανόρθωτη καταστροφή στη χώρα.

Για να γίνει αντιληπτό τι παίζει στα Ίμια θα πρέπει να φρεσκάρουμε λίγο τη μνήμη μας και να θυμηθούμε πώς και με τι όρους έγινε η διαδικασία απεμπλοκής από την κρίση του 1996.

Προσοχή, γλιστράει…

του Δημήτρη Μηλάκα

ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΡΟΝΙΑ τώρα η κυρίαρχη άποψη ότι η Ελλάδα είναι θωρακισμένη έναντι εξωτερικών κινδύνων, καθώς προστατεύεται από τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Μέσα από αυτό το πρίσμα οι ελληνικές κυβερνήσεις απλώς πλήρωναν (σε πολλές περιπτώσεις με το αζημίωτο των μιζών) το κόστος της προστασίας και θεωρούσαν ότι είχαν το κεφάλι τους ήσυχο.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ με αυτήν την άποψη -και συμπληρωματικά- από «αριστερά» οικοδομήθηκε η αντίληψη ότι οι έννοιες του έθνους-κράτους είναι παρωχημένες, καθώς είναι καταδικασμένες να διαχυθούν σε ευρύτερα σχήματα που έχουν τη δυνατότητα να «τελειώσουν την ιστορία» απαλλάσσοντας τα άτομα από τα δεινά που συνεπάγονται η υπεράσπιση κυριαρχικών εθνικών δικαιωμάτων και άλλων τέτοιων «πασέ» επιταγών της Ιστορίας…

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, ωστόσο, αποδεικνύει ότι ούτε η μία ούτε η άλλη οπτική και προσέγγιση μπορεί να δώσουν προς το παρόν τουλάχιστον απαντήσεις σε πιεστικά ερωτήματα που αντιμετωπίζει η χώρα.

Η ελληνική κυριαρχία επί των Ιμίων έχει χαθεί

Του Δημήτρη Μηλάκα

Αντιμέτωπη με την πραγματικότητα που δημιουργήθηκε τον Γενάρη του 1996 στα Ιμια και επισφραγίστηκε με την Συμφωνία της Μαδρίτης (Σημίτη- Ντεμιρέλ- Ολμπράιτ) ένα χρόνο αργότερα βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση: Οι νησίδες των Ιμίων βρίσκονται στην γκρίζα (αδιευκρίνιστη κυριαρχία) ζώνη του Αιγαίου.

Αυτήν την πραγματικότητα υπενθύμισε στην Αθήνα η τουρκική ναυτική δραστηριότητα των τελευταίων ημερών γύρω από τα Ίμια με αποκορύφωμα την προσπάθεια εμβολισμού σκάφους του ελληνικού λιμενικού από τουρκικό πολεμικό πλοίο.

O σουλτάνος έφυγε ο… πασάς απειλεί

του Δημήτρη Μηλάκα

Ο Τούρκος πρωθυπουργός διεκδικεί ό,τι γουστάρει

Δεν χρειάστηκε να περιμένουν επί μακρόν όσοι ήλπιζαν (ή διέδιδαν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός «τσάκισε» τον Ερντογάν στην κατ’ ιδίαν συνάντησή τους) ότι κάτι θα αλλάξει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την επίσκεψη του προέδρου της Τουρκίας στην Αθήνα.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας, με τοποθέτησή του στην τουρκική Βουλή, επιβεβαίωσε ότι η Αγκυρα εξακολουθεί να παραμένει προσηλωμένη στην πολιτική που διακήρυξε τον Γενάρη του 1996 με την κρίση των Ιμίων: «Στο Αιγαίο υπάρχουν νησιά, βραχονησίδες και νησίδες με αδιευκρίνιστη κυριαρχία»

Τίποτε απολύτως δεν έχει αλλάξει από τότε (το μακρινό 1996) και προφανώς τίποτε δεν άλλαξε και μετά την επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα (και τη Θράκη).

Ο Ερντογάν και αι μωραί παρθέναι των Αθηνών

του Δημήτρη Μηλάκα

Αν κάτι υπάρχει μια βεβαιότητα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αυτή αποτυπώνεται πάντοτε με σαφήνεια και καθαρότητα από την Αγκυρα. Οι Τουρκικές κυβερνήσεις (οι προηγούμενες και αυτές επί Ερντογάν) ουδέποτε έκρυψαν αυτά που επιδιώκουν. Και αυτά που επιδιώκουν είναι γνωστά και τα επανέλαβε για μια φορά ακόμη δημόσια ο Τούρκος πρόεδρος στην συνέντευξή του στον  Αλέξη Παπαχελά.

Τι είπε, με λίγα σαφή λόγια, ο Ερντογάν:

1.Ότι οι 150.000 μουσουλμάνοι στη Θράκη είναι πατριώτες του Τούρκοι

2.Ότι στο Αιγαίο υπάρχουν συνοριακές διαφορές

3.Ότι υπάρχουν νησιά  με αδιευκρίνιστη κυριαρχία

4.Ότι ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη παραβιάζουν τον τουρκικό εναέριο χώρο

5.Ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός την επόμενη του τουρκικού πραξικοπήματος του είχε υποσχεθεί ότι θα εκδώσει του οκτώ Τούρκους φυγάδες πραξικοπηματίες.

Με το πιστόλι στον κρόταφο

Του Δημήτρη Μήλακα

Υπό την απειλή «κανονιοφόρων» και την πίεση μεγάλων δυνάμεων και ισχυρότατων συμφερόντων εξελίσσεται στην Ελβετία η διάσκεψη για μια «ειρηνική, δίκαιη και βιώ­σιμη» λύση στο Κυπριακό. Κάτω από αυτά τα ασφυκτικά δεδομένα, και υπό την πίεση που δημιουργούν στην Αθήνα η οικονομική χρεοκοπία και η συνεπαγόμενη πολιτική εποπτεία από τους δανειστές, η ελληνική κυβέρνηση και η κυβέρνηση του προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη διατρέχουν τον κίνδυνο να «γράψουν ιστορία» αποδεχόμε­νες το κλείσιμο του Κυπριακού κάτω από επαχθέστατους όρους…

Η έντονη κινητικότητα στο Κυπριακό τον τελευταίο ενάμιση χρόνο συνδέε­ται ευθέως με τα διαπι­στωμένα ενεργειακά αποθέματα που βρίσκονται στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου και τις συνεπαγόμενες έρευνες για την εξόρυξή τους. Η προσδοκία του κέρδους, που κατά τα φαινόμενα είναι τερά­στιο, έχει κινητοποιήσει το ενδιαφέ­ρον των μεγάλων πετρελαϊκών εται­ρειών, οι οποίες με τη σειρά τους πι­έζουν για την εξασφάλιση των επενδύσεών τους. Η εν λόγω εξασφάλιση προϋποθέτει την τακτοποίηση των εκκρεμοτήτων, δηλαδή επίλυση του κυπριακού προβλήματος.

H Tουρκία εξάγει τους εφιάλτες της

Του Δημήτρη Μηλακα

Αντιμέτωπος με τον διαμελισμό της χώρας του ο Ερντογάν γίνεται πιο επικίνδυνος για την Ελλάδα

Όσο περιμένουμε να δούμε πού θα… καθίσει η «μεγάλη ζαριά» που έχει ρίξει ο Ταγίπ Ερντογάν με στόχο την αλλαγή του τουρκικού Συντάγματος και με τρόπο που θα του επιτρέψει να γίνει (και τυπικά) «σουλτάνος», αισθανόμαστε όλο και περισσότερο την ένταση αυτού του «παιχνιδιού», το οποίο δεν είναι (και ουδέποτε υπήρξε) μια απλή εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας.

Αυτή η εξαγωγή της έντασης είναι προφανώς αναμενόμενη καθώς η «τομή» που επιχειρεί ο Ερντογάν με το δημοψήφισμα για την αλλαγή του Συντάγματος, που θα πραγματοποιηθεί ανήμερα το Πάσχα, δεν έχει να κάνει μόνο με την επιβίωση και διαιώνιση του συστήματος εξουσίας που αυτός δημιούργησε και επέβαλε στη χώρα του με όχημα τη θρησκεία. Το στοίχημα με το οποίο είναι αντιμέτωπος, με έναν τρόπο μάλιστα που δεν μπορεί να αποφύγει πια, έχει να κάνει με τη διάσωση της ακεραιότητας της Τουρκίας.

Αντιμέτωπη η τουρκική ηγεσία με τον στρατηγικό εφιάλτη της χώρας – που είναι το βάσιμο πια ενδεχόμενο δημιουργίας κουρδικού κράτους – ακολουθεί τη δοκιμασμένη ανά τους αιώνες τακτική: δημιουργεί εχθρούς και εκεί όπου δεν υπάρχουν, έτσι ώστε να συσπειρώσει την τουρκική κοινωνία.

H Tουρκία εξάγει τους εφιάλτες της

Του Δημήτρη Μηλακα

Αντιμέτωπος με τον διαμελισμό της χώρας του ο Ερντογάν γίνεται πιο επικίνδυνος για την Ελλάδα
Όσο περιμένουμε να δούμε πού θα… καθίσει η «μεγάλη ζαριά» που έχει ρίξει ο Ταγίπ Ερντογάν με στόχο την αλλαγή του τουρκικού Συντάγματος και με τρόπο που θα του επιτρέψει να γίνει (και τυπικά) «σουλτάνος», αισθανόμαστε όλο και περισσότερο την ένταση αυτού του «παιχνιδιού», το οποίο δεν είναι (και ουδέποτε υπήρξε) μια απλή εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας.

Αυτή η εξαγωγή της έντασης είναι προφανώς αναμενόμενη καθώς η «τομή» που επιχειρεί ο Ερντογάν με το δημοψήφισμα για την αλλαγή του Συντάγματος, που θα πραγματοποιηθεί ανήμερα το Πάσχα, δεν έχει να κάνει μόνο με την επιβίωση και διαιώνιση του συστήματος εξουσίας που αυτός δημιούργησε και επέβαλε στη χώρα του με όχημα τη θρησκεία. Το στοίχημα με το οποίο είναι αντιμέτωπος, με έναν τρόπο μάλιστα που δεν μπορεί να αποφύγει πια, έχει να κάνει με τη διάσωση της ακεραιότητας της Τουρκίας.

Αντιμέτωπη η τουρκική ηγεσία με τον στρατηγικό εφιάλτη της χώρας – που είναι το βάσιμο πια ενδεχόμενο δημιουργίας κουρδικού κράτους – ακολουθεί τη δοκιμασμένη ανά τους αιώνες τακτική: δημιουργεί εχθρούς και εκεί όπου δεν υπάρχουν, έτσι ώστε να συσπειρώσει την τουρκική κοινωνία.