Γιούρογκρουπ και δημοσιονομικό σύμφωνο

Η φωτογραφία του σημερινού κειμένου είναι τραβηγμένη κατά την συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ(*), η οποία πραγματοποιήθηκε στις 13 Μαρτίου 2012. Δείχνει τον τότε πρόεδρο του Γιούρογκρουπ Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ να πιάνει από τον λαιμό τον υπουργό οικονομίας και ανταγωνισμού τής Ισπανίας Λούις ντε Γκουίντος Χουράδο. Όσο κι αν το επόμενο ενσταντανέ δείχνει και τους δυο να γελούν με το “αστείο”, αυτή η φωτογραφία καταχωρίστηκε ανάμεσα στις 20 χαρακτηριστικές φωτογραφίες του 2012. Μάλιστα δε, το Open Europe πρότεινε ως λεζάντα: “The eurozone chokes Spain… the fiscal compact in action?” ή, σε απλά ελληνικά: “Η ευρωζώνη πνίγει την Ισπανία… το δημοσιονομικό σύμφωνο σε δράση;”

Ευρωπαϊκό εξάμηνο: Έλεγχος των προϋπολογισμών από τις Βρυξέλλες

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Στο μέσο ενός πρωτοφανούς καταιγισμού νέων όρων κι εννοιών είχε βρεθεί ο ανταποκριτής των Financial Times στις Βρυξέλλες τον Ιούνιο του 2011, με αφορμή την συζήτηση που διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών μεταξύ των προέδρων και πρωθυπουργών της ΕΕ. Θέμα ήταν η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης ενώ είχε προηγηθεί η παρουσίαση 14 διαφανειών από τον τότε πρόεδρο της Επιτροπής Μανουέλ Μπαρόζο για τις διαφορές μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις και τον χειρισμό της κρίσης. «Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, ζητούσε ένα “υπουργείο Οικονομικών για την ένωση”. Ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζύ ζητούσε μια “αληθινή ευρωπαϊκή κυβέρνηση”. Ακόμη κι ο βρετανός υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Όσμπορν, είχε συγχρονιστεί, υποστηρίζοντας ότι η δημοσιονομική ένωση ήταν η “ανελέητη λογική” ενός ενιαίου νομίσματος», περιέγραφε στο ρεπορτάζ του στην βρετανική εφημερίδα στις 21 Αυγούστου 2011. Και συνέχιζε: «Ο Μ. Μπαρόζο πρόσφατα αποκάλυψε, με πολλές τυμπανοκρουσίες, έναν όρο που προκαλεί σύγχυση, το “Ευρωπαϊκό Εξάμηνο”, όπου για πρώτη φορά θα δοθεί στις Βρυξέλλες η εξουσία να αναπροσαρμόζουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς και ανά χώρα να παραγγέλνουν νέα μέτρα για να εναρμονίζονται οι εθνικές πολιτικές».

Και η Γερμανία στην παγίδα της λιτότητας

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Με ωμή και απροκάλυπτη πίεση σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη ισοδυναμούσε η πρωτοβουλία της Γερμανίας να παρουσιάσει στις 10 Σεπτεμβρίου τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους, πολύ νωρίτερα δηλαδή από την ημερομηνία που είχε υποχρέωση να το κάνει, εξαίροντας το βασικότερο του χαρακτηριστικό: ότι για πρώτη φορά από το 1969 εμφανίζεται ισοσκελισμένος. Δηλαδή οι δημόσιες δαπάνες, αντίθετα με ότι συνέβαινε επί δεκαετίες, δεν ξεπερνούν τα δημόσια έσοδα. Έτσι, η Γερμανία μπορεί να επαίρεται ότι το νέο έτος δεν θα δημιουργήσει ούτε ένα ευρώ νέου δημόσιου χρέους, δείχνοντας με αυτό τον τρόπο ότι το δικό της παράδειγμα μπορούν να ακολουθήσουν κι όλες οι άλλες χώρες που υπέγραψαν το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και τυπικά δεσμεύονται από την υποχρέωση των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.

Νέα δανειακά βάρη ή ρύθμιση του χρέους;

Το δανειακό πακέτο που προανήγγειλε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για το επόμενο εξάμηνο δείχνει πώς προσεγγίζει η Γερμανία τις υπερχρεωμένες χώρες και, με διαβαθμίσεις, τις μεγάλες χώρες του Νότου. Η σιδηρά πειθαρχία του δημοσιονομικού συμφώνου, το σκληρό ευρώ, η άρνηση έκδοσης ευρωομολόγων, η άρνηση της ποσοτικής χαλάρωσης εκ μέρους της ΕΚΤ, προκαλούν οδύνη στην υπόλοιπη Ευρώπη αλλά ενισχύουν τη Γερμανία· διότι στην παρούσα συγκυρία η Γερμανία και η βιομηχανία της απολαμβάνουν χαμηλά επιτόκια και εκτινάσσονται στην ανταγωνιστικότητα, με το μεγαλύτερο εξαγωγικό πλεόνασμα παγκοσμίως (260 δισ. ευρώ το 2013), ενώ ως προς τον υπερχρεωμένο Νότο η Γερμανία βρίσκεται σε θέση ισχύος, ως πιστωτής.

Χρήσιμα τροχιοδεικτικά από την Ευρώπη

Kαθ’ οδόν προς τις ευρωεκλογές έχει μεγάλο ενδιαφέρον να παρακολουθούμε προσεκτικά τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες, για να κατανοήσουμε όχι μόνο πώς βρεθήκαμε σαν χώρα στη θανάσιμη παγίδα χρέους, αλλά και για να αντλήσουμε τα στοιχεία ενός σχετικά αντικειμενικού παρατηρητή για την παρούσα κατάσταση της χώρας. Επιπλέον, ίσως ανιχνεύσουμε τι μπορούμε να περιμένουμε και τι όχι από την ευρύτερη ευρωπαϊκή οικογένεια και την προσώρας γερμανική ηγεμονία.

ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΒΟΥΛΗΣ: Ασφυκτικό πλαίσιο λιτότητας επιβάλλει η ΕΕ

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί δεν σηματοδοτούν μόνο την συνέχιση της λιτότητας αλλά και μια ταξική πολιτική προς όφελος του κεφαλαίου!

Από το 2014 βρισκόμαστε σε μια διαφορετική ΕΕ και ευρωζώνη! Η συγκεκριμένη φράση προέρχεται από την τελευταία έκθεση του γραφείου Προϋπολογισμού του κράτους, με τίτλο «Η νέα οικονομική διακυβέρνηση στη ζώνη του ευρώ και η Ελλάδα. Οι μηχανισμοί εποπτείας και αλληλεγγύης υπό όρους μετά το Μνημόνιο». Η φράση για «μια διαφορετική ΕΕ και ευρωζώνη» δεν υποκρύπτει καμία υπερβολή, πολύ περισσότερο επειδή συμπληρώνεται από την ακόλουθη επεξήγηση: «δηλαδή σε μια νέα κατάσταση συλλογικής εποπτείας»!

Νέα δάνεια, νέα μέτρα λιτότητας φέρνει ο Σαμαράς

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Σε δυσθεώρητα ύψη θα φτάσει το ελληνικό δημόσιο χρέος

Το ανέκδοτο με τον λαγό που καυχιόταν και διαλαλούσε στο δάσος τις …επιδόσεις του με την τίγρη μέχρι που η τελευταία τον πέτυχε στο δρόμο της για να της απολογηθεί με τη φράση “λέμε και καμιά βλακεία να περνάει η ώρα” θυμίζει η προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει την κοινωνία ότι δεν έρχονται νέα αντιλαϊκά μέτρα κι ότι κάπου εδώ τελειώνει η λιτότητα. Στην πιο πρόσφατη εκδοχή τους, οι επιδόσεις του ακατάβλητου εραστή λαγού περιγράφηκαν από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Σίμο Κεδίκογλου που απαντώντας στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ. Τσίπρα, με αφορμή την συνέντευξή του στο Σταρ, δήλωσε ότι “στις επόμενες εκλογές δεν θα υπάρχει Μνημόνιο, μιας και μέχρι τότε η κυβέρνησή μας θα έχει πετύχει την έξοδο της χώρας από αυτό”.

Η παραπάνω δήλωση συνιστούσε εξαπάτηση γιατί ακόμη κι η έξοδος από το Μνημόνιο θα είναι μια παντελώς αδιάφορη διαδικασία στον βαθμό που η λιτότητα θα συνεχίσει να υπάρχει και χωρίς αυτό. Ακόμη δηλαδή κι αν, ως δια μαγείας, τερματίζονταν τα Μνημόνια σε 1, 2 ή 6 μήνες και παράλληλα το δημόσιο χρέος έμπαινε σε μια τροχιά μείωσης ακόμη και σε επίπεδα κάτω του 100% του ΑΕΠ μια σειρά μηχανισμοί με σημαντικότερο αυτόν που δημιούργησε το Δημοσιονομικό Σύμφωνο θα επέβαλλαν μειώσεις δαπανών ακόμη και της τάξης των 20 δισ. ευρώ ετησίως! Στην περίπτωσή μας όμως τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα κι η εξαπάτηση της κυβέρνησης δεν εντοπίζεται μόνο στα υπονοούμενα της δήλωσης του Κεδίκογλου, αλλά ακόμη και στα λόγια του.

Διαψεύδεται η κυβέρνηση που υποσχόταν χαλάρωση της οικονομικής πολιτικής

Προς επίρρωση των ζοφερών προοπτικών που άμεσα διανοίγονται ήρθαν τα όσα διαμείφθηκαν στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης την Δευτέρα κι επισφραγίστηκαν την Τετάρτη με την επίσκεψη στην Αθήνα του προέδρου του EuroWorking Group Τόμας Βίζερ. Στην ατζέντα υπήρχαν πολλά θέματα: από τα προαπαιτούμενα για την δόση ύψους 1 δισ. ευρώ που σχετίζονται με την διάλυση της αμυντικής βιομηχανίας, μέχρι το νέο προϋπολογισμό και το μεσοπρόθεσμο. Πρόκειται για θέματα που θα συζητηθούν ενδελεχώς κατά την άφιξη της Τρόικας στην Αθήνα στα τέλη Οκτωβρίου, αρχές Νοέμβρη. Το σημαντικότερο ωστόσο ήταν άλλο θέμα κι αφορούσε την τύχη της ελληνικής οικονομίας από το 2014, δεδομένου του κενού που θα εμφανιστεί, το οποίο περιττό να πούμε πως συνιστά μεγαλειώδη αποτυχία της Τρόικας. Ο ίδιος ο Γκεργκ Άσμουσεν το προσδιόρισε στα 5-6 δισ. ευρώ, μόνο για το δεύτερο εξάμηνο του 2014. Η γραμμή της κυβέρνησης αρχικά ήταν πως δεν υφίσταται τέτοιο θέμα. Τροποποιήθηκε όμως την εβδομάδα που μας πέρασε αντιτείνοντας ότι το κενό (που δεν …υπήρχε μέχρι αρχές Οκτώβρη) θα καλυφθεί με μέτρα που ήδη έχουν αποφασισθεί και δεν χρειάζονται νέα.

Η αλήθεια ωστόσο είναι τελείως διαφορετική. Με τις συναντήσεις του Βίζερ στην Αθήνα συμφωνήθηκε, “κλείδωσε” μάλιστα έλεγαν πληροφορίες από την κυβέρνηση, ένα νέο, τρίτο στη σειρά δάνειο για την Ελλάδα που θα κυμαίνεται γύρω στα 10-11 δισ. ευρώ. Με αυτό το ποσό θα καλυφθούν επιπλέον χρηματοδοτικές ανάγκες ύψους 16-17 δισ. ευρώ, με την διαφορά (5-6 δισ.) να καλύπτεται μέσω της μετακύλισης των λήξεων ελληνικών ομολόγων που διατηρούν οι 17 κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης στα χαρτοφυλάκια τους. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας η διελκυστίνδα μεταξύ ΔΝΤ (που ζητούσε νέο “κούρεμα” του ελληνικού δημόσιου χρέους για να φτάσει στα επίπεδα του 124% του ΑΕΠ το 2020 όπως ορίζει τη βιωσιμότητα) και Γερμανίας (που απέκλειε αυτή τη λύση γιατί θα σήμαινε απώλειες για τα κράτη-δανειστές της Ελλάδας) λήγει προς όφελος του Τέταρτου Ράιχ. Ως αποτέλεσμα, η δανειακή επιβάρυνση στους ώμους της ελληνικής οικονομίας θα αυξηθεί. Μπορεί οι λήξεις των ομολόγων και των δανείων να κατανέμονται πιο ορθολογικά κι οι πληρωμές να αναβάλλονται για το απώτερο μέλλον, το δημόσιο χρέος ωστόσο, ως όγκος, μεγαλώνει και, κατά τη γνώμη μας, οι αναγκαίες αποφάσεις για ένα γενναίο “κούρεμα” μετατίθενται για το απώτερο μέλλον. Εξ ίσου οδυνηρό είναι και το εναλλακτικό σχέδιο της Αθήνας που προβλέπει κάλυψη των κενών μέσω της εξόδου στις αγορές, λόγω του ότι ακόμη κι έτσι το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται. Η μόνη διαφορά είναι πως κατά το σχέδιο της Τρόικας, και δη της γερμανικής της φράξιας, το νέο χρέος θα είναι υπό μορφή δανειακών συμβάσεων, ενώ κατά το σχέδιο του Σαμαρά και των Αμερικάνων θα έχει ομολογιακή μορφή.

Ταυτόχρονα όμως με την βύθιση της ελληνικής οικονομίας ακόμη πιο βαθιά στην δίνη του δημόσιου χρέους, καταποντίζονται μαζί κοινωνικά δικαιώματα και κατακτήσεις. Μια πρόγευση έδωσε το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στήριξης της περιόδου 2014-2017. Με βάση τις προβλέψεις του, οι φόροι θα αυξηθούν κατά 2,6 δισ. ευρώ και θα προέλθουν κυρίως από την έμμεση φορολογία (καύσιμα, ποτά και ΦΠΑ) και τα ανταποδοτικά τέλη των δήμων που θα αναλάβουν ακόμη πιο ενεργό ρόλο στην επιχείρηση φτωχοποίησης των πολιτών. Στο Μεσοπρόθεσμο προβλέπονται επίσης περικοπές άνω του 1 δισ. ευρώ ανά έτος για υπουργεία, δήμους, ασφαλιστικά ταμεία και νοσοκομεία. Με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση που διαλαλεί δεξιά και …δεξιά ότι βγαίνουμε από το Μνημόνιο διασφαλίζει την διαιώνιση της λιτότητας, δεσμεύοντας και τις επόμενες κυβερνήσεις στην εφαρμογή μιας ακόμη πιο περιοριστικής και αντιλαϊκής πολιτικής απ’ αυτήν που επιβάλλεται σήμερα.

Οι συζητήσεις για την μορφή που θα λάβει η στήριξη της ελληνικής οικονομίας και τα νέα μέτρα που θα την συνοδεύουν θα ξεκινήσουν επίσημα με τον σχηματισμό της γερμανικής κυβέρνησης, τις επόμενες λίγες εβδομάδες δηλαδή, και θα κορυφωθούν την άνοιξη του 2014. Υπάρχει λοιπόν όλος ο απαραίτητος χρόνος ώστε να οργανωθούν οι κοινωνικές αντιστάσεις που θα ακυρώσουν το νέο γύρο επίθεσης του κεφαλαίου διεκδικώντας την διαγραφή του δημόσιου χρέους, αυξήσεις σε μισθούς, συντάξεις κι επιδόματα ανεργίας και επανασύσταση του καταρρέοντος κράτους πρόνοιας.

Πηγή : Πριν 20/10

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ: Αυτόματη λιτότητα για πάντα επέβαλε η ΕΕ

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Επίκαιρα, 10-16.1.2013

Το «δημοσιονομικό Νταχάου» δεν είναι πλέον απλώς ένας κίνδυνος που ίπταται πάνω από την Ευρώπη ή μία απειλή της Γερμανίας. Από την 1^η Ιανουαρίου 2013 τέθηκε σε πλήρη ισχύ υπό την μορφή του Δημοσιονομικού Συμφώνου για τα περισσότερα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ενέκριναν την σχετική απόφαση η οποία ψηφίστηκε από την σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 2 Μαρτίου 2012. Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο έχει εγκριθεί μέχρι στιγμής από 16 χώρες από τις 25 που το ενέκριναν, μια και Αγγλία και Τσεχία το είχαν εξ αρχής απορρίψει.

Δημοσιονομικό Σύμφωνο: Από την 1η Ιανουαρίου οι Ευρωπαίοι ξεχνούν την εθνική τους κυριαρχία

Μαζί με το 2012 οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποχαιρετούν και μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας. Λένε «καλημέρα» στο 2013 και μαζί στο Δημοσιονομικό Σύμφωνο που δένει «χειροπόδαρα» τους δημοσιονομικά απείθαρχους, απλώνοντας πέπλο σκληρής λιτότητας πάνω από την Ευρώπη.

Τα ψέματα τελείωσαν: το δημοσιονομικό σύμφωνο τίθεται σε ισχύ από σήμερα, πρώτη μέρα του 2013 και φέρνει ακόμη πιο αυστηρή λιτότητα και κανόνες σε όλη την Ευρώπη.

Τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται από την αυγή του νέου χρόνου να εφαρμόσουν πολύ πιο αυστηρά δημοσιονομικά κριτήρια, καθώς τίθενται σε ισχύ οι νέοι κανόνες για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που προβλέπει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο.

Η Ευρώπη υπό ελλειμματική… γερμανική κατοχή

Λεωνίδας Βατικιώτης

Η Άνγκελα Μέρκελ συναντά εμπόδια στην εφαρμογή του Δημοσιονομικού Συμφώνου

Το πιο εύκολο για την Μέρκελ στην διαδικασία επιβολής του Δημοσιονομικού Συμφώνου ήταν να αποσπάσει την αποδοχή των ευρωπαίων ηγετών, έστω των 25 από τους 27. Έκτοτε όλα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο για το Τέταρτο Ράιχ καθώς οι πολιτικές αντιδράσεις πληθαίνουν και τα οικονομικά μηνύματα που υποδεικνύουν τις καταστροφικές συνέπειες από την εφαρμογή του Δημοσιονομικού Συμφώνου γίνονται όλο και πιο ανησυχητικά.