Οι μισοί νέοι εργαζόμενοι στο εξωτερικό. Οι άλλοι μισοί στην ανασφάλεια. Ποιοι θα κάνουν παιδιά σε αυτή τη χώρα;

του Λάμπη Παπαθανασίου

Αναμένοντας την απογραφή του 2021 (στην οποία θα φανεί η μείωση του πληθυσμού κατά μισό εκ.), θυμόμαστε μια έρευνα για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Γιατί πέρα από μια φωτογραφία της στιγμής που είναι η απογραφή, καλό είναι –όσο  μπορούμε –να  δούμε το σενάριο όλης της ταινίας που λέγεται πληθυσμιακή συρρίκνωση της Ελλάδας.

Οι ασκούμενες πολιτικές οδηγούν σε αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 72 έτη

Της Ρούλας Σαλούρου

Απολύτως πιθανή θεωρείται η αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 72 έτη, έως το 2060, εφόσον τόσο στη χώρα μας όσο και στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεχιστούν οι ασκούμενες πολιτικές που, με στόχο την επίλυση του δημογραφικού προβλήματος και της γήρανσης του πληθυσμού, καταλήγουν στην εύκολη λύση της παράτασης του εργασιακού βίου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βασικό επιχείρημα την απορρόφηση των πιέσεων που ασκεί η γήρανση του πληθυσμού στη δημοσιονομική ισορροπία του ελληνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, ψηφίστηκε το 2010, κατά τη διάρκεια του πρώτου μνημονίου, διάταξη που ισχύει ακόμη και σήμερα, σύμφωνα με την οποία το γενικό όριο συνταξιοδότησης θα προσαρμόζεται ανάλογα με την πορεία του προσδόκιμου ζωής. Η πρώτη εξέταση θα γίνει το 2021 και θα ληφθεί υπόψη η εξέλιξη του προσδόκιμου ζωής τη δεκαετία 2010-2020. Από το έτος 2021 και μετά, η αναπροσαρμογή του ορίου ηλικίας θα εξετάζεται κάθε τρία χρόνια.

«Βραδυφλεγής βόμβα το δημογραφικό»: 100 εργαζόμενοι θα συντηρούν 169 μη απασχολούμενους, στην Ελλάδα, το 2060

Οι Ευρωπαίοι μπορούν να προσβλέπουν σε ζωές πιο μακριές, υγιείς και δραστήριες, χάρη στις συνεχείς προόδους στη βιοϊατρική και στην ποιότητα ζωής, που έχουν ως αποτέλεσμα το μέσο προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση ενός ανθρώπου στην Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι σήμερα περίπου τα 81 έτη, εννέα χρόνια πάνω από το μέσο παγκόσμιο όρο.

Το προσδόκιμο ζωής του μέσου Ευρωπαίου προβλέπεται ότι στο μέλλον θα αυξάνεται κατά δύο χρόνια ανά δεκαετία. Αν αυτή η τάση όντως επιβεβαιωθεί, τότε -σύμφωνα με μια νέα μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (Joint Research Centre-JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Ινστιτούτου Ανάλυσης Εφαρμοσμένων Συστημάτων- το 2060 το 32% του πληθυσμού της ΕΕ, δηλαδή σχεδόν ο ένας στους τρεις κατοίκους, θα είναι άνω των 65 ετών, έναντι ποσοστού 19% το 2015 και μόνο 13% το 1960.

Δημογραφικός εφιάλτης για το ασφαλιστικό

Βαριές οι επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού σε εργασία, ασφάλιση και χρέος

Η σημαντικότερη πολιτική προτεραιότητα της κυβέρνησης την επομένη των μνημονίων θα είναι η αποτροπή της μείωσης των συντάξεων – ει δυνατόν σε συνεννόηση με τους δανειστές. Ωστόσο το ασφαλιστικό, ανεξάρτητα από την επιτυχία ή αποτυχία της κυβέρνησης στο συγκεκριμένο μέτωπο, θα παραμείνει στην ατζέντα για δεκαετίες καθώς ένας από τους σοβαρότερους παράγοντες επιβάρυνσης του συστήματος θα είναι η αρνητική δημογραφική εξέλιξη.

Σύμφωνα μάλιστα με μελέτη του ομότιμου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου Σάββα Ρομπόλη και του υποψήφιου διδάκτορα Βασίλη Μπέτση, την οποία παρουσίασε την Κυριακή η «Καθημερινή», «εκτιμάται πως μόνο εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής το σύστημα θα επιβαρυνθεί κατά 37,3 δισ. ευρώ σε παρούσες αξίες. Η συνολική αυτή επιβάρυνση μεταφράζεται σε περίπου 1,3 δισ. ευρώ ανά έτος για την περίοδο 2017 – 2057 ή σε μείωση των παροχών σε ασφαλισμένους και συνταξιούχους κατά το αντίστοιχο αυτό ποσό».

Der Spiegel: Aποστολή εξετελέσθη – H Eλλάδα πεθαίνει

Εκτενές ρεπορτάζ για την Ελλάδα με αφορμή την επικείμενη ολοκλήρωση του προγράμματος βοήθειας προς στην Ελλάδα φιλοξενεί το Der Spiegel με τίτλο «Αποστολή εξετελέσθη-Η Ελλάδα πεθαίνει». Μια επίσκεψη σε ένα μικρό ελληνικό χωριό με γηραιούς κυρίωες κατοίκους και λίγα παιδιά γίνεται αφορμή για μια αποτίμηση της διάσωσης της Ελλάδας και των μεταρρυθμίσεων. «273,7 δις ευρώ έδωσαν στην Ελλάδα η ΕΚΤ, η Κομισιόν και το ΔΝΤ. Η χώρα μπορεί πια να δανειστεί μόνη της από τις διεθνείς αγορές. Ένα από τα μεγαλύτερα δράματα στην ευρωπαϊκή ιστορία φτάνει προσωρινά σε ένα τέλος: η ελληνική κρίση χρέους. Οδήγησε το ευρώ στο χείλος του γκρεμού και δίχασε την ΕΕ. Και μετέτρεψε την Ελλάδα σε μια άλλη χώρα. Κανένα άλλο κράτος του κόσμου δεν έχει μελετηθεί τόσο ενδελεχώς. Με ένα σκληρό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα περικόπηκαν μισθοί και συντάξεις και αυξήθηκαν οι φόροι. Τουλάχιστον μέχρι το 2060 οι Έλληνες θα πρέπει να εξοφλήσουν τα χρέη τους. Παραδόξως παραβλέφθηκε το σημαντικότερο: χρέη μπορεί να αποπληρώσει μόνο μια χώρα που αναπτύσσεται. Η Ελλάδα όμως συρρικνώνεται: 550.000 άνθρρωποι έχουν μεταναστεύσει από την αρχή της κρίσης και περίπου 10,7 εκατομ. άνθρωποι διαβιούν στη χώρα» σημειώνει το Der Spiegel.

Χώρα μεσηλίκων και γερόντων η Ελλάδα το 2050

Του Γιάννη Ελαφρού

Το 2050 ο πληθυσμός της Ελλάδας υπολογίζεται πως θα είναι από 8,3 έως 10 εκατομμύρια, δηλαδή μειωμένος κατά 800.000 έως 2,5 εκατομμύρια σε σχέση με σήμερα! Η Ελλάδα το 2050 απειλείται να είναι μια χώρα μεσηλίκων και γερόντων, καθώς το 2050 οι άνω των 65 ετών κάτοικοί της θα είναι σχεδόν ο ένας στους τρεις (30-33% από 21% που είναι σήμερα και 7% το 1951!). Οι κάτω των 14 ετών θα είναι μόλις 12-14,8%, από 15% που είναι φέτος και 28% το 1951.

Ενα δυστοπικό πολύ κοντινό μέλλον, μια Ερημη Χώρα με άδεια σχολεία και χώρους εργασίας, προβλέπει η νέα έρευνα-σοκ για τις δημογραφικές προοπτικές της χώρας, που διεξήγαγε ο ερευνητικός οργανισμός διαΝΕΟσις και παρουσιάζει σήμερα η «Κ».

Η έρευνα επεξεργάστηκε οκτώ διαφορετικά σενάρια, τα οποία όλα υπολογίζουν μεγάλη μείωση του πληθυσμού. Το πιο αισιόδοξο μιλά για συρρίκνωση κατά 800.000 άτομα, με αυξανόμενη γήρανση της ελληνικής κοινωνίας. Η διάμεσος ηλικία (δηλαδή η ηλικία όπου οι μεγαλύτεροι αυτής είναι ίσοι σε αριθμό με τους μικρότερους), θα φτάσει το 2050 τα 49-52 έτη, από 44 που είναι σήμερα και 26 το 1951. «Ο πενηντάρης θα είναι ο νέος της εποχής», που έλεγε και το τραγούδι, αλλά το χαμόγελο είναι πλέον πικρό… Τα παιδιά σχολικής ηλικίας (από 3 μέχρι 17 ετών) θα μειωθούν από 1,6 εκατ. σήμερα σε 1,4 εκατ. (αισιόδοξο σενάριο) έως 1 εκατ. (απαισιόδοξο σενάριο) το 2050. Ο πραγματικός οικονομικά ενεργός πληθυσμός θα σημειώσει καθίζηση και θα μειωθεί κατά 1-1,7 εκατ. άτομα, από 4,7 εκατ. σήμερα στα 3-3,7 εκατ. το 2050! Πάρα πολύ λίγοι άνθρωποι θα μπορούν να εργαστούν για να καλύψουν τις ανάγκες μιας ολόκληρης χώρας.

Λιγότερα «πρωτάκια» φέτος στα σχολεία

Τα γεννηθέντα παιδιά του 2011 παρουσιάζονται φέτος στην πρώτη δημοτικού. Είναι τα «πρωτάκια». Λιγότερα όμως από άλλες χρονιές. Ήδη σε Λάρισα και Κρήτη έγινε αισθητή η μείωση με αποτέλεσμα να συμπτυχτούν τμήματα.

Μειώνεται ο ήδη γερασμένος πληθυσμός της χώρας

Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου του Βερολίνου για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη στην Ευρώπη, η Ελλάδα κατά την περίοδο 2011-2016 έχασε σχεδόν το 3% του πληθυσμού της, μεταξύ άλλων λόγω της γέννησης λιγότερων παιδιών εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, την ίδια στιγμή που ο ελληνικός πληθυσμός είναι ο δεύτερος πιο γερασμένος στην Ευρώπη. Η μελέτη επισημαίνει ότι έως το 2050 ο πληθυσμός θα έχει μειωθεί κατά 18% συγκριτικά με το 2016.

Η μεγάλη οικονομική κρίση που έχει οδηγήσει και σε μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα, αναμένεται να πλήξει σε μεγάλο βαθμό τον πληθυσμό της Ελλάδας, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου του Βερολίνου για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη στην Ευρώπη, που δημοσιεύει το ΑΠΕ.

Στην Ελλάδα οι γέροι… ζουν τους νέους!

του Γιώργου Δελαστίκ

Ρίγος διαπερνά τη σπονδυλική στήλη όποιου διαβάσει τα αποτελέσµατα της έρευνας του Ινστιτούτου Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων της Γενικής Συνοµοσπονδίας Επαγγελµατιών Βιοτεχνών Εµπόρων Ελλάδας (ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ). ∆εν πρόκειται βέβαια για στατιστική επεξεργασία των στοιχείων όλου του ελληνικού πληθυσµού, αλλά για δειγµατοληπτική έρευνα σε 1.200 αντιπροσωπευτικά νοικοκυριά στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας που έγινε τον ∆εκέµβριο του 2013, τον περασµένο µήνα, σε συνεργασία µε την εταιρεία δηµοσκοπήσεων MARC. Έστω κι έτσι όµως τα ευρήµατα της έρευνας αυτής προκαλούν ανατριχίλα, ακόµα κι αν υποτεθεί ότι το δείγµα αποκλίνει από τη στατιστική πραγµατικότητα.

Δημογραφική καταστροφή

Του Καθηγητή Γιώργου Πιπερόπουλου

Πηγή : ΟΛΥΜΠΙΑ

Δεν θα τολμήσω να κάνω μια βαθιά τομή στο καυτό ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ μας πρόβλημα διότι δεν το επιτρέπει ο χώρος, αλλά θα σκιαγραφήσω, σύντομα, τις ψυχοκοινωνικές του διαστάσεις επειδή σε αυτές πιστεύω ότι βρίσκονται εγκλωβισμένες και οι γενεσιουργές αιτίες και μαζί και οι πιο αποδοτικές λύσεις του.

Καθώς περιμένουμε το ΔΝΤ και τις απαιτήσεις του για απολύσεις, μειώσεις μισθών και μειώσεις συντάξεων, η υπάρχουσα ανεπάρκεια πόρων στα ασφαλιστικά μας ταμεία θα ενταθεί ακόμη περισσότερο καθώς θα λείπουν οι ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ και θα αυξάνονται οι ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ!

Στις δεκαετίες που μας πέρασαν διάφορες Επιτροπές της Βουλής κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι βασικές αιτίες του δημογραφικού μας προβλήματος ήταν μεταξύ άλλων:

Δημογραφικό : Μια αναγκαία επανάσταση

Του Σωτήρη Τλούπα από τη Ρήξη (φ. 87)

Η δημογραφική κρίση απαντάται μόνο μ’ ένα «κίνημα γεννήσεων»

Τα πρώτα τελικά αποτελέσματα της απογραφής του 2011 προκάλεσαν μεγάλη απογοήτευση στο πανελλήνιο. Κατ’ αρχάς, εντοπίστηκε μια τεράστια απόκλιση από τις πρώτες εκτιμήσεις πριν από ένα χρόνο, τότε που η ΕΛΣΤΑΤ έδινε γενικό πληθυσμό 10.787.690. Δώδεκα μήνες αργότερα, με τα οριστικά αποτελέσματα της καταγραφής, ανακοινώθηκε ότι ο πληθυσμός μας μόλις μετά βίας φτάνει τα 9.903.268!