Κυβέρνηση: Βάζει τον ιδιωτικό τομέα στα καμένα

Τον ιδιωτικό τομέα μέσω μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων ετοιμάζεται να βάλει η κυβέρνηση στις καμένες εκτάσεις από τις καταστροφικές πυρκαγιές, επικαλούμενη την ανάγκη για γρήγορη αποκατάσταση των πυρόπληκτων. Ωστόσο η μια τέτοια εξέλιξη είναι προφανές ότι ανοίγει το δρόμο για να προχωρήσουν διάφορα επιχειρηματικά σχέδια στα καμένα,

Τα δάκρυα του πεύκου

Της Μαριάννας Τζιαντζή

Κανείς, ούτε ο Θεός των χριστιανών ούτε ο Πάνας της μυθολογίας, ο θεός των δασών, δεν μπορεί να φέρει πίσω το ρετσίνι των καμένων πεύκων, όπως καλά ξέρουν οι ρητινοσυλλέκτες (ή «ρετσινάδες») της βόρειας Εύβοιας και της Ηλείας. Σκληρή η ζωή τους, αφού διανύουν πολλά χιλιόμετρα δύσβατες πλαγιές και λαγκαδιές κουβαλώντας τα βαριά σύνεργα του ευγενούς επαγγέλματός τους.

Ο ρητινοσυλλέκτης δεν κατέχει γη. Ιδιοκτησία του είναι μόνο τα δέντρα που τα φροντίζει σαν να ήταν παιδιά του, αφού από αυτά εξαρτάται η επιβίωση της οικογένειάς του. Το ρετσίνι έχει πάμπολλες βιομηχανικές εφαρμογές, όμως οι περισσότεροι, ιδίως οι παλιοί, το ξέρουν από τη ρετσίνα, τον «ρητινώδη οίνο». Αν και σήμερα δεν έχει μεγάλη ζήτηση, πολλοί την προτιμούν και τη συστήνουν ανεπιφύλακτα, όπως ο κ. Ηλίας Μαμαλάκης που στην παρουσίαση ενός μη μαγειρικού βιβλίου τον άκουσα να λέει ότι η δροσερή ρετσίνα συνδυάζεται άριστα με κρέας, με ψάρι, με λαδερά, με κάθε είδους φαγητό, πλούσιο ή φτωχικό.

“Προσεχώς μεζονέτες” (ανεμογεννήτριες και “επενδύσεις”)…

Του Νίκου Μπογιόπουλου

Στο κράτος μας όπου πάντα «το μαχαίρι θα μπει βαθιά στο κόκκαλο» η φωτογραφία τραβήχτηκε το 2006. Τραβήχτηκε στη Νέα Σκιώνη, ακριβώς την επόμενη μέρα από την καταστροφική πυρκαγιά που μετέτρεψε σε αποκαΐδια το πρώτο πόδι της Χαλκιδικής.

Εκεί, μέσα στα αποκαΐδια, δίπλα από τα καψαλισμένα δέντρα, όπως αποκάλυψε τότε ο «Ρ» (30/8/2006), διαφημίζονταν οι «Προσεχώς Μεζονέτες»…

Ένωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων: Να αλλάξει τώρα το νομικό πλαίσιο για την αντιπυρική προστασία

Την εφαρμογή του πορίσματος της Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, η οποία μετά τις καταστρεπτικές πυρκαγιές του 2007 στην Πελοπόννησο αλλά και στην Πάρνηθα είχε καταλήξει σε επίσημο πόρισμα για την ανάγκη αναθεώρησης του επιχειρησιακού σχεδιασμού και των επιμέρους συντελεστών του συστήματος πυροπροστασίας, ζητάει μέσω ανακοίνωσης που εξέδωσε η Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων, με αφορμή τις πυρκαγιές που καίνε την Ελλάδα τις τελευταίες ημέρες.

Σήμερα είναι απαραίτητο να ληφθεί «κεντρική πολιτική απόφαση» για την αναδιοργάνωση και το ζωντάνεμα των δασικών υπηρεσιών και την επανασύνδεση τους με το φυσικό τους αντικείμενο στο οποίο συμπεριλαμβάνονται ιδίως οι δασικές πυρκαγιές και να εξασφαλιστεί η επαρκής χρηματοδότηση και στελέχωση τους. Η κοινωνία μας έχει πληρώσει πολύ ακριβά την λανθασμένη απόφαση της κυβέρνησης του έτους 1998 η οποία διαχώρισε το αντικείμενο της πρόληψης από την καταστολή των πυρκαγιών, το λάθος δεν πρέπει να συνεχιστεί”, σημειώνει.

Σε τρεις μήνες κάηκαν όσα όλο το ’19

Του Μάνου Τσαλδάρη

Μπορεί η κυβέρνηση να κομπορρημονεί ότι αντιμετωπίζει με επιτυχία τις αγροτοδασικές πυρκαγιές, όμως τα αριθμητικά στοιχεία πρόσφατης έρευνας τη διαψεύδουν. Η φετινή αντιπυρική περίοδος είναι η ακριβότερη όλων των προηγούμενων ετών αλλά και η αναποτελεσματικότερη: οι καμένες εκτάσεις μέσα στο πρώτο τρίμηνο της αντιπυρικής του 2021 είναι κατά 36% περισσότερες σε σχέση με τον μέσο αριθμό των καμένων εκτάσεων κατά το αντίστοιχο διάστημα της 12ετίας 2008-2020!

Θα επιβιώσουν τα δάση αν δεν ανασχεθεί η κλιματική κρίση;

Της Βάσης Παναγοπούλου

Νέες έρευνες δείχνουν πως οι αυξημένες συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα δεν λειτουργούν απαραίτητα ως τροφή για τα παγκόσμια δάση, όπως μέχρι τώρα πίστευαν οι επιστήμονες, αλλά και ότι η αύξηση των θερμοκρασιών μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στον «μηχανισμό» ανάπτυξης των δέντρων. Τα νέα δεδομένα χτυπάνε απεγνωσμένα το καμπανάκι του κινδύνου σηματοδοτώντας την επικίνδυνα εύθραυστη κατάσταση που βρισκόμαστε και αναδεικνύουν πόσο σημαντική είναι η προστασία και η υποστήριξη των δασικών οικοσυστημάτων του πλανήτη, καθώς παίζουν κυρίαρχο ρόλο στην απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα και συνεχίζουν να είναι η πλέον ενδεδειγμένη λύση στην ανάσχεση της κλιματικής κρίσης. Πόσο όμως ακόμα θα αντέξουν;

Να αποσυρθεί το περιβαλλοντοκτόνο έκτρωμα της Δεξιάς

Το νομοσχέδιο με τίτλο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας» που η κυβέρνηση ετοιμάζεται πυρετωδώς να φέρει προς ψήφιση σε μια πρακτικά κλειστή βουλή λόγω καραντίνας, δεν πρέπει να επιτρέψουμε να περάσει γιατί:

1. Καταργεί την ουσία της προστασίας των περιοχών Natura 2000 και προωθεί ακόμα και μεταλλευτικές δραστηριότητες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε περιοχές προστασίας της φύσης

2. Εκθέτει σε κίνδυνο τις προστατευόμενες περιοχές, καταργώντας την αυτοτέλεια των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ)

Νομοθετώντας σε βάρος του περιβάλλοντος υπό την κάλυψη της απαγόρευσης της κυκλοφορίας

Εν μέσω πανδημίας επίκειται η συζήτηση στη Βουλή ενός από τα πιο σημαντικά νομοσχέδια οικολογικού ενδιαφέροντος των τελευταίων ετών. Το περί ου ο λόγος νομοσχέδιο, που τιτλοφορείται «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας», αλλάζει άρδην τους θεσμικούς πυλώνες της προστασίας του περιβάλλοντος στη χώρα, ρυθμίζοντας, μεταξύ άλλων, την περιβαλλοντική αδειοδότηση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το καθεστώς των προστατευόμενων περιοχών, τους δασικούς χάρτες, τη διαχείριση των απορριμμάτων και τους τύπους πλαστικής σακούλας.

Η επίσπευση της ψήφισης του νομοσχεδίου καταμεσής της απαγόρευσης κυκλοφορίας έχει συγκεντρώσει τα πυρά του συνόλου των Ελληνικών περιβαλλοντικών οργανώσεων αλλά και των οικολογικά ευαισθητοποιημένων κομματιών της κοινωνίας των πολιτών. Είχε προηγηθεί αρχές Μάρτη η δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου, που συγκέντρωσε τον αριθμό ρεκόρ των 1579 σχολίων. Είναι προφανής η πρεμούρα της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης να καταστήσει νόμο του κράτους το νέο περιβαλλοντοκτόνο σχέδιο νόμου ερήμην των κοινωνικών αντιδράσεων με τη λογική «τώρα που βρήκαμε παπά (κορωνοϊό), να θάψουμε πέντε – έξι».

Βίος και πολιτεία… ή γιατί καίνε τα δάση για το καλό μας

Ας δούμε τους βασικούς νόμους που ψήφισαν όλες οι κυβερνήσεις τα τελευταία πέντε χρόνια, συμπληρώνοντας το νομικό πλαίσιο για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής αξιοποίησης των δασών, εξοπλίζοντας το κεφάλαιο με ένα πολυδαίδαλο νομικό οπλοστάσιο, που του επιτρέπει να κερδοσκοπεί με τη γη, ανεξάρτητα από επιχειρηματική δραστηριότητα (ΑΠΕ, βιομηχανίες, τουριστικές μονάδες κ.ά.).

Ø    Ο νόμος 4280/2014 της συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, με τίτλο «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση – βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών – ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας», αποτέλεσε μία σημαντική ποιοτική αλλαγή στην εμπορευματοποίηση των δασικών οικοσυστημάτων. Με αυτόν το νόμο θεσπίστηκε η λεγόμενη «νέα πολιτική για τα δάση», αναγνωρίζοντας τη δράση των μονοπωλιακών ομίλων στα δασικά οικοσυστήματα. Και αυτό γίνεται στο όνομα των κινήτρων προς το κεφάλαιο, για να διευκολύνει και να μειώσει το κόστος της επένδυσης. Στο όνομα της βιώσιμης ανάπτυξης και με τον όρο «ιδιωτική πολεοδόμηση», ήρε τα όποια εμπόδια υπήρχαν στη δράση του μεγάλου κεφαλαίου, αφού σε ολόκληρες περιοχές με διαδικασίες «fast track» μπορούν να αλλάξουν οι χρήσεις γης σε βάρος του δημόσιου χαρακτήρα του δασικού πλούτου. Ταυτόχρονα, άφηνε ανοιχτό το δρόμο ακόμα και για αποχαρακτηρισμό δασικών οικοσυστημάτων.

Επίκαιρη απορία: Ποιο κόμμα απαίτησε την αναθεώρηση του αρ.24 για τα δάση;

Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου

Μόλις πριν λίγους μήνες η Ν.Δ ζητούσε να αλλάξει η «σκληρή» συνταγματική πρόβλεψη για τα δάση, γιατί εμποδίζει  τις ιδιωτικές επενδύσεις. Δείτε τι έλεγαν οι σημερινοί υπουργοί της.

Σε σαφέστατη αντίφαση με την εικόνα που θέλει σήμερα να δώσει η κυβέρνηση, για την προστασία των δασικών εκτάσεων, που καταστρέφονται από τις πυρκαγιές, έρχονται οι προτάσεις που κατέθεσε στην πρώτη φάση της συνταγματικής αναθεώρησης που ολοκληρώθηκε πριν μερικούς μήνες.

Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε ζητήσει στη Βουλή κατά την διάρκεια των συζητήσεων για το νέο Σύνταγμα την αναθεώρηση του άρθρου 24, που ορίζει με σαφήνεια «τι εστί δάσος», προτείνοντας να προστατεύονται μόνον οι δασικές εκτάσεις που έχουν οριστεί μετά την μεταπολίτευση. Μάλιστα είχε προτείνει στην τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να… «ανταλλάξει» όποιο άρθρο επιθυμεί να αναθεωρηθεί προκειμένου να υπάρξει συμφωνία των δύο κομμάτων.

Τα δάση παραδίδονται σε επιχειρηματικά και ιδιωτικά συμφέροντα

Σήμερα θα κριθεί τελικώς αν θα εξεταστεί από τη Βουλή (αυτόνομα ή ως κομμάτι άλλης νομοθετικής πρότασης) το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος για τις οικιστικές πυκνώσεις. Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει πλήθος «φιλολαϊκών» ρυθμίσεων, όχι μόνο για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε δάση,

αλλά και για την εκχέρσωση δασωμένων αγρών, την κατακύρωση της κυριότητας χορτολιβαδικών εκτάσεων, την παράταση της ανάρτησης των δασικών χαρτών, τον διορισμό προϊσταμένων στα κτηματολογικά γραφεία εκτός ΑΣΕΠ, τις συνενώσεις μη άρτιων οικοπέδων, τη διατήρηση «ιερών» και άλλων παρανομιών σε δάση, τη μετατροπή νεότερων μνημείων σε ξενοδοχεία, ακόμα και το κυνήγι με τη βοήθεια γερακιών. Περιέχει μάλιστα και βασικά λάθη, ενδεικτικά της σπουδής με την οποία καταρτίστηκε.

Η απόφαση θα ληφθεί σήμερα. «Η διάσκεψη των προέδρων θα κρίνει ποια σχέδια νόμου θα προχωρήσουν. Εμείς καταθέσαμε το σχέδιο νόμου γιατί ήμασταν έτοιμοι και είχαμε δεσμευθεί ότι θα παρουσιάσουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση», λέει στην «Κ» ο αναπληρωτής υπουργός Σωκράτης Φάμελλος.

Μοναδική λύση η «επιστροφή» στη βελανιδιά

Της Λίνας Γιάνναρου

Κάποτε, τα δάση της βελανιδιάς προστατεύονταν από τις Δρυάδες, νύμφες που γελούσαν με τη βροχή, έκλαιγαν όταν τα δέντρα έχαναν τα φύλλα τους και πέθαιναν μαζί τους όταν αυτά κόβονταν. Τα χρόνια όμως πέρασαν και η όμορφη βελανιδιά εγκαταλείφθηκε και από θεούς και από… ανθρώπους, που με την ανελέητη υλοτόμηση, τις εκχερσώσεις και την επέκταση των οικισμών τους περιόρισαν δραματικά τα δάση της σε ελάχιστες περιοχές της χώρας. Κάτι όμως φαίνεται ότι ήξεραν οι αρχαίοι…

Στο ζοφερό σκηνικό που έχει διαμορφωθεί μετά και τις τελευταίες πυρκαγιές της Αττικής, η «επιστροφή στη βελανιδιά» διαφαίνεται ως η μόνη λύση. Κι αυτό γιατί, εκτός από τη φυσική τους ομορφιά και την ιδιότητά τους να εξασφαλίζουν οικολογική ισορροπία όπου και να αναπτύσσονται, τα δάση βελανιδιάς διαθέτουν δύο σημαντικά και άκρως κρίσιμα στις μέρες μας χαρακτηριστικά: δεν είναι εύφλεκτα και επιπλέον βλαστάνουν ταχύτατα έπειτα από πυρκαγιά.

Τα συμφέροντα βάζουν φωτιά στα δάση

Το φετινό καλοκαίρι σημειώθηκαν πολλές σημαντικές πυρκαγιές. Πέρα από την επιφανειακή κοκορομαχία αστικών κομμάτων και ΜΜΕ, το άρθρο της δασολόγου Εύης Λ. καταγράφει με συγκεκριμένο τρόπο τις αιτίες που καίνε τα δάση μας και οι οποίες βρίσκονται στα συμφέροντα και στην εμπρηστική πολιτική των κυβερνήσεων, φέτος αλλά και όλα τα τελευταία έτη.

ΕΥΗ Λ., δασολόγος

 

Πλήθος εγκυκλίων φέτος για τον εύκολο αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων. Οι εμπρηστές έχουν στόχο…

Όσο πλησίαζε ο Αύγουστος ήταν κοινό μυστικό στους δασικούς ότι «φέτος θα καούμε». Από την αρχή της χρονιάς μετρήσαμε τριάντα περίπου Εγκυκλίους, Υπουργικές Αποφάσεις εφαρμοστικές του μνημονιακού δασικού νόμου 4280/14, αυτού των δασικών χαρτών 4467/17 και πολλών άλλων. Συνεχείς, αποσπασματικές προσπάθειες με στόχο κυρίως την κατοχύρωση -με fast track διαδικασίες- των ιδιωτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων σε βάρος των δημόσιων κοινωφελών. Νομικοί που ασχολούνται με τα δασικά μιλάνε για «αναμφίβολη αντισυνταγματικότητα μεγάλου μέρους των σύγχρονων νομοθετικών ρυθμίσεων»:

Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα

Του Μιχαλη Λαγανη

Οι βαριές ασθένειες της αντιπυρικής πολιτικής έφεραν πάλι ολοκαύτωμα στα δάση

Τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών και τις μεγάλες ελλείψεις σε έμψυχο δυναμικό και μέσα πυρόσβεσης τα θυμόμαστε κάθε Μάιο και τα βάζουμε στη «ναφθαλίνη» κάθε Οκτώβριο, με τα πρωτοβρόχια. Λησμονούμε πως η απειλή μιας φωτιάς δεν είναι «εποχικό είδος» και πως μια πυρκαγιά δεν είναι δυνατόν να «σβήνει με ένα ποτήρι νερό, στα πρώτα λεπτά της εκδήλωσής της», όπως άστοχα σχολίαζε τα ξημερώματα της Δευτέρας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ η πρόεδρος της τοπικής Κοινότητας Βαρνάβα Χαραλαμπία Ασημακοπούλου.

Ο κίνδυνος της επανάληψης του καταστροφικού καλοκαιριού το 2007 είχε αρχίσει να διαφαίνεται από τα μέσα Ιουνίου, οπότε σημειώθηκαν θερμοκρασίες – ρεκόρ για την εποχή (άνω των 40 βαθμών) σε πολλές περιοχές της χώρας. Αυτό ακριβώς είχε συμβεί και τον Ιούνιο του 2007, όταν εκείνο τον καύσωνα ακολούθησαν οι καταστροφικές πυρκαγιές στην Πάρνηθα, που έκαψε περισσότερα από 25.000 στρέμματα δάσους, στην Ηλεία, στην Εύβοια και αλλού.

Καθαρίζουν το Χαρδούβελη με νόμο για τα δάση

Αμνήστευση καταπατητών δημόσιας γης έναντι μικρών σχετικά αντιτίμων προβλέπει σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος κι όλως τυχαίως στους ευνοημένους ιδιοκτήτες συγκαταλέγεται ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης. Προφανώς αναφερόμαστε στην καταπατημένη έκταση του δημοσίου 20 στρεμμάτων που αγόρασε η σύζυγος Χαρδούβελη, Σούζαν το 2006, όπως είχε αποκαλύψει το HOT DOC στο τεύχος 63. Αν και επαγγελματίες της αγοράς, τόσο ο Γκίκας αλλά κι η Σούζαν Μπεζτζιάν Χαρδούβελη δεν είχαν φροντίσει (;) τότε να ανακαλύψουν πως η μισή επιφάνεια του αγροτεμαχίου που αγόραζαν ήταν δημόσια και μάλιστα δασική που είχε περιέλθει παράτυπα στον ιδιοκτήτη του κατόπιν χρησικτησίας. Διότι ως γνωστόν, χρησικτησία σε δημόσια γη δεν προβλέπεται.

Ατταβισμός του τσιμέντου

Η εισαγωγή νομοσχεδίων για περιβαλλοντικά θέματα μείζονος ενδιαφέροντος στα θερινά τμήματα της Βουλής, συνεχίζεται και προκαλεί αντιδράσεις. Παράδειγμα, ο νόμος για τους αιγιαλούς και ο νόμος για τα δάση.
Καταρχάς, είναι ασαφές αν οι προωθούμενες ρυθμίσεις συμπεριλαμβάνονται στα λεγόμενα προαπαιτούμενα της τρόικας για την εκταμίευση της δόσης. Δεύτερον, φαίνεται ότι διαφωνούν και βουλευτές της συμπολίτευσης αλλά και υπουργοί της κυβέρνησης. Για τους αιγιαλούς. λ.χ., ο υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Μανιάτης υποστήριξε ότι δεν χρειάζεται νόμος, αρκεί η χάραξη των αιγιαλών.

Ξηλώνουν και τα δάση τώρα με «fast track» διαδικασίες για τουριστικές εγκαταστάσεις

Διαδικασίες «fast track» άρσης είτε ανάκλησης της αναδάσωσης εντός τριμήνου, με εισήγηση δασάρχη και απόφαση του γενικού γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, για σύνθετες τουριστικές εγκαταστάσεις και πλήθος επενδυτικών δραστηριοτήτων και εκμεταλλεύσεων μέσα στα δάση προβλέπει το τελικό κείμενο του δασικού νομοσχεδίου, που καταθέτει τις επόμενες ημέρες το υπουργείο Περιβάλλοντος για ψήφιση στη Βουλή.

Μετοχοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος, η μόνη λύση προστασίας του

Πριν μερικά χρόνια είχα παρακολουθήσει σε δημόσια προβολή ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο “The Corporation” όπου αναλυόταν μεταξύ άλλων και η νέα σχολή σκέψης του καπιταλισμού, η σχολή του Σικάγο, με τις θεωρήσεις τους ότι όλα εν δυνάμει είναι εμπορεύσιμα αγαθά και μπορούν να εισαχθούν στα χρηματιστήρια αξιών. Μια ακραία μορφή τέτοιας εμπορικής αποτίμησης είναι και το φυσικό περιβάλλον. Θυμάμαι, έναν διευθύνοντα σύμβουλο (θα με συγχωρέσετε πάει καιρός από τότε και δεν συγκράτησα ποιας εταιρίας) να αναφέρει ότι η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να ανατεθεί στις εταιρίες που θα έχουν αγοράσει μετοχές από την μετοχοποίηση του.