
Του Κώστα Βουρέκα
Η χωροθέτηση μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων στη μητροπολιτική περιοχή της πρωτεύουσας αναμένεται να έχει ευρύτερες συνέπειες στην μελλοντική της εξέλιξη, καθώς εγγράφεται σε ένα πλαίσιο μείωσης των δημόσιων επενδύσεων και κρίσης του μοντέλου πρόσβασης στην κατοικία. Η κρίση αυτή προκαλείται από τη σημαντική μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων λόγω της λιτότητας και της ανεργίας, τη φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας, τη μείωση των αποταμιεύσεων και την πτώση των τιμών των ακινήτων, η οποία όμως συνοδεύεται από αύξηση του κόστους της κατοίκησης. Καθώς οι οικονομικές προϋποθέσεις της αντιπαροχής δεν υπάρχουν και ο τραπεζικός δανεισμός έχει ουσιαστικά μηδενιστεί, ένα νέο μοντέλο πιο φτωχό και πιο άνισο, βασισμένο κυρίως στις διαγενεακές μεταβιβάσεις, τείνει να αποτελέσει τη νέα κανονικότητα ως κυρίαρχο πρότυπο πρόσβασης στην κατοικία, χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν και σενάρια «πρωταρχικής συσσώρευσης» στο πλαίσιο των πλειστηριασμών ακινήτων υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Οι τάσεις απο-επένδυσης στα ακίνητα που εμφανίζονται, σε συνδυασμό με τις τάσεις «συγχώνευσης» των νοικοκυριών για να μειωθεί το κόστος της κατοίκησης, οδηγούν στην υποβάθμιση ευρείες περιοχές του μητροπολιτικού συγκροτήματος.
Μία εκτεταμένη περιοχή βόρεια της Ομόνοιας και δυτικά της Πατησίων, περιοχές δυτικά του Κηφισού, περιοχές στα βόρεια του Πειραιά προς την Θηβών και την Πέτρου Ράλλη και βόρεια προς Μενίδι, Ζεφύρι και Λιόσια, αποτελούν τους σημαντικότερους πόλους συγκέντρωσης της κατοικίας των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων. Ταυτόχρονα περιοχές πέρα από τα προάστια υποβαθμίζονται λόγω του αυξημένου κόστους των μετακινήσεων και ενισχύονται κάποια τοπικά κέντρα, όπως και οι περιοχές γύρω από τους σταθμούς των μέσων σταθερής τροχιάς. Το πλέον πρόσφατο φαινόμενο, είναι η άνοδος των ενοικίων σε περιοχές όπως το Κουκάκι, το Παγκράτι, τα Πετράλωνα και όχι μόνο, λόγω των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων σε τουρίστες μέσω της πλατφόρμας Airbnb. More