Αριστερός και δεξιός

Του Στάθη

Στο αθηναϊκό free press Η Πόλη Ζει εντοπίσαμε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του σκιτσογράφου Στάθη Σταυρόπουλου. Στο ερώτημα τού τι σημαίνει να είσαι αριστερός και τι δεξιός στην ελληνική πραγματικότητα απάντησε τα παρακάτω: 

Η Αριστερά και η Βενεζουέλα

Του Κλάουντιο Κατς*

Τους δύο τελευταίους μήνες, η Βενεζουέλα αντιμετώπισε ένα τρομερό κύμα βίας. Μέχρι στιγμής, το αποτέλεσμα είναι 60 νεκροί, λεηλατημένα σχολεία, πυρπολημένα δημόσια κτίρια, κατεστραμμένα μέσα δημόσιας μεταφοράς και εκκενωμένα νοσοκομεία. Παρ’ όλα αυτά, τα μεγάλης εμβέλειας ΜΜΕ μεταδίδουν απλώς συνεχείς καταγγελίες αποτροπιασμού για την κυβέρνηση. Δημιουργούν την εικόνα ενός «δικτάτορα που συγκρούεται» με τους «δημοκράτες της αντιπολίτευσης».

Όμως, οι στατιστικές δεν επιβεβαιώνουν αυτή την αφήγηση, ιδίως όσον αφορά τα θύματα. Όταν ο αριθμός των νεκρών είχε φτάσει τους 39, μια πρώτη αποτίμηση σημείωνε ότι μόνο 4 ήταν θύματα της δράσης των δυνάμεων ασφαλείας. Οι υπόλοιποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των λεηλασιών ή των κινητοποιήσεων της αντιπολίτευσης.[1] Μια άλλη αποτίμηση σημείωνε ότι το 60% όσων σκοτώθηκαν δεν είχε καμιά απολύτως σχέση με τις συγκρούσεις.[2]

Αυτά τα στοιχεία συνάδουν με τις εκτιμήσεις που αποδίδουν τους περισσότερους φόνους σε ελεύθερους σκοπευτές που συνδέονται με την αντιπολίτευση. Πιο πρόσφατες έρευνες αναφέρουν ότι τα περισσότερα θύματα έχασαν τη ζωή τους λόγω βανδαλισμών ή ξεκαθαρισμάτων λογαριασμών. [3]

Πλειοδοτήστε ρε,τι σας ζητάνε!

Πολλά ειπώθηκαν και γράφτηκαν για τον πλειστηριασμό / αδειοδότηση των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών , δυστυχώς όμως δεν είδαμε πουθενά να μιλάει κανένας για την ουσία του θέματος.

Όλοι επικεντρώθηκαν στη διαδικασία αυτή καθ’ αυτή, μα κανένας στην ουσία της. Έπρεπε να αδειοδοτηθούν περισσότερα κανάλια , έπρεπε τη διαδικασία να την κάνει το ΕΣΡ , έπρεπε να γίνει από την απαρχή της ιδιωτικής τηλεόρασης, έπρεπε να ληφθούν υπ’ όψη τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, έπρεπε,έπρεπε,έπρεπε…

Δυστυχώς η αλλοτρίωση από το ιδιοκτησιακό-εξουσιαστικό σύστημα στο οποίο ζούμε , εκτός από τον τρόπο ζωής , επηρεάζει και τον τρόπο που ορίζουμε τη σκέψη μας δηλαδή τη λογική μας.

H «Αριστερά» του ….Πρετεντέρη

Ο πίνακας είναι του Βέλγου σουρεαλιστή ζωγράφου, Ρενέ Μαγκρίτ

Tου Γεράσιμου Χολέβα

Με αστυνομικές απαγορεύσεις, που δεν γίνονται ούτε στις χώρες –πρότυπο της Ευρωπαϊκής (τους) Ένωσης (στη Γαλλία τα τρακτέρ έχουν μπει στο Παρίσι) και με υποκλίσεις στο ΝΑΤΟ προχωρούν. Δίνουν διαπιστευτήρια, με σαφή και συγκεκριμένο τρόπο κι εκεί που πρέπει, δηλώνοντας:  Κύριοι, εδώ είναι η κυβέρνηση σας. Και ό, τι θέλετε κάνουμε και ανοχή έχουμε ακόμα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μάθει τόσο καλά το παιχνίδι της εξουσίας που έχει και τον …Πρετεντέρη του.  Δεν εννοούμε από άποψη περιεχομένου (και σε αυτό το επίπεδο, πάντως, το προσπαθεί), αλλά από μια άλλη πλευρά. Ας εξηγήσουμε τι εννοούμε. Όποιος παρακολουθούσε, στο πρόσφατο παρελθόν, λίγο πιο στενά την πολιτική ζωή θα είχε προσέξει το εξής: Διάβαζες ένα άρθρο του Πρετεντέρη και μετά το άκουγες (ως επιχειρηματολογία ή ακόμα και παπαγαλία) στο δημόσιο λόγο, από πολιτικά στελέχη του κατεστημένου.  

Οι «παραχαράκτες»

Του Νίκου Καραβέλου

Η «κυβερνώσα αριστερά» του κ. Τσίπρα «τόλμησε» κάτι που φάνταζε δύσκολο ακόμα και για τη δεξιά του κ. Σαμαρά. Ψήφισε τελικά το κατάπτυστο νομοσχέδιο αναίρεσης της προστασίας των δανειοληπτών και της πρώτης κατοικίας, το νομοσχέδιο με το οποίο οι πολίτες γίνονται βορά στις ορέξεις αρπακτικών. Ενέκρινε το νόμιμο της λεηλασίας, της λαφυραγώγησης των ταλαιπωρημένων Ελλήνων.

Η «ρεαλιστική αριστερά» του κ. Φλαμπουράρη, ως κατασκευαστή, συναρμολόγησε τη μηχανή βασανισμού, μοντάροντας τα φερμένα Έξωθεν εξαρτήματα.

Η «προσγειωμένη αριστερά» του κ. Δραγασάκη παρέστησε ψευδή γεγονότα ως αληθινά, προκειμένου να διευκολύνει τους τοκογλύφους, σερβίροντας στο πάρτυ των βρυκολάκων.

Η νίκη του Τσίπρα και η ήττα της αριστεράς

Της Βασιλικής Σιούτη

Δύο εβδομάδες μετά τις εκλογές, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αφού ανανέωσε την εντολή που είχε λάβει τον περασμένο Ιανουάριο, ετοιμάζεται να κυβερνήσει.

Αυτή τη φορά σκοπεύει να το κάνει λένε τα στελέχη της, καθώς το προηγούμενο επτάμηνο ισχυρίζονται ότι τους εμπόδιζε η διαπραγμάτευση και η απειρία τους,  την οποία ως ένα βαθμό παραδέχονται. Σκοπεύουν μάλιστα να κυβερνήσουν για μια ολόκληρη τετραετία όπως είναι το κανονικό, το οποίο όμως οι Έλληνες έχουν ξεχάσει τα τελευταία πέντε χρόνια, αφού  το μνημόνιο κατάπινε κάθε νέα κυβέρνηση πριν προλάβει να ολοκληρώσει τη θητεία της.

Θα καταφέρει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να πετύχει τον στόχο της τετραετίας; Εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα εμπόδιο για αυτό. Διαθέτει άνετη πλειοψηφία και δεν μεσολαβούν άλλες εκλογές μέχρι τη λήξη της θητείας της. Δεν έχει δηλαδή μπροστά της κάποιο σκόπελο, όπως είχε ο Αντώνης Σαμαράς με την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι

Alexandros Michailidis / SOOC

Της Δανάης Καρυδάκη

Πολλοί από εμάς νιώθουμε ότι η Αριστερά (ελληνική και ευρωπαϊκή) πέθανε αυτή την εβδομάδα. Η Αριστερά, όμως, και κυρίως η έννοια της αντίστασης απέναντι στην ταξική ανισότητα και την κοινωνική αδικία, μετρά πολλές ήττες στην ιστορία της, άρα αυτή η χαμένη ευκαιρία μοιάζει περισσότερο με βαθιά πληγή παρά με τελεσίδικο θάνατο

Αν υπάρχει πάντως βούληση για να γίνει ανασύνταξη δυνάμεων, πρέπει απαραίτητα να υπάρξει χώρος για κριτική και αυτοκριτική. Οι 39 βουλευτές που δεν ψήφισαν το 3ο μνημόνιο αντιμετωπίζονται από πολλούς ως ήρωες, ως οι μόνες φωνές αντίστασης στην κωλοτούμπα του ΣΥΡΙΖΑ, ως οι τελευταίοι αντιμνημονιακοί σε ένα πεδίο μάχης ισοπεδωμένο από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της Ευρώπης.

Η διαφορά μεταξύ ήττας και διασυρμού

Του Κωνσταντίνου Πουλή

Ως γνωστόν, υπάρχουν δύο βασικά πεδία στην οικονομική επιστήμη: αυτά που καταλαβαίνω και αυτά που δεν καταλαβαίνω. Με το δεύτερο πεδίο θα ασχοληθώ στο επόμενο κείμενό μου. Ως προς το πρώτο, λοιπόν, αυτό που κρίνεται είναι α) οι συνθήκες ζωής και εργασίας για τον εργαζόμενο κόσμο – αυτό που ονομάζουν «ανταγωνιστικότητα» και εμείς απορρύθμιση, που σχετίζεται με το αν θα υπάρχει κάποια προστασία μπροστά στις επιδιώξεις της εργοδοσίας και β) η διαχείριση του δημόσιου πλούτου. Η συμφωνία που υπογράφεται συνιστά συντριβή και στα δύο αυτά πολύ κρίσιμα πεδία.

Στον Φιλοκτήτη ο Οδυσσέας ζητάει από τον Νεοπτόλεμο να απαρνηθεί για λίγο την ηρωική του φύση, να μετέλθει δόλο, που είναι ένα κατ’ εξοχήν αντιηρωικό χαρακτηριστικό, και να επιστρέψει αργότερα στην κανονική του ηθική. Του λέει ότι η νίκη είναι γλυκιά, λοιπόν ας του παραδοθεί για μία μέρα, χωρίς αιδώ, και μετά για την υπόλοιπη ζωή του να ξαναγίνει ο ευσεβέστερος των θνητών (81-85). Ο Νεοπτόλεμος αποφασίζει να μην το κάνει, και ευτυχώς. Γιατί, όπως κατάλαβε ο Νεοπτόλεμος και δεν κατάλαβε ο Τσίπρας, αυτά δεν γίνονται για λίγο. Δεν γίνεται να επιστρέψεις εκεί που ήσουν. Είναι -πώς να το πω;- σαν το ευρώ. Άμα βγεις δεν ξαναμπαίνεις.

«Να μην αρκεστουμε στο φτιασιδωμα της καταστασης που παραλαβαμε»

Του Γιάννη Μηλιού

Συνέντευξη στον “Δρόμο της Αριστεράς” & τον Μιχάλη Σιάχο

1. Με βάση την πορεία των διαπραγματεύσεων, φαίνεται πλέον ξεκάθαρα ότι ακολουθείται μια μεθοδική τακτική στραγγαλισμού της χώρας. Ποιος εκτιμάτε ότι είναι, τελικά, ο στόχος των «εταίρων» μας; Πού προσπαθούν να οδηγήσουν τα πράγματα;

Οι εταίροι στη σημερινή Ευρώπη εκπροσωπούν τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, που σημαίνει ότι θεωρούν αυτονόητο να συνεχιστεί η πολιτική που είχε συμφωνηθεί με την προηγούμενη κυβέρνηση: Οι εργαζόμενοι και οι μεσαίες τάξεις οφείλουν να αναλάβουν όλα τα βάρη της κρίσης, ώστε κάθε πτυχή της κοινωνικής και οικονομικής ζωής να υποταχθεί στις προτεραιότητες των αγορών, στη λογική του κέρδους. Πρόκειται για καταστροφική πολιτική σε βάρος της κοινωνικής πλειοψηφίας. Είναι προφανές ότι κάθε διαπραγματευόμενη πλευρά θέλει να πετύχει τους δικούς της στόχους. Αυτό επομένως που έχει σημασία είναι τι θέλουμε εμείς και πόσο είμαστε αποφασισμένοι να επιμείνουμε στην πολιτική μας, με βάση την οποία κερδίσαμε τις εκλογές. Θα έρθουμε σε αντιπαράθεση με τα συμφέροντα της ολιγαρχίας που με τα Μνημόνια συγκέντρωσε πλούτο, εισόδημα και εξουσία σε βάρος της κοινωνικής πλειοψηφίας, θα επιδιώξουμε μια αντίστροφη αναδιανομή προς το συμφέρον των πολλών; Οφείλουμε όλοι να παλέψουμε για να ανοίξει ένας τέτοιος δρόμος, να μην αρκεστούμε απλώς στο να φιασιδώσουμε την κατάσταση που παραλάβαμε. Με δεδομένο ότι κανέναν δεν συμφέρει η διάλυση της Ευρωζώνης, από την ελληνική κυβέρνηση, την αποφασιστικότητα και τη σοβαρότητά της, εξαρτάται το πού θα οδηγηθούν τα πράγματα. Αυτό που είναι δεδομένο και μας έχει διδάξει η ιστορία, είναι πως για να πετύχουμε την ανατροπή, πρέπει να τολμήσουμε την ευθεία αντιπαράθεση με τις κοινωνικές δυνάμεις που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες στρατηγικές και λογικές στη χώρα μας.

Τι γίνεται με εκείνη την υπόθεση του σοσιαλισμού;

Μπόρις Κουστόντιεφ, «Ο μπολσεβίκος» (1920)

του Κωνσταντίνου Ζαγάρα

«Τι θα γίνει με εκείνη την υπόθεση του σοσιαλισμού;» Ένα ερώτημα που βασάνιζε για δεκαετίες τους αριστερούς, αλλά απαξιώθηκε μαζί με τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων, στα ερείπια της οικονομικής και πολιτικής κρίσης, απουσιάζοντας χαρακτηριστικά από τον λόγο του ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα, μάλλον παραπέμπει σε μια φιλολογικού ή ακαδημαϊκού τύπου συζήτηση, μακριά απ’ την κεντρική πολιτική σκηνή και τις ανάγκες των πολιτών.

Αποτελεί παράδοξο, ενώ η κρίση διαπερνά κάθε πτυχή της καθημερινότητας, να μην συζητείται καν αυτό που, από τον 19ο αιώνα, διακηρύχθηκε ως η κίνηση που οδηγεί σε μια αταξική κοινωνική θέσμιση, μια κοινωνία όπου ο καθένας προσφέρει ανάλογα με τις δυνατότητές του και στον καθένα προσφέρεται ό,τι αντιστοιχεί στις ανάγκες του.

“Ύστατη έκκληση”: Ιστορικό μανιφέστο στην Ισπανία από την αριστερά και τα κοινωνικά κινήματα

Ένα ιστορικών διαστάσεων Μανιφέστο με τίτλο «Ύστατη Έκκληση» δημοσιεύθηκε στην Ισπανία.

Το υπογράφουν όλοι οι ηγέτες της αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων της Ισπανίας, όπως: Κάγιο Λάρα και Αλμπέρτο Γκαρθόν της Ενωμένης Αριστεράς, Πάμπλο Ιγκλέσιας και Τερέσα Ροντρίγκεθ του Podemos, Χοσέ Λουίς Θεντέγια Γ.Γ. του Κομμουνιστικού κόμματος, Χάϊμε Παστόρ της Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, Γιάγιο Ερέρο των Οικολόγων σε Δράση, Εστέρ Βίβας της Καταλάνικης «Συντακτικής Διαδικασίας», Ενρίκ Ντουράν του κινήματος για την Απομεγέθυνση, Φλοράν Μαρσεγιεσί των Πράσινων Equo, Χόρχε Ρίτσμαν θεωρητικός του οικοσοσιαλισμού και σημαντικές προοδευτικές προσωπικότητες  της χώρας (συμπεριλαμβανόμενης της Καταλονίας και της Χώρας των Βάσκων), που τοποθετούνται στα αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας και φτάνουν  μέχρι και τον αναρχοσυνδικαλισμό.

Πρόκειται για μια κραυγή σωτηρίας της Ευρώπης και του πλανήτη.

Ο διαδικτυακός πόλεμος για την καρδιά και το μυαλό των ανθρώπων

του Χρήστου Τριανταφύλλου

Η γενιά μου (μιλάω γι’ αυτούς που γεννηθήκαμε στις αρχές της δεκαετίας του 1990) το πρώτο πράγμα που κάνει όταν ξυπνήσει το πρωί είναι να μπει στο Ίντερνετ. Έτσι ενημερωνόμαστε –πολλοί αποκλειστικά–, έτσι επικοινωνούμε, έτσι –μέσα από αυτό το φίλτρο– σκεφτόμαστε και αντιλαμβανόμαστε τα κοινωνικά τεκταινόμενα. Ο τρόπος λοιπόν με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα στο Ίντερνετ είναι κομβικός. Σ’ αυτό το πλαίσιο, πού βρίσκεται η πολιτική, και κυρίως η πολιτική της Αριστεράς;

Λόγω της φύσης του μέσου, αλλά και των γενικότερων εξελίξεων, βαρύνουσα σημασία έχουν τόσο αυτό που αποκαλούμε popculture όσο και το διαδικτυακό χάζεμα. Όπως έχω ξαναγράψει, [1] το χάζεμα αυτό συντελεί τα μέγιστα στον τρόπο με τον οποίο φιλτράρουμε τις πληροφορίες και με τον οποίο αλληλεπιδρούμε με όσα συμβαίνουν on και offline. Μπορεί να φαίνεται παράδοξο σε όσους δεν αποτελούν μέρος αυτής της κουτούρας, αλλά το περίφημο βαριεστημένο scrolldown στο Facebook είναι ο πιο σημαντικός τρόπος για να ενημερωθεί κανείς για την επικαιρότητα και τον δημόσιο λόγο.

“Η Αριστερά έχει κερδίσει τις ψήφους των ανέργων, αλλά όχι και τις καρδιές τους”

Έργο του Μίχαελ Χάφτκα, 2001

συνέντευξη του Χριστόφορου Κάσδαγλη

με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου του «Ημερολόγιο ενός ανέργου» (εκδ. Καστανιώτη)

Τις ιστορίες του βιβλίου, μαζί με πολλές άλλες, τις έχουμε διαβάσει στο imerologioanergou.gr. Ποιος είναι ο λόγος που σε οδήγησε να τις κάνεις βιβλίο;

Ο ένας λόγος είναι καθαρά υποκειμενικός. Από τη φύση μου σκέφτομαι περισσότερο με όρους σύνθεσης ενός βιβλίου, με γεμίζει πιο πολύ, με κάνει πιο δημιουργικό. Αλλά δεν είναι αυτό το βασικό. Πρόκειται για εντελώς διαφορετική αναγνωστική εμπειρία. Και κυρίως πρόκειται για το πέρασμα από το ατομικό βίωμα στο συλλογικό, για τη μεγάλη εικόνα, για το πιο βαθύ αποτύπωμα της εποχής που ζούμε.

Δέκα θέσεις για την ακροδεξιά στην Ευρώπη

του Μικαέλ Λεβύ

μετάφραση: Πάνος Αγγελόπουλος

• Οι ευρωεκλογές επιβεβαίωσαν μια τάση που παρατηρούμε εδώ και αρκετά χρόνια στην πλειοψηφία των χωρών της ηπείρου: την εντυπωσιακή άνοδο της άκρας δεξιάς. Πρόκειται για ένα φαινόμενο χωρίς προηγούμενο από τη δεκαετία του 1930 και μετά. Αν σε κάποιες χώρες το ρεύμα αυτό κατέγραφε εκλογικά αποτελέσματα της τάξης του 10 με 20%, σήμερα, σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Αγγλία, Δανία), τα ποσοστά του ανέρχονται μεταξύ 25 και 30%. Στην πραγματικότητα, όμως, η επιρροή του είναι ευρύτερη από την εκλογική του επιρροή: οι ιδέες του μεταδίδονται και προσβάλλουν την «κλασική» δεξιά καθώς και ένα μέρος της σοσιαλ-φιλελεύθερης Αριστεράς. Η γαλλική περίπτωση είναι η πιο σοβαρή, καθώς η άνοδος του Εθνικού Μετώπου υπερβαίνει ακόμα και τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις. Για να δανειστούμε τον εύστοχο τίτλο ενός πρόσφατου κύριου άρθρου του ειδησεογραφικού ιστότοπου Mediapart, βρισκόμαστε «Πέντε λεπτά πριν τα μεσάνυχτα».

Free (press) νεοφιλελευθερισμός και λαϊφστάιλ: Με αφορμή την Athens Voice

Του Τάκη Γέρου

Το 2004 ο Νικόλας Σεβαστάκης είχε συμπεριλάβει στην Κοινότοπη χώρα μια υποδειγματική κριτική του περιοδικού ΚΛΙΚ και τουλαϊφτάιλ ως έκφραση του νέου φαντασιακού της ελληνικής κοινωνίας και της πολιτισμικής ηγεμονίας των νέων αστικών μεσοστρωμάτων.[1] Δέκα χρόνια μετά, έχω την αίσθηση ότι ένας τέτοιος θεωρητικός προσανατολισμός δεν έχει ευδοκιμήσει ιδιαίτερα στο πλαίσιο της αριστερής κριτικής, που τείνει να υποτιμά το λαϊφστάιλ ως πεδίο συγκρότησης ταυτοτήτων, αξιών, ιδεολογιών και τρόπων ζωής. Εάν όμως όλη η «μεταμοντέρνα τσογλανιά» της δεκαετίας του 1990 (για να δανειστώ μια γλαφυρή έκφραση του Νίκου Ξυδάκη) συμπυκνώθηκε συμβολικά στο περιοδικό ΚΛΙΚ, στις μέρες μας μια ανάλογη λειτουργία φαίνεται να επιτελείται –σε σημαντικό βαθμό και τουλάχιστον στην περιοχή της πρωτεύουσας– μέσα από τα έντυπα του λεγόμενου freepress. Θα είχε ενδιαφέρον να δούμε από κοντά το ένα από τα δύο δημοφιλέστερα freepress, την εβδομαδιαία εφημερίδα AthensVoice (AV), το πρώτο έντυπο αυτού του είδους που εκδόθηκε στην Αθήνα και μάλλον το πιο εμβληματικό.

O ευρωσκεπτικισμός δεν είναι σκεπτικισμός

Ανρί Ματίς, «Η αρπαγή της Ευρώπης», 1929

Του Δημήτρη Χριστόπουλου

Στα τελευταία χρόνια, χρόνια της κρίσης, ο ευρωσκεπτικισμός έπαψε να είναι μονοπώλιο δυνάμεων του Βορρά και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου ανέκαθεν βρισκόταν το άντρο του. Διαχέεται πλέον, με άλλη μορφή και περιεχόμενο, με άλλον αέρα, στον ευρωπαϊκό Νότο. Η ιδεολογία αμφιβολίας ή αντίθεσης προς στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι πλέον σήμα-κατατεθέν της πολιτικής αισθητικής των εύτακτων Δανών που αγχώνονται με τους ξένους τους. Ούτε των λονδρέζικων παμπ, που βλέπουν την Ευρώπη να ξεκινά από τις γαλλικές ακτές ή των βιεννέζικων σαλονιών που αναπολούν ημέρες δόξας της Mitteleuropa.

Αυτοδιοικητικές εκλογές: στο βάθος της εικόνας

Robert Beréby, Natureza morta com gato

του Αντώνη Λιάκου

Δυο επισημάνσεις, για το βαθύτερο υπόστρωμα του προβλήματος επιλογής υποψηφίων στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Η πρώτη αφορά την αντίληψη πως οι αυτοδιοικητικές εκλογές είναι «δημοψήφισμα για την κυβέρνηση». Αυτό σημαίνει υποταγή του μέρους στο όλο. Οι πόλεις και οι περιφέρειες της Ελλάδας ζουν την κρίση διαφορετικά, γιατί με διαφορετικό τρόπο συνδέονται όχι μόνο με την εθνική αλλά και την παγκόσμια οικονομία. Αυτό είναι ένα διεθνές φαινόμενο. Μέσα στην ίδια χώρα άλλες πόλεις καταρρέουν (λ.χ. Ντιτρόιτ), άλλες ευημερούν και ανέρχονται (λ.χ. Σιατλ). Η διαφοροποίηση αυτή δεν αποπολιτικοποιεί κατ’ ελάχιστον την τοπική πολιτική, αλλά την κάνει πιο σύνθετη, επιτρέπει τολμηρότερες συνθέσεις. Δεν έχει τις ίδιες ανάγκες και προβλήματα η Ρόδος με την ανάπτυξη του τουρισμού, και η κεντρική Μακεδονία με την οικονομική και περιβαλλοντική κρίση. Δεν σημαίνει αποπολιτικοποίηση η διαφοροποίηση της κεντρικής από τις τοπικές ατζέντες. Δείχνει πιο σύνθετο πολιτικό οργανισμό, μεγαλύτερη ετοιμότητα η Αριστερά να διαχειριστεί τις τύχες της χώρας.

Οι «ασώματες κεφαλές» της διαφθοράς

Γιάννης Ψυχοπαίδης, «Όρθιο γυμνό» (1965), από την έκθεση με χαρακτικά του, με τίτλο «Το κόκκινο και το μαύρο», που οργάνωσε το ΜΙΕΤ και συνεχίζεται μέχρι τις 31 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Εϋνάρδου (Αγ. Κωνσταντίνου 20)

Του Δημήτρη Χριστόπουλου

«Τι ενισχύει τη Χρυσή Αυγή περισσότερο; Τα Μνημόνια ή ο Λιάπης;» με ρώτησε έγκριτος νομικός φίλος, ο οποίος θεωρεί αναγκαίο κακό τα πρώτα. Προσπαθώ εισαγωγικά να συνοψίσω το πρόβλημα. Κι αυτό δεν είναι τόσο ότι ο ανιψιός τού Κωνσταντίνου Καραμανλή είναι μάλλον ένοχος για τις μικροαπάτες που του καταλογίζονται, αλλά το ότι είναι σίγουρα υπεύθυνος για την εξαγρίωση ενός ήδη αλαφιασμένου λαού.

Κάποια νεώτερα απ’ το ιταλικό μέτωπο

Αμεντέο Μοντιλιάνι, «Καρυάτιδα», π. 1919

Του Μάρκου Βογιατζόγλου

Κινηματικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία

Φλωρεντία, 14.1.2014. Όταν μετακόμισα στην Ιταλία, το 2011, είχα την αίσθηση πως εγκαταστάθηκα στην πλέον σκοτεινή γωνιά μιας Μεσογείου που φλεγόταν. Απ’ όπου κι αν το ’πιανε κανείς, η σύγκριση ήταν απογοητευτική: Στην Πορτογαλία κάθε μήνα πορεύονταν μισό εκατομμύριο άνθρωποι ενάντια στα μέτρα λιτότητας. Σε Ελλάδα και Ισπανία, το κίνημα των πλατειών παρέσερνε στο διάβα του όλα τα δεδομένα που ’χει κανείς για το πώς πρέπει να μοιάζει ένα μαζικό κίνημα. Σε Αίγυπτο και Τυνησία, οι λαϊκές εξεγέρσεις γκρέμιζαν δικτατορίες δεκαετιών. Ακόμα και στην Τουρκία του αυτοκράτορα Ερντογάν, η οργασμική πολιτική και πολιτιστική δραστηριότητα της νεολαίας των πόλεων θα τροφοδοτούσε, λίγα χρόνια αργότερα, το κίνημα του πάρκου Γκεζί.

Επικίνδυνοι πολίτες τότε και τώρα

Με την ευκαιρία της κυκλοφορίας στα ελληνικά των «Επικίνδυνων πολιτών»

συνέντευξη της Νένης Πανουργιά

Η μελέτη της Νένης Πανουργιά Επικίνδυνοι πολίτες. Η ελληνική Αριστερά και η κρατική τρομοκρατία, που μόλις κυκλοφόρησε και στα ελληνικά (μετάφραση: Νεκτάριος Καλαϊτζής, εκδ. Καστανιώτης·είχε πρωτοκυκλοφορήσει στα αγγλικά το 2009, από τις Fordham University Press) είναι ένα βιβλίο με πολλαπλό ενδιαφέρον και σημασία: Σημασία επιστημονική (καθώς μελετάει, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της ιστορίας και της κοινωνικής ανθρωπολογίας ένα θέμα κομβικό για την ελληνική μεταπολεμική ιστορία), αλλά και πολιτική (καθώς το ερώτημα πώς το σύγχρονο κράτος κατασκευάζει τους εκάστοτε «επικίνδυνους πολίτες» επανακάμπτει απειλητικά στην Ελλάδα των αρχών του 21ου αιώνα). Για όλα αυτά μιλήσαμε με τη συγγραφέα Νένη Πανουργιά (New School for Social Research, Νέας Υόρκης), που βρέθηκε στην Αθήνα.

Φιλελεύθεροι; Ποιοι φιλελεύθεροι;

Του Αυγουστίνου Ζενάκου

Ας μην γελιόμαστε. Φιλελεύθεροι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν. Αυτοί που καμώνονται τους φιλελεύθερους μπορεί να πουν λίγα φιλελεύθερα λογάκια για το διάστημα που ηγούνται κάποιου φιλελεύθερου σχηματισμού αλλά αυτό είναι όλο. Δεξιοί είναι, στην καλύτερη περίπτωση. Στη χειρότερη, φασίζουν.

Την κάτσαμε τη βάρκα

Του Δημήτρη Χριστόπουλου

Η έκφραση του τίτλου παραπέμπει στην αποτυχία, στην απώλεια. Ε, λοιπόν, νομίζω ότι η διπλή δολοφονία της Παρασκευής δεν αφήνει περιθώρια άλλων ερμηνειών. Η ζημιά έγινε. Κοινώς, πλέον, δεν έχει νόημα να λέμε ότι «η ελληνική κοινωνία βρίσκεται ενώπιον του κινδύνου». Παρήλθε αυτό.

Η φωτιά έχει μπει και η στρατηγική δεν είναι να παρακολουθούμε με τα κιάλια μήπως δούμε καπνό αλλά να τρέξουμε άμεσα με όσες δυνάμεις και σχέδιο έχουμε προκειμένου να τη σβήσουμε διότι εξαπλώνεται: δεν το προλάβαμε.

Φοβούμαι πως η ελληνική κοινωνία πλέον δεν αντιμετωπίζει ενδεχόμενο ανάφλεξης. Αντιμετωπίζει ανάφλεξη. Αλλάξαμε πίστα. Ήταν θέμα τύχης ότι τόσο καιρό δεν είχε συμβεί το κακό και αντίστροφα, θέμα χρόνου να συμβεί. Η -κατά κανόνα- ωριμότητα με την οποία ομολογουμένως αντιμετωπίστηκε το θέμα δεν πρέπει να μας εφησυχάζει. Σ’ αυτό εξάλλου αποσκοπούσε και η στρατηγική της έντασης http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/i-neonazistiki-stratigiki-tis-entasis-toy-dimitri-xristopoyloy που είχε υιοθετήσει η Χρυσή Αυγή ανάμεσα στις εκλογές του 2012: να προκληθεί ο αντίπαλος να απαντήσει, και φυσικά τότε η οργάνωση θα αναλάμβανε να επιβάλει την τάξη εδραιώνοντας την ασθενή διείσδυσή της στα μεσοαστικά στρώματα. Τα στρώματα αυτά θα συμβιβάζονταν με τον εκφασισμό τους ενώπιον του χάους όπου ναζιστές, αναρχικοί, ακροαριστεροί, φρικιά, μετανάστες, υπόκοσμος, αφηνιασμένη νεολαία κ.τ.λ. θα γδέρνονταν και θα σκοτώνονταν για ψύλλου πήδημα στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις.

Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα, σε συνδυασμό με τα επεισόδια που προκάλεσε η Χρυσή Αυγή στο Μελιγαλά λίγες μέρες πριν, στρεφόμενη εναντίον του πενθούντος μεσσηνιακού παλαιοδεξιού κατεστημένου, δημιούργησαν προϋποθέσεις αποκλιμάκωσης της έντασης που είχε θέσει σε εφαρμογή η οργάνωση. Το αποτέλεσμα ήταν ότι πλέον το σχέδιο δεν μπορούσε να υλοποιηθεί, κατά την αρχική του σύλληψη. Ας αναλογιστούμε μόνο τι θα γινόταν αν η διπλή δολοφονία της 1^ης Νοεμβρίου είχε προηγηθεί των γεγονότων του Σεπτεμβρίου… Μια πιθανή δικαστική απαγόρευση της Χρυσής Αυγής ενώπιον των ερχόμενων εκλογών θα ωθήσει ένα τμήμα, το πιο ασυμμάζευτο της οργάνωσης, στη συνθήκη της παρανομίας, άρα και σε λιγότερο έλεγχο. Εκεί δηλαδή που θα έπρεπε να είναι ήδη καταχωρημένο αν το ελληνικό κράτος έκανε τόσα χρόνια σωστά τη δουλειά του, ώστε να προλαμβάναμε και τα χειρότερα που ήρθαν.

Διαβάζουμε πλέον ανησυχίες πιθανής επιστροφής στα «μολυβένια χρόνια»[1] της ελληνικής μεταπολίτευσης. Μα αν ήταν μολυβένια τα χρόνια του ’80 και του ’90, τώρα τι έπεται; Η ομάδα-στόχου είναι προφανώς μεγαλύτερη ένθεν και ένθεν, με εμφανείς τάσεις διεύρυνσης. Απλή αριθμητική θέλει. Άρα, οι εύστοχοι παραλληλισμοί δεν έχουν να κάνουν με την Ελλάδα του ’80 και του ’90, όπου η 17Ν σκότωνε για να διαβάζονται οι κοινότοπες προκηρύξεις της. Ούτε με τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης…[2] Ούτε φυσικά με τον ελληνικό εμφύλιο, τον κίνδυνο του οποίου πρώτοι επισείουν αυτοί που έχουν στραμπουλίξει τις ελευθερίες μας.

Υπάρχουν παραδείγματα κρατών στα οποία η σκληρή πολιτική βία απέκτησε χαρακτηριστικά ρουτίνας, και μάλιστα σε ικανά χρονικά βάθη τα οποία θέτουν εν αμφιβόλω τη μανιχαϊστική αντίθεση πολέμου – ειρήνης στη διεθνή πολιτική. Μια εκδοχή διαρκούς βίαιης πολιτικής σύγκρουσης είναι η Ιταλία σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70 με 25 νεκρούς ετησίως (από το 1969 ως το 1982), με κάτι λιγότερο από τους μισούς να αποδίδονται στην ακροαριστερή τρομοκρατία και το μεγαλύτερο τμήμα στους νεοφασίστες. Μια πιο εφιαλτική γειτονική εκδοχή είναι η Τουρκία στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70. Από το 1976 ως το 1980, περισσότεροι από πέντε χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μια συγκυρία ολικής πολιτικής τρομοκρατίας με ετερόκλητους πρωταγωνιστές σε εκατοντάδες επεισόδια. Η κρίση αυτή έχει αυτοτελώς μελετηθεί στη διεθνή βιβλιογραφία[3] και θεωρείται ως η κατεξοχήν αιτία που οδήγησε στο πραξικόπημα του Εβρέν σε μια, ούτως ή άλλως, πολύ καχεκτική δημοκρατία. Οι συγκρίσεις θέλουν φυσικά προσοχή. Τίποτε δεν συγκρίνεται χωρίς ερμηνεία.[4]

Η Ελλάδα, λοιπόν, αρχίζει πάλι να τοποθετείται στο χάρτη κάπου ανάμεσα σε χώρες που μετρούν νεκρούς κάθε λίγο και λιγάκι στο όνομα αντικρουόμενων κινήτρων και σκοτεινών στρατηγικών, πλην όμως κοινών αποτελεσμάτων: την αποσταθεροποίηση. Και όταν συζητάμε για αποσταθεροποίηση, ας μην πάει το μυαλό μερικών σε αποσταθεροποίηση ενός άδικου συστήματος από την οποία κάτι καλό μπορεί να βγει. Διότι απ’ αυτό το κακό, καλό δε βγαίνει. Μόνο χειρότερο. Κάτι ξέρει ο αριστερός πολιτικός http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=537747 που αφοπλιστικά λέει πως αν «διαβούμε το Ρουβίκωνα του αίματος, αυτόν που θέτει κάποια όρια στην όποια αντιπαράθεση, είναι συγκλονιστικό πραγματικά. Δημιουργεί τομή». Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε μετά την τομή. Η ζημιά έγινε και όχι απλώς δεν διορθώνεται με τις προσφιλείς συζητήσεις στα αριστερά καφενεία περί «προβοκάτσιας» αλλά επιτείνεται κιόλας. Στην πολιτική, λίγη σημασία έχουν τα κίνητρα. Στα αποτελέσματα πρέπει να επικεντρωθούμε και όχι σε συζητήσεις περί της ταυτότητας των δραστών. Είτε είναι φασίστες που θέλουν να θυματοποιήσουν τη Χρυσή Αυγή και θυσίασαν τους ανθρώπους τους, είτε είναι αναρχικοί ή ακροαριστεροί -τιμωροί των Χρυσαυγιτών, είτε είναι μπράβοι ή παρακρατικοί που θέλουν να λύσουν βρώμικους λογαριασμούς, το αποτέλεσμα είναι το αυτό. Η ταυτότητα των δραστών, όσο και αν ενοχλεί μερικούς, είναι πρωτίστως δουλειά των διωκτικών αρχών. Των αρχών εκείνων στις οποίες θα πρέπει να στηριχθεί όποιος και να κυβερνήσει μεθαύριο, αρέσει ή όχι.

Ας μου επιτραπεί όμως: η ανέφελη απόδοση του φονικού σε «προβοκάτσια» (και η ανάλωση δυνάμεων και χρόνου σ’ αυτή τη συζήτηση) δείχνει πόσο ουσιωδώς ανέτοιμο είναι ένα τμήμα της αριστεράς να αντιληφθεί τις ευθύνες όλων μας ενώπιον ενός επιτελούμενου πολιτειακού εκτροχιασμού της Ελλάδας, μετά τον δημοσιονομικό. Την ίδια στιγμή μάλιστα που είναι ιστορική πλέον ευθύνη της ίδιας της Αριστεράς στο κεντρικό προγραμματικό πεδίο να παλέψει για τη Δημοκρατία, τη δυνατότητά μας να διαφωνούμε συντεταγμένα αυτοκαθοριζόμενοι. Διότι, κακά τα ψέματα, και γι’ αυτό καλείται.

Τι κάνουμε
Αφού την κάτσαμε τη βάρκα, πλέον καλούμαστε να την ανασηκώσουμε. Να πετάξουμε τα βαρίδια. Αλλιώς, αργά και βασανιστικά για τις ζωές μας, θα βουλιάζει κι άλλο. Να το πω με παράδειγμα. Η ιστορική παράταξη της Δεξιάς στην Ελλάδα δεν μπορεί να μην επιθυμεί να αποφύγει τις περιπέτειες του ασύντακτου κυνηγητού που περιγράψαμε προηγουμένως. Εφόσον λοιπόν η Δεξιά παράταξη θέλει σοβαρά να συμβάλει ώστε να ανασυνταχτεί η πολιτική κοινότητα και να μην οδηγηθούμε στα χειρότερα, καλείται πρωτίστως να κοιτάξει το άκρο της. Να το απομονώσει πολιτικά και να το οδηγήσει εκεί που πρέπει να είναι, εφόσον θέλουμε ειρήνη: στο περιθώριο της πολιτικής.

Δηλαδή, δεν νοείται άνθρωπος του πρωθυπουργού και αξιωματούχος της ΝΔ να λέει δημόσια: «Εγώ δεν βρίζω πατριώτες, δεν βρίζω εθνικιστές, Φυλάω τις “σφαίρες” μου για τον αληθινό αντίπαλο. (…) Το σκυλολόι του ΣΥΡΙΖΑ, των αντεξουσιαστών και τ’ αρχίδια μου τα δυο, μου επιτίθενται με μίσος γιατί δεν βρίζω, γιατί απευθύνομαι στην βάση της ΧΑ, γιατί δηλώνω και είμαι Εθνικιστής, γιατί δεν νοιώθω ΚΑΝΕΝΑ δέος για όλους αυτούς τους μαλάκες». http://www.tanea.gr/news/politics/article/5044298/ybreis-fahloy-sto-facebook-eimai-ethnikisths-to-skyloloi-toy-syriza-moy-epitithetai/

Δεν γίνεται έτσι. Είναι μερικά πράγματα που δεν χωράνε με τίποτε. Αν υποθέσουμε ότι πριν μερικά χρόνια η ελληνική δημοκρατία είχε αντοχές για τέτοιον λόγο, σήμερα δεν έχει. Φυσικά θα μου αντιτείνει κανείς πως όταν είχε αντοχές τέτοιος λόγος δεν εκφέρονταν. Σωστό… Δε λέω να πάνε στη φυλακή αυτοί που μιλάνε έτσι. Ελευθερία της έκφρασης έχουμε. Αλλά πέραν του ποινικού κολασμού, υπάρχει και η πολιτική απομόνωση αυτής της έκφρασης. Απλό είναι. Από την άλλη, αντιλαμβάνομαι ότι ο πρωθυπουργός έχει οφειλές στην ομάδα που τον έκανε αρχηγό της ΝΔ. Τώρα όμως, στα πολύ δύσκολα, έχει κι άλλους συμμάχους, πραγματικούς δημοκράτες και φιλελεύθερους -και το εννοώ- που τρέχουν να συνδράμουν στο σισύφειο έργο του ενώπιον του τρόμου που τους προκαλεί το ενδεχόμενο μιας αριστερής διακυβέρνησης. Αυτούς να αξιοποιήσει. Τόσο δύσκολο είναι; Το ελληνικό tea party ας βάλει λίγο νερό στο τσάι του. Του προσφέρεται δωρεάν. Θα δηλητηριάζει λιγότερο την κοινωνία, καθώς θα χάσει κάτι από τη σκληρή δεξιά γεύση του και πιθανώς να αντέξει, επειδή θα αντέχεται, περισσότερο. Περί ορέξεως όμως τι να πει κανείς;

Έρχομαι τώρα στα πιο καθ’ ημάς. Είναι γεγονός ότι ο πρωθυπουργός, ανέκαθεν τοποθετημένος κοντά στο δεξί άκρο, (κάνει πως) νομίζει ότι η Αριστερά είναι το ένα άκρο, η Χρυσή Αυγή το άλλο, και αυτός, ως καλός πατερούλης, στο κέντρο που θα σώσει τη χώρα. Αυτό ορθώς στηλιτεύεται, διότι είναι πολιτειακά επικίνδυνη ολίσθηση. Προσοχή όμως: το γεγονός ότι η «θεωρία των άκρων» χρησιμοποιείται τόσο αυθαίρετα και τυχοδιωκτικά για να εξυπηρετηθεί η σκοπιμότητα της ταύτισης της Αριστεράς με την Ακροδεξιά, δεν σημαίνει ότι καταργήθηκαν τα άκρα στον πολιτικό ορίζοντα. Αυτός έχει δύο σημεία, και άρα, δύο άκρα. Λογικά πράγματα…

Η Αριστερά καλείται κι αυτή να πετάξει τα όποια βαρίδια της, ανεξαρτήτως από το αν η Δεξιά εξαντλήσει τις λιγοστές πιθανότητές της να τα καταφέρει. Το ότι δεν έχει αντίστοιχο Φαήλο, Χρύσανθο, Άδωνι, Σίμο, Μάκη, Τάκη κ.τ.λ. δεν πρέπει να την εφησυχάζει. Μακριά από την ανάλωση σε εικοτολογίες περί προβοκάτσιας, μια Αριστερά «εθνικού ακροατηρίου» μιας χώρας που καταρρέει οφείλει να επενδύει εκτεταμένα σε μια μακρόπνοη προσπάθεια συγκρότησης ενός διακριτού συλλογικού πολιτικού υποκειμένου που ευχερώς διακρίνει την αποσταθεροποίηση ως αποτροπή της αδικίας από την αποσταθεροποίηση ως ανατροπή της δημοκρατίας. Που– παραβολικά θα το πω – απωθεί τα μπάχαλα πριν έρθουν τα ΜΑΤ, διότι ξέρει ότι πρωτίστως εκείνο βλάπτεται. Διότι αυτοτελώς πιστεύει στην αξία της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας, ακόμη και του αντιπάλου. Διότι ξέρει ότι η ιστορία της Μαρφίν κόστισε όσο τίποτε άλλο στους αγώνες της κοινωνίας. Διότι, συν τοις άλλοις, έχει μάθει καλά πλέον πως όταν έρθουν τα ΜΑΤ, το ξύλο θα το φάμε εμείς και όχι οι άλλοι που εξαφανίζονται διότι παρανομούν.[5]

Αυτό είναι ο αναγκαίος κριτικός αναστοχασμός στην πολιτική. Δυστυχώς, την καλή αυτή λέξη την πήρε το ΠΑΣΟΚ, πνέοντας τα λοίσθια, και την έκανε να μην πω πώς. Εν πάση περιπτώσει… Αναστοχασμός είναι, πριν σκεφτείς τι κακό σου επιφέρει ο αντίπαλος, να σκεφτείς τι κακό έχεις ο ίδιος κάνει ή ανεχθεί στον εαυτό σου. Δύσκολες ασκήσεις στους καιρούς που ζούμε… Οι καιροί όμως είναι πιο δύσκολοι.

---

[1] Πρωτοσέλιδο του Βήματος της Κυριακής, 3 Νοεμβρίου 2013.

[2] Ειδικά αυτήν, κάποιοι με ελαφρά καρδιά έχουν σπεύσει να ανασύρουν στην προσπάθεια τους να φανεί η ελληνική δημοκρατία διωκομένη αφηρημένα από τα άκρα, συγκαλύπτοντας την ευθύνη του καθώς πρέπει κέντρου για την άνοδο του ναζισμού.

[3] Sayari S., “Political Violence and Terrorism in Turkey, 1976–80: A Retrospective Analysis”, σε: Terrorism and Political Violence, vol. 22, Issue 2, 2010, σ. 198-215.

[4] Είναι δηλαδή αυτονόητο ότι ένα σημαντικό ποσοστό της πολιτικής βίας στην Τουρκία τότε, αποδίδεται στο αποσχιστικό κίνημα των Κούρδων αλλά το υπόλοιπο – εξ ίσου σημαντικό – στα άλλα, οικεία και σε μας, κίνητρα.

[5] Λέγοντας αυτό – και για να είμαστε δίκαιοι – είναι αναγκαίο να αναγνωρίσει κανείς ότι ένα τμήμα του χώρου που κατατάσσεται στο αριστερό άκρο του πολιτικού φάσματος ή στην αναρχία έχει μπει σε μια διαδικασία ωρίμανσης που το οδηγεί σε μια συλλογική κινηματική λογική αλληλεγγύης μακριά από την ατομική βία. Ωστόσο, αυτή η ωρίμανση έχει ακόμη δρόμο.

Πηγή : tpp

Ώρα να ανάψουμε το φυτίλι της οργής

Καιρό τώρα η χώρα μοιάζει με πυριτιδαποθήκη όπου μια σπίθα μπορεί να πυροδοτήσει κοινωνικές εκρήξεις με ανυπολόγιστες συνέπειες. Και πώς να μην είναι άλλωστε; Όταν «τρεις στους τέσσερις ανέργους είναι άνω των 30ετών». Όταν «1,5 εκατ. πολίτες ζουν σε νοικοκυριά όπου δεν εργάζεται κανείς». Όταν «το επίδομα ανεργίας είναι το πιο μικρό στην Ε.Ε.». Όταν «δεν υπάρχει συγκροτημένο θεσμικό πλαίσιο καταπολέμησης της ανεργίας παρά μόνο αποσπασματικές δράσεις εξαιρετικά αμφίβολης αποτελεσματικότητας».

Τα παραπάνω δεν τα ισχυρίζεται κανένας αντιπολιτευόμενος «κινδυνολόγος». Τα ομολογεί ο πρόεδρος του ΟΑΕΔ Ηλίας Κικίλιας σε «αναλυτικό non paper, που, όπως φαίνεται, στάλθηκε στους πολιτικούς αρχηγούς πριν απ’ τη σύσκεψη στο Μαξίμου» όπως σημειώνει η «Ελευθεροτυπία» στο κύριο άρθρο της με τίτλο «Πού πήγαν τα χρήματα;».