Αποπηγάδι – 7. Ένας εμπρησμός, ένα ΣτΕ και μερικές διευκρινίσεις

Κουβάρα, Άνδρος. Ο παράνομα ανοιγμένος δρόμος προς τους αγίους Σαράντα.

Στα προηγούμενα σημειώματα είδαμε όσα διεκτραγωδούνται εδώ και κάμποσα χρόνια στο Αποπηγάδι. Φυσικά, ιστορία δεκαπέντε χρόνων δεν μπορεί να χωρέσει σε λίγα ιστολογικά κείμενα. Πολύ περισσότερο δε που μια τέτοια ιστορία μπορεί να έχει διάφορες παραλλαγές, ανάλογα με ποιο στόμα την διηγείται.  Ας προσθέσουμε, λοιπόν, δυο-τρεις ψηφίδες ακόμη, ώστε να μπορέσει ο αναγνώστης να σχηματίσει πληρέστερη άποψη.

(Α) Λίγο πριν τις 4 το πρωί της Δευτέρας 7 Φεβρουαρίου 2011 εκρήγνυται εμπρηστικός μηχανισμός στα γραφεία τής “Κτίστωρ”, στην οδό Μίνωος του Ηρακλείου, προκαλώντας περιορισμένης έκτασης ζημιές. Την ευθύνη αναλαμβάνουν οι “Αντάρτικοι Σχηματισμοί Ηρακλείου”. Σύμφωνα με την προκήρυξή της, η οργάνωση έδειξε μ’ αυτόν τον τρόπο την αλληλεγγύη της στους “συντρόφους” τής “Συνομωσίας Πυρήνων της Φωτιάς”, που δικάζονταν εκείνες τις ημέρες στον Κορυδαλλό, ενώ για την ίδια την επίθεση λέει:

Αποπηγάδι – 6. Με την βοήθεια του Υψίστου

Οι εγκαταστάσεις της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης στο Κολυμπάρι Χανίων.

Μπορεί ο αγώνας των κατοίκων να μην απέτρεψε την εγκατάσταση και λειτουργία των πρώτων (;) τριών ανεμογεννητριών στο Αποπηγάδι αλλά η ακατάβλητη θέλησή τους σίγουρα έχει λειτουργήσει ως φρένο στα σχέδια της εταιρίας για κατασκευή υβριδικού εργοστασίου στην περιοχή. Κι επειδή δεν είναι δυνατόν ολόκληρη EdF να κάτσει να ασχολείται με τρεις “σβούρους” στην μέση του πουθενά, η εταιρία άρχισε από πέρυσι να ψάχνει τρόπο απεμπλοκής της από το έργο. Στην προσπάθειά της αυτή φαίνεται ότι έρχεται αρωγός της ο… Ύψιστος! Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Στις αρχές τής δεκαετίας του ’60, ο τότε επίσκοπος και κατοπινός μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου Ειρηναίος Γαλανάκης συνέλαβε την ιδέα δημιουργίας ενός εκκλησιαστικού κοινωφελούς ιδρύματος, της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης (ΟΑΚ). Ο Γαλανάκης εξασφάλισε χρηματοδότηση από την Ευαγγελική Εκκλησία της Γερμανίας κι άρχισε να χτίζει το πρώτο κτήριο της ΟΑΚ, σε μια έκταση 60 στρεμμάτων που είχε χαρακτηριστεί με Βασιλικό Διάταγμα ως “εξαιρέτου κάλλους”. Στις 13/10/1968 έγιναν τα περίλαμπρα εγκαίνια. Το δεύτερο κτήριο κατασκευάστηκε με χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ελληνικού κράτους, τα δε εγκαίνιά του έγιναν στις 12/11/1995 από τον πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Αποπηγάδι – 5. Το παράδειγμα της Ικαρίας

Οι εγκαταστάσεις του υβριδικού τής Ικαρίας. Κίτρινο: άνω ταμιευτήρας (Πέζι), πράσινο: κάτω ταμιευτήρας (Τσακάδες), μπλε: σταθμοί παραγωγής (Προεσπέρα), κόκκινο: αιολικό πάρκο (Στραβοκουντούρα)

Το Ελ Ιέρο (El Hierro, ισπ.: Ο Σίδηρος) είναι το μικρότερο και πιο απομακρυσμένο νησί των Καναρίων, με 10.000 κατοίκους, οι οποίοι μέχρι πρό τινος ηλεκτροδοτούνταν από ένα μικρό πετρελαιικό σταθμό. Επειδή το κόστος ήταν υψηλό, πάρθηκε απόφαση να δημιουργηθεί ένα υβριδικό υδροηλεκτρικό έργο, αποκλειστικά για τις ανάγκες του ίδιου του νησιού. Ως πλεονέκτημα θεωρήθηκε η ύπαρξη ενός σβησμένου ηφαιστιακού κρατήρα, ο οποίος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως άνω ταμιευτήρας. Το έργο ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2009 και πέντε χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 2014, έγιναν τα εγκαίνια και μπήκε σε λειτουργία. Το συνολικό κόστος έφτασε σχεδόν τα 80 εκατ. ευρώ.

Μια χρονιά πριν ξεκινήσουν οι ισπανοί το έργο στο Ελ Ιέρο, ξεκινάγαμε εμείς ένα αντίστοιχο έργο στην Ικαρία. Τον Οκτώβριο του 2008, λοιπόν, η ΔΕΗ-Ανανεώσιμες έβαζε τον θεμέλιο λίθο ενός υβριδικού υδροηλεκτρικού στην δυτική πλευρά της Ικαρίας, το οποίο θα κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες των 8.500 κατοίκων του νησιού, με τα εξής δεδομένα (σε παρένθεση τα αντίστοιχα νούμερα του Ελ Ιέρο): Δυο μικροί υδροηλεκτρικοί σταθμοί (ένας) συνολικής ισχύος 4,15 MW (11,32 MW) παράγουν ρεύμα με την πτώση των υδάτων από έναν άνω ταμιευτήρα 80 χιλ. κυβικών (379,6 χιλ.). Το νερό συγκεντρώνεται σε έναν κάτω ταμιευτήρα επίσης 80 χιλ. κυβικών (150 χιλ.) και επιστρέφει στον άνω, με την βοήθεια ρεύματος που παράγουν 3 ανεμογεννήτριες (5), συνολικής ισχύος 2,7 MW (11,5 MW). Την εκτέλεση ανέλαβε η ΕΝΕΤ ΑΕ και ο σχεδιασμός προέβλεπε ότι το έργο θα έμπαινε σε λειτουργία μέχρι το τέλος τού 2012. Σημειωτέον ότι αυτό ήταν το πρώτο υβριδικό υδροηλεκτρικό που αναλάμβανε να εκτελέσει η εταιρία, άρα δεν είχε προηγούμενη εμπειρία.

Αποπηγάδι – 4. Στα πλοκάμια της EdF

Χάρτης με όλες τις εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας του ομίλου EdF μόνο στην Γαλλία.

Θα έχετε παρατηρήσει ότι σ’ αυτή την σειρά κειμένων γίνεται αόριστα λόγος για μια “εταιρία”, δίχως αυτή να κατονομάζεται. Πρόκειται για συνειδητή επιλογή τού γράφοντος για να μη μπερδευτεί ο αναγνώστης επειδή στα διάφορα στάδια της όλης διαδικασίας εμφανίζονται πέντε διαφορετικές εταιρίες, τις οποίες αναφέραμε στο πρώτο σημείωμα της σειράς. Ας βάλουμε τώρα τα πράγματα σε μια σειρά, μιας και όλες αυτές οι εταιρίες έχουν ένα κοινό γνώρισμα: εκπροσωπούνται από τους ίδιους ανθρώπους, τον Γιώργο Φακίδη (ίδρυσε την Κτίστωρ το 1995) και τον Μανώλη Νικηφοράκη (αφεντικό τής Υδροαιολικής Κρήτης).

Στην Γαλλία υπάρχει μια εταιριούλα που λέγεται Electricité de France (EdF). Στην χώρα μας αναφέρεται συχνά ως “ΔΕΗ Γαλλίας”, μόνο που στην Γαλλία αυτή η εταιριούλα δεν παίζει με ψιλικαντζήδικα λιγνίτη και εργοστασιάκια της πλάκας (τύπου Πτολεμαΐδας και Μεγαλόπολης) αλλά με εξήντα πυρηνικούς αντιδραστήρες. Για να καταλαβαίνουμε τα μεγέθη, ας σημειώσουμε ότι η EdF θεωρείται ο μεγαλύτερος παραγωγός ρεύματος της Ευρώπης ενώ, μαζί με τις θυγατρικές της, ίσως ξεπερνάει και τον γίγαντα που λέγεται Gazprom. Ενδεικτικά, ας αναφέρουμε ότι τον Μάιο του 2009 η EdF μαζί με την αγγλική Centrica αγόρασαν την βελγική Société de Production d’ Electricité αντί 1,3 δισ. ευρώ, σχεδιάζοντας την κατασκευή τεσσάρων νέων πυρηνικών αντιδραστήρων στην Αγγλία. Δυο μήνες αργότερα, η EdF έκλεισε συμφωνία με την ιταλική Enel για κατασκευή τεσσάρων ακόμη πυρηνικών αντιδραστήρων στην Ιταλία. Και, βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε τον συνεταιρισμό της με την Gazprom για την κατασκευή τού South Stream. Πραγματικός γίγαντας!

Αποπηγάδι – 3. Ένας ξεροκέφαλος δασολόγος

Αποπηγάδι: η συστοιχία των “σβούρων” και ο πλάτους 10-12 μέτρων δρόμος που πληγώνουν το βουνό.

Χτες, κλείσαμε αφήνοντας να αιωρείται μια απορία σχετική με το τι τις ήθελε τόσες εκτάσεις η εταιρία. Για να την απαντήσουμε, πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), που είχε υποβάλει η εταιρία στην αρχή. Σημειωτέον ότι το γραφείο περιβάλλοντος της περιφέρειας αρνήθηκε να χορηγήσει αντίγραφο της εν λόγω ΜΠΕ στους κατοίκους, κατά παράβαση του νόμου και παρ’ ότι εκείνοι είχαν έννομο συμφέρον, αναγκάζοντάς τους να προσφύγουν στον εισαγγελέα ώστε να το αποκτήσουν με εισαγγελική εντολή.

Η ΜΠΕ αποκάλυψε μερικές ομορφιές. Πρώτα-πρώτα, η εταιρία ζητούσε άμεση παραχώρηση 84 στρεμμάτων για εγκατάσταση μόλις τριών ανεμογεννητριών, στις οποίες αναφερθήκαμε χτες και οι οποίες, προφανώς, προορίζονταν να λειτουργήσουν κατευναστικά στις αναμενόμενες διαμαρτυρίες (κάτι σαν “εν τάξει, μωρέ, δεν έγινε και τίποτε τραγικό”). Όμως, η ίδια ΜΠΕ, λίγο πιο κάτω, έκανε μνεία και για το σύνολο των αρπαγμένων 2.700 στρεμμάτων, αφού προέβλεπε πλήρη ανάπτυξη ενός πραγματικού δάσους εκατό “σβούρων”. Για τον λόγο αυτό, η ΜΠΕ πρότεινε την κατασκευή ενός νέου δρόμου μήκους 5,1 χιλιομέτρων και πλάτους τεσσάρων μέτρων, ο οποίος θα φτιαχνόταν με εκχέρσωση και διαμόρφωση παρθένου εδάφους. Βέβαια, υπήρχε ήδη ένας τέτοιος στενός χωματόδρομος, ο οποίος οδηγούσε στον χώρο όπου θα στήνονταν οι τρεις ανεμογεννήτριες αλλά η εταιρία ήθελε να κατασκευάσει τον δικό της, ιδιωτικό δρόμο, τον οποίο δεν θα είχε κανείς άλλος δικαίωμα να χρησιμοποιεί.

Αποπηγάδι – 2. Επένδυση υπό “προστασίαν”

Αποπηγάδι, 14/2/2010: Σύλληψις επικινδύνου τρομοκράτου

[Οι αναγνώστες που έχουν υπ’ όψη τους την σειρά των κειμένων μας για τους Βαρδινογιάννηδες, θα έχουν αρχίσει ήδη να διαπιστώνουν αρκετά κοινά στοιχεία ανάμεσα σ’ εκείνη την ιστορία και σε τούτη που διηγούμαστε τώρα. Ας κάνουν λίγη υπομονή και τους υπόσχομαι ότι έπεται συνέχεια.]

Βρισκόμαστε, λοιπόν, στο 2008 κι έχουμε μείνει στο σημείο όπου μια ωραία πρωία οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι του Αποπηγαδιού διαπιστώνουν ότι έχουν χάσει την γη τους. Φυσικά, αρχίζουν οι διαμαρτυρίες, οι προσφυγές, οι μηνύσεις κλπ. Παράλληλα, στις 23/12/2009 η “Πρωτοβουλία κατοίκων Σπίνας, Παλαιών Ρουμάτων και Σέμπρωνα” καταθέτει στην ΡΑΕ έγγραφη ένσταση, την οποία κοινοποιεί και στο υπουργείο περιβάλλοντος. Κι ενώ οι Αποπηγαδιώτες μιλούν πλέον για “πράσινο καπιταλισμό” και κάνουν ό,τι μπορούν, ξοδεύοντας χιλιάρικα και χιλιάρικα, η εταιρεία συνεχίζει απτόητη το έργο της, με την προστασία τού νόμου.

Αποπηγάδι – 1. Το βρόμικο κόλπο

Κόκκινη έλλειψη: Το Αποπηγάδι των Χανίων. Όλη η περιοχή με το πράσινο χρώμα είναι προστατευμένη. Μπλέ έλλειψη: Η περιοχή με τις ανεμογεννήτριες σήμερα.

Η ιστορία που θα αρχίσουμε να διηγούμαστε σήμερα εκτυλίσσεται στην Κρήτη, κάπου στα νότια του νομού Χανίων, στα δυτικά των Λευκών Ορέων, όπου βρίσκεται ο ορεινός όγκος του Αποπηγαδιού.

Το Αποπηγάδι είναι μια περιοχή σχεδόν άγνωστη στους μη ντόπιους, σχεδόν απλησίαστη στους τουρίστες. Μια περιοχή κατάφυτη με σπάνια ερεικοδάση και πνιγμένη σε βελανιδιές, κουμαριές καστανιές, κερασιές και πολλών άλλων ειδών δέντρα, χάρη στα άφθονα άριστης ποιότητας νερά της. Η παρθένα βλάστηση έχει καταστήσει το Αποπηγάδι χώρο ενδιαίτησης πλήθους ζώων, πολλά εκ των οποίων θεωρούνται προστατευόμενα ως απειλούμενα. Καθώς η περιοχή αποτελεί ιδανικό σταθμό των μεταναστευτικών πουλιών (γι’ αυτό άλλωστε βρίσκεται στον μεταναστευτικό τους διάδρομο), προσελκύει πλήθος μεγάλων αρπακτικών πτηνών, ανάμεσα στα οποία σπάνιοι χρυσαετοί, γυπαετοί κλπ. Πολύ λογικά, λοιπόν, η πολιτεία έχει κηρύξει ως προστατευόμενη την “Δασική έκταση ορεινού όγκου Αποπηγάδι Σελίνου” η οποία “οριοθετείται από την ισοϋψή των 900 μ. και άνωθεν αυτής, του όρους Αποπηγάδι Σελίνου Χανίων” (ΦΕΚ Δ’, 65/3-2-2006).

“Σήμερα Εμείς – Αύριο Εσείς”

Ένα βίντεο – ντοκουμέντο που πρέπει όλοι να δούμε ! Ο αγώνας των κατοίκων της περιοχής Αποπηγαδίου Χανίων για τη διάσωση της γης και των νερών τους , από τα νύχια των πολυεθνικών . Η ταινία για το Αποπηγάδι βασίστηκε σε αληθινά video, φωτογραφίες και έγγραφα, από τον αγώνα των κατοίκων και των αλληλέγγυων πολιτών .