Αθήνα: Κέντρο α(στυ)νομίας και τουριστών

του Δημήτρη Κούλαλη

Απ’ τη Βαρκελώνη στα Εξάρχεια. Αirbnb, φτώχεια, καταστολή. Πώς συνδέονται όλα αυτά;  Ακολουθούν οι απαντήσεις… 

Ως οριακή περιγράφεται η κατάσταση στη στεγαστική αγορά της Ισπανίας με εκατοντάδες οικογένειες σε πόλεις όπως η Μαδρίτη να δίνουν μάχη για να κρατήσουν τα σπίτια τους. Περίπου τρία εκατομμύρια κατοικίες είναι άδειες στη χώρα της Ιβηρικής. Άλλες, γιατί οι ένοικοί τους εκδιώχθηκαν, έπειτα από την αδυναμία αποπληρωμής του στεγαστικού τους δανείου, άλλες, γιατί δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν τη ραγδαία αύξηση των τιμών ενοικίασης, η οποία άγγιξε ακόμη και το 80%.

«Τα περισσότερα -σπίτια- ανήκουν σε επενδυτικά funds και τράπεζες. Στις τράπεζες που εμείς διασώσαμε.(…) Έχουν στην κατοχή τους τα περισσότερα κτίρια προς ενοικίαση και ελέγχουν τις τιμές», δηλώνει ο πρόεδρος της ένωσης ενοικιαστών της Μαδρίτης, Φερνάντο Μπαρντέρα.

Βόρεια Μακεδονία: Tο προτεκτοράτο του προτεκτοράτου…

Του Δημήτρη Μηλάκα

Οι παλαιότεροι θυμούνται τις ηρωικές εποχές στη δεκαετία του 90 όταν, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και των καθεστώτων των βαλκανικών χωρών, άνοιγε ο δρόμος για την ελληνική επιχειρηματικότητα που θα αποκτούσε ηγετικό ρόλο στην περιοχή. Πολύ σύντομα, ωστόσο, έγινε απόλυτα σαφές, πολλές φορές μάλιστα με οδυνηρό τρόπο, ότι το βαλκανικό οικόπεδο ήταν «πιασμένο».

Κανένας δεν μπορούσε να κάνει σοβαρή δουλειά εκεί αν δεν είχε τη σύμφωνη γνώμη του μεγάλου αφεντικού – Αμερικανών κατά κύριο λόγο και Γερμανών, οι οποίοι ήλεγχαν το νέο πολιτικό σύστημα και τη συνεπακόλουθη μαφία. Από αυτήν την ηρωική εποχή της ελληνικής επιθετικής επιχειρηματικότητας απέμειναν κάποιες αρπαχτές, κάποιοι μικρομεσαίοι συνεταιρισμοί ήσσονος σημασίας, κάποια μικρομάγαζα και πολλά προβλήματα. Το σημαντικότερο εξ αυτών ήταν το πρόβλημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.

Η Airbnb αλλάζει την Αθήνα

Tης Τασούλας Καραϊσκάκη

Τα πάνω  κάτω έφερε η Airbnb στην εικόνα του κέντρου της αθηναϊκής μητρόπολης

Παρελθόν αποτελεί πλέον η μικρή κινητικότητα όσον αφορά την κατοικία, η οποία είχε καταγραφεί στην «καρδιά» της πόλης λόγω κρίσης, παρατεταμένης παραμονής των νέων στο πατρικό και οικοδομικής στασιμότητας. Και όχι εξαιτίας κοινωνικών μετακινήσεων προς το κέντρο. Στην ελληνική πρωτεύουσα, αν και με χαμηλό ρυθμό, συνεχίζεται η διαρροή των μέσων και ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων προς τα προάστια, ενώ παραμένει ασθενής η τάση επιστροφής στο κέντρο, όπου μεταξύ των νέων κατοίκων περισσότεροι είναι οι μετανάστες και λιγότεροι οι γηγενείς, νέοι καλλιτέχνες επιστήμονες, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς προτιμούν κυρίως Πλάκα, Κολωνάκι, Εξάρχεια (Μαλούτας, 2018).

Η πυρετική αγορά και ανακαίνιση διαμερισμάτων, που αντίθετα εκτοπίζει κατοίκους των περιοχών, προορίζεται αποκλειστικά για τους τουρίστες. Σπίτια σε ιστορικό κέντρο, Κουκάκι, Μεταξουργείο, Πετράλωνα, Ακαδημία Πλάτωνος, Γκάζι, Κεραμεικό, Βοτανικό, Ψυρρή, Εξάρχεια, Νεάπολη, Αμπελοκήπους, συντηρούνται, καλλωπίζονται. Τμήματα της πόλης ευπρεπίζονται αλλά περιοχές υψηλής ζήτησης δεν υποδέχονται νέους κατοίκους, τουριστικοποιούνται.

H αλματώδης ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης εις βάρος της μακροχρόνιας προκάλεσε εκτίναξη των ενοικίων από 15% έως και 30% στις γειτονιές υψηλής ζήτησης. Περισσότερα από 15.000 ακίνητα διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση στην Αττική, 12.000 στην πρωτεύουσα, 1.200 στο ιστορικό κέντρο.

«Τι πίνετε, ρε παιδιά;»

Του Νίκου Μπογιόπουλου

Υπάρχει ο ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός).

Υπάρχει και η ΕΛ.ΑΣ (Ελληνική Αστυνομία)

Πιο μακριά Αθήνα – Μόσχα

Του Δημήτρη Μηλάκα

Ήταν τον περασμένο Μάρτη όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωνε στους Ευρωπαίους εταίρους, στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., ότι την προηγούμενη μέρα είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, ζητώντας τους «να μην παρασυρθούν σε μία σύγκρουση με τη Ρωσία» προχωρώντας σε απελάσεις Ρώσων διπλωματών ως αντίποινα για την υπόθεση Σκριπάλ (του Ρώσου διπλού πράκτορα που δηλητηριάστηκε στο Λονδίνο από πράκτορες της Μόσχας, όπως υποστήριζαν οι Βρετανοί). Τρεις μήνες μετά, η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην απέλαση δύο Ρώσων (ο ένας στέλεχος της ρωσικής πρεσβείας στην Αθήνα) και απαγόρευσε σε δύο ακόμα την είσοδο στη χώρα.

Τι μεσολάβησε μέσα σ’ αυτό το τρίμηνο και οδήγησε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε μία κίνηση σύγκρουσης με τη Ρωσία; Μήπως οι παρεμβάσεις των Ρώσων που ενόχλησαν την Αθήνα εκδηλώθηκαν ακριβώς μέσα σ’ αυτό το τελευταίο τρίμηνο ενώ μέχρι τότε οι προσπάθειες τους για επιρροή ήταν ανύπαρκτες; Ή μήπως τις δραστηριότητες της ρωσικής πρεσβείας η ελληνική κυβέρνηση και οι αρμόδιες υπηρεσίες της απλώς τις πήραν χαμπάρι τώρα;

Αθήνα – Σκόπια και NATO uber alles

του Δημήτρη Μηλάκα

Την άνοιξη του 2016, σε σύνοδο υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια, αρκετοί ήταν αυτοί που έπεσαν από τα σύννεφα βλέποντας (σε βίντεο) και ακούγοντας τον Νίκο Κοτζιά, υπουργό Εξωτερικών της «πρώτη φορά» αριστερής κυβέρνησης, να τραγουδάει χωρίς να κρύβει την έξαψη και το κέφι του με τους υπόλοιπους υπουργούς της Συμμαχίας το τραγούδι «We are the world». Δεν είναι μυστικό ότι οι αξιωματούχοι (πολιτικοί και στρατιωτικοί, ειδικά οι Αμερικανοί) του πυρήνα του ΝΑΤΟ πράγματι πιστεύουν ότι η Συμμαχία είναι ο κόσμος. Αυτό που μέχρι τότε ήταν… μυστικό είναι ότι κάτι τέτοιο πιστεύει και ο υπουργός Εξωτερικών της αριστερής ελληνικής κυβέρνησης.

Η ελληνική (αριστερή) κυβέρνηση δεν έμεινε στα λόγια και στα τραγούδια του υπουργού Εξωτερικών της. Απέδειξε στην πράξη ότι πράγματι πιστεύει στο ΝΑΤΟ ως παγκόσμιο ειρηνοποιό παράγοντα, που προφανώς σταθεροποιεί και το βαλκανικό υποσύνολο. Γι’ αυτό καταβάλλει ανελλιπώς πάνω από το 2% του ΑΕΠ της χρεοκοπημένης χώρας. Παράλληλα η κυβέρνηση φροντίζει και σε διμερές (ελληνοαμερικανικό) επίπεδο τη ΝΑΤΟϊκή συμμαχία προσφέροντας στις ΗΠΑ νέες βάσεις (Αλεξανδρούπολη), νέες εγκαταστάσεις (Λάρισα για drone), νέες δυνατότητες (Νεώριο Σύρου).

Γάζα: Οι αχυράνθρωποι των Αθηνών (και η κουλτούρα της υποτέλειας)

Του Δημήτρη Μηλάκα

Η σιωπή με την οποία η Αθήνα (κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση) παρακολουθεί την σφαγή στην Παλαιστίνη είναι η αναμενόμενη στάση του υποτελούς. Βασική υποχρέωση των υποτελών κρατών είναι η προσαρμογή τους στις επιλογές των πατρώνων τους, ειδικά αν αυτές οι επιλογές είναι μείζονος σημασίας για τον πάτρωνα. Καθήκον της υποτελούς ελίτ είναι η εξασφάλιση της προσαρμογής ακόμα και με βαρύ πολιτικό κόστος.

Η κατάπτυστη ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ για τα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες στην Παλαιστίνη αλλά και η σιωπή της Νέας Δημοκρατίας περιγράφουν επ ακριβώς και υπογραμμίζουν τους δεσμούς υποτέλειας της ελληνικής πολιτικής τάξης με τα αφεντικά τους στην Ουάσιγκτον. Η Αθήνα άλλωστε δεν έβγαλε «κιχ» για την απόφαση Τραμπ να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ…

Αίμα στη Γάζα -«Μπίζνες» στην Αθήνα

του Παναγιώτη Θεοδωρόπουλου

Την ίδια μέρα που ο Ισραηλινός στρατός δολοφονεί παιδιά στη Γάζα, στην Αθήνα η ελληνική κυβέρνηση στήνει ενεργειακές «μπίζνες» με την κυβέρνηση του Ισραήλ. Η κυβέρνηση Τσίπρα, οικοδομώντας τους πυλώνες της «εξαιρετικής συμμαχίας» με το Ισραήλ, προωθεί τις συμφωνίες για τη μεταφορά Ισραηλινού φυσικού αερίου, μέσω Ελλάδας στην Ευρώπη.

Το Ισραήλ λειτουργεί σαν κράτος δολοφόνος απέναντι στον Παλαιστινιακό λαό, αλλά για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ είναι ένας «σύμμαχος»! Σήμερα ο Ισραηλινός στρατός σκότωσε 52 ανθρώπους αλλά και την κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου είναι ένας παράγοντας σταθερότητας για την περιοχή, με τον οποίο μπορεί να κλείνει «μεγάλες δουλειές». Ενεργειακές συμφωνίες που θα αποφέρουν κέρδη δισ. ευρώ σε μονοπωλιακούς ομίλους. 

Από την «Βαρντάσκα» στη ΝΑΤΟφροσύνη, από τους Βουκεφάλες στην εθνικοφροσύνη

Του Νίκου Μπογιόπουλου

Η πολιτική και κοινωνική ζωή ταλαιπωρείται για μια ακόμα φορά γύρω από το λεγόμενο «μακεδονικό»,το οποίο οι κυρίαρχες δυνάμεις έχουν υποβιβάσει σε πρόβλημα «ονοματολογίας».

Με τον τρόπο αυτό, οι αντιμαχόμενοι τόσο από την πλευρά της «προόδου» όσο και οι της πλευράς της «συντήρησης», τόσο οι εκπρόσωποι της «αριστερής» όσο και της δεξιάς ΝΑΤΟσύνης, με τον πολιτικαντισμό τους ποτίζουν την ίδια γλάστρα του εθνικισμού, παραδίδουν μεγάλα κοινωνικά στρώματα βορά στον ανιστόρητο παροξυσμό, εμπλέκουν περαιτέρω τη χώρα σε επικίνδυνα γεωστρατηγικά παιχνίδια.

Το κείμενο που ακολουθεί επιχειρεί να σταθεί σε όσο γίνεται περισσότερα ζητήματα που άπτονται του λεγόμενου «σκοπιανού» με αφορμή τις τρέχουσες διεργασίες και τις επιδιωκόμενες κοινωνικο-πολιτικές ζυμώσεις και με φόντο τόσο το ιστορικό υπόβαθρο του ζητήματος όσο και τον προσδιορισμό των παραγόντων που θα συνιστούσαν παραμέτρους μιας πραγματικής λύσης. 

Ιδού ποιοι διοργανώνουν το συλλαλητήριο (και μια κουβέντα για τον Μίκη) – των Νίκου Μπογιόπουλου/Παναγιώτη Θεοδωρόπουλου

Των Νίκου Μπογιόπουλου – Παναγιώτη Θεοδωρόπουλου

Όσοι μιλάμε για τους διοργανωτές των συλλαλητηρίων για το «Μακεδονικό» και τον εθνικιστικό τους χαρακτήρα έχουμε διάφορους σοφιστές της πλάκας να μας ρωτούν όλο αθωότητα: «Μα καλά, τους εκατοντάδες χιλιάδες που ήταν στη Θεσσαλονίκη τους λέτε ναζί, φασίστες και ακροδεξιούς;»…

    Απαντάμε (άλλη μια φορά): Όχι, όσοι ήταν στο συλλαλητήριο στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν ήταν ναζί. Όμως οι Κασιδιάρης, Παππάς και το υπόλοιπο χρυσαυγίτικο ασκέρι – που ήταν εκεί – είναι ναζί. Όχι, όσοι ήταν στο συλλαλητήριο στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν ήταν φασίστες. Αυτοί που βεβήλωσαν όμως το Μνημείο του Ολοκαυτώματος – και ήταν εκεί – είναι χιτλερικοί. Όχι, όσοι ήταν στο συλλαλητήριο στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν ήταν φασίστες. Όμως αυτοί που έκαψαν το κτίριο στην πόλη – και ήταν εκεί – είναι φασίστες. Όχι, όσοι ήταν στο συλλαλητήριο στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν ήταν ακροδεξιοί. Όμως αυτοί που από βήματος του συλλαλητηρίου έβγαζαν κορώνες κατά των «γυφτοσκοπιανών», όπως ο Φράγκος Φραγκούλης, και κραύγαζαν από εξέδρας και δίπλα στους διοργανωτές το «αλήτες, προδότες, πολιτικοί» είναι ακροδεξιοί.

Ένας σουλτάνος στην Αθήνα

του Δημήτρη Μηλάκα

(….) η ελληνική πολιτική και πολιτειακή ηγεσία είναι προγραμματισμένο να υποδεχτεί (μετά βαΐων και κλάδων) τον πρώτο Τούρκο Πρόεδρο Δημοκρατίας που επισκέπτεται τη χώρα μετά από 65 χρόνια.

Την ίδια στιγμή ωστόσο, ο πρόεδρος της τουρκικής δημοκρατίας Ταγίπ Ερντογάν θα βρίσκεται στο επίκεντρο ενός τεραστίων διαστάσεων οικονομικού / πολιτικού σκανδάλου, οι συνέπειες του οποίου δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν.

Το πανηγύρι των αποκαλύψεων για διαφθορά του στενού (οικογενειακού) πυρήνα του προέδρου Ερντογάν έχει ήδη ξεκινήσει στην Τουρκία. Και όπως υποστηρίζουν οι γνωρίζοντες, πρόκειται για μια μόνο μικρή δόση των όσων θα ακολουθήσουν τις επόμενες μέρες (4 Δεκέμβρη) που θα ξεκινήσει σε δικαστήριο των ΗΠΑ η δίκη του Ρεζά Ζαράμπ (ο άνθρωπος που οργάνωσε το σπάσιμο του εμπάργκο που είχε επιβληθεί στο Ιράν μοιράζοντας μίζες στην τουρκική κυβέρνηση).

Βεντοτένε, Παρίσι, Αθήνα, Μπρατισλάβα

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Η διπλωματία των «μετώπων» για την επανεκκίνηση της Ε.Ε. αναδεικνύει τα αδιέξοδα και την απουσία συνισταμένης για την επιβίωσή της στη μετά Brexit εποχή

Αυτό που συνδέει Μέρκελ, Ολάντ και Ρέντσι, οι οποίοι συναντήθηκαν χθες στο νησάκι Βεντοτένε της Ιταλίας, δεν είναι βεβαίως η πολιτικο-ιδεολογική ταυτότητα. Όχι ότι τους διακρίνουν χαοτικές διαφορές, κάθε άλλο, αλλά οι διαχωριστικές γραμμές χριστιανοδημοκρατίας και σοσιαλδημοκρατίας (ή κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς, αν διασώζουν κάποιο νόημα οι όροι) θεωρούνται ακόμη απαραίτητες για την ευστάθεια των πολιτικών συστημάτων σε κάθε χώρα, παρά τις μεγάλες απώλειες του δικομματισμού σε όλη την Ευρώπη. Ούτε βεβαίως συνδέει τους τρεις ηγέτες η αγωνία για τη διατύπωση «νέου οράματος», ή έστω ενός restart της Ε.Ε. στη μετά Brexit εποχή. Αυτό που κυρίως συνδέει τους Ρέντσι, Ολάντ και Μέρκελ είναι η αγωνία για την πολιτική τους επιβίωση. Του πρώτου το πολιτικό μέλλον κρίνεται στο δημοψήφισμα για την έγκριση των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων τον Οκτώβριο. Του δεύτερου η πολιτική συντριβή στις προεδρικές εκλογές τον Μάιο του 2017 έχει μάλλον προεξοφληθεί, ενώ δεν είναι καν βέβαιο ότι θα καταφέρει να είναι υποψήφιος. Της τρίτης η δωδεκαετής πολιτική ηγεμονία θα δοκιμαστεί στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017. Σ’ αυτούς τους σταθμούς, που μπορεί να αποτελέσουν ισχυρά πολιτικά σοκ στην ήδη βαριά τραυματισμένη Ε.Ε., οφείλει να προσθέσει κανείς και τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του προσεχούς Νοεμβρίου.

Η πόλη, το άστυ, ο δήμος

Έργο του Δημήτρη Τσουμπλέκα, από την ενότητα “Μελλοντική Αθήνα”, 2004

του Νίκου Σαραντάκου

ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ

Σε δυο Κυριακές από σήμερα θα εκλέξουμε δημοτικές και περιφερειακές αρχές, οπότε το σημερινό σημείωμα θα είναι αφιερωμένο σε μερικές από τις λέξεις της πόλης, και ειδικότερα της Αθήνας. Η ίδια η λέξη πόλη, έρχεται από τα αρχαία ελληνικά, όπου ήταν πόλις, υπήρχε όμως και εναλλακτικός πανάρχαιος τύπος, πτόλις, που θα τον θυμόμαστε ίσως από το «Τροίης ιερόν πτολίεθρον» στην αρχή της Οδύσσειας. Η αρχική σημασία της λέξης πρέπει να ήταν το φρούριο, ο οχυρωμένος τόπος, η ακρόπολη. Στη συνέχεια, στην κλασική αρχαιότητα η λέξη δήλωνε μια πολιτική και θρησκευτική κοινότητα, μια κοινότητα κατοίκων, σε αντίθεση με τη λέξη «άστυ», επίσης πανάρχαια, που δήλωνε την πόλη ως οικιστική μονάδα.

Το «καθεστώς» της γειτονιάς

Ανρί Ματίς, “Ο παράξενος χορός της φαραντόλα”, 1938

της Όλγας Μπαλαούρα

«Άλλαξε τον κόσμο» είπε ο Μάρξ, «άλλαξε ζωή» είπε ο Ρεμπώ. «Για μας αυτά οι δύο στόχοι είναι ταυτόσημοι»: Αντρέ Μπρετόν. (Σύνθημα ([Γενάρης 2008], στην PlazadelasTresCulturasστην πόλη του Μεξικού, τόπο της σφαγής των φοιτητών από την αστυνομία το 1968)

 

Με αφετηρία την αναγγελία ανάπλασης της Πανεπιστημίου (Rethink Athens) έχουν γραφεί πολλά από ακαδημαϊκούς, διανοούμενους, ανθρώπους της αυτοδιοίκησης κ.ά. Πολλοί τάχθηκαν κατά του έργου για λόγους που σχετίζονται με ζητήματα εγκυρότητας του διαγωνισμού, την προτεραιότητα αναγκών για την πόλη της κρίσης, την απουσία δημόσιας διαβούλευσης και παρέμβασης αρμόδιων φορέων, την αμφισβητούμενη χρησιμότητα και λειτουργικότητα της παρέμβασης, που στοχεύει σε έναν «βιώσιμο» αισθητικό εξωραϊσμό (beautification).

Ιδιωτικοποίηση του σχεδιασμού

της Ντίνας Βαΐου

Κατάργηση του ΟΡΣΑ &   Reactivate Athens: Iστορίες παράλληλες αλλά όχι ασύμπτωτες

Πριν λίγες μέρες, την Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου, κατατέθηκε στη Βουλή σχέδιο νόμου που προβλέπει την κατάργηση μιας πλειάδας Οργανισμών του Δημοσίου. Ανάμεσά τους, ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας (ΟΡΣΑ), όπως και οι αντίστοιχοι Οργανισμοί για τη Θεσσαλονίκη και τα Γιάννενα. Ο σχεδιασμός του αστικού χώρου, με την κλίμακα και την πολυπλοκότητα των ζητημάτων που χειρίζεται και με τα εργαλεία παρέμβασης που έχει σταδιακά συγκροτήσει, έπεσε θύμα της νεοφιλελεύθερης μείωσης του «υπερτροφικού Δημοσίου», αλλά και μιας νέας αντίληψης για τον σχεδιασμό. Στο σύντομο αυτό κείμενο θα αναφερθώ σε δύο παραδείγματα, που αναδεικνύουν διαφορετικές πλευρές και κλίμακες παρέμβασης στην πόλη: την «πολεοδομική ωρίμανση», όπως προβλέπεται από τον Εφαρμοστικό Νόμο του Μνημονίου, και τις παρεμβάσεις στο κέντρο της Αθήνας που μελετώνται στο πλαίσιο του εργαστηρίου Reactivate Athens.