Το αυτοεξαπατάσθαι… ανθρώπινον

Συνέντευξη στον Σπύρο ΜΑΝΟΥΣΕΛΗ

Με αφορμή την ελληνική έκδοση του βιβλίου του Ρόμπερτ Τρίβερς «Η μωρία των ανοήτων», την προηγούμενη εβδομάδα ξεκινήσαμε να διερευνούμε το φλέγον επιστημονικό και κοινωνικό πρόβλημα της εξαπάτησης στις ζωικές αλλά και στις ανθρώπινες κοινωνίες.

Οπως είδαμε, κάθε μορφή ζωής, από τους απλούς μονοκύτταρους οργανισμούς μέχρι τα πολύπλοκα πρωτεύοντα θηλαστικά, για να επιβιώσει και να αναπαραχθεί οφείλει να επινοεί παραπλανητικές συμπεριφορές και ψέματα.

Μάλιστα, όσο πιο εξελιγμένος και πολύπλοκος είναι ο οργανισμός, τόσο πιο περίπλοκες είναι οι συμπεριφορές εξαπάτησης που υιοθετεί.

Ο Homo sapiens έφθασε στο δυτικότερο σημείο της Ευρώπης νωρίτερα από τις έως τώρα εκτιμήσεις

Οι πρόγονοι του σύγχρονου ανθρώπου (Homo sapiens) έφθασαν στο πιο δυτικό σημείο της Ευρώπης πριν από 41.000 έως 38.000 χρόνια, περίπου 5.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι εκτιμάτο έως τώρα, σύμφωνα με νέα επιστημονικά ευρήματα στην Πορτογαλία.

Η νέα εκτίμηση βασίζεται στην ανακάλυψη στο σπήλαιο Λάπα ντο Πικαρέιρο, κοντά στην ατλαντική ακτή της Κεντρικής Πορτογαλίας, λίθινων εργαλείων που χρονολογήθηκαν προ 38.000 έως 41.000 ετών και τα οποία -με βάση τη μορφολογία τους- εκτιμάται ότι ανήκαν σε προγόνους μας και όχι σε Νεάντερταλ, που πιθανώς συνυπήρχαν στην περιοχή εκείνη την εποχή.

Πότε ο άνθρωπος άρχισε να χρησιμοποιεί τη φωτιά

Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί πως η φωτιά σήμανε την έναρξη αυτού που ορίζουμε ως ανθρώπινη τεχνολογία- και έπαιξε καθοριστικό ρόλο ως προς την εξέλιξη του ανθρώπου, καθώς θεωρείται πως, χωρίς αυτήν, δεν θα είχαμε αναπτύξει ποτέ μεγάλους εγκεφάλους (και τα οφέλη αυτών). Ωστόσο υπάρχει το ερώτημα: Πότε ακριβώς το είδος μας έμαθε να χρησιμοποιεί τη φωτιά;

«Δύσκολη ερώτηση. Ίσως τα ίχνη της φωτιάς να μην διατηρούνται πολύ καλά, και αυτό που βλέπουμε να είναι απλά τα απομεινάρια αυτού που ήταν παλιά ένα πολύ πιο πλούσιο “αρχείο”. Αλλά και πάλι, μαντεύουμε. Δεν ξέρουμε» λέει, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του LiveScience, ο Ίαν Τάτερσαλ, παλαιοανθρωπολόγος στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη.

Η εξέλιξη του είδους μας ως πλανητικό… ατύχημα

Του Σπύρου Μανουσέλη

Μέχρι πολύ πρόσφατα το ανθρώπινο είδος καλλιεργούσε συστηματικά την αυταπάτη ότι μπορεί κάλλιστα να υπάρχει και να ζει χωρίς τη βιόσφαιρα. Στην πραγματικότητα όμως η βιόσφαιρα δεν χρειάζεται καθόλου ένα δίποδο θηλαστικό που, ενώ αυτοβαφτίστηκε «σοφό» (sapiens), κάνει ό,τι μπορεί για να αυτοκτονήσει βιολογικά.

Η μέχρι σήμερα επιβίωση και η πλανητική κυριαρχία ενός τόσο βλαβερού για τη βιόσφαιρα ζωικού είδους όπως ο σύγχρονος άνθρωπος είναι η καλύτερη απόδειξη ότι η βιολογική εξέλιξη μέσω της φυσικής επιλογής δεν είναι τελεολογική, ποτέ δεν σχεδιάζει ούτε και εγγυάται για το μέλλον ενός είδους.

Ηθική, ευγονική και αναπηρία

Του Ηλία Παυλόπουλου

Στις 16 Φεβρουαρίου, ο Ρίτσαρντ Ντώκινς ξύπνησε ανήσυχος. Είχε βαρεθεί να ακούει ότι η ευγονική δε δουλεύει στους ανθρώπους και τι νόημα έχει να συζητάμε για το αν είναι ηθικό ή όχι, και είπε να ανοίξει μια κουβέντα. Μια κουβέντα που προκάλεσε για άλλη μια φορά θύελλα (twitter-storm) όταν κάποιος κατεβαίνει με αμφιλεγόμενη θέση σε θέματα υψηλής έντασης και επικινδυνότητας όπως οι αμβλώσεις, η ευγονική κλπ. Άσχετα από το προβοκατόρικο της άποψης του Ντώκινς που τελειώνει με το πιασάρικο «τα γεγονότα αγνοούν τις ιδεολογίες», η άποψη του είναι εκ πρώτης όψεως λογική: «αφού λειτουργεί η ευγονική στα ζώα γιατί να μη λειτουργεί στους ανθρώπους». Στην τουιτεροκαταιγίδα, πολλοί ευγενείς επιστήμονες καταθέσαν ότι δε λειτουργεί ακριβώς όπως το λέει στα ζώα μαζί με τους λοιπούς που τον στόλιζαν με διάφορα ωραία κοσμητικά. Αλλά νομίζω ότι το ανωτέρω αντεπιχείρημα είναι λάθος και δεν αποδομεί καθόλου τη θέση του Ντώκινς.

Για την έξοδό μας από τον αντιεξελικτικό σκοταδισμό

του Σπύρου Μανουσέλη

Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι είναι πεπεισμένοι ότι ο Δημιουργισμός και οι αντιεξελικτικές δοξασίες που τον συνοδεύουν είναι ένα θρησκευτικό-πολιτισμικό φαινόμενο που περιορίζεται στις ΗΠΑ ή στις «υπανάπτυκτες» χώρες. Ομως, δεν είναι έτσι. Σύμφωνα με τις νέες στατιστικές μελέτες, σχετικά μικρές αλλά δραστήριες κοινότητες Ευρωπαίων δημιουργιστών εμφανίζονται, όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια, σε Σκανδιναβία, Κάτω Χώρες, Ρωσία, Πολωνία, Βουλγαρία, αλλά και στην Ελλάδα. Πώς αντιδρά, λοιπόν, η ελληνική επιστημονική κοινότητα στις νέες προσπάθειες απαξίωσης και υποβάθμισης στην παιδεία της εξελικτικής θεωρίας και έρευνας;

Αν και έχουν περάσει 161 χρόνια από την πρώτη έκδοση του περίφημου βιβλίου του Δαρβίνου η «Καταγωγή των Ειδών», οι ριζοσπαστικές ιδέες του εξακολουθούν να προκαλούν σφοδρές επιστημονικές, φιλοσοφικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις. Με αφορμή τους διεθνείς και τοπικούς εορτασμούς για την ημέρα γέννησης του Δαρβίνου (12-2-1809), την επόμενη εβδομάδα ξεκινά σειρά εκδηλώσεων που, πρώτη φορά, οργανώνονται από την Ελληνική Εξελικτική Εταιρεία (ΕλΕξΕ), τη νεοσύστατη επιστημονική εταιρεία που στόχος της είναι όχι μόνο η προώθηση της εξελικτικής σκέψης στις επιστήμες, αλλά και η ευρύτερη δυνατή διάδοση της εξελικτικής παιδείας στον τόπο μας.

«…Πιστεύουμε εις έναν Αλγόριθμο ισχυρό, παντογνώστη, παντοκράτορα»

Του Γιάννη Αγγελάκη

Τεχνητή Νοημοσύνη και Αυτοματισμός (Μέρος Ζ’)

Το Westworld είναι μία τηλεοπτική σειρά που αγγίζει το θέμα της συνείδησης της μηχανής.

Σε μία απροσδιόριστη χρονολογία στο μέλλον, οι πλούσιοι άνθρωποι ταξιδεύουν στον υψηλής τεχνολογίας κόσμο του Westworld, ένα είδος θεματικού πάρκου που προσομοιάζει τον κόσμο της Άγριας Δύσης γεμάτο ανθρωπόμορφα ρομπότ, σχεδιασμένο από επιστήμονες και επιχειρηματίες για την ικανοποίηση και την ευχαρίστηση αυτών που έχουν το χρήμα για να πληρώσουν.

Οι πλούσιοι επισκέπτες φτάνουν στη χώρα του Westworld και οι ”κάτοικοι – ρομπότ” (που πιστεύουν ότι είναι άνθρωποι) καλωσορίζουν τους “newcomers”, με ελπίδες αλλά και φόβο για το ποιοι είναι οι καινούργιοι άνθρωποι που έρχονται στην πόλη τους.

Στον κόσμο του “Westworld”, οι πλούσιοι έχουν το δικαίωμα να πράξουν όπως το επιθυμούν, δίχως ηθικούς φραγμούς ή όρια σε αυτά που μπορούν να κάνουν.

γέλα αφεντικό

Από την Αφροδίτη Φανφάρες

σήμερα πρώτη ώρα γυμναστική

με ποίημα του Λειβαδίτη αγιασθήτω το όνομά του

σφίξαμε τους κροτάφους και τη γλώσσα

υπαίτια απονεύρωση φυσικών και μαθηματικών

«αν θες να λέγεσαι άνθρωπος»

αργούν ακόμα να αρχίζουν έτσι τα θρησκευτικά

εντάξει

Αν

Της Πέπης Ρηγοπούλου

Αν πράγματι η τιμή πώλησης για σαράντα χρόνια των 14 κερδοφόρων αεροδρομίων της χώρας μας στην εταιρεία του γερμανικού δημοσίου Fraport είναι 1,234 δισ., τότε γιατί το Ελληνικό Δημόσιο δεν εισπράττει το 1,4 δισ. ΦΠΑ που χρωστά η επίσης γερμανική εταιρεία Hochtief, που εκμεταλλεύεται το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», για να μην πουλήσει τα άλλα σε αυτή την εξευτελιστική τιμή;

Μήπως ο νέος υπουργός Οικονομικών, που δήλωσε ότι δεν θα αφήσει κανέναν «να βάλει τον ΦΠΑ στην τσέπη του», θα έπρεπε να ξεκινήσει από την εταιρεία αυτή;

40 χρόνια από τη «Φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας»

Το έργο του Κορνήλιου Καστοριάδη που οικοδόμησε μια καινούργια αντίληψη για τον άνθρωπο, την Ιστορία και την κοινωνία

Του Δρ. Γιώργου Ν. Οικονόμου

Το έργο του Κορνήλιου Καστοριάδη που οικοδόμησε μια καινούργια αντίληψη για τον άνθρωπο, την Ιστορία και την κοινωνία

Η «Φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας» (εφεξής ΦΘΚ), που καθιέρωσε τον συγγραφέα της ως έναν μεγάλο στοχαστή, είναι από τα σημαντικότερα φιλοσοφικά έργα του 20ού αιώνα. Οταν κυκλοφόρησε (1975) χαρακτηρίστηκε «πνευματικός Μάης του ’68».

Στις πεντακόσιες πυκνογραμμένες σελίδες της οικοδομείται μια καινούργια αντίληψη για τον άνθρωπο, την Ιστορία και την κοινωνία, μια καινούργια οντολογία. Για να οικοδομηθεί όμως αυτή έπρεπε πρώτα να ανατρέψει τις βασικές θέσεις της κληρονομημένης ελληνοδυτικής σκέψης, από τις απαρχές της στην αρχαία Ελλάδα και, διά μέσου των Καντ, Χέγκελ και Μαρξ, να φτάσει έως τον Χάιντεγκερ, τις θεωρίες των στρουκτουραλιστών και των φονξιοναλιστών του 20ού αιώνα.

Ο κυρ Γιάννης των παιχνιδιών

Πάει, έκλεισε ο κυρ Γιάννης ο παιχνιδοπώλης μου. Σχέση προσωπική, σχεδόν ιερή και σίγουρα ανθρώπινη | EUROKINISSI/ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

 Tου Λευτέρη Κουγιουμουτζή

Αποσβολωμένος απέμεινα να κοιτάζω για ώρα την αδειανή τζαμαρία με το ενοικιαστήριο κολλημένο πάνω της. «Εβδομήντα πέντε τετραγωνικά, με ευρύχωρο υπόγειο και πατάρι, σε καλή τιμή». Θα έβαζα στοίχημα ότι έχει μεγαλύτερο εμβαδόν· άλλωστε, το είχα επισκεφτεί πάρα πολλές φορές πριν μείνει ξενοίκιαστο. Προφανώς, ένα μαγαζί γεμάτο από εμπόρευμα και ζωή δείχνει ογκωδέστερο από το γυμνό του κουφάρι.

Μόλις ανέκτησα την αυτοκυριαρχία μου, ρώτησα στο διπλανό δισκοπωλείο. «Τι απέγινε το κατάστημα με τα παιχνίδια; Γιατί έκλεισε;». Κάτι η κρίση, κάτι που ο κύριος Γιάννης πλησίαζε στη συνταξιοδότηση, την πήρε την απόφαση και το έκλεισε το μαγαζί του, με πληροφόρησαν οι άνθρωποι. Γείτονες ήταν τόσα χρόνια, όπως και να το κάνεις στενοχωρήθηκαν κι αυτοί. «Μη δείτε κι άλλους να κλείνουνε στη γειτονιά», μου αποκρίθηκε με πίκρα ο δισκοπώλης, δείχνοντας μ’ ένα νεύμα της κεφαλής το δικό του μαγαζί.

Eυρωκράτες και χρέος

 

του Περικλή Κοροβέση

Αριστερές κυβερνήσεις στην Ευρώπη είχαμε πολλές. Το 1997, στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπήρχαν δεκατρείς σοσιαλιστικές κυβερνήσεις σε σύνολο δεκαπέντε. Και τι αποτέλεσμα έφεραν; Πήγαν εναντίον των εκατομμυρίων πολιτών της Ε.Ε., δεν υπολόγισαν συνδικάτα και άλλους κοινωνικούς φορείς που διεκδικούσαν μια κοινωνική Ευρώπη όπου ο πολίτης και το κοινό καλό θα ήταν πάνω από το κέρδος. Η εφαρμογή του δόγματος του νεοφιλελευθερισμού έγινε μονόδρομος. Καμία άλλη εναλλακτική λύση δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτή, ακόμα και όταν προερχόταν από τη δική της ελίτ. Οποιες χώρες στον κόσμο προσπάθησαν να έχουν μια δική τους πολιτική, τα διεθνή νεοφιλελεύθερα κέντρα επεδίωξαν να ανατρέψουν τις κυβερνήσεις τους. Απέτυχαν στη Βενεζουέλα, τη Βολιβία και τον Ισημερινό, αλλά τα κατάφεραν μια χαρά στην Ονδούρα και την Παραγουάη.

Το οικονομικό μοντέλο που έχει επιβληθεί παγκοσμίως θα το έλεγα «οικονομικό ναζισμό», απαιτεί και μια κυβέρνηση που να είναι στην υπηρεσία του. Οποιος θέλει να κυβερνήσει πρέπει να ακολουθήσει την πατέντα του Μπλερ, έστω και με κάποια παραλλαγή. Η Μέρκελ σε πρόσφατη δήλωσή της στους «Financial Times» (22/3/15) υποστήριξε: «Η νέα κυβέρνηση της Ελλάδας μπορεί να επιλέξει τις δικές της μεταρρυθμίσεις, φτάνει να έχουν τα ίδια αποτελέσματα (με την προηγούμενη κυβέρνηση)». Και ο οικονομικός επίτροπος Μοσκοβισί είναι κατηγορηματικός: «Το 70% των μέτρων που θέλουν οι Βρυξέλλες είναι αδιαπραγμάτευτα. Το 30% μπορεί να το κουβεντιάσουμε». Και αυτό τινάζει στον αέρα το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Τότε, τι διαπραγματευόμαστε;

Ταξίδι στην Ουρουγουάη

Cerro Largo (La Aguada) 1918, José Cuneo Perinetti

Της Αρχοντίας Κάτσουρα

Το τοπίο ήταν μαγευτικό. Τα αυτιά τους χάιδευαν οι ήχοι του ποταμιού, σε μια μάλλον ορεινή κοιλάδα, ενώ στο βάθος τα πετρώδη βουνά, χιονισμένα στην κορυφή, έφτιαχναν ένα V. Η ψηλή βλάστηση ήταν μάλλον αραιή, αλλά στο βάθος φαίνονταν συστάδες από δέντρα. Εμοιαζαν με πεύκα από μακριά, αλλά δεν ήταν σίγουροι. Πυκνό και ολοζώντανο γρασίδι κάλυπτε το έδαφος και μερικοί τουρίστες είχαν ξαπλώσει τεμπέλικα πάνω του για να απολαύσουν τον ήλιο.

Η παρέα έπιασε ένα παγκάκι. Aρχισαν να βγάζουν φωτογραφίες. Στην αρχή δικές τους, με φόντο το ποτάμι, τα βουνά. Μετά οι φωτογραφίες είχαν θέμα τη φύση, μόνη της. Τα πεύκα, το ποτάμι, τους κυματισμούς που έσκαγαν στις όχθες πριν συνεχίσουν τη μακρινή πορεία προς τη θάλασσα. Πόση ομορφιά…

«Στην Ελλάδα συμβαίνει ό,τι επιφυλάσσουν για όλους μας: λιτότητα»

 

του Τάσου Τσακιρόγλου

Οταν η Ινδία πιέστηκε ανάλογα τη δεκαετία του ’90 από την Παγκόσμια Τράπεζα, έκανα μια ανάλυση και απέδειξα ότι το ένα τρίτο του χρέους ήταν επιδοτήσεις για χημικά λιπάσματα για τη γεωργία ή για φράγματα που κατέστρεφαν τη φύση. Είμαι σίγουρη πως κάτι ανάλογο έχει γίνει και στην Ελλάδα με το χρέος.

Θα καταρρεύσει το σύστημα;

Του Θανάση Γιαλκέτση

Το βιβλίο του Αμερικανού ανθρωπολόγου Ντέιβιντ Γκρέμπερ «Χρέος. Τα πρώτα 5.000 χρόνια» (Στάσει εκπίπτοντες, 2013) και το βιβλίο του Γάλλου οικονομολόγου Τομά Πικετί «Το κεφάλαιο τον 21ο αιώνα» (Πόλις, 2014) είναι αναμφίβολα δύο από τα πιο σημαντικά έργα που κυκλοφόρησαν τα τελευταία χρόνια και στη γλώσσα μας.

Και οι δύο συγγραφείς προσφεύγουν στην ιστορία της μακράς περιόδου –στους τελευταίους τρεις αιώνες ο Πικετί και στα τελευταία πέντε χιλιάδες χρόνια ο Γκρέμπερ- με σκοπό να προσφέρουν στον αναγνώστη ένα συναρπαστικό πανόραμα της δυναμικής των οικονομικών ανισοτήτων ο ένας και των μεταμορφώσεων του χρέους ο άλλος.

Ο γαλλικός ιστότοπος Mediapart οργάνωσε και φιλοξένησε έναν διάλογο του Ντέιβιντ Γκρέμπερ και του Τομά Πικετί, από τον οποίο παρουσιάζουμε στη συνέχεια ένα απόσπασμα.

Πόσο αντέχει ο πλανήτης;

 

Του Περικλή Κοροβέση

Οι άνθρωποι κατά κανόνα ασχολούνται με αυτό που έχει συμβεί και το αντιλαμβάνονται αφού πρώτα το φέρουν στα μέτρα τους. Και επιμένουν σε αυτό που κατάλαβαν γιατί τους αρέσει να έχουν βεβαιότητες που κολακεύουν τον εγωισμό τους. Ο εγωισμός είναι μια εξουσία πάνω στους άλλους, στο μέτρο που αυτός μπορεί να επιβληθεί. Αλλά αν υπάρχει κάποιο αστεράκι που να επιβεβαιώνει την ανωτερότητά του (στρατηγός, υπουργός, μητροπολίτης κ.λπ.), τότε η αξία του είναι δεδομένη. Η σιγουριά του βλάκα είναι η εξουσία. Ο άνθρωπος των περιορισμένων ικανοτήτων κατά κανόνα είναι μάγκας στην ίντριγκα και την κομπίνα, δεν μπορεί να δει αυτό που έρχεται, αλλά βολεύεται σε αυτό που υπάρχει και μπορεί να του δώσει άμεσα οφέλη. Αυτό βέβαια δεν πρέπει να το αποδώσουμε στους πολιτικούς μας, γιατί όλοι αυτοί θυσιάζονται για το καλό της πατρίδας μας. Και μας δίνουν το καλό παράδειγμα να θυσιαστούμε κι εμείς. Βέβαια δεν μας ρώτησαν πώς θα ζήσουμε γιατί η πατρίδα χρειάζεται θυσίες. Αυτό είναι δεδομένο.

Ελεγξέ το – διάγραψέ το

Του Άρη Χατζηστεφάνου

Από τη στήλη infowar της εφ. των Συντακτών

«Είναι ανήθικο να πληρώνεις ένα ανήθικο χρέος», Ερίκ Τουσέν

«Ο πελάτης δεν έχει υποχρέωση να πληρώσει εάν δεν λάβει το νόμιμο παραστατικό» διαβάζουμε σε κάθε κατάστημα. Γιατί λοιπόν ανεχόμαστε να πληρώνουμε ένα δημόσιο χρέος χωρίς να βλέπουμε ποτέ τον αναλυτικό λογαριασμό; Και κυρίως, γιατί το αίτημά μας αυτό εξοργίζει ανθρώπους από την άκρα Δεξιά μέχρι την επαναστατική Αριστερά;

O “αντιεξουσιαστής” και η κοινωνία

Η κοινωνία αγαπά τους αγωνιστές, τους ποιητές· τους τιμά. Δεν μπορείς εσύ λοιπόν να βεβηλώνεις την αξιοπρέπειά της, τα σύμβολά της, το σθένος της | EUROKINISSI/ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ

Του Γιώργου Σταματόπουλου

Oσοι διαμαρτύρονται συγκεντρωμένοι σε δημόσιο χώρο οφείλουν να γνωρίζουν βαθιά τον λόγο διαμαρτυρίας τους και επίσης να είναι σε θέση να πείσουν την κοινωνία ότι έχουν κάποιο δίκιο. Εάν όλη σου η γνώση βασίζεται στην αμαύρωση ανδριάντων που συμβολίζουν την εξέγερση, την ποίηση και την ελευθερία, τότε κάτι δεν πάει καλά με τα κίνητρά σου, δείχνεις να μισείς ή να αδιαφορείς για τον πολιτισμό σου, την παράδοσή σου, με τους ποιητές και τους επαναστάτες, τους κύριους δηλαδή εκφραστές τής όντως αντιεξουσιαστικής (σ)τάσης της κοινωνίας. Λες ότι πρέπει να καταστραφεί ό,τι έχει ώς τώρα δημιουργηθεί; Προκαλείς τάχα τον κομφορμισμό όλων ημών; Την πίστη μας σε κατασκευασμένα είδωλα; Καταγγέλλεις μήπως τη φτωχή αισθητική μας και το ότι προσκυνάμε τα αγάλματα και την ύλη; Νομίζεις -επειδή το διάβασες (χωρίς να το εγκολπωθείς) σε κάποια αναρχικά βιβλία- ότι η καταστροφή είναι δημιουργία; Θεωρείς ότι η κοινωνία άπασα συγκροτείται μόνο από μαλάκες;

Γιορτές και δώρα

 

Του Περικλή Κοροβέση

Η πρώτη συναλλαγή του ανθρώπου ήταν η ανταλλαγή. Η ανακάλυψη του χρήματος είναι σχετικά πρόσφατη, σε σχέση με την Ιστορία της ανθρωπότητας και χρεώνεται στη Μεσοποταμία, όπου και μάς έδωσε το πρώτο γραπτό κείμενο, το έπος του Γκιλγκαμές, που χρονολογείται από το 3000 π.Χ. Αυτή η αρχαία μέθοδος συναλλαγών διατηρήθηκε μέχρι τις μέρες μας και έχει το όνομα συναλλαγές TROC. Να δώσουμε ένα παράδειγμα. Η Κίνα πήρε όλο τον ορυκτό πλούτο του Κονγκό, ανάμεσά του χρυσό, διαμάντια, χαλκό, χωρίς να δώσει δεκάρα τσακιστή. Σε αντάλλαγμα θα χτίσει όλη την υποδομή της χώρας. Δρόμους, τρένα, νοσοκομεία, σχολεία, πανεπιστήμια και ό,τι άλλα χρειάζεται το Κονγκό για να γίνει ένα σύγχρονο κράτος. Τα πλεονεκτήματα αυτής της συναλλαγής είναι η έλλειψη χρήματος και κατά συνέπεια η διαφθορά δεν βρίσκει έδαφος να ανθήσει.

Ο αεί και ωσεί παρών χρόνος

Του Γιώργου Σταματόπουλου

Στις απαρχές του χρόνου, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, εικάζουν πολλοί ότι εμφανίστηκε η γλώσσα και ο χορός, η μουσική και ο έρωτας στα σώματα των ανθρώπων. Ο πόνος, η καταστροφή και η πανωλεθρία είχαν προηγηθεί· πουθενά το λογικό ή η τρέλα. Αστέρια χόρευαν στο χάος και τα σώματα συμμετείχαν με χαρά και ευθυμία. Πρέπει να τρόμαξαν από τούτο τον χορό κι έτσι επέστρεψαν στον πλανήτη, έφτιαξαν τα σπιτάκια τους, δάμασαν τον χρόνο και τα πάθη, ρίζωσαν στο «εγώ» τους. Επραξαν καλά.

Από το τραύμα στην πράξη

 Της Πέπης Ρηγοπούλου

Ο,τι ελπίδα έχουμε είναι πως ο κόσμος αυτός που πατήθηκε στον λαιμό, στο οικονομικό -αλλά όχι μόνο- επίπεδο, θα μετατρέψει το τραύμα που τον έχει βγάλει εκτός ορίων σε δύναμη αντίστασης |

Πρωτοχρονιάτικη Εφορία. Καθυστερημένοι συνωστιζόμαστε. Καταθέτουμε δηλώσεις, ενστάσεις, αιτήσεις κ.λπ. Στο ασανσέρ ένας ψηλός μεσήλικας, αρχοντάνθρωπος, χάνει αναπάντεχα την ψυχραιμία του και αφήνει να του ξεφύγει μαζί με τον αναστεναγμό ένα: «Βόηθα, Παναγία μου». Τρίτος όροφος. Μια υπάλληλος πηγαινοέρχεται μαλώνοντας κάποιον αόρατο για μας που την έχει φέρει στο αμήν: «Oχι, δεν θα σε ελεημονήσω. Να κάνεις πρώτα την αίτησή σου». Ο προηγούμενος από μένα απαντά στις ερωτήσεις του υπαλλήλου: -«Ονοματεπώνυμο»; – Τάδε. «Oνομα πατρός»: Δείνα. – «Πότε απεβίωσε»; – Πριν από δύο χρόνια. Οχι. Πριν από δυόμισι ή μάλλον τρία, ναι τρία . -«Μάλιστα. Εδώ βλέπω ότι παίρνετε και ένα επίδομα. Τι είναι»; – Ε… καταλαβαίνετε… Δαφνιά και τέτοια.

Εγγυημένο εισόδημα για τους πλούσιους

 

Του Περικλή Κοροβέση

Μιλάμε όλοι για ένα κατώτατο εγγυημένο εισόδημα. Και αυτό, μια εποχή, ήταν δεδομένο. Υπήρχαν οι συλλογικές συμβάσεις. Οταν έπιανες μια δουλειά, ήξερες ποια θα ήταν η αμοιβή της εργασίας σου σύμφωνα με τον νόμο. Και αυτό βέβαια είχε προκύψει από τους αγώνες των λαών που μπόρεσαν και κέρδισαν μερικά δικαιώματα. Τότε υπήρχαν κάποια οράματα, κάποιες ιδέες και ένα ζωντανό εργατικό κίνημα που ήξερε να παλεύει. Παράλληλα, υπήρξε και η αυτοκρατορία της ΕΣΣΔ που, τουλάχιστον ονομαστικά, διεκδικούσε όλα τα κεκτημένα της παγκόσμιας εργατικής τάξης. Και αυτό ήταν μια απειλή για τον καπιταλισμό. Και όταν ο καπιταλισμός φοβάται, κάνει υποχωρήσεις. Οταν αισθάνεται ασφαλής, τότε γίνεται ολιγάρχης και τα παίρνει όλα πίσω.

Φανταστείτε…

Του Γιάννη Μακριδάκη

Διάβασα σε ενημερωτική ιστοσελίδα ένα άρθρο από εκείνα τα γνωστά που γράφονται κατά καιρούς και παρουσιάζουν κάποιαν πτυχή του ανθρώπινου προσώπου του Πρωθυπουργού, σε ποιες ταβέρνες πηγαίνει, τι τρώει, πώς συμπεριφέρεται εκεί στους άλλους πελάτες και στο προσωπικό και λοιπά.

Αυτό που με έκανε φυσικά να πατήσω το λινκ και να διαβάσω την είδηση ήταν το γεγονός ότι από τον υπέρτιτλο κιόλας το άρθρο ανακοίνωνε κάποιες από τις γαστρονομικές του συνήθειες και προτιμήσεις. Χοιρινά, μοσχάρια, ψαρικά, γαλακτοκομικά και ζάχαρες είχαν την τιμητική τους στο εν λόγω άρθρο τελικά.

Ήμουν απόλυτα βέβαιος ότι ο ηλικίας 64 ετών Πρωθυπουργός της Ελλάδας είναι κρεατοφάγος και όξινος. Αλλιώς δεν θα σκεφτόταν με τον τρόπο που σκέφτεται και δεν θα πολιτευόταν με τον τρόπο που πολιτεύεται.

Η κρίση της εποχής μας: χρήμα και άνθρωπος

Του Θεόδωρου Γεωργίου*

Στην ιστορία της ανθρωπότητας διαμορφώθηκαν ιστορικές φάσεις κατά τις οποίες το σκέπτεσθαι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση πραγμάτων όπως είναι π.χ. η πολιτική, η οικονομία, η τέχνη κ.ά. Ο ιστορικός διαφωτισμός κατά τους δέκατο έβδομο και δέκατο όγδοο αιώνες είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα, στο οποίο η σκέψη (ελεύθερη και ανεξουσίαστη) θέτει τους πραγματολογικούς όρους της ανθρώπινης ύπαρξης εντός των ορίων του προτύπου του εξορθολογισμού.

ΟΙ 5+1 ΕΠΟΧΕΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Ι. Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ

Έρχομαι από μία μακρινή εποχή όπου οι άνθρωποι υπήρξαμε γυμνοί

μέσα στην παγωμένη έρημο της άγνοιας.

Μία εποχή που δεν ξεχώριζες το θήραμα από τον θηρευτή.

Τότε που δεν υπήρχαν ακόμη οι νόμοι των ανθρώπων.

Και η σάρκα μας ήταν βορά στα δόντια των άγριων θηρίων και στην οργή της φύσης.