Ο πόλεμος της σταγόνας

Του Δημήτρη Κούλαλη

Aπ’ την Αριζόνα του 1905, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ το 2020 και το λογισμικό πρόβλεψης πολέμων για το νερό. Απ’ την Βολιβία και τη Χιλή, στο Πίτσμπεργκ, το Λονδίνο και την Αθήνα. Μια μεγάλη μάχη για τη ζωή. Το νερό ως δικαίωμα, μα και εμπόρευμα. Πώς συνδέονται όλα αυτά; Ακολουθούν οι απαντήσεις…

Το 1905, ο Pablo Valencia ταξίδεψε από το Μεξικό στην Καλιφορνία, αναζητώντας χρυσό. Επέζησε χωρίς νερό για μία εβδομάδα, καταγράφοντας στη συνέχεια την εμπειρία της δίψας. Σύμφωνα με όσα γράφονται στο αρχείο του «Hot summer reading», ο ερευνητής,  έπειτα από επτά μέρες χωρίς νερό, ένιωσε έναν κόμπο να σχηματίζεται στον λαιμό του, τη γλώσσα του να πρήζεται τόσο πολύ που να πιέζει το σαγόνι του και την αναπνοή του να γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Ήταν μια τρομακτική αίσθηση πνιγμού. Το πρόσωπο του έμοιαζε πρησμένο, διαβάζουμε σ’ άλλες πηγές, εξαιτίας της αφυδάτωσης του δέρματος, ενώ  τα βλέφαρά του είχαν σπάσει. Όταν  ο Valencia βρέθηκε τελικά στην οροσειρά Tinajas Altas Mountains της Αριζόνα, στο τσακισμένο δέρμα του δεν υπήρχε ίχνος ζωής, ίχνος αίματος. Τα χείλη του είχαν εξαφανιστεί. Τα μάτια του δάκρυζαν αίμα…

Δεν υπάρχουν φυσικές καταστροφές. Ποτέ δεν υπήρξαν

INFOWAR

του Άρη Χατζηστεφάνου

Εδώ και μισό αιώνα επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η χρήση του όρου «φυσική καταστροφή» έχει στόχο να αποκρύψει τις ευθύνες του ανθρώπου και το γεγονός ότι κάθε καταστροφή αποτελεί ένα πολιτικό γεγονός. Κανένας όμως δεν φαίνεται να τους ακούει.

Εάν δεν με σκοτώσει η καταιγίδα, θα το κάνει η κυβέρνηση

R.E.M. – Houston

 Tι θα συνέβαινε εάν η μεγαλύτερη καταιγίδα όλων των εποχών έπληττε μια ερημική, ακατοίκητη περιοχή του πλανήτη; Απολύτως τίποτα. Εάν όμως η ίδια καταιγίδα χτυπούσε το κέντρο του Μανχάταν αρκετοί θα μιλούσαν για «φυσική καταστροφή», ενώ εάν έπληττε μια φτωχογειτονιά στο Πουέρτο Ρίκο ή στις φαβέλες της Βραζιλίας, το ίδιο ακριβώς φυσικό φαινόμενο θα ονομαζόταν «θεομηνία».

Η φαινομενικά απλουστευτική αυτή παρατήρηση επέτρεψε σε επιστήμονες, ήδη από τη δεκαετία του ’70, να ισχυριστούν ότι δεν υπάρχει τίποτα «φυσικό» σε μια καταστροφή. Η χρήση του συγκεκριμένου όρου, εξηγούν, έχει έναν και μοναδικό στόχο: να συγκαλύψει τα πολιτικά χαρακτηριστικά των καταστροφών και τις ευθύνες του ανθρώπου γι’ αυτές. Η φράση «δεν υπάρχουν φυσικές καταστροφές» αποτέλεσε το σύνθημα της λεγόμενης Κριτικής Μελέτης των Καταστροφών (Critical Disaster Studies), ενός διεπιστημονικού πεδίου ερευνών που συγκεντρώνει από ιστορικούς και κοινωνιολόγους μέχρι μετεωρολόγους και γεωλόγους.

Η Eldorado στα Paradise Papers: O χρυσός παράδεισος των Μπαρμπέιντος

Του Θάνου Καμήλαλη

Πριν λίγες μέρες το Διεθνές Κονσόρτιουμ Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) πρόσθεσε δεκάδες χιλιάδες ακόμα εταιρείες στη δημόσια βάση δεδομένων του. Ανάμεσα σε αυτές βρίσκουμε δύο θυγατρικές της Eldorado Gold, της καναδικής εταιρείας που εκμεταλλεύεται τα μεταλλεία χρυσού της Χαλκιδικής και αυτό το διάστημα βρίσκεται σε διαιτησία με το ελληνικό κράτος. Πρόκειται για ακόμα μία απόδειξη της «φορολογικής τεχνογνωσίας» της Eldorado, που μπορεί να είναι νόμιμη και «να το κάνουν όλοι», αλλά σύμφωνα με έρευνες σημαίνει απώλεια φόρων εκατομμυρίων ευρώ για το Δημόσιο.

Την περασμένη Τρίτη, 19 Δεκεμβρίου, το ICIJ έδωσε στη δημοσιότητα νέα στοιχεία, προσθέτοντας στη δημόσια βάση δεδομένων του τέσσερις νέες κατηγορίες: Εταιρείες με έδρα την Αρούμπα, τις Μπαχάμες, τα Νέβις και τα Μπαρμπέιντος. Στην τελευταία κατηγορία εμφανίζονται δύο θυγατρικές της Eldorado Gold: Η Eldorado Gold (Barbados) Limited και η Eldorado Gold Insurance Corporation. Η πρώτη φαίνεται ότι έχει ιδρυθεί το 2002 και η δεύτερη το 2010. Τα δεδομένα των Paradise Papers φτάνουν μέχρι το 2016, σημείο που και οι δύο εταιρείες φαίνεται να παραμένουν ενεργές, ενώ πριν μερικές εβδομάδες, τα νησιά Μπαρμπέιντος μπήκαν στη «μαύρη λίστα» της Ε.Ε, με τους φορολογικούς παραδείσους.

Βρήκε η Ελληνικός Χρυσός μια μαύρη τρύπα για το αρσενικό;

Ασύμφωνίες και αντιφάσεις μεταξύ μελετών και εγγράφων της Ελληνικός Χρυσός, της μητρικής της εταιρείας και των προκατόχων της, φανερώνουν οτι πιθανότατα υπάρχει πολύ περισσότερο αρσενικό στο κοίτασμα της Ολυμπιάδας από όσο ισχυρίζεται η εταιρεία – με σοβαρές συνέπειες για τη Χαλκιδική, κυρίως λόγω των διαφυγών τοξικών απαερίων από τη σχεδιαζόμενη (;) μονάδα μεταλλουργίας ακαριαίας τήξης.

Τελικά, όλοι έχουν κατανοήσει ότι το στοιχείο που “δηλητηριάζει” το Επενδυτικό Σχέδιο της ELDORADO και την Διαιτησία του κ. Σταθάκη είναι το αρσενικό (Αs). Η υψηλή περιεκτικότητα σε αρσενικό του κοιτάσματος Ολυμπιάδας είναι που δημιουργεί τεχνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα στην εφαρμογή της μεταλλουργικής μεθόδου Flash Smelting, πάνω στην οποία έχει στηθεί ολόκληρο το Επενδυτικό Σχέδιο ώστε να παράγεται χρυσός από τον πυρίτη Ολυμπιάδας και δημόσιο όφελος για τη χώρα. Το συμπύκνωμα χαλκού/χρυσού του κοιτάσματος Σκουριών θα εξάγεται συνολικά στην Κίνα αφού μόνο 30.000 t/έτος από αυτό προβλέπεται να χρησιμοποιούνται στη μεταλλουργία, η οποία ήταν τελικά μόνο η θεωρητική επινόηση της εταιρείας προκειμένου να λάβει περιβαλλοντική αδειοδότηση.

Κλιματική Αλλαγή: Οι άνθρωποι επιδρούν στο σύστημα της Γης περισσότερο από ότι οι φυσικές δυνάμεις

Ο άνθρωποι προκαλούν αλλαγή στο κλίμα 170 φορές ταχύτερα από τις δυνάμεις της φύσης

Αυτό είναι το εύρημα νέας έρευνας που το Australian National University (ANU) υπογράφει. Ο ένας από τους συγγραφείς, ο Καθηγητής Will Steffen από το ANU, ανέφερε ότι στο πλαίσιο της μελέτης, για πρώτη φορά, επινοήθηκε μια μαθηματική εξίσωση για να περιγραφεί η επίδραση της ανθρώπινης δραστηριότητας στο σύστημα της Γης, γνωστή ως Ανθρωπόκαινη εξίσωση.

«Κατά τα τελευταία 7000 χρόνια οι κύριες δυνάμεις που οδηγούν την αλλαγή είναι αστρονομικές – αλλαγές στη ηλιακή ένταση και ανεπαίσθητες αλλαγές σε τροχιακές παραμέτρους, μαζί με λίγα ηφαίστεια. Έχουν οδηγήσει σε ένα ρυθμό αλλαγής 0,01 C (βαθμούς Κελσίου) ανά αιώνα», είπε ο Καθηγητής Steffen, από το Fenner School of Environment and Society και το Ινστιτούτο Κλιματικής αλλαγής στο ANU. «Οι προκαλούμενες από τον άνθρωπο εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τη διάρκεια των περασμένων 45 ετών αύξησαν το ρυθμό ανόδου της θερμοκρασίας σε 1,7 C ανά αιώνα, καθιστώντας το ρυθμό του φυσικού υποβάθρου μικροσκοπικό».

Το σκοτάδι της Φουκουσίμα

του Ρόμπερτ Χάντσικερ*

Απαγόρευση «διαρροών» ενόψει και των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020

Πάνω από έξι χρόνια έχουν παρέλθει από τότε που σημειώθηκε η τριπλή πυρηνική τήξη στη Φουκουσίμα. Καθώς περνά ο καιρός, ο κόσμος εύκολα παύει να παρακολουθεί τις σοβαρές συνέπειες της μεγαλύτερης βιομηχανικής καταστροφής στην παγκόσμια ιστορία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ιαπωνικής κυβέρνησης και της TEPCO (Ηλεκτρική Εταιρία του Τόκιο), για τον καθαρισμό και παροπλισμό του κατεστραμμένου πυρηνικού εργοστασίου θα χρειαστούν πιθανότατα τέσσερις δεκαετίες και 189 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτό είναι το εύκολα αντιληπτό κομμάτι της ιστορίας της πυρηνικής καταστροφής στη Φουκουσίμα. Το δύσκολο και επώδυνο κομμάτι αποκρύπτεται σε μεγάλο βαθμό από το κοινό, χάρη σε έναν πολύ περιοριστικό και αυστηρό νόμο περί εθνικού απορρήτου (Νόμος 108/2013 περί Προστασίας Ειδικώς Καθορισμένων Απορρήτων). Επικουρικά, ασκούνται πολιτικές πιέσεις ώστε να αποσιωπούνται οι εγγενείς κίνδυνοι τήξεων πυρηνικών αντιδραστήρων. Ισχυρά συμφέροντα απαιτούν αυτό να παραμένει εκτός συζήτησης. Σύμφωνα με το νόμο του 2013, οι δημόσιοι ή άλλοι υπάλληλοι που «διαρρέουν απόρρητα» αντιμετωπίζουν μέχρι και 10 χρόνια φυλάκισης, ενώ εκείνοι που «ενθαρρύνουν διαρροές», ειδικά οι δημοσιογράφοι, θα υπόκεινται σε φυλάκιση 5 ετών. Πρόκειται για μια αποτρόπαιη, ολοκληρωτικού τύπου νομοθεσία, τη στιγμή που οι πολίτες χρειάζονται (και στην πραγματικότητα απαιτούν) διαφάνεια.

Εκδικητικός, γεμάτος μικρότητα, νεο-αντι-φιλελευθερισμός

του Γιάνη Βαρουφάκη

Εισαγωγική σημείωση blog :

Μια χαρά τα γράφει ο πρώην υπουργός Γιάνης Βαρουφάκης τώρα που θέλει να κατεβάσει το κόμμα του σε ευρωπαικές και ελληνικές εκλογές. Μόνο μια ερώτηση υπάρχει για να μην κοροιδευόμαστε “μεταξύ κατεργαρέων”.

Κύριε Βαρουφάκη, το 70% καλό μνημόνιο που θέλατε να υπογράψετε, ή αυτό που υπογράψατε στις 20 Φεβρουαρίου 2015 δεν είχε όλον αυτόν τον κυκεώνα νεοφιλελευθερισμού και ασέβειας προς τη φύση και τον λαό ;

Οταν τα στοιχεία της Φύσης, το νερό και η φωτιά, ξεσπούν εναντίον των ανθρώπων, το ξέσπασμά τους σκοτώνει συστηματικά φτωχούς ανθρώπους.

Ποτέ δεν ανασύρθηκαν δεκάδες πνιγμένοι από την Εκάλη ή τη Βουλιαγμένη. Ποτέ δεν συνέβη να δούμε σορούς καμένων στο ακριβό Χόλαντ Παρκ, όπως εκείνες τις σορούς δεκάδων κατοίκων της παραμελημένης εργατικής πολυκατοικίας Γκρένφελ που τους κατάπιε η πυρκαγιά πριν από λίγους μήνες στο Λονδίνο.

Ταξική βροχή; Ταξική φωτιά; Οχι βέβαια. Απλά, αβάσταχτα ταξικές κοινωνίες.

«Τι το καινούργιο;» «Τι το πρωτότυπο;» μπορεί να αναρωτηθείς εύλογα αναγνώστη. Οι φτωχοί πάντα ζούσαν στα παραπήγματα που η Φύση τα συμπαρέσυρε όταν θύμωνε με μια ανθρωπότητα που αγνοεί τους κανόνες της (μπαζώνοντας τα ρέματά της, στοιβάζοντας εκατοντάδες σε εύφλεκτες τρώγλες, δηλητηριάζοντας την ατμόσφαιρα με αποτέλεσμα να αυξάνεται η θερμοκρασία και να φουσκώνουν οι θάλασσες κ.λπ.).

Ελληνικό Δημόσιο vs Ελληνικός Χρυσός: Το παιχνίδι είναι η Διαιτησία

Ανάλυση των διαφορών μεταξύ των δύο μερών και των πιθανών εξελίξεων

Στο κείμενο που ακολουθεί θα διερευνήσουμε τη σκοπιμότητα και τη νομιμότητα της συγκεκριμένης προσφυγής στη Διαιτησία και θα δείξουμε ότι αυτή ούτε απαραίτητη ήταν αλλά και το όποιο αποτέλεσμά της δεν πρόκειται να εξυπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον. Αντίθετα, αναλύοντας τα δεδομένα προκύπτει καθαρά πως η παραπομπή σε Διαιτησία επί του συγκεκριμένου όπως καθορίστηκε θέματος έγινε για να εξυπηρετηθεί αποκλειστικά και μόνο η Ελληνικός Χρυσός.

Στις 19-9-2017 ο κ. Σταθάκης δήλωσε στον FM 104,9 ότι:

«Η διαδικασία της διαιτησίας ήταν επιβεβλημένη επιλογή καθώς αφορά την καρδιά της Επένδυσης που είναι η δημιουργία Μεταλλουργίας στην Ελλάδα. Επιλέξαμε τη Διαιτησία προκειμένου να δώσει μόνιμη λύση. Το Επενδυτικό Σχέδιο, έτσι όπως έχει εγκριθεί από τις προηγούμενες Κυβερνήσεις, από την αρχή έχει τρία κομμάτια. Τις Σκουριές, την Ολυμπιάδα και τη Μεταλλουργία η οποία οφείλει να παράξει καθαρά μέταλλα. Αυτό το τρίτο κομμάτι δεν έχει αδειοδοτηθεί και θεωρούμε ότι αν δεν επιλυθεί αυτό που είναι κεντρικό σημείο, οι όροι της Σύμβασης τηρούνται πλημμελώς. Αυτό είναι το διακύβευμα…
Η πρόταση της Εταιρείας ήταν να επιλυθεί το θέμα μέσα από άτυπο τεχνικό διάλογο.  Αντιπροτείναμε τη Διαιτησία. Καλούμε την αξιωματική αντιπολίτευση να μας πει τι να κάνουμε στο συγκεκριμένο θέμα καθώς οποιαδήποτε Κυβέρνηση την ίδια Σύμβαση πρέπει να εφαρμόσει».

Ο Υπουργός επιβεβαιώνει με το παραπάνω ότι το Επενδυτικό Σχέδιο συγκροτείται από τρία αδιαίρετα κομμάτια, το τρίτο από τα οποία, που κατά τον ίδιο είναι «η καρδιά της Σύμβασης» και το σημαντικότερο μέρος της επένδυσης, η Μεταλλουργία δηλαδή, δεν έχει αδειοδοτηθεί -και αυτό είναι το αντικείμενο της Διαιτησίας. Η φράση του στην παραπάνω ανακοίνωση: “το Επενδυτικό Σχέδιο, έτσι όπως έχει εγκριθεί” εμπεριέχει μια σημαντική ανακρίβεια: κατά τη Σύμβαση και την απόφαση 223/2016 του ΣτΕ, το Επενδυτικό Σχέδιο δεν μπορεί να εγκριθεί αν δεν εγκριθεί προηγουμένως η Τεχνική Μελέτη της Μεταλλουργίας.

Ιστορικό

Για τη σωστή εκτίμηση του αντικειμένου της Διαιτησίας αλλά και του τι διακυβεύεται με αυτήν, είναι χρήσιμη μια πολύ σύντομη ανασκόπηση της εξέλιξης που οδήγησε στη συγκεκριμένη μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Ελληνικός Χρυσός διαφορά.

Στις 5-7-2016 και σε  συμμόρφωση προς την απόφαση 3191/2015 του ΣτΕ, η καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου επέστρεψε στην Ελληνικός Χρυσός το Προσάρτημα / Τεχνική Μελέτη της μονάδας μεταλλουργίας χαλκού-χρυσού στο οποίο εντόπισε πλήθος από ελλείψεις, ανακρίβειες και ανακολουθίες [2]. Κατόπιν τούτου,  και για πρώτη φορά στο ιστορικό των διαφορών της με το Δημόσιο, η εταιρεία δεν προσέφυγε στο ΣτΕ κατά αυτής της απόφασης αλλά υπέβαλε Αίτηση Θεραπείας, επιμένοντας στην πληρότητα της υποβληθείσας μελέτης και χωρίς να προσθέσει κανένα νέο στοιχείο. Το γεγονός δείχνει ότι η εταιρεία δεν περίμενε καθόλου μια  απορριπτική έκβαση για τη μελέτη της μετά την έκδοση της 3191/2015 απόφασης του ΣτΕ που από την ίδια  (και πολλούς άλλους) θεωρήθηκε ότι την δικαίωνε και στο θέμα της Μεταλλουργίας. Η προφανής ερμηνεία της κίνησης αυτής (υποβολή Αίτησης Θεραπείας αντί προσφυγής στο ΣτΕ) είναι ότι η εταιρεία είχε επίγνωση πως το πιθανότερο αποτέλεσμα μιας απ’ ευθείας προσφυγής της στο ΣτΕ θα ήταν αρνητικό για αυτήν. Η υποβληθείσα από την εταιρεία Αίτηση Θεραπείας εξετάστηκε ενδελεχώς από τις αρμόδιες τεχνικές και νομικές υπηρεσίες του ΥΠΕΝ οι οποίες στις 2-11-2016 την απέρριψαν, αιτιολογώντας λεπτομερώς την απόφασή τους αυτή [3].

Η απόρριψη της Αίτησης Θεραπείας ουσιαστικά σημαίνει απόρριψη της τεχνικής λύσης Μεταλλουργίας η οποία είχε αδειοδοτηθεί περιβαλλοντικά και μάλιστα χωρίς να προβλεφθεί εναλλακτική τεχνολογία. Τεκμηριώνεται δε στο σκεπτικό της παραπάνω απορριπτικής απόφασης και με πλήρη αιτιολόγηση η παραβίαση του άρθρου 3.2 της Σύμβασης. Τεκμηριώνεται συγκεκριμένα η απραξία/άρνηση της εταιρείας να παράσχει τις απαιτηθείσες από τη Διοίκηση εγγυήσεις που θα επιβεβαίωναν την άνευ λειτουργικών προβλημάτων και ασφαλή περιβαλλοντικά εφαρμοσιμότητα  της μεθόδου (ακαριαία τήξη) που προτάθηκε από την εταιρεία για την παραγωγή καθαρών μετάλλων, με ό,τι αυτό νομικά συνεπάγεται. Που δεν είναι άλλο από την υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου για καταγγελία της συνολικής Σύμβασης, δεδομένου ότι η Μεταλλουργία θεωρήθηκε από αυτό ότι συνιστά τον πυρήνα και το ουκ άνευ για τη σχετική Σύμβαση.

Μετά την απόρριψη της Αίτησης Θεραπείας και για να προλάβει η εταιρεία τη λήξη της ανατρεπτικής προθεσμίας των δύο μηνών που θα καθιστούσαν τις από 5-7-2016 & 2-11-2016 αποφάσεις του ΥΠΕΝ (αποφάσεις Σκουρλέτη) οριστικές και αμετάκλητες με τις προαναφερθείσες αναπότρεπτες συνέπειες, προσφεύγει κατά της τελευταίας στο ΣτΕ. Με δεδομένες όμως τις ελάχιστες πιθανότητες δικαίωσής της από το ΣτΕ επί του συγκεκριμένου, αυστηρά τεχνικού θέματος, η προσφυγή αυτή της εταιρείας, που εκκρεμεί ήδη δέκα μήνες εκεί, χωρίς να έχει προσδιοριστεί ούτε ο χρόνος εκδίκασής της, δεν ήταν παρά μια πράξη απελπισίας από μέρους της, ώστε να κερδίσει χρόνο προς αναζήτηση κάποιας παράτυπης οδού απόδρασης από την δεινή θέση ρουά-ματ στην οποία είχε στριμωχτεί (μιας, αν ήταν δυνατό, «λανθάνουσας της προσοχής» βολικής μετακίνησης στα πιόνια).

Τα γεγονότα έκτοτε έδειξαν πως οι μέθοδοι που δοκιμάστηκαν προς τούτο από την εταιρεία ήταν οι ευθείες από μέρους της δια τελεσιγράφων απειλές (αναστολή εργασιών, απολύσεις εργαζομένων, ψιθυρίσματα για απαίτηση αποζημιώσεων κ.α.) και οι, παράλληλα με αυτά διενεργούμενες, συζητήσεις μεταξύ κορυφαίων παραγόντων της εταιρείας και ΥΠΕΝ πίσω από κλειστές πόρτες. Αποτέλεσμα του τελευταίου αυτού «διαλόγου» θεωρούμε πως είναι η επιλογή προσφυγής στη Διαιτητική Διαδικασία.

Ακατανόητες(;) ενέργειες  από πλευράς ΥΠΕΝ και κάποιες συμπτώσεις  

Είναι προφανές ότι από πλευράς Υπουργείου η απόφαση απόρριψης της Αίτησης Θεραπείας (η από 2-11-2016 απόφαση Σκουρλέτη)  είναι οριστική, αφού τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες και δόθηκε στην εταιρεία επαρκέστατος χρόνος για να επαναφέρει τη μελέτη της και να τεκμηριώσει (αν βέβαια μπορούσε) την εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου ακαριαίας τήξης που εκείνη πρότεινε στα συμπυκνώματα Σκουριών και Ολυμπιάδας. Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η έλλειψη επαρκούς τεκμηρίωσης της μεθόδου αυτής είχε επισημανθεί ήδη από το 2006 που κατατέθηκε το Επενδυτικό Σχέδιο της εταιρείας. Η δε έγκριση της ΚΥΑ ΕΠΟ το 2011 με τη μέθοδο ως είχε, και μάλιστα με αποκλεισμό χρήσης οποιασδήποτε άλλης, ανάγκασε την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου το 2012 να καθορίσει ρητά με ειδικό όρο τα περιεχόμενα της μελέτης μεταλλουργίας. Αυτά ουδέποτε υποβλήθηκαν από την εταιρεία και η 3ετής προθεσμία που της δόθηκε προς τούτο παρήλθε άπρακτη το 2015.

Κατά σύμπτωση, ακριβώς μετά την υποβολή της μελέτης της μεταλλουργίας από μέρους της εταιρείας, χωρίς τα στοιχεία που είχε ζητήσει η αρμόδια υπηρεσία, άλλαξε η Κυβέρνηση της χώρας (Ιανουάριος 2015). Ακολούθησαν η από 28-4-2015 απόφαση επιστροφής της Τεχνικής Μελέτης (απόφαση Λαφαζάνη) και η από 19-8-2015 απόφαση Σκουρλέτη. Και οι δύο ανωτέρω ακυρώθηκαν από το ΣτΕ λόγω πλημμελούς αιτιολογίας, αλλά το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο ανέπεμψε την υπόθεση στη Διοίκηση για νέα νόμιμη κρίση. Σε συμμόρφωση με την τελευταία αυτή επιταγή του ΣτΕ η αρμόδια υπηρεσία επέστρεψε εκ νέου την Τεχνική Μελέτη και η απόφασή της αυτή επικυρώθηκε με την απόρριψη της Αίτησης Θεραπείας. Πλέον η από 2-11-2016 απόφαση Σκουρλέτη ισχύει και θα συνεχίσει να ισχύει, εκτός και αν ακυρωθεί από το ΣτΕ.

Στο σημείο αυτό η μόνη νόμιμη και υποχρεωτική ενέργεια της Διοίκησης θα ήταν η ανάκληση της ΚΥΑ ΕΠΟ, των εγκρίσεων τεχνικών μελετών και του συνόλου των λοιπών αδειών και εγκρίσεων που εδράζονται σε αυτές. Οι ενέργειες αυτές επιβάλλονται και από την απόφαση 1492/2013 του ΣτΕ κατά την οποία: «η τυχόν εφαρμογή άλλης μεθόδου ή η ουσιώδης, ως προς τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, τροποποίησή της, σε οποιοδήποτε στάδιο και αν ανακύψει η ανάγκη αυτή, θα πρέπει να στηρίζεται σε νέα έγκριση περιβαλλοντικών όρων, εκδοθείσα κατόπιν τηρήσεως εκ νέου της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδοτήσεως». Συνακόλουθο της απόφασης αυτής θα έπρεπε να είναι και η άμεση παύση της έκδοσης αδειών και για τα δυο υποέργα  Σκουριών και Ολυμπιάδας τα οποία, κατά την ΚΥΑ ΕΠΟ, παρέχουν τα συμπυκνώματα τροφοδοσίας της μεταλλουργικής μονάδας.

Ακριβώς μια μέρα μετά την απόρριψη της Αίτησης Θεραπείας της εταιρείας, με τις προβλεπόμενες δυσμενείς όπως αναφέρθηκαν επιπτώσεις για την ίδια, ο Πάνος Σκουρλέτης που την υπέγραψε αντικαταστάθηκε από τον Γιώργο Σταθάκη

Κατά σύμπτωση (;;!!) ακριβώς μια μέρα μετά την απόρριψη της Αίτησης Θεραπείας της εταιρείας, με τις προβλεπόμενες δυσμενείς όπως αναφέρθηκαν επιπτώσεις για την ίδια, ο Πάνος Σκουρλέτης που την υπέγραψε αντικαταστάθηκε από τον Γιώργο Σταθάκη. Πάλι κατά σύμπτωση (;;!!), η απολύτως πρώτη υπογραφή του νέου Υπουργού ήταν η έγκριση εκκρεμούσας άδειας προς την Ελληνικός Χρυσός, η πρώτη μιας σειράς και άλλων τέτοιων εσπευσμένων αδειοδοτήσεων από τον ίδιο. Τρίτη σύμπτωση ήταν η συνάντηση στην Αθήνα του κ. Σταθάκη με τον κ. Ράιτ (τον τότε CEO της Eldorado Gold) στις 31-1-2017 και η διαρροή την ίδια κιόλας μέρα στα μέσα ενημέρωσης της πρόθεσης του Υπουργού να προσφύγει σε Δικαστική Διαιτησία με το ερώτημα (το ήδη απαντημένο θετικά από το ίδιο το υπουργείο του!!) αν η Ελληνικός Χρυσός παραβιάζει τη Σύμβαση σε ό,τι αφορά τη Μεταλλουργία.

Οι παραπάνω (ακατανόητες;) ενέργειες αποδυναμώνουν, μέχρις αναιτιολόγητης ακύρωσης, την απόφαση Σκουρλέτη, δηλαδή την επίσημη εκφρασθείσα θέση του Δημοσίου για το θέμα της Μεταλλουργίας, δυσχεραίνουν τη στήριξη των θέσεων του Δημοσίου ενώπιον του Διαιτητικού Δικαστηρίου και ακυρώνουν τη δυνατότητα του Δημοσίου να διεκδικήσει (όπως νόμιμα δικαιούται) εκείνο αποζημιώσεις από την εταιρεία που αποδεδειγμένα, με πράξη της Διοίκησης, έχει παραβιάσει τη Σύμβαση. Επιπλέον, ενισχύουν τη χρηματιστηριακή θέση της εταιρείας και της δίνουν τη δυνατότητα να προχωρήσει τα έργα της δημιουργώντας στη Χαλκιδική τετελεσμένες και δύσκολα αναστρέψιμες καταστάσεις.

Το συμπέρασμα από όσα προαναφέρθηκαν είναι ότι η διαφορά μεταξύ της εταιρείας και του Δημοσίου που γεννήθηκε από την απόρριψη της Αίτησης Θεραπείας, έχοντας ακολουθήσει τη νόμιμη πορεία, είχε παραπεμφθεί στο μόνο αρμόδιο όργανο που είναι το ΣτΕ. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να εγερθεί θέμα Διαιτησίας από τον κ. Σταθάκη, εκτός εάν πρόθεσή του ήταν η παροχή στην εταιρεία μιας διεξόδου από το αδιέξοδο στο οποίο είχε περιέλθει, εξ αιτίας της δικής της κακής διαχείρισης.

Επισημάνσεις για τη Διαιτησία

Όπως έχουν τα πράγματα, με προσωπική επιλογή του κ. Σταθάκη ένα Διαιτητικό Δικαστήριο καλείται να κρίνει «τελεσίδικα» το αυτό ακριβώς θέμα που ήδη βρίσκεται στην κρίση του ΣτΕ: την από 2-11-2016 απόφαση Σκουρλέτη και συνακόλουθα τη Μεταλλουργία. Όμως, η Απόφαση Σκουρλέτη είναι μία διοικητική πράξη και δεν μπορεί να ακυρωθεί παρά μόνο με απόφαση του ΣτΕ και όχι της οποιασδήποτε Διαιτησίας. Με την απόφασή του περί Διαιτησίας ο κ. Σταθάκης απεκδύει το περιεχόμενο της απόφασης Σκουρλέτη από το νομικό μανδύα της ισχυρής διοικητικής πράξης και το θέτει στην κρίση ενός άλλου οργάνου (υποδεέστερου του ΣτΕ) που είναι το Διαιτητικό Δικαστήριο, χωρίς να υπάρχει εμφανής λόγος εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος εξ αυτού  -το αντίθετο μάλιστα.

Συμβαίνει δηλαδή το εξής παράδοξο και πρωτοφανές: Η εταιρεία προσφεύγει στο ΣτΕ για να ακυρώσει μιαν απόφαση Υπουργού και παράλληλα, για το ίδιο θέμα, ο διάδοχός του στο Υπουργείο αγνοεί την απόφαση του προκατόχου του και προσφεύγει στην κρίση ενός υποδεέστερου «ιδιωτικού» δικαστηρίου συμβιβασμών με απροσδιόριστο στόχο. Αποφεύγοντας την καθαρή οδό ο κ. Σταθάκης οδηγεί την υπόθεση στις σκολιές και σκοτεινές διαδρομές μιας Διαιτησίας  με απροσδιόριστο πλαίσιο λειτουργίας, επιλεγμένους δικαστές και επιλεγμένους πραγματογνώμονες και μάρτυρες,  στην οποία κυρίαρχο ρόλο λόγω των οικονομικών της δυνατοτήτων θα έχει η εταιρεία. Είναι εύκολα κατανοητό ότι η διαδικασία της διαιτησίας είναι με άνισους όρους και υπέρ της εταιρείας , δημιουργώντας έτσι, αν μη τι άλλο, εύλογες απορίες για το κατά πόσο με αυτήν εξυπηρετείται πράγματι το Δημόσιο συμφέρον.

Η ταχυδακτυλουργική εξαφάνιση των αποφάσεων Σκουρλέτη

Η πρόθεση εξαφάνισης των αποφάσεων Σκουρλέτη είναι εμφανής στο δικόγραφο της Διαιτησίας: «Η διαφορά που έχει προκύψει μεταξύ των μερών και φέρεται με την παρούσα ενώπιον του Διαιτητικού Δικαστηρίου, σχετίζεται (σ.σ. πέραν της Σύμβασης Μεταβίβασης) και με σειρά άλλων εγγράφων όπως είναι κατά κύριο λόγο το Επενδυτικό Σχέδιο που υπέβαλε η καθής, η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου (ΜΠΕ), η υπουργική απόφαση έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) του έργου, και οι αποφάσεις έγκρισης των τεχνικών μελετών του έργου και των προσαρτημάτων τους».

Δεν αναφέρονται ΚΑΘΟΛΟΥ οι δύο κρίσιμες για την υπόθεση αποφάσεις της Διοίκησης από 5-7-2016 και από  2-11-2016, με τις οποίες τεκμηριώνεται με αμάχητα επιχειρήματα η ανάγκη απόρριψης της μεταλλουργίας όπως εγκρίθηκε περιβαλλοντικά.  Δίνεται η εντύπωση ότι η Τεχνική Μελέτη της μεταλλουργικής μονάδας δεν αξιολογήθηκε ποτέ από τις υπηρεσίες του ΥΠΕΝ σε συμμόρφωση με την 3191/2015 απόφαση ΣτΕ. Απουσιάζει η λεπτομερής τεχνική και νομική τεκμηρίωση των λόγων για τους οποίους η “καρδιά” της Σύμβασης, η Μεταλλουργία, δεν μπορεί να αδειοδοτηθεί και οι σχετικοί όροι της Σύμβασης δεν τηρούνται.

Ζητείται από το Διαιτητικό Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι η Τεχνική Μελέτη της μονάδας μεταλλουργίας, όπως υποβλήθηκε, αποτελεί “ipso facto” (αναπόφευκτη εκ των πραγμάτων) μονομερή τροποποίηση του Επενδυτικού Σχεδίου και παραβίαση της Σύμβασης, χωρίς όμως να δίνεται στο Δικαστήριο η τεχνική βάση για να καταλήξει σε αυτήν την κρίση: η τεχνική βάση που επαρκέστατα περιλαμβάνεται στις δύο προαναφερθείσες αποφάσεις της Διοίκησης. Το ερώτημα που τίθεται στους διαιτητικούς δικαστές είναι τόσο αδύναμο τεχνικά που φαίνεται να είναι φτιαγμένο για να καταρρεύσει. Και όχι μόνο να καταρρεύσει, αλλά και να οδηγήσει στην απαλλαγή της εταιρείας από τη σημαντικότερη υποχρέωσή της την οποία, με δική της ευθύνη, δεν τήρησε.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το Δημόσιο πηγαίνει στη διαπραγμάτευση έχοντας απεμπολήσει το ισχυρότερο όπλο του, τις δύο αποφάσεις Σκουρλέτη και την τεκμηρίωση που τις συνοδεύει, η Ελληνικός Χρυσός κρατάει το δικό της διαπραγματευτικό χαρτί που είναι η προσφυγή στο ΣτΕ. Εκτιμούμε ότι η εταιρεία δεν θα αποσύρει την προσφυγή αυτή πριν από την έκδοση της Διαιτητικής Απόφασης, ακόμα και αν είναι προσυμφωνημένα θετικό για αυτήν το αποτέλεσμα. Πιθανότατα δεν θα την αποσύρει ούτε και μετά τη Διαιτητική Απόφαση, όποια κι αν είναι αυτή, διότι αυτό θα  καθιστούσε την Απόφαση Σκουρλέτη οριστική και αμετάκλητη, με τα αρνητικά για την εταιρεία αποτελέσματα που αναφέραμε. Προκύπτει δε ότι η Διαιτητική απόφαση θα είναι η «μόνιμη λύση» που επιθυμεί ο κ. Σταθάκης μόνο  στην περίπτωση που είναι αρνητική για το Δημόσιο. Διότι αν είναι αρνητική για την εταιρεία απομένει ακόμα ως ενδεχόμενο μια ανατροπή της στο μέλλον από μια αντίθετη, θετική για την εταιρεία απόφαση του ΣτΕ, η κρίση του οποίου σε κάθε περίπτωση υπερισχύει.

Το ερώτημα που τίθεται στους διαιτητικούς δικαστές είναι τόσο αδύναμο τεχνικά που φαίνεται να είναι φτιαγμένο για να καταρρεύσει.

Από όλα τα ανωτέρω, προκύπτουν τα εξής σενάρια:

Α. Απόφαση αρνητική (;) για την εταιρεία
Έχουν παραβιασθεί οι παρ. 3.2-3.5 του άρθρου 3 της Σύμβασης αφού η μέθοδος μεταλλουργίας που εγκρίθηκε περιβαλλοντικά το 2011 αποδείχθηκε τεχνικά μη εφαρμόσιμη και περιβαλλοντικά μη ασφαλής. Ακυρώνονται/ανακαλούνται η ΑΕΠΟ, οι εγκρίσεις Τεχνικών Μελετών και συνακόλουθα το σύνολο των συναρτώμενων με αυτές αδειών και εγκρίσεων. Τότε υπάρχουν τρεις δυνατότητες:

1. Η Εταιρεία υποχρεώνεται να υποβάλλει νέα ΜΠΕ και νέες Τεχνικές Μελέτες προσαρμοσμένες σε νέα μεταλλουργική μέθοδο για παραγωγή καθαρών μετάλλων – τουλάχιστον Χρυσού, Χαλκού και Αργύρου. Θα ακολουθήσει φυσικά εκ νέου η προβλεπόμενη διαδικασία Περιβαλλοντικής και Τεχνικής αδειοδότησης, όπως ορίζει και η απόφαση 1492/2013 του ΣτΕ. Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση της νέας διαβούλευσης με την κοινωνία, κατά την οποία πώς να προβλεφθεί ότι θα υπάρξει αποδοχή αυτής της επένδυσης χωρίς να επαναληφθεί η μεθόδευση της προώθησής της με ψέματα, απάτη και συνέργεια της Διοίκησης, όπως έγινε με την προηγηθείσα αδειοδότηση;

2. Το Ελληνικό Δημόσιο αναστρέφει τη Σύμβαση Μεταβίβασης κάνοντας χρήση του άρθρου 4 αυτής, και επαναφέρει στην ιδιοκτησία του το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων των Μεταλλείων Κασσάνδρας. Παράλληλα απαιτεί αποζημιώσεις για τυχόν θετικές και αποθετικές ζημίες που υπέστη με υπαιτιότητα της Ελληνικός Χρυσός. Την περίπτωση αυτή, τη θετικότερη για το Δημόσιο συμφέρον μια και η Πολιτεία θα μπορεί να επανεξετάσει από μηδενική βάση τη συνολική αναπτυξιακή προοπτική της ανατολικής Χαλκιδικής, ενταγμένης ορθολογικότερα σε μια συνομολογημένη και επικαιροποιημένη εθνική στρατηγική ανάπτυξης, τη θεωρούμε παρόλα αυτά μάλλον απίθανη, επειδή με βάση όλα τα προαναφερθέντα δεν βλέπουμε από πουθενά να διαφαίνεται η απαραίτητη για την υιοθέτησή της πολιτική βούληση.

3. Ελληνικό Δημόσιο και εταιρεία συμφωνούν να αντικαταστήσουν μέρος (ή και το σύνολο) της Σύμβασης χωρίς η νέα Σύμβαση να απαιτεί κύρωση από τη Βουλή, κατά το άρθρο 8 του οποίου γίνεται σκοπίμως επίκληση στο κείμενο της Διαιτησίας. Τότε όλες οι αδειοδοτήσεις ΚΑΙ το Επενδυτικό σχέδιο μένουν ως καλώς εκδοθείσες ως έχουν, εφαρμόζονται μέχρι της παραγωγής συμπυκνωμάτων και τροποποιείται η Σύμβαση αφαιρώντας την μη πραγματοποιήσιμη Μεταλλουργία, με αντικατάσταση του σχετικού μέρους της. Η εταιρεία θα συνεχίσει να εξάγει τα πολύτιμα μέταλλα με τη μορφή χαμηλής αξίας ενδιάμεσων προϊόντων (συμπυκνωμάτων), με μηδενικό όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο μέχρι τη συνολική εξάντληση των μεταλλευτικών αποθεμάτων.

Αυτό το, άκρως παράλογο για εμάς, σενάριο δεν αποκλείεται παρ’ όλα αυτά να επικρατήσει.  Είναι δε παράλογο επειδή  αντιστρατεύεται όχι μόνο τις επανειλημμένες δηλώσεις του σημερινού Υπουργού και όλων των προκατόχων του περί της αναγκαιότητας της πλήρως καθετοποιημένης παραγωγής, αλλά και τις αποφάσεις του ΣτΕ και την ίδια τη Σύμβαση. Κατά την εγκεκριμένη ΜΠΕ της εταιρείας (σελ. 2.2-12), «η στρατηγική παραγωγή καθαρών μετάλλων είναι εθνική επιδίωξη». Άλλωστε, μέσω της Διαιτησίας το Δημόσιο ζητά από το Διαιτητικό Δικαστήριο να αναγνωρίσει αφ’ ενός μεν ότι η πλήρης και ολοκληρωμένη κατασκευή εργοστασίου μεταλλουργίας και η παραγωγή καθαρών μετάλλων «εμπίπτουν στο δικαιοπρακτικό θεμέλιο της Σύμβασης Μεταβίβασης» και αφ’ ετέρου ότι η παραγωγή οποιουδήποτε άλλου προϊόντος ως τελικού, πέραν των εμπορεύσιμων καθαρών μετάλλων χρυσού, χαλκού και αργύρου (π.χ. συμπυκνωμάτων), αποτελεί «μονομερή τροποποίηση του επενδυτικού σχεδίου, ανεπίτρεπτη μεταβολή των συμφωνηθέντων, ευθεία και σαφή παράβαση των διατάξεων του άρθρου 3 της Σύμβασης, διατάραξη του δικαιοπρακτικού θεμελίου της και ματαίωση του αντικειμένου και του σκοπού της».

Από την παραγωγή καθαρών μετάλλων που είναι προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας το Δημόσιο προσδοκούσε σε βάθος χρόνου σημαντικά φορολογικά έσοδα – παρότι είναι αμφίβολο αν αυτά θα πραγματοποιούνταν  ποτέ, λόγω της «Ολλανδικής φορολογικής τεχνογνωσίας» δηλαδή των πρακτικών επιθετικής φοροαποφυγής της Eldorado Gold[4]. Αλλά για την περίπτωση που υπάρχει έστω και ως σκέψη στο ΥΠΕΝ να αντισταθμιστεί κατά κάποιον τρόπο η ζημία του Δημοσίου από τη μη υλοποίηση ή τη μερική υλοποίηση της μεταλλουργίας με αυξημένα royalties από την πώληση των συμπυκνωμάτων, θα πρέπει να τονιστεί ότι «στρατηγικός στόχος» και «εθνική επιδίωξη» σημαίνει κάτι πολύ πλατύτερο και βαθύτερο από τα απλά οικονομικά οφέλη. Η επιδίωξη ήταν η μεταλλουργία της Ελληνικός Χρυσός να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά για την ανάπτυξη στο μέλλον μιας εγχώριας βιομηχανικής βάσης και θεωρούμε ότι χωρίς αυτόν τον μακροπρόθεσμο στόχο δεν θα είχε γίνει σε καμία περίπτωση αποδεκτό ένα επενδυτικό σχέδιο με τόσο μεγάλης κλίμακας αρνητικές επιπτώσεις.

Είναι φανερό ότι αυτό το τελευταίο σενάριο δεν είναι καθόλου αρνητικό για την εταιρεία, το αντίθετο μάλιστα.

Β. Απόφαση θετική για την εταιρεία

Η περιβαλλοντική συμπεριφορά και η τεχνική εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου της ακαριαίας τήξης εκφεύγει των αρμοδιοτήτων μιας Διαιτησίας κατά τον ΚΠΔ διότι είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της Διοίκησης. Υπάρχει ήδη δε σε ισχύ μια απόφαση της καθ’ ύλην αρμόδιας υπηρεσίας του Δημοσίου (ΥΠΕΝ), με την υπογραφή Υπουργού, που τεκμηριώνει νομικά και τεχνικά ότι η συγκεκριμένη μεταλλουργία όπως εγκρίθηκε περιβαλλοντικά, δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί.

Παρ’ όλα αυτά οι Διαιτητές, με βεβαιότητα σχεδόν, θα επικαλεσθούν ότι χρειάζεται τεχνική πραγματογνωμοσύνη για το ζήτημα της εφαρμοσιμότητας της μεθόδου, επίκληση εκ του περισσού βέβαια αφού είναι ένα ζήτημα ήδη κριθέν από τη Διοίκηση. Και ασφαλώς, εκτός από τους πραγματογνώμονες του Δημοσίου, θα προσέλθουν στη διαδικασία «καταλλήλως επιλεγμένοι» από την εταιρεία πρόθυμοι πραγματογνώμονες που  θα υποστηρίξουν όλες τις θέσεις της, παραβλέποντας/ακυρώνοντας την ήδη εκφρασθείσα κρίση της Διοίκησης  -η οποία εντέχνως δεν έχει  τεθεί καν υπ’οψιν του Διαιτητικού Δικαστηρίου.

Η ταχυδακτυλουργική εξαφάνιση των αποφάσεων Σκουρλέτη εξυπηρετεί σημαντικότατα την πλευρά της εταιρείας και σε αυτήν την περίπτωση: οι πραγματογνώμονες της πλευράς της εταιρείας, εξεταζόμενοι κατά μόνας, δεν θα έχουν καθόλου την υποχρέωση να αντιπαρατεθούν και αντικρούσουν τα πολλά και πολύ συγκεκριμένα επιχειρήματα που στις δύο αποφάσεις Σκουρλέτη (τις ως μη υφιστάμενες κατά τη διαδικασία) αποδεικνύουν τη μη εφαρμοσιμότητα της προταθείσας μεταλλουργικής μεθόδου. Απλά και με τη δέουσα επιστημονική σοβαροφάνεια θα μπορούν να αποφανθούν περίπου ότι: «κατά την επιστημονική μου άποψη/εκτίμηση η προταθείσα από την εταιρεία μεταλλουργική μέθοδος είναι τεχνικά εφαρμόσιμη και περιβαλλοντικά ασφαλής». Και να αποχωρήσουν αβρόχοις ποσί.

Ενδέχεται έτσι το Διαιτητικό Δικαστήριο να οδηγηθεί στην απόφαση ότι δεν υπάρχει παραβίαση των παρ. 3.2-3.5 της Σύμβασης. Ότι δηλαδή το Επενδυτικό Σχέδιο, ακριβώς όπως κατατέθηκε το 2006, είναι πλήρες και άρτιο και περιλαμβάνει μεταλλουργία χρυσού η οποία, ως έχει, είναι τεχνικά εφαρμόσιμη και ασφαλής (παρά το ότι κατά την πλέον αρμόδια τεχνική υπηρεσία του Δημοσίου δεν είναι!!!). Ότι μια μονάδα μεταλλουργίας στην οποία θα πτητικοποιούνται ετησίως 20.000 τόνοι του τοξικότατου στοιχείου αρσενικού (ετήσιες ποσότητες που θα καταγραφούν ως παγκόσμιο ρεκόρ έκθεσης της δημόσιας υγείας σε κίνδυνο) μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια στη Χαλκιδική. Ενώ παρόμοιας επικινδυνότητας μονάδα δεν λειτουργεί πουθενά στον κόσμο. Επίσης ότι όλες οι Τεχνικές Μελέτες και τα Προσαρτήματα, όπως ακριβώς έχουν κατατεθεί, έχουν εγκριθεί ή θα εγκριθούν, έτσι ώστε το συνολικό Επενδυτικό Σχέδιο «όπως θα εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές θα θεωρείται παράρτημα της παρούσας και αναπόσπαστο μέρος της και θα δεσμεύει τα μέρη σύμφωνα με τους όρους της έγκρισης» (παρ. 3.4).

Μία τέτοια θετική απόφαση οπωσδήποτε ισχυροποιεί τη θέση της εταιρείας στο ΣτΕ όπου έχει προσφύγει για την ακύρωση της απόφασης Σκουρλέτη, αλλά δεν μπορεί να κάνει μια μη εφαρμόσιμη στην πραγματικότητα μέθοδο εφαρμόσιμη. Έτσι, η μεταλλουργία μπορεί να εγκριθεί μεν αλλά θα στοιχειώσει στα συρτάρια του ΥΠΕΝ και ο θεωρούμενος ως ο μακράν μεγαλύτερος Ορυκτός Πλούτος της χώρας, τα Μεταλλεία Κασσάνδρας, υπό μορφή συμπυκνωμάτων Χρυσού, Χαλκού, Αργύρου, Μολύβδου, Ψευδαργύρου, θα εξάγονται από την Eldorado Gold με τη συνολική τους μεταλλική αξία να κατατίθεται στους λογαριασμούς της καθαρή και αφορολόγητη. Ενώ το Ελληνικό Δημόσιο (ειδικά δε η Χαλκιδική) θα πιστώνεται με δισεκατομμύρια τόννους επικίνδυνων αποβλήτων.

Συμπέρασμα:

Είτε με την πρώτη (αρνητική για την εταιρεία) είτε με τη δεύτερη (θετική για την εταιρεία) απόφαση της Διαιτησίας, το πιθανότερο είναι πως η εταιρεία θα πετύχει το στόχο της που είναι να μη γίνει τελικά μεταλλουργία. Η προσφυγή στη Διαιτησία δεν εξυπηρετεί στην πραγματικότητα κανέναν άλλον εκτός από την εταιρεία (και τους απανταχού υπαλλήλους της) που κατάφερε να κάνει το παιχνίδι: «κορώνα κερδίζω, γράμματα χάνεις». Μοιάζει να είναι η πρώτη περίπτωση Διαιτησίας στην οποία εκείνος που την προκαλεί έχει και σχεδόν όλες τις πιθανότητες να χάσει. Και δεν θα φταίνε βέβαια γι’ αυτό κυρίως οι Διαιτητές της αλλά οι συγγραφείς του κειμένου της, γιατί το παιχνίδι φαίνεται να έχει συμφωνηθεί από τα αποδυτήρια, πριν τον διορισμό των πρώτων.

Όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στην υπόθεση ότι το όλο θέμα της Διαιτησίας δεν ήταν παρά μια μεθόδευση του Υπουργού κ. Σταθάκη που την εισηγήθηκε (ή του την εισηγήθηκαν) με στόχο να φαλκιδευθούν οι αποφάσεις Σκουρλέτη και να ενισχυθεί η θέση της εταιρείας έναντι του Δημοσίου στην εκκρεμούσα προσφυγή της ενώπιον του ΣτΕ. Το τελικό αποτέλεσμα που διαφαίνεται θα είναι να κατοχυρώσει η εταιρεία  οριστικά την εκμετάλλευση του συνολικού ορυκτού πλούτου των Μεταλλείων Κασσάνδρας μέχρι πλήρους εξαντλήσεως του με τον πλέον ασύμφορο για το Ελληνικό Δημόσιο τρόπο.  Με τρόπο δηλαδή εντελώς αντίθετο από τον διακηρυγμένο στρατηγικό στόχο της πλήρους καθετοποίησης με την παραγωγή καθαρών μετάλλων.

Με όσα αναλύσαμε, η Διαιτησία αναδεικνύεται σε κολυμβήθρα του Σιλωάμ για την Eldorado Gold. Επανερχόμαστε με αυτή στην επαναπαράδοση του συνόλου του μεταλλευτικού πλούτου των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην Ελληνικός Χρυσός από τον κ. Σταθάκη αντί των Πάχτα – Τσοχατζόπουλου και σε επανέκδοση της ΑΕΠΟ από τον  Γιώργο Σταθάκη αντί του Γιώργου Παπακωνσταντίνου. Η Μεταλλουργία, που προβλήθηκε από τους υποστηρικτές της «εμβληματικής επένδυσης» ως εθνική επιδίωξη, στρατηγικός στόχος και σταθερή εισροή μεγάλων εσόδων επί δεκαετίες στα Δημόσια ταμεία, είναι πολύ πιθανό μέσω της Διαιτησίας να μεταλλαχθεί σε άλλοθι  (ή προπέτασμα καπνού) πίσω από το οποίο θα γίνεται η, υπέρ της Eldorado Gold αποκλειστικά, μεταφορά υπό μορφή συμπυκνωμάτων στο εξωτερικό του επίσης προβληθέντος ως πολύ μεγάλου μεταλλευτικού πλούτου των Μεταλλείων Κασσάνδρας. Με τη Χαλκιδική να επιμετρά μόνο τους εκατοντάδες εκατομμυρία τόννους επικίνδυνων αποβλήτων και τη μετατροπή της συνολικής υδροφορίας της Β.Χαλκιδικής σε όξινη απορροή.

Η Διαιτησία αναδεικνύεται σε κολυμβήθρα του Σιλωάμ για την Eldorado Gold.

Η Διαιτησία πετάει στο καλάθι αχρήστων το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού που χαρακτηρίστηκε από τον Αλέξη Τσίπρα ως ‘’εμβληματικό κίνημα’’.  Δύο δικαστές, συν ο επιδιαιτητής, λειτουργούντες εκτός και αντί του ΣτΕ, συνεπικουρούμενοι, αν έτσι το θελήσουν ή το αποδεχτούν, από πρόθυμους πραγματογνώμονες της Eldorado Gold,  μπορούν με μια γνωμάτευση να ακυρώσουν τους Αγώνες και τις Θυσίες των κατοίκων της Χαλκιδικής και των αλληλέγγυων από την Ελλάδα και το κόσμο.

Τη Διαιτησία θα διεξάγουν τρεις Ανώτατοι Δικαστές. Έχουν πλήρη και σαφή γνώση του γεγονότος ότι η Διαιτησία είναι μια ad hoc διαδικασία για να αποφευχθεί η καθαρή οδός του ΣτΕ που προβλέπεται ότι θα έχει αρνητικό για την εταιρεία αποτέλεσμα. Πώς θα προχωρήσουν οι διαιτητικοί Δικαστές στη διαδικασία;  Με επικρεμάμενη την πιθανότητα η απόφαση του ΣτΕ να είναι διαφορετική από τη δική τους. Θα σπεύσουν να την προλάβουν – τηρώντας το τρίμηνο ή το εξάμηνο;  Ή θα την περιμένουν για να αποφασίσουν σε συμφωνία με αυτήν;  Ή θα τραινάρουν την υπόθεση επ’ αόριστον , όπως φαίνεται να κάνει το ΣτΕ; Με την εταιρεία να συνεχίζει εν τω μεταξύ να απαιτεί και να παίρνει εκκρεμούσες αδειοδοτήσεις, να συνεχίζει να στέλνει τα χρυσοφόρα συμπυκνώματά της στο εξωτερικό και να κατοχυρώνει τα υπέρ αυτής τετελεσμένα στη Χαλκιδική. Και τι ακριβώς θα κάνουν οι δικαστές του ΣτΕ στο χρόνο που θα διεξάγεται η Διαιτησία, έχοντας οι ίδιοι σε εκκρεμότητα την προσφυγή της εταιρείας επί του ιδίου θέματος; Θα περιμένουν την εξέλιξη της Διαιτησίας πριν επιληφθούν αυτοί; Θα εκδώσουν τη δική τους απόφαση πριν την κατάληξη της Διαιτησίας, οπότε προς τι αυτή η τελευταία;

Επικοινωνούν κατά κάποιο τρόπο ΣτΕ και Διαιτητές ή κάνουν οι μεν πως δεν ξέρουν τους δε;  Ο κ. Μενουδάκος ειδικότερα, πώς αισθάνεται αναλαμβάνοντας και κρίνοντας ως επιδιαιτητής ένα θέμα που πολύ καλά ξέρει, όπως ξέρουμε και όλοι εμείς, πως το έχουν στα χέρια τους προς εξέταση και οι χθεσινοί του συνάδελφοι στο ΣτΕ, υφιστάμενοί του δε τότε και των οποίων το σεβασμό οφείλει να διατηρήσει και μετά την αφυπηρέτησή του και την περιστασιακή, όπως τώρα, ανάληψη από μέρους του άλλων καθηκόντων, εκτός ΣτΕ;

Υπάρχει κάποιος να απαντήσει στα παραπάνω εύλογα ερωτήματα;

ΑΝΑΦΟΡΕΣ:
[1] Το δικόγραφο της Διαιτησίας που επιδόθηκε στην Ελληνικός Χρυσός: http://library.antigoldgr.org/2017/09/20/diaitisia-ellinikos-chrysos-to-plires-keimeno-skouries/
[2] Διεύθυνση Μεταλλευτικών, Ενεργειακών και Βιομηχανικών Ορυκτών: “Συμμόρφωση προς την υπ’ αριθ. 3191/2015 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (Τμήμα Ε’) – Επιστροφή, κατά το άρθρο 102 ΚΜΛΕ, του υποβληθέντος με την υπ’ αριθ. πρωτ. 23506/22-12-2014 αίτηση της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ, Προσαρτήματος «ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΧΑΛΚΟΥ, ΧΡΥΣΟΥ ΚΑΙ ΘΕΙΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΜΑΝΤΕΜ ΛΑΚΚΟΥ»”,  5-7-2016 https://diavgeia.gov.gr/doc/682%CE%9D4653%CE%A08-%CE%963%CE%A6?inline=true
[3] Διεύθυνση Μεταλλευτικών, Ενεργειακών και Βιομηχανικών Ορυκτών: “Εξέταση της υπ’ αριθ. πρωτ. ΥΠΕΝ 182906/9-9-2016 «Αίτησης Θεραπείας της Ελληνικός Χρυσός, Ανώνυμης Εταιρείας Μεταλλείων και Βιομηχανίας Χρυσού, για την ανάκληση της υπ’ αριθ. ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.10ΤΜ.6/180239/2659/5.7.2016 Απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας περί επιστροφής του Προσαρτήματος ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΧΑΛΚΟΥ, ΧΡΥΣΟΥ ΚΑΙ ΘΕΙΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΜΑΝΤΕΜ ΛΑΚΚΟΥ»”, 2-11-2016 https://diavgeia.gov.gr/doc/7%CE%A4224653%CE%A08-40%CE%9B?inline=true
[4] SOMO, “Fool’s Gold (Eldorado Gold): How Canadian mining company Eldorado Gold destroys the Greek environment and dodges tax through Dutch mailbox companies”, March 2015 https://www.somo.nl/fools-gold-eldorado-gold/

Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων

Τα κρυφά email της Monsanto: Τι συγκαλύπτει ο κολοσσός για την καρκινογόνα δράση του glyphosate;

Το περασμένο καλοκαίρι, ο διεθνής Τύπος έφερε στην δημοσιότητα μέρος των εκατοντάδων email και υπομνημάτων της Monsanto – αποτελούν υλικό της δίκης «In re: Roundup Products Liability Litigation» στις ΗΠΑ και δόθηκαν από δικηγορική εταιρεία – από τα οποία προκύπτει, ότι ο γεωργικός – βιοτεχνολογικός κολοσσός συγκάλυψε τον κίνδυνο καρκίνου του επικερδέστερου προϊόντος της, του διαδεδομένου ζιζανιοκτόνου «Roundup», με ενεργή ουσία την glyphosate (γλυφοσάτη).

Τα τελευταία χρόνια η Monsanto βρίσκεται αντιμέτωπη με 250 αγωγές και 1.100 καταγγελίες μόνο σε αμερικανικά δικαστήρια για τη σύνδεση των προϊόντων της με τον καρκίνο. Η διεθνής κατακραυγή που έχει ξεσπάσει είναι ακόμη παλαιότερη, ενώ επίκειται ψηφοφορία από τα κράτη-μέλη της ΕΕ σχετικά με το εάν πρέπει να ανανεωθεί η άδεια της γλυφοσάτης στην Ευρώπη.

Συγκεκριμένα, την Τετάρτη 25 Οκτοβρίου, οι χώρες – μέλη της ΕΕ θα κληθούν να ψηφίσουν την ανανέωση της άδεια κυκλοφορίας του δηλητηρίου της Monsanto, γλυφοσάτη, για άλλα 10 χρόνια, παρόλο που οι επιστήμονες του ΟΗΕ το θεωρούν ύποπτο για καρκινογενέσεις. Ήδη η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερμανία και η Αυστρία ανακοίνωσαν πως δε θα στηρίξουν την προτεινόμενη ανανέωση. Mέχρι στιγμής, 2 εκατομμύρια πολίτες (68.000 Έλληνες) έχουν υπογράψει το ψήφισμα του Avaaz για την απαγόρευση της γλυφοσάτης. 

Σκουριές: Συνεχίζεται η… εξόρυξη κάρβουνου από τα κυρίαρχα ΜΜΕ

του Στέλιου Νικητόπουλου*

H αναπαραγωγή της προπαγάνδας της Eldorado και των πολιτικών υπηρετών της υποκατέστησε για άλλη μία φορά τη δημοσιογραφία όταν η καναδική πολυεθνική εταιρία ανακοίνωσε για τρίτη φορά στα τρία τελευταία χρόνια την αναστολή των εργασιών της, όπως κατ’ ευφημισμόν χαρακτηρίζονται η υλοτόμηση ενός αρχέγονου δάσους στις Σκουριές και γενικότερα η καταστροφή της Χαλκιδικής.

Δημοσιογράφοι έκαναν παρέλαση από τα κυρίαρχα ΜΜΕ για να μεταδώσουν τις αιτιάσεις της Eldorado και τις ανακρίβειες πολιτικών που τίθενται στην υπηρεσία οικονομικών συμφερόντων. Αντίθετα, οι τοποθετήσεις των ανθρώπων του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυσού αποσιωπήθηκαν όπως πάντα.

Η αλήθεια ήταν για μία ακόμη φορά το μεγάλο θύμα. Πουθενά αλλού, παρά μόνο στη ραδιοφωνία της ΕΡΤ, δεν ακούστηκε η αλήθεια για το αρσενικό, που είναι η βασική αιτία που οι επιστήμονες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας απέρριψαν τη μέθοδο μεταλλουργίας, γνωστή ως μέθοδο ακαριαίας τήξης. Πώς θα καταλάβει ο κόσμος γιατί γίνεται ο κακός χαμός αν δεν πούμε, εμείς οι δημοσιογράφοι, ότι θα εκλύονται στην ατμόσφαιρα 20.000 τόνοι αρσενικού το χρόνο αντί για 20 κιλά που είναι το επιτρεπτό όριο; Αυτό είναι το αδιέξοδο της εταιρίας: παρουσίασε μία μέθοδο «απάτη» για τη μεταλλουργία, ακατάλληλη για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, μόνο όμως με τη μεταλλουργία θα έχει έσοδα το δημόσιο. Ακόμη και οι πιο κυνικοί, που προβάλλουν οικονομίστικα επιχειρήματα για να πουν ότι καλώς καταστρέφεται ο τόπος, τώρα έχουν ξεμείνει από οποιοδήποτε επιχείρημα και αναπαράγουν απλώς την προπαγάνδα της εταιρίας. Όμως η ενημέρωση από δημόσιο αγαθό είναι στα χέρια των ισχυρών κι έτσι δεν μαθαίνει ο κόσμος την αλήθεια.

Υπόθεση Eldorado: Σχεδιασμένες απειλές – προαποφασισμένες υποχωρήσεις

του Νίκου Γεωργιάδη

Τι κρύβεται πίσω από την κίνηση της εταιρίας και ποιες οι βλέψεις της κυβέρνησης

Την περασμένη Δευτέρα, η Eldorado Gold ανακοίνωσε πως «θα επανεκτιμήσει τις επενδυτικές επιλογές της στην Ελλάδα κατόπιν έγκρισης και έκδοσης των απαιτούμενων αδειών, σε συνεργασία με μια υποστηρικτική κυβέρνηση και θα είναι ανοιχτή σε συζητήσεις γύρω από τη χρήση και εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνολογιών».

Η καναδική εταιρεία επέλεξε αυτή την επιθετική στάση, προκειμένου να πιέσει δήθεν την ελληνική κυβέρνηση για την ανεμπόδιστη συνέχιση των μεταλλευτικών της δραστηριοτήτων. Λέμε «δήθεν» γιατί ήδη η κυβέρνηση είχε κάνει όλες τις αναγκαίες υποχωρήσεις στα αιτήματα της εταιρίας. Τελικά, οι πιέσεις των Καναδών λειτούργησαν ως άλλοθι. Σε 24 ώρες, ο υπουργός Γ. Σταθάκης ξέχασε τα περί «κανονικού ευρωπαϊκού κράτους» και έδωσε στην Eldorado Gold όλα όσα ζητούσε. Δεν προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι οι Καναδοί, παρά την ικανοποίηση όσων αιτήθηκαν, συνεχίζουν να απειλούν ζητώντας περισσότερες παραχωρήσεις. Ποιός αμφιβάλλει ότι και αυτές θα γίνουν με το έναν ή τον άλλο τρόπο;

12 ερωτήσεις-απαντήσεις για το χρυσό σκάνδαλο στις #skouries (και μία σημείωση)

Tης Βάλιας Μπαζού

Η περίπτωση των μεταλλείων χρυσού στη Χαλκιδική είναι από τις πλέον χαρακτηριστικές της αντίληψης που έχουν σχεδόν το σύνολο των κομμάτων της αντιπολίτευσης αλλά και πολλοί επιχειρηματίες για το πώς πρέπει να γίνονται οι επενδύσεις στη χώρα μας.

Και είναι από τις πλέον χαρακτηριστικές γιατί τα τελευταία 14 χρόνια τα μεταλλεία Χαλκιδικής έχουν συνδεθεί με σκανδαλώδη επιχειρηματικά ντιλ σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος με τις ευλογίες των εκάστοτε κυβερνήσεων.

Σκανδαλωδώς έγινε η πώληση των μεταλλείων –με μηδενικό όφελος για το δημόσιο– από την κυβέρνηση Σημίτη σε εταιρεία συμφερόντων Μπόμπολα το 2003. Οκτώ χρόνια μετά, όπως από την αρχή κατήγγειλαν επιστημονικοί φορείς, δόθηκε με ένα τρικ η άδεια εξόρυξης από την κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου. Και τώρα που έφτασε ο κόμπος στο χτένι και ο επενδυτής καλείται να αποδείξει ότι δεν ήταν τρικ η μέθοδος που πρότεινε για την παραγωγή χρυσού, άρχισαν οι απειλές και οι εκβιασμοί περί αποχώρησης και αναστολής των επενδύσεων.

Eldorado: Η αποικιοκρατία έρχεται(ήρθε) και στην Ελλάδα

του Αρη Χατζηστεφάνου

Προφητικό δεν το λες, μια ακριβέστατη παρουσίαση του τι εστί χρυσοθήρας του 21ου αιώνα το λες. Άρθρο 4 ετών καθόλα αναλυτικό

Για τους Αμερικάνους είναι ο βαρετός βόρειος γείτονας, τον οποίο θαυμάζουν οι Δημοκρατικοί για το σύστημα υγείας και μισούν οι Ρεπουμπλικάνοι για το κράτος πρόνοιας. Για τους Ευρωπαίους είναι μια μάλλον αδιάφορη χώρα η οποία σπάνια απασχολεί τα νυχτερινά δελτία ειδήσεων. Πίσω από τους καλοκάγαθους κατοίκους του Καναδά όμως κρύβεται η μεγαλύτερη βιομηχανία εξορυκτικών δραστηριοτήτων του πλανήτη η οποία κατηγορείται ότι συμπεριφέρεται σαν στυγνός αποικιοκράτης στις πιο αδύναμες χώρες του πλανήτη. Οι κατηγορίες περιλαμβάνουν από ομαδικούς βιασμούς γηγενών μέχρι την πρόκληση ανυπολόγιστων περιβαλλοντικών καταστροφών που οδηγούν ολόκληρους πληθυσμούς στην οικονομική εξαθλίωση.

Στις 26 Απριλίου ο Καναδάς κλήθηκε στο «εδώλιο» του συμβουλίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ κατηγορούμενος για καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Συγκεκριμένα κλήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις της Παγκόσμιας Περιοδικής Ανασκόπησης (UPR) ενός μηχανισμού που δημιουργήθηκε το 2006 για να ελέγχει τη συμπεριφορά κυβερνήσεων σε καταγγελίες παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Με παρατάσεις πιστοποιητικών κυκλοφορούσε το ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ

Mε παρατάσεις των πιστοποιητικών του κυκλοφορούσε το δεξαμενόπλοιο «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» το οποίο προκάλεσε την τεράστια ρύπανση στον Σαρωνικό, αναφέρει το 902.gr επικαλούμενο έγγραφο του Κλάδου Ελέγχου Πλοίων του Υπουργείου Ναυτιλίας.

Σύμφωνα με το έγγραφο το πιστοποιητικό αξιοπλοΐας του πλοίου είχε λήξει στις 27 Ιούλη και είχε λάβει παράταση για δύο μήνες.

Εξόρυξη χρυσού: Μια από τις πιο ρυπογόνες δραστηριότητες

Εντοπισμός του χρυσού, εξόρυξη = στερεά τοξικά απόβλητα 

Το πρώτο βήμα είναι να εντοπιστεί μια υπόγεια συγκέντρωση. Είναι φθηνότερο και ευκολότερο να ανοιχτεί μια είσοδος προς υπόγειες στοές όπου βρίσκεται το μετάλλευμα με ανατινάξεις παρά με το σκάψιμο. Αυτό βέβαια έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται τεράστιοι λάκκοι. Ο μεγαλύτερος ανοιχτός λάκκος στον κόσμο, η Bingham Canyon στη Γιούτα των Η.Π.Α. έχει βάθος  1,5 χιλιόμετρο και πλάτος 4 χιλιόμετρα.

Αυτή η μέθοδος εξόρυξης παράγει 8 με 10 φορές περισσότερα στερεά απόβλητα. Αυτά συσσωρεύονται σε τεράστια αναχώματα σε ύψος ακόμα και 100 μέτρων όσο δηλαδή ένας ουρανοξύστης 30 ορόφων. Δυστυχώς τα 2/3 του χρυσού εξορύσσεται με αυτόν τον τρόπο.

Μόλις το μετάλλευμα έρθει στην επιφάνεια πρέπει να υποστεί επεξεργασία για την εξαγωγή του ορυκτού. Η επεξεργασία ποικίλει ανάλογα με το μέταλλο που εξορύσσεται, αλλά δημιουργεί επίσης τεράστιες ποσότητες αποβλήτων. Αυτό συμβαίνει επειδή το ποσό των ανακτήσιμων μετάλλων είναι γενικά μόνο ένα μικρό ποσοστό του συνόλου. Στην εξόρυξη του χρυσού εκτιμάται ότι μόνο 0,00001 τοις εκατό του μεταλλεύματος είναι πραγματικός χρυσός ενώ όλα τα άλλα είναι στερεά απόβλητα. Κάθε χρόνο τα ορυχεία στις Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν μια ποσότητα από στερεά απόβλητα ισοδύναμα σε βάρος περίπου εννέα φορές τις σκουπίδια που παράγονται από όλες τις πόλεις των ΗΠΑ.

Είναι στη φύση του

του Θανάση Σκαμνάκη

Η ιστορία με το σκορπιό και το βάτραχο είναι πολύ γνωστή. Στη μέση της λίμνης ο σκορπιός δάγκωσε τον σωτήρα του, κι όταν ο δεύτερος γύρισε απορημένος να ρωτήσει: μα θα πεθάνουμε κι οι δυό, ο σκορπιός απάντησε φυσικά και αυθόρμητα: μα είναι η φύση μου.

Την ιστορία κάνει επίκαιρη, για μια ακόμη φορά η είδηση πως ο τυφώνας «Χάρβεϊ» στο Τέξας και στη Λουιζιάνα προκάλεσε, εκτός των άλλων, ζημιές πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στις πετρελαϊκές βιομηχανίες. Και αφιερώνεται σε όλους εκείνους που θεωρούν πως ο καπιταλισμός θα βρει τρόπους να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή και του φαινόμενου του θερμοκηπίου που ευθύνεται για τα όλο και πιο συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα, γιατί δεν τον συμφέρει, καθώς ζημιώνονται και οι καπιταλιστές. Εθελοντικά τυφλοί, οι άνθρωποι αυτοί εννοούν να μην καταλαβαίνουν πως ο πλανήτης βρίσκεται ήδη πέρα από το σημείο συναγερμού.

Τεράστια η οικολογική καταστροφή στη Σαλαμίνα μετά το ναυάγιο του δεξαμενόπλοιου

Τρομακτικές εικόνες

Οι κάτοικοι της Σαλαμίνας είναι αναστατωμένοι, έως και εξαγριωμένοι από την εικόνα που αντικρίζουν στις ακτές του νησιού, μετά το ναυάγιο του δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη 2», χθες τα ξημερώματα ανοιχτά της Αταλάντης.

Αν και το Υπουργείο Ναυτιλίας, όπως ενημέρωσε αμέσως έσπευσαν στην περιοχή αντιρρυπαντικά μηχανήματα ώστε να αποφευχθεί η ρύπανση, η εικόνα είναι διαφορετική.

Οι «νέοι Παρθενώνες» του Ελληνικού

Της Ελένης Πορτάλιου

Στην καρδιά των θερινών διακοπών η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Ελληνικού τέθηκαν σε κλειστή διαβούλευση μόλις 20 ημερών, προσχηματική -καθώς έπρεπε να μελετηθούν χιλιάδες σελίδες- και με σοβαρές παρεκκλίσεις από τη νομιμότητα. Η Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού κατέθεσε 99 σελίδες ριζικών αντιρρήσεων που αφορούν στην πλήρη απόρριψη του σχεδίου.

Καλεί επιστημονικούς φορείς, κινήματα και πολίτες σε ένα κοινό μέτωπο αντίστασης και αγώνων για ν’ αποτραπεί η θεσμοθέτηση, μέσω προεδρικού διατάγματος, των καταστροφικών σχεδίων για την Αττική. Οι παραβιάσεις της κείμενης χωροταξικής, πολεοδομικής, περιβαλλοντικής και λοιπής νομοθεσίας είναι πολλές και εμπίπτουν στο εθνικό και ευρωπαϊκό δίκαιο, γι’ αυτό η Επιτροπή Αγώνα θα προσφύγει επίσης, με όλα τα ένδικα μέσα που προσφέρει ο νόμος, στα αρμόδια δικαστήρια.

Θερμός Σεπτέμβρης για τις Σκουριές

της Μαρίας Καδόγλου

Η έναρξη της διαιτησίας και το κίνημα στα δικαστήρια

H Eldorado Gold και η «επένδυση» της στη Χαλκιδική ξαναήρθε στην επικαιρότητα στις αρχές Αυγούστου, εν μέσω θερινού καύσωνα και πυρκαγιών. Με την αιφνιδιαστική ακύρωση της προγραμματισμένης για τον Σεπτέμβριο τελετής εγκαινίων του ανακαινισμένου εργοστασίου εμπλουτισμού Ολυμπιάδας που δεν διέθετε άδεια λειτουργίας, δόθηκε το σύνθημα για την επικοινωνιακή καταιγίδα: η «επένδυση» της καλής και νόμιμης εταιρείας στη Χαλκιδική κινδυνεύει με ακύρωση λόγω της αδικαιολόγητης καθυστέρησης αδειών ρουτίνας και κυρίως λόγω της απόφασης της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου να προσφύγει στη διαιτησία για την επίλυση των «ανοιχτών θεμάτων».

Το αφήγημα της εταιρείας αναπαράχθηκε από το σύνολο των ελληνικών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του κρατικού ΑΠΕ-ΜΠΕ – για να μη μένει καμία αμφιβολία ποιους σκοπούς εξυπηρετεί η ροή της πληροφορίας στη μικρή μας αποικία – και πέρασε και στα διεθνή μέσα, προκαλώντας ανησυχία στο επενδυτικό κοινό και κατακόρυφη πτώση της τιμής της μετοχής.

Οι πολιτικές ευθύνες πίσω από τον τυφώνα Χάρβεϊ

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Με το άχαρο έργο της ανεύρεσης των νεκρών, το οποίο αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τη λίστα των απωλειών που μέχρι στιγμή ανέρχονται στους 33, είναι επιφορτισμένα τα συνεργεία διάσωσης στο Χιούστον όσο η στάθμη των νερών αρχίζει να υποχωρεί.

Ο κατάλογος ωστόσο με τις ζημιές τώρα αρχίζει να συγκροτείται και μέρα με την ημέρα μεγαλώνει καθώς πέρα από το Χιούστον, που είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ, καταιγίδες και πλημμύρες έχουν ήδη πλήξει κι αναμένεται να πλήξουν περαιτέρω πολλές γύρω περιοχές. Μεταξύ αυτών και το Τέξας, όπου χτυπάει η καρδιά της αμερικανικής πετρελαιοβιομηχανίας και βρέθηκε αντιμέτωπο με τη χειρότερη καταιγίδα των τελευταίων 50 ετών. Ενδεικτικά, η διακοπή της δραστηριότητας των 15 διυλιστηρίων της περιοχής, που αντιπροσωπεύουν το 21%, της συνολικής δραστηριότητας διύλισης στις ΗΠΑ, θεωρείται σίγουρο ότι θα δώσει περαιτέρω ώθηση στις τιμές των καυσίμων.

Έφτασε ωστόσο και η ώρα της απόδοσης ευθυνών, η στιγμή  που ένα τουλάχιστον χέρι, θέλει – δε θέλει, πρέπει να απλωθεί για να πάρει το λογαριασμό. Στην περίπτωσή μας αυτοί που πρέπει να πληρώσουν είναι …τρεις!

«Θαυματουργό» φάρμακο τα σκοτώνει όλα

Της Μαρίας Τσολακίδη

Οι ζημιές που παρατηρήθηκαν στις καλλιέργειες, στο Αρκάνσας και όλες τις μεσοδυτικές πολιτείες είναι ανυπολόγιστες. Ο Clay Mayes, αγρότης στην περιοχή, επισκεπτόμενος τις καλλιέργειές του διαπιστώνει το μέγεθος της καταστροφής και μονολογεί: «Αυτό είναι μια τρέλα, αν συνεχιστεί όλα θα είναι νεκρά».

Η νέα μεγάλη κρίση στην αμερικανική γεωργία ονομάζεται Dicamba. Είναι το νέο ζιζανιοκτόνο που θα έδινε οριστική λύση και θα έλυνε για πάντα τα προβλήματα των ζιζανίων. Αντ’ αυτού κατέστρεψε εκατομμύρια στρέμματα σόγιας και άλλων ειδών, κάνοντας τους ανθρώπους να μιλάνε για την μεγαλύτερη «ανθρωπογενή καταστροφή» όλων των εποχών.

Οι υποστηρικτές των αγροτών ισχυρίζονται πως το Dicamba εγκρίθηκε από τις αρχές χωρίς επαρκή στοιχεία και δοκιμές. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και οι κατασκευαστές Monsanto και BASF απαντούν πως όλα λειτούργησαν βάση νόμων και οδηγιών εγκεκριμένων από το Κογκρέσο.

Οι εξελίξεις που θα κάνουν ακατοίκητη τη γη!

Του Γιώργου Κολέμπα

Το παρακάτω κείμενο στηρίζεται και σε στοιχεία από το πρόσφατο εκτεταμένο άρθρο του David Wallace-Wells στο New York Magazine

Αν φυσικά δεν αλλάξει πορεία η ανθρωπότητα και συνεχίσει να ασπάζεται το παγκοσμιοποιημένο καπιταλιστικό παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο «ανάπτυξης».

Έχουμε ξαναγράψει αρκετές φορές για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και το δυσοίωνο μέλλον που μας περιμένει. Για παράδειγμα σε αυτήν την ανάρτηση. Στο παρακάτω κείμενο αναλύονται εκτεταμένα τα δεδομένα, σύμφωνα με τα οποία μπορεί και να μην υπάρξει επιστροφή σε έναν βιώσιμο για τις μέλλουσες γενιές πλανήτη. 

«Φαραωνικό σχέδιο» για σύνδεση Δούναβη-Αιγαίου εξετάζει η Κίνα

Δημοσίευμα της γαλλικής Le Figaro αναφέρεται στο ενδεχόμενο, μετά τα λιμάνια και τους σιδηροδρόμους, οι Κινέζοι να δείξουν ενδιαφέρον και για την εκμετάλλευση των ποταμών.

Η ανταποκρίτρια Αλεξία Κεφαλά κάνει λόγο για ελληνο-σερβική πρόταση που υπεβλήθη προς το Πεκίνο αυτό το καλοκαίρι, στο πλαίσιο του φιλόδοξου κινεζικού σχεδίου για «νέο δρόμο του μεταξιού» που εξήγγειλε ο Πρόεδρος Xi Jinping. Το έργο που προτείνουν Αθήνα και Βελιγράδι χαρακτηρίζεται «φαραωνικό» και «εξαιρετικά φιλόδοξο γεωστρατηγικά», καθώς στόχο έχει να συνδέσει τον Δούναβη με το Αιγαίο.

Αυτή η νέα πλωτή οδός θα εκτείνεται σε μήκος 650 χιλιομέτρων, ανοίγοντας νέες προοπτικές για την μεταφορά εμπορευμάτων, ενδεχομένως και ταξιδιωτών, με στόχο την ανάπτυξη του εμπορίου και του τουρισμού στις περιοχές απ’ όπου θα περνά.

Επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: Εξαφανίζεται το χώμα από τα ελληνικά νησιά

Στερεύει» το γόνιμο χώμα σε πολλά νησιά του Αιγαίου με αποτέλεσμα να πλήττονται το περιβάλλον, η γεωργία, οι τοπικές οικονομίες αλλά και ο τουρισμός.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι Κυκλάδες ενώ σοβαρό πρόβλημα έχουν η Ικαρία και η Κρήτη – τόσο στον ορεινό όγκο αλλά και στις νότιες περιοχές της, όπως για παράδειγμα τα Σφακιά.

Αυτό επισημαίνει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» Θοδωρής Τσιμπίδης. Οπως λέει «το γόνιμο χώμα, ή αλλιώς ο χούμος, αυτοί οι λίγοι πόντοι του επιφανειακού μαύρου χώματος είναι ό,τι πολύτιμο έχουν τα νησιά. Χωρίς το γόνιμο χώμα δεν υπάρχει γεωργία με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις τοπικές και όχι μόνο οικονομίες ενώ δημιουργείται πρόβλημα και στον υδροφόρο ορίζοντα με την ποιότητα και ποσότητα του νερού».

Στις Σκουριές η φούσκα της επένδυσης θα σκάσει: Συνέντευξη με τη Μ. Καδόγλου

 Συνέντευξη στην Ηλέκτρα Κλείτσα

Στο 24^ο κάμπινγκ Antinazizone-YRE έγινε συζήτηση με θέμα «Η καταστροφή του περιβάλλοντος στο βωμό του κέρδους των λίγων- η απάντηση των κοινωνιών», στην οποία μίλησε η Μαρία Καδόγλου από το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων. Με αφορμή τη συζήτηση αυτή, μιλήσαμε μαζί της για τις εξελίξεις στις Σκουριές Χαλκιδικής και γενικά στο κίνημα ενάντια στις εξορύξεις. Τη συνέντευξη πήρε η Ηλέκτρα Κλείτσα.

Εν τω μεταξύ, τις τελευταίες μέρες βλέπουμε μια επανάληψη του θεάτρου σκιών που έχουμε ξαναδεί μεταξύ κυβέρνησης και εταιρείας. Στην ουσία η κυβέρνηση έχει αποδεχτεί ότι θα γίνει η επένδυση και προσπαθεί να εξασφαλίσει ένα φύλο συκής για να το παρουσιάσει στους ιθαγενείς σαν νίκη. Η εταιρεία από την άλλη και ενώ έχει εξασφαλίσει την υποταγή της κυβέρνησης (δεν θα κάνουμε μονομερείς ενέργειες) έχει εξασφαλίσει την εξημέρωση του Δήμου (νίπτουμε τας χείρας μας) έχει εξαγοράσει συνειδήσεις και σωματεία, κανονικά θα είχε αέρα στα πανιά της.

Όμως, με όλη τη φασαρία που έχει προκαλέσει το κίνημα έχουν γίνει αποκαλύψεις για χοντροειδείς απάτες της εταιρείας, που δεν μπορούν εύκολα να κρυφτούν (όπως θα διαβάσετε παρακάτω). Έτσι τώρα «μαλώνουν» κυβέρνηση και εταιρεία, έστω και αν είναι φίλοι. Η κυβέρνηση θέλει να παρουσιάσει το φύλο συκής για να μην την πάρουν με τις πέτρες. Η εταιρεία θέλει να τελειώνει αυτή η ιστορία για να ξεκινήσει τις χοντρές δουλειές της. Και πιέζουν ο ένας τον άλλο για να καταλήξουν σε κάποιο ανέντιμο συμβιβασμό. Στα πλαίσια αυτά είχαμε την ακύρωση των εγκαινίων του εργοστασίου της Ολυμπιάδας που είχε αναγγείλει η Eldorado Gold, παρά το γεγονός ότι δεν έχει πάρει τις απαραίτητες άδειες.