Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Ποιοι συγκλίνουν σε πολιτική βούληση για ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ποιοι παραμένουν σε γκρίζα ζώνη- Τριμερές «μνημόνιο» για το χρέος απαιτούν ΕΚΤ και ΔΝΤ

Κατά τα φαινόμενα και τις πληροφορίες, κυβέρνηση και κουαρτέτο θα έχουν καταλήξει στα κείμενα συμφωνίας- μνημόνια και τεχνικά μνημόνια- μέχρι την Πρωτομαγιά. Θα απομένει ένα δεκαήμερο διαβούλευσης μεταξύ των δανειστών, και ιδιαίτερα του λεγόμενου «Washington Group» (ΔΝΤ, Eurogroup, ESM, EKT, Κομισιόν και υπουργοί Οικονομικών Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ισπανίας), για να κλείσουν την τελευταία «τρύπα»- και πρακτικά τη μεγαλύτερη- της λεγόμενης «ολικής συμφωνίας»: τα μεσοπρόθεσμα μέτρα παρέμβασης στο χρέος μετά το 2018. Αυτό θα γίνει το αργότερο μέχρι τις 11-13 Μαΐου, οπότε θα πραγματοποιηθεί η σύνοδος του G7, σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών, στο Μπάρι της Ιταλίας.

Η Κομισιόν και το Eurogroup

Ακριβώς γύρω από το μείζον ζήτημα της αξιολόγησης, το θέμα του χρέους, έχει καταγραφεί μια αξιοσημείωτη αναδιάταξη των δυνάμεων στο μπλοκ των δανειστών, ιδιαίτερα εντός Ευρωζώνης.

– Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έκανε αυτή την εβδομάδα την πιο ενδιαφέρουσα δημόσια παρέμβαση, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι δεν υπάρχει άλλο περιθώριο για «ποιήματα» στο θέμα του ελληνικού χρέους, τασσόμενος σαφώς υπέρ της απαίτησης του ΔΝΤ για συγκεκριμένες λεπτομέρειες ως προς τα λεγόμενα μεσοπρόθεσμα μέτρα. Παρ’ ότι ήταν εξαιρετικά δηκτικός έναντι του ΔΝΤ, άφησε να εννοηθεί ότι στην τελευταία του συνάντηση με την Κριστίν Λαγκάρντ επικράτησε «αμοιβαία κατανόηση». Ο Γιούνκερ θέλει με κάθε τρόπο να κλείσει η αξιολόγηση και πιθανότατα εκφράζει τη μεγάλη πλειοψηφία του κολεγίου των επιτρόπων. Τι γιατί σχετίζεται πιθανότατα με τα προαναγγελλόμενα από τον Σόιμπλε σχέδια μετατροπής του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, που απειλεί με «κούρεμα» εξουσίες και αρμοδιότητες της Κομισιόν.

– Πιο εντυπωσιακός ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πήρε το ρίσκο να «δεσμευτεί προσωπικά» για κλείσιμο της αξιολόγησης εντός του Μαΐου. Για πρώτη φορά ο Ολλανδός πολιτικός, που μένει στη θέση του κυρίως κατ’ απαίτηση της γερμανικής ηγεσίας, έκανε ένα βήμα πιο μπροστά από την απόφαση του Μαΐου 2016, που αναφερόταν σε μελλοντική παρέμβαση στο ελληνικό χρέος «αν χρειαστεί». Δήλωσε περίπου βέβαιος ότι «θα χρειαστεί» και ότι το Eurogroup θα εξετάσει τα μεσοπρόθεσμα μέτρα στην προσεχή συνεδρίασή του. Πολύ πιο δεσμευτικό είναι το έγγραφο του Eurogroup που διέρρευσε, πιθανότατα με πηγή τον ίδιο τον Ντάισελμπλουμ, κατά το οποίο η συζήτηση αυτή και η περιγραφή των μέτρων θα επιδιωχθεί να γίνει στο Μπάρι, στο περιθώριο του G7. Η στάση του Ντάισελμπλουμ προφανώς απηχεί ένα διευρυμένο πλέον κύκλο χωρών της Ευρωζώνης, πέραν της Γερμανίας που ρητορικά, δια του Β. Σόιμπλε, επιμένει το θέμα του χρέους είναι υπόθεση του 2018.

Η άτυπη συμμαχία ΔΝΤ –ΕΚΤ

– Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η ΕΚΤ, αν και εκτός δημοσιότητας. Ο Μάριο Ντράγκι έχει πει επανειλημμένα ότι ένταξη των ελληνικών ομολόγων στην ποσοτική χαλάρωση προϋποθέτει κλείσιμο της αξιολόγησης (κι αυτό υποθέτουμε ότι θα συμβεί) και βιώσιμο χρέος που θα το αξιολογήσει «ανεξάρτητα» η ίδια η ΕΚΤ. Ο υπολογισμός αυτής της βιωσιμότητας, όμως, προϋποθέτει λεπτομερή περιγραφή των μεσοπρόθεσμων μέτρων που υποτίθεται ότι επεξεργάζεται ο ESM αλλά και δέσμευση ότι αυτά τα υλοποιηθούν μετά το 2018. Με πηγή την ηγεσία της Τράπεζας της Ελλάδος, αλλά απηχώντας την άποψη της Φρανκφούρτης, διέρρευσε χθες η επισήμανση ότι για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE τους προσεχείς μήνες (πιθανότατα τον Ιούλιο) χρειάζεται η δέσμευση των δανειστών να προκύπτει «από νομικά έγγραφα, όχι απλώς από πολιτικές δηλώσεις». Σ’ αυτή την επισήμανση αποτυπώνεται κάποια συναντίληψη που έχει διαμορφωθεί μεταξύ ΔΝΤ και ΕΚΤ, μιας και οι δυο πλευρές δεν θέλουν να επαναληφθεί το πολιτικό φιάσκο του 2012. Τότε, για να εξασφαλίσει τη συμμετοχή του ΔΝΤ, το Eurogroup είχε υποσχεθεί ότι «θα επανεξετάσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και θα πάρει νέα μέτρα ελάφρυνσης αν χρειαστεί». Αυτό δεν έγινε ποτέ και γι’ αυτό ΔΝΤ και ΕΚΤ – για τους δικούς της λόγους- ζητούν ισχυρότερη νομική δέσμευση. Κατά κάποιο τρόπο ΕΚΤ και ΔΝΤ απαιτούν ένα ιδιαίτερο τριμερές «μνημόνιο» με τον ESM για το χρέος.

Μικρή κι αδάπανη υποχώρηση Σόιμπλε

– Είναι διατεθειμένη να συζητήσει κάτι τέτοιο η γερμανική ηγεσία; Αν πάρουμε τοις μετρητοίς και τις τελευταίες δηλώσεις Σόιμπλε, όχι. Ωστόσο, με το δεδομένο ότι οι βασικοί θεσμοί που συντάσσουν την ατζέντα των διαπραγματεύσεων (Eurogroup και Κομισιόν) έχουν ήδη ορίσει τα «ραντεβού» για το θέμα του χρέους, η γερμανική πλευρά είναι αδύνατο να αποφύγει τη συζήτηση. Στην πραγματικότητα, άλλωστε, μάλλον θα θελήσει να την αξιοποιήσει για να επιβάλει τους νέους γερμανικούς κανόνες για τη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης και τη διαχείριση του χρέους, που περιλαμβάνουν σχέδια για ελεγχόμενη χρεοκοπία εντός ευρώ. Οπότε, στην υπόθεση του ελληνικού χρέους ίσως είναι αναπόφευκτη πια μια μικρή και ουσιαστικά αδάπανη υποχώρηση του κ. Σόιμπλε, πριν εξαπολύσει την «επίθεσή» του στους άσπονδους φίλους του, πρωτίστως την ΕΚΤ και την Κομισιόν.

πηγή