Του Σωτήρη Τλούπα από τη Ρήξη (φ. 87)

Η δημογραφική κρίση απαντάται μόνο μ’ ένα «κίνημα γεννήσεων»

Τα πρώτα τελικά αποτελέσματα της απογραφής του 2011 προκάλεσαν μεγάλη απογοήτευση στο πανελλήνιο. Κατ’ αρχάς, εντοπίστηκε μια τεράστια απόκλιση από τις πρώτες εκτιμήσεις πριν από ένα χρόνο, τότε που η ΕΛΣΤΑΤ έδινε γενικό πληθυσμό 10.787.690. Δώδεκα μήνες αργότερα, με τα οριστικά αποτελέσματα της καταγραφής, ανακοινώθηκε ότι ο πληθυσμός μας μόλις μετά βίας φτάνει τα 9.903.268! Βεβαίως, κανείς δεν εξήγησε πώς προέκυψε αυτή η διαφορά των 800.000 μεταξύ της εκτίμησης και των τελικών αποτελεσμάτων. Επιπροσθέτως να σημειωθεί πως η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, βάσει των δημογραφικών δυναμικών της προηγούμενης δεκαετίας, εκτιμούσε ότι θα υπάρξει… αύξηση του πληθυσμού στην Ελλάδα της τάξης των 11.329.600!

Το σκηνικό που στήνεται είναι εφιαλτικό. Όλοι, λίγο πολύ, γνωρίζουμε τι γίνεται. Πρώτον, υπάρχει μεγάλο ρεύμα φυγής νέων ανθρώπων στο εξωτερικό, το οποίο έχει αναλυθεί εξαντλητικά από τις σελίδες της Ρήξης. Δεύτερον, οι ρυθμοί γεννητικότητας καταρρέουν, μέσα στο κλίμα της γενικευμένης κρίσης που σοβεί. Τρίτον, υπάρχει μαζική υποκατάσταση Ελλήνων από τους μετανάστες, που καταφθάνουν και εγκλωβίζονται στη χώρα μας.

Σε ό,τι αφορά στους ρυθμούς γεννητικότητας, η Ελλάδα διατηρεί τους χαμηλότερους δείκτες παγκοσμίως. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και του World Factbook της CIA, η Ελλάδα έχει περάσει σε φάση υπογεννητικότητας από το 1981, καθώς ο ρυθμός μειώθηκε κάτω του 2.1, που θεωρείται το σημείο πληθυσμιακής ισορροπίας. Από εκεί και πέρα σημειώνεται μια δραστική πτώση, από το 2.09 του 1981 σε 1.68 το 1985! …Και η πτώση συνεχίζεται αμείωτη, για να φτάσει στο ιστορικό χαμηλό, το 2001 (1.25), και να ακολουθήσει μια μικρή άνοδος μέχρι το 2008 (1.5). Ωστόσο, μέσα στην κρίση, οι ρυθμοί και πάλι μειώνονται, κι έτσι η εκτίμηση της CIA για το 2012 είναι 1.39.

Οι αριθμοί δεν μπορούν να αποτυπώσουν εντελώς τη δεινή πραγματικότητα. Γι’ αυτό χρειάζεται να πούμε μερικά πράγματα παραπάνω: Οι δημογράφοι ξεχωρίζουν δύο διαφορετικές καταστάσεις υπογεννητικότητας. Υπάρχει μια ασφαλής ζώνη άνω του 1.6, όπου η πτώση του πληθυσμού ελέγχεται και μπορεί να αντιστραφεί. Κάτω από αυτό το όριο υπάρχει πληθυσμιακή κατάρρευση. Ας δώσουμε ένα παράδειγμα: Μια κοινωνία που καταγράφει ρυθμούς γεννήσεων 1.8, θα έχει διατηρήσει το 80% του πληθυσμού της στο τέλος του τρέχοντος αιώνα. Κοινωνίες που, αντίστοιχα, έχουν ρυθμό 1.3, θα χάσουν τα 3/4 του πληθυσμού τους κατά την ίδια περίοδο!

Η δημογραφική κατάρρευση έχει πολλαπλές διαστάσεις. Ασφαλώς, δεν είναι μόνο ποσοτικές, είναι και ποιοτικές. Κατ’ αρχάς, υπάρχει θέμα με το συνταξιοδοτικό, καθώς μια γερασμένη κοινωνία δεν μπορεί να διατηρήσει βιώσιμα συστήματα πρόνοιας. Κάπως έτσι καταλήγουμε στην εξάρτηση από τα μεταναστευτικά ρεύματα και τη μεταβολή των σύγχρονων κοινωνιών σε οιονεί δουλοκτητικές. Δεύτερον, έχει καταγραφεί συσχέτιση των χαμηλών δεικτών δημογραφίας στις συμπεριφορές των γενεών, καθώς είναι γνωστό ότι τα μοναχοπαίδια είναι πιο εύκολο να αναπτύξουν τάσεις ναρκισσισμού και αυτοαναφορικότητας. Υπάρχει μια τεράστια συζήτηση στην Κίνα για το πώς η πολιτική του ενός τέκνου έχει οδηγήσει σε γενιές κακομαθημένων Κινέζων –και έχει αναπτυχθεί ένας ολόκληρος μηχανισμός γύρω από την επανεκπαίδευση των οικογενειών, ώστε να μη συμβαίνει κάτι τέτοιο. Σε ό,τι αφορά στα δικά μας, σαφέστατα υπάρχει συσχέτιση με την αποφασιστική στροφή της ελληνικής κοινωνίας στις οικογένειες με ένα παιδί από το 1980 κι έπειτα, με τον παιδοκεντρισμό που κυριαρχεί στη χώρα και την εξύψωση ενός ακραίου καταναλωτικού εκτσογλανισμού της αμάθειας ως ύψιστο παιδαγωγικό πρότυπο.

Έπειτα απ’ όλα αυτά, και δίχως να πέφτουμε στην παγίδα των ντετερμινισμών, είναι πολύ ξεκάθαρο ότι ο δημογραφικός παράγοντας είναι αποφασιστικός, ποσοτικά και ποιοτικά, για την κατάσταση μιας κοινωνίας. Στην Ελλάδα, εδώ και χρόνια, έχει κατασκευαστεί μια κυρίαρχη δήθεν προοδευτική ιδεολογία εξωραϊσμού της δημογραφικής κατάρρευσης, που απαγορεύει κατ’ αρχάς και κατ’ αρχήν οποιαδήποτε συζήτηση, ως τάχα απομεινάρι ενός δεξιού αυταρχισμού. Πρόκειται για την απόλυτη γελοιότητα, και στην ουσία του επιχειρήματος, καθώς μια κοινωνία ελεύθερων ανθρώπων θα πρέπει σαφώς να είναι σε θέση να ελέγχει και να αποφασίζει για τη δημογραφική της εξέλιξη, και να απολαμβάνει τις θετικές συνέπειες μιας ισορροπημένης κατάστασης.

Βρισκόμαστε πολύ πέραν αυτού. Εδώ, οι κυβερνώντες και οι παραγωγοί της πολιτικής, ηλίθιοι και ασόβαροι, δεν έχουν σκεφτεί καν το δημογραφικό πρόβλημα ως πολιτικό πρόβλημα. Γι’ αυτό και επεξεργάζονται διαρκώς πολιτικές που τιμωρούν φορολογικά τους πολύτεκνους, στερώντας τους σχεδόν από οποιαδήποτε πρόνοια, λες και θέλουν να ενισχύσουν, αντί να καταπολεμήσουν τη δημογραφική κατάρρευση. Ωστόσο, οι συνέπειες θα πέσουν πάνω από τα κεφάλια όλων μας, διότι, μια κοινωνία που γερνάει, είναι στα θεμέλιά της μια κοινωνία ανήμπορη ν’ αλλάξει, ανήμπορη ν’ αντισταθεί. Είναι στην ουσία της μια μοιρολατρική κοινωνία.

Εμείς, από την πλευρά μας, πρέπει να τσακίσουμε την ιδεολογία της μοιρολατρίας που έχουν επιβάλει οι πολιτικές και οι πνευματικές ελίτ. Το δημογραφικό πρόβλημα πρέπει να εκδημοκρατιστεί, να ξεφύγει από την κυρίαρχη εθνομηδενιστική λογοκρισία. Και αυτό δεν προϋποθέτει μόνο μέτρα κοινωνικής πολιτικής, γιατί εν τέλει το δημογραφικό δεν είναι ένα ψυχρό τεχνοκρατικό πρόβλημα. Εξάλλου, για να μπορέσουμε να επιβάλουμε μέτρα σε μια στιγμή που οι Γερμανοί και η Τρόικα στην πραγματικότητα θεωρούν άχρηστες τις γεννήσεις Ελλήνων, καθώς σκοπεύει να αξιοποιήσει, στις ειδικές οικονομικές ζώνες, τις εργατικές ρεζέρβες των μεταναστών, θα πρέπει να πραγματοποιήσουμε μια βαθύτερη αλλαγή στη συνείδηση της χώρας. Θα πρέπει να γίνει μια μεγάλη πολιτιστική επανάσταση.

Μόνον έτσι μπορεί να ανατραπεί η «δημογραφική παγίδα» στην οποία έχουμε πέσει, μέσω μιας μεγάλης κοινωνικής κινητοποίησης. Κατά κάποιον τρόπο, θα πρέπει να γίνουμε όλοι Παλαιστίνιοι, να δούμε δηλαδή το δημογραφικό με όρους εθνικής απελευθέρωσης, να το εντάξουμε οργανικά στη στρατηγική της. «Να κάνουμε έναν Έλληνα ακόμα», όπως λέει και το τραγούδι, αφού «η Ελλάδα μας πληγώνει όσο κανείς».